De basketbalclub Donar, gevestigd in Groningen, is een van de meest succesvolle basketbalteams in Nederland. Met zeven landstitels en zeven bekerzeges heeft de club een rijke historie en een trouwe aanhang. Dit artikel duikt in de geschiedenis van Donar, van de bescheiden beginjaren tot de recente successen en uitdagingen.
De Vroege Jaren: Van Studentensport tot Landelijke Competitie
De oorsprong van Donar ligt in de Groninger Studentenschermvereniging (GSSV) Donar, die op 17 januari 1881 ontstond uit een fusie van gymnastiekvereniging Wodan en schermvereniging Mars, beide subverenigingen van Vindicat. De naam Donar, verwijzend naar de Germaanse god van de donder, past in de traditie van Vindicat om subverenigingen te vernoemen naar goden.
In 1950 maakte Groningen voor het eerst kennis met basketbal. Op initiatief van Wim Struik, docent aan de A.L.O. en hoofdsportleider van de Rijksuniversiteit, werd aan het eind van dat jaar een demonstratiewedstrijd gespeeld. Na een oproep in de krant bleek er voldoende belangstelling te zijn om op 20 januari 1951 het district Groningen van de Nederlandse Basketballbond (NBB) op te richten. Pas tijdens de Algemene Vergadering op 18 mei 1953 werd basketbal officieel in de statuten opgenomen.
In het eerste jaar werd in de Korenbeurs aan het A-Kerkhof een halve competitie georganiseerd. De Korenbeurs had echter een veld met afwijkende afmetingen en pilaren die gevaarlijk dicht op het speelveld stonden. Donar speelde haar eerste wedstrijd op 16 februari tegen 't Noord Oosten en verloor met 29 - 9. In die beginjaren was basketbal voor de meeste beoefenaars slechts een bijsport, waarbij de deelnemende verenigingen voornamelijk handbal-, korfbal- en atletiekclubs waren.
De Opkomst in de Hoofdklasse en de Verhuizingen
Een nieuw tijdperk brak aan toen G.S.S.V. Donar in 1958 een plaats in de landelijke hoofdklasse A kreeg toegewezen. Ondanks dat er slechts drie van de twintig wedstrijden werden gewonnen, zorgde dit seizoen voor een geweldige opleving en trok de Korenbeurs ongekende bezoekersaantallen. De confrontatie met het westelijke spelpeil zorgde voor veel leermomenten op technisch en tactisch gebied.
Lees ook: Telstar in de KNVB Beker: Een historisch overzicht
Toen de Korenbeurs met zijn ene veld niet meer aan de vraag kon voldoen, werd de competitie verplaatst naar de groenteveilinghal aan de Peizerweg. Hoewel deze locatie ook niet optimaal was, met glibberige vloeren en wagens die tijdens sportavonden geladen en gelost moesten worden, liet Donar zich hierdoor niet ontmoedigen.
De daaropvolgende jaren kenmerkten zich door een geleidelijke groei van het spelpeil en een sterke toename van de belangstelling. Groningen was lange tijd het enige basketbalbolwerk in het noorden, maar na een intensieve campagne traden ook verenigingen uit andere plaatsen toe tot het district.
De Jaren in de Eredivisie en de Eerste Landstitel
Het beschikbaar komen van de ACLO-hal op het Zerniketerrein in 1967 betekende een nieuwe mijlpaal voor Donar. Vanuit deze zaal bevochten de heren van G.S.S.V. Donar in 1970 een plaats in de landelijke eredivisie. Van de 22 wedstrijden dat jaar werd slechts één wedstrijd verloren, met slechts drie punten verschil.
In 1973 maakte de vereniging zich los van Vindicat Atque Polit en veranderde de club van een amateurclub in een professionele sportorganisatie. Vanaf deze tijd werden de thuiswedstrijden niet meer in de veilinghallen aan de Peizerweg gespeeld, maar ging men over naar de Evenementenhal. Karel Bakker bouwde het Donar-succes verder uit door met een overtuigende visie de grote sponsor Nationale Nederlanden voor een lange termijn aan de vereniging te binden. De club zou vanaf die tijd de naam Nationale Nederlanden Donar (NND) gaan dragen.
In het seizoen 1979-1980 speelde naast Donar nog een andere Groningse club in de Eredivisie: Basketbal Vereniging Groningen, oftewel BVG. Aan het eind van seizoen 1981-1982 stond Donar tweede in de competitie en kwam terecht in de best-of-five-finale van de playoffs, waarin gespeeld werd tegen de nummer 1 van de ranglijst, Nashua Den Bosch. Op 10 april werd Den Bosch in de Evenementenhal met één punt verslagen en was het eerste landskampioenschap van de club een feit.
Lees ook: Complete Gids: JO11 District Beker Regels
Financiële Problemen en de Terugkeer naar de Top
In februari 1982 maakte Nationale Nederlanden bekend te zullen stoppen als sponsor van Donar. Vanwege het lagere budget kon het kampioensteam niet in stand gehouden worden het jaar erop. Aangezien er niet op tijd een nieuwe hoofdsponsor gevonden werd, degradeerde de club vervolgens naar de rayonhoofdklasse.
Door inspanningen van o.a. Grietje Pasma, Jos Timmer en Kor Kooi werd met Ahrend weer een grote sponsor binnengehaald voor drie jaar en kon Donar in 1986 weer gaan meedraaien op het hoogste podium van de Nederlandse basketbaldivisie. Na Ahrend als sponsor werd in 1989 VGNN, een samenwerkingsverband van zorgverzekeraars, ingelijfd als sponsor voor vier jaar.
Van 1970 tot 2001 speelde de ploeg al haar thuiswedstrijden in de Evenementenhal van het Martinihal-complex. Dit complex werd in 2001 omgebouwd tot Martiniplaza met een grotere topsporthal die daarna de thuishaven is geworden van de club Donar.
De Jaren als MPC Capitals en de Terugkeer van de Naam Donar
Na vier seizoenen MPC Donar verdween de naam Donar uit de clubnaam: dit werd omgedoopt in MPC Capitals in 2003. In datzelfde jaar werd succescoach Ton Boot de nieuwe coach van Donar. In 2004 werd het nummer 10 van Martin de Vries weer gebruikt. Aan het eind van het seizoen werd de finaleronde in de play-offs tegen Den Bosch gewonnen met 4-2 en na 22 jaar was een nieuw landskampioenschap voor de club een feit. In maart 2005, nog steeds onder aanvoering van Ton Boot, werd ten koste van Zwolle voor het eerst de NBB-beker gewonnen.
In 2006 ging MPC Capitals over in Hanzevast Capitals. In 2008 nam Marco van den Berg het stokje over, die van 1984 tot 1986 speler was van GBV Donar. In 2009 werd GasTerra de nieuwe hoofdsponsor en naamgever van de club die voor minimaal drie seizoenen als GasTerra Flames door het leven zou gaan.
Lees ook: Het bekeravontuur van De Graafschap
Europese Ambities en Meer Successen
In 2011 was Donar de eerste Nederlandse club die in de voorrondes van de prestigieuze EuroLeague speelde. Met een vrijwel ongewijzigd team werd opnieuw de NBB-beker gewonnen en lange tijd stond Donar bovenaan de ranglijst.
In 2014 kwam de naam Donar terug als clubnaam! Zonder hoofdsponsor waren de verwachtingen aan het begin van het seizoen vrij laag. In de bekercompetitie deed Donar het goed en na een spannende halve finale tegen Leiden stond het team op 29 maart in Zwolle tegenover aartsrivaal Den Bosch. Donar bleek hierin te sterk en pakte daarmee de tweede prijs van het seizoen. Ondanks alle verwachtingen aan het begin van het seizoen werd in de halve finale van de playoffs Leiden verslagen waardoor men wederom tegen Den Bosch in de finale stond.
Recente Jaren: Wisselende Resultaten en de Basketball Cup
Het seizoen 2015/2016 was een rumoerig seizoen met veel spelerswisselingen. Het seizoen 2016/2017 ging, met een grotendeels gelijk gebleven team, meteen flink van start: eind september werden in 3 dagen tijd twee wedstrijden gespeeld in de voorronde van de Champions League. Beide gingen verloren, maar Donar mocht Europees verder in de lagere Europe Cup. Na het winnen van de tweede Supercup op 1 oktober 2016 ging de competitie van start. Gedurende het hele seizoen werden slechts twee wedstrijden verloren, een nieuw record. Donar eindigde dan ook met ruime afstand op de eerste plek van de Dutch Basketball League.
De finale van de Basketball Cup 2020 werd gespeeld in MartiniPlaza Groningen. Donar nam het in de finale op tegen Aris uit Leeuwarden en won. In de geschiedenis van de NBB Beker won Donar deze prijs zes keer.
In de Basketball Cup finale wist Donar Heroes Den Bosch met 76-71 te verslaan. Austin Luke en Jimmy Gavin scoorden 15 punten voor Donar. Henry Caruso kwam tot 13 punten en 9 rebounds.
Donar Vandaag: Een Club met Toekomst
Donar heeft een rijke historie en een belangrijke plaats in het Nederlandse basketbal. De club heeft ups en downs gekend, maar is altijd blijven strijden. Met een trouwe aanhang en een sterke organisatie is Donar klaar voor de toekomst.
Hoewel Donar in het seizoen 2023/2024 als negende eindigde in de Dutch Basketball League en de halve finale van de beker haalde, blijft de club een belangrijke speler in het Nederlandse basketbal. De club blijft streven naar succes en het winnen van prijzen.
tags: #beker #basketbal #donar #geschiedenis