De KNVB beker, een toernooi vol verrassingen en memorabele momenten. Van amateurclubs die stunten tegen profs tot zinderende finales, de bekercompetitie heeft door de jaren heen een rijke historie opgebouwd. Dit artikel duikt in enkele van deze historische gebeurtenissen en bekijkt de statistieken rondom de halve finales, met een focus op de prestaties van amateurclubs en de unieke aspecten van dit toernooi.
Amateurs die voor Verrassingen Zorgen
In de KNVB-beker zijn er wel vaker historische momenten geweest. Een van de meest recente voorbeelden is de overwinning van Swift, een amateurclub uit Amsterdam, op Vitesse in 2017. Vitesse had het seizoen daarvoor diezelfde beker nog gewonnen ten koste van AZ. De wedstrijd vond plaats op 20 september 2017 en zal voor de voetballers van Swift altijd een historische datum blijven.
Deze overwinning van Swift staat niet op zichzelf. Op 12 november 2008 werd Vitesse ook al eens uitgeschakeld door een amateurclub, namelijk Lienden, onder leiding van trainer Hans Kraay junior. Lienden won met 1-0 door een prachtige vrije trap van invaller Erik de Kruijk. Trainer Kraay zei tegen de KNVB over de goal van de matchwinner: “De volgende dag heeft ‘ie het voor de pers nog 120 keer geprobeerd, zonder publiek en zonder keeper, en geen bal ging tussen de palen.”
Een ander memorabel moment was in 1975, toen IJsselmeervogels uit Spakenburg de kwartfinale van de beker wist te bereiken. Na een reeks overwinningen moesten ze op bezoek bij AZ '67, dat toen als topploeg werd beschouwd. Na een 2-2 stand volgde een strafschoppenreeks waarbij de amateurs wonder boven wonder aan het langste eind trokken. In de halve finale was FC Twente echter met 6-0 te sterk.
In februari 2016 zorgde amateurvoetbalclub VVSB voor een historische bekerstunt: ze wisten tegen FC Den Bosch een 2-0 achterstand om te buigen in een 2-3 voorsprong. En dat in de laatste tien minuten! Voor het eerst in 41 jaar bereikte een amateurclub hiermee de halve finale van het KNVB Bekertoernooi.
Lees ook: Alles over de Halve Finales KNVB Beker
Deze voorbeelden illustreren de aantrekkingskracht van de KNVB beker, waar David tegen Goliath kan strijden en amateurclubs de kans krijgen om zich te meten met de top van het Nederlandse voetbal.
Grote Clubs die Onderuit Gaan
Niet alleen amateurclubs zorgen voor verrassingen. Ook de gevestigde namen in het Nederlandse voetbal zijn niet altijd zeker van succes in de beker. Een voorbeeld hiervan is de wedstrijd tussen PSV en FC Wageningen op 21 december 1977. FC Wageningen vernederde PSV in eigen huis met 1-6. Het werd de grootste thuisnederlaag van de Eindhovenaren ooit. Opmerkelijk is dat PSV dat seizoen de UEFA-beker won en destijds spelers als Willy van der Kuijlen, de gebroeders Van de Kerkhof en Jan van Beveren in de gelederen had.
Ook Ajax, recordhouder met 18 gewonnen bekers, heeft een pijnlijke bekerfinale in de boeken staan. In het seizoen 2013/2014 werd Ajax met 5-1 verslagen door PEC Zwolle. De wedstrijd werd in het begin minutenlang stilgelegd vanwege overlast door vuurwerk vanuit het Ajax-vak. De hoofdstedelingen stonden op dat moment met 1-0 voor.
Deze nederlagen laten zien dat onderschatting en een gebrek aan motivatie fataal kunnen zijn in de KNVB beker, zelfs voor de grootste clubs.
De Halve Finales: Een Vooruitblik en Statistieken
Dinsdag 7 april en woensdag 8 april stonden de halve finales van de KNVB beker op het programma. Voor het eerst sinds het seizoen 2008/2009 was de traditionele top drie afwezig in de eindfase van het toernooi. Van de andere overblijvers heeft alleen FC Twente de zilveren dennenappel eerder gewonnen, FC Groningen en Excelsior konden geschiedenis schrijven.
Lees ook: Oranje waterpolosters jagen op goud
FC Twente kreeg op 7 april bekerhouder PEC Zwolle op bezoek. De Tukkers doen het de laatste vijftien jaar over het algemeen uitstekend in het bekertoernooi. Trainer Alfred Schreuder kon Twente de vijfde finale in deze eeuw bezorgen. Alleen Ajax en PSV speelden vaker een finale sinds het seizoen 1999/2000. PEC is de laatste jaren ook zeer succesvol in de beker, voor de derde jaargang op rij bereikte de club uit Overijssel de halve finale. Tijdens de eerste van de drie was PSV de baas in Zwolle, maar de 5-1 winst op Ajax in de bekerfinale van 2014 maakte alles goed. Als PEC het toernooi dit jaar weer wint, is het de eerste club buiten de traditionele top drie die tweemaal op rij de beker wint, sinds FC Utrecht in 2003 en 2004.
Een dag later streden FC Groningen en Excelsior om een plek in de finale. De laatste club met zoveel doelpunten aan de vooravond van de halve finale was SC Heerenveen in het seizoen 2011/2012 21 goals. Meer dan de helft van die doelpunten maakten de Friezen overigens tijdens de 11-1 overwinning op FC Oss in de vierde ronde. Ook FC Groningen boekte een kapitale overwinning. In de Noordoostpolder ging Flevo Boys met 1-8 over de knie.
De Groningers kregen dit seizoen twee doelpunten tegen in het bekertoernooi, Excelsior slechts één. Dat tegendoelpunt incasseerden de Rotterdammers in de kwartfinalewedstrijd tegen Roda JC (1-4). Excelsior rekende eerder ook al af met AFC, WKE en NAC. Een verdienstelijke prestatie van trainer Marinus Dijkhuizen en co, want de club had sinds 1978 de halve finale niet meer gehaald. Wint Excelsior bij FC Groningen dan staan de Rotterdammers voor de tweede keer in de geschiedenis in de finale: in 1930 was stadgenoot Feyenoord met 1-0 te sterk.
De tweestrijd in Groningen beloofde een spannende te worden, want de twee onderlinge ontmoetingen in de Eredivisie eindigden in 1-1. Toch is de kans groot dat er nu wel een winnaar komt na negentig minuten. Achttien van de laatste negentien halve finales werden namelijk beslist in de reguliere speeltijd.
De meest scorende halve finalist tegen het team met de meest gesloten verdediging en een clash tussen notoire cupfighters…
Lees ook: Hoofdklasse Hockey: Halve Finale Wijzigingen
De Rol van Statistieken in het Bekervoetbal
Statistieken spelen een steeds grotere rol in het moderne voetbal, en ook in de KNVB beker kunnen ze inzicht geven in de kansen van de verschillende teams. Zo werd er gekeken naar het aantal punten dat steden als Alkmaar en Arnhem dit seizoen in Rotterdam hebben gepakt. De Noord-Hollanders verzamelden 1,47 punten in de havenstad, Arnhem komt uit op een gemiddelde van 0,9 punten.
Om tot dit aantal te komen is gekeken naar het totaal aantal clubs dat beide steden hebben, verdeeld over veld- en zaalvoetbal. Voor zowel Alkmaar als Arnhem gold dat ze 34 clubs tellen. Verdeeld over die verenigingen telde Alkmaar 7.407 spelers, in Arhem waren dit er 6.367.
Hoewel Alkmaar meer punten heeft gepakt op Rotterdamse bodem, zijn de Arnhemse teams over het algemeen beter op schot in de havenstad. Gemiddeld hebben de Gelderse teams 2,7 doelpunten gemaakt op Rotterdamse bodem, de teams uit Alkmaar blijven steken op een gemiddelde van 2,47 doelpunten voor.
Ook werd er gekeken naar het winstpercentage van bekerwedstrijden van amateurteams uit Alkmaar en Arnhem. Alkmaarse amateurteams wonnen gemiddeld 54,7 procent van hun bekerwedstrijden, de Arnhemse teams 48,6 procent.
Als we echter alleen naar het vrouwenvoetbal kijken, dan staat Arnhem er weer beter op. Het winstpercentage van Arnhemse vrouwenteams in het bekertoernooi ligt op 47,1 procent. Daarmee scoren de Gelderse dames net iets hoger dan hun collega's op de Noord-Hollandse velden. De Alkmaarse vrouwen wonnen 'slechts' 46,4 procent van hun bekerwedstrijden.
Ten slotte werd er gekeken naar het percentage gewonnen penaltyreeksen in het bekertoernooi. Hierin blijken de Alkmaarders toch echt in het voordeel. Van de penaltyseries die de Noord-Hollanders afwerkten, werd maar liefst 87,5 procent winnend afgesloten. De Arnhemse teams zijn een stuk minder fortuinlijk vanaf de stip. Slechts één op de drie penaltyseries (33,3 procent) werd beslist in Gelders voordeel.
Hoewel statistieken een nuttig hulpmiddel kunnen zijn, is het belangrijk om te onthouden dat in het verleden behaalde resultaten geen garantie geven op succes in de toekomst. De KNVB beker blijft een toernooi vol verrassingen, waarin mentaliteit, teamgeest en een beetje geluk vaak doorslaggevend zijn.
Een Finale over Twee Wedstrijden: Een Unicum
Een opmerkelijk moment in de historie van de KNVB-beker is de finale tussen Ajax en Feyenoord in het seizoen 2009/2010. Beide clubs mochten van de politie en KNVB geen fans meenemen naar het stadion van de tegenpartij. Dit besluit stond al in 2009 vast na aanhoudende rellen tussen de twee supportersgroepen bij onderlinge wedstrijden. En aangezien de bekerfinale in de Rotterdamse Kuip gespeeld werd, moest er een manier bedacht worden om fans van beide clubs live van de finale te laten genieten. Het werd uiteindelijk een schoolvoorbeeld van het Nederlandse poldermodel. Ajax speelde een wedstrijd in eigen huis met eigen publiek, en hetzelfde gold voor Feyenoord. Nooit eerder werd er een finale van de KNVB-beker over twee wedstrijden gespeeld. Na twee wedstrijden mocht Ajax zich winnaar noemen van de finale.
tags: #amateurclub #halve #finale #knvb #beker #statistieken