Het Nederlandse amateurvoetbal is een complex systeem van competities, promoties en degradaties. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van wat er na de Hoofdklasse komt, met speciale aandacht voor de promotie- en degradatieregelingen, herindelingen, en andere relevante informatie. Het is bedoeld om inzicht te geven in hoe teams zich kunnen inschrijven, in aanmerking komen voor promotie naar de Divisie, en hoe de herindeling tussen de Hoofdklasse en de Eerste Klasse plaatsvindt.
Inschrijfprocedure en Belangrijke Data voor het Seizoen 2025/'26
Voor teams die zich willen inschrijven voor het seizoen 2025/'26, zijn er een aantal belangrijke data om in de gaten te houden. De inschrijving voor zowel categorie A als categorie B veldvoetbal en futsal start op 16 juni 2025 en sluit op 25 juni 2025. Na de sluitingsdatum volgen publicaties van klasse-indelingen, bekerindelingen en wedstrijdprogramma's. Specifieke data variëren per categorie en competitie, dus het is essentieel om de publicatiedata nauwlettend in de gaten te houden.
- 16 juni 2025: Start inschrijven teams seizoen 2025/'26 (Categorie A en B, veld en futsal)
- 25 juni 2025: Sluitingsdatum inschrijven teams (Categorie A en B, veld en futsal)
Na de inschrijving zijn er verschillende publicatiedata voor de klasse-indelingen, bekerindelingen en wedstrijdprogramma's. Deze data zijn cruciaal voor de planning en voorbereiding van het seizoen. De wedstrijdschema’s worden op een later moment uitgewerkt. Deze zullen ruim voor de start van de competities door de KNVB worden ingevuld en gepubliceerd.
Fasenvoetbal: Het Nieuwe Systeem voor Meer Gelijkwaardigheid
De KNVB heeft in het jeugdvoetbal een systeem van fasen ingevoerd om te zorgen dat meer spelers op hun eigen niveau kunnen spelen. Dit heeft gevolgen voor de promotie- en degradatieregelingen tussen de Hoofdklasse en de Divisie. Sinds het seizoen 2020/’21 hanteert de KNVB voor de JO8 t/m JO12 het vier-fasen model. Er worden vier competities per seizoen gespeeld.
Promotie en Herindeling na de Eerste Fase (Herfstvakantie)
Na de eerste fase, die eindigt bij de herfstvakantie, vindt er geen directe promotie plaats vanuit de Hoofdklasse naar de Divisie. Wel worden er promotiepoules gevormd bij de leeftijdscategorieën JO13 t/m JO15 en JO19.
Lees ook: Analyse: De toekomst van het Nederlandse handbal
- JO13: Nummers 1 t/m 3 en de beste nummers 4 van fase 1
- JO14: Nummers 1 t/m 5 en de beste nummers 6 van fase 1
- JO15: Nummers 1 t/m 3 en de beste nummers 4 van fase 1
- JO19: Nummers 1 en 2 en de beste nummers 3 van fase 1
Bij de JO16 en JO17 worden teams na de eerste fase heringedeeld. In de tweede fase strijden teams in elke poule om promotie naar de Divisie. Teams in de Hoofdklasse en Eerste Klasse worden op basis van hun resultaten heringedeeld, wat kan leiden tot een herindeling van de Hoofdklasse naar de Eerste Klasse (categorie B). Teams kunnen wel promoveren van de Eerste Klasse naar de Hoofdklasse, zelfs als ze dispensatiespelers hebben. In dat geval volgt een opwaardeerverzoek voor de dispensatiespelers. Echter, deze teams zijn in het vervolg van het seizoen uitgesloten van promotie naar de Divisie, tenzij het om biologische dispensatie gaat.
Een herindeling van de Eerste Klasse naar de Hoofdklasse en vice versa vereist geen officieel verzoek aan de KNVB. Deze herindeling wordt gebaseerd op de resultaten van de fase en is ter beoordeling van de competitieplanner.
Promotie en Herindeling na de Tweede Fase (Kerstvakantie)
Na de tweede fase, die eindigt bij de kerstvakantie, vindt er wel een promotie-degradatieregeling plaats tussen de Hoofdklasse en de Divisie. Het aantal poules in de Hoofdklasse wordt afgestemd op het aantal beschikbare plekken in de Divisie. Dit voorkomt dat kampioenen in de Hoofdklasse nog onderling moeten strijden om een plek in de Divisie. Door het aantal poules in de Hoofdklasse af te stemmen op het aantal plekken in de Divisie, voorkomen we dat kampioenen in de Hoofdklasse nog met elkaar moeten strijden om een plek in de Divisie. Dit heeft als gevolg dat er in bepaalde leeftijdscategorieën wordt gewerkt met promotiepoules.
Teams die niet in een promotiepoule terechtkomen, blijven in de Hoofdklasse (maar spelen niet om promotie) of worden heringedeeld naar de Eerste Klasse. Ook hier geldt dat teams vanuit de Hoofdklasse naar de Eerste Klasse kunnen worden heringedeeld om de gelijkwaardigheid en reisafstand te optimaliseren.
Alleen teams van JO13 t/m JO15 en JO19 die in een promotiepoule spelen en als eerste eindigen, promoveren naar de Divisie voor fase 3. Net als na de eerste fase kunnen teams met dispensatiespelers promoveren van de Eerste Klasse naar de Hoofdklasse, waarbij een opwaardeerverzoek volgt. Echter, deze teams zijn uitgesloten van promotie naar de Divisie, behalve in gevallen van biologische dispensatie.
Lees ook: Ontdek de gevolgen van het hoofdklasse voetbal.
Er is geen vaste promotie/degradatieregeling. Het doel van het fasenvoetbal is om teams zoveel mogelijk op hun eigen niveau te laten spelen. Daarom wordt herindeling bepaald op basis van alle resultaten en niet volgens een vaste regeling.
Promotie/degradatieregeling Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19) na de tweede fase
Er vindt twee keer per seizoen promotie/degradatie plaats vanuit de Hoofdklasse jeugd (JO13-JO19) naar de bovenliggende Divisie en andersom: na afloop van de winterstop (na de tweede fase van de Hoofdklasse) en na de zomerstop.
- Hoofdklasse Onder 19: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 6 O19, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 17: Alle nummers 1 plaatsen zich voor Divisie 5 O17, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 16: Alle nummers 1 en de 11 beste nummers 2 (op basis van het gemiddeld aantal punten) plaatsen zich voor Divisie 5 O16, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 15: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O15, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 14: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 5 O14, voorjaar 2024/’25.
- Hoofdklasse Onder 13: Alle nummers 1 uit de promotiepoules plaatsen zich voor Divisie 4 O13, voorjaar 2024/’25.
Teams die in de eerste fase nog in de eerste klasse speelden, kunnen na de tweede fase promoveren naar de Divisie. Teams met één of meer dispensatiespelers zijn echter uitgesloten van promotie naar de Divisie, met uitzondering van biologische dispensatie. Als een team met dispensatiespelers eindigt op een plaats die recht geeft op promotie, dan zal het eerstvolgende team zonder dispensatiespelers in de eindrangschikking die promotieplaats overnemen.
Dispensatieregelingen: Uitzonderingen op de Regel
De KNVB maakt het mogelijk om in bepaalde gevallen dispensatie aan te vragen. Voor de A-categorie t/m JO16 is het mogelijk om op basis van lichaamslengte dispensatie aan te vragen voor een jongere leeftijdscategorie. Dit is bedoeld om spelers de kans te geven op hun eigen niveau te spelen en het lichtingenprobleem op te lossen. Teams met dispensatiespelers zijn in principe uitgesloten van promotie naar de Divisie, tenzij er sprake is van biologische dispensatie.
De Voetbalpiramide: Een Overzicht van de Competities
Sinds het seizoen 2016/’17 heeft het Nederlands topvoetbal de huidige vorm:
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
- EREDIVISIE: 18 teams - geen beloftenteams. De nummers één en twee plaatsen zich voor de voorrondes van de Champions League, de nummer drie voor de voorrondes van de Europa League. De vier hoogst geëindigde teams die zich niet rechtstreeks voor Europees voetbal hebben geplaatst spelen play-offs om het laatste ticket voor de voorrondes van de Europa League. Met ingang van het seizoen 2019/'20 zijn er twee teams die rechtstreeks degraderen naar de Eerste Divisie. De nummer zestien speelt met de vier periodekampioenen uit de Eerste Divisie én de twee hoogst geëindigde teams die niet rechtstreeks gepromoveerd zijn om de laatste plek in de Eredivisie.
- Eerste Divisie (Keuken Kampioen Divisie): 20 teams - 4 beloftenteams. De kampioen en de nummer twee promoveren rechtstreeks naar de Eredivisie.
- Tweede Divisie: 18 teams - 2 beloftenteams. Deze competitie moet de overgang tussen het huidige betaald voetbal en amateurvoetbal vereenvoudigen.
- Derde Divisie: Zaterdag en zondag, elk met 18 teams - 1 beloftenteam. De Derde divisie vormt nu een belangrijke opstap naar de Tweede divisie en mogelijk hoger. De competities blijven op zondag en zaterdag bestaan, waardoor clubs hun voorkeur voor een speeldag kunnen aangeven. De eerste elftallen die zijn geëindigd als de nummers vijftien en zestien van de zestien eerste elftallen in de Tweede divisie degraderen rechtstreeks naar de Derde divisie zaterdag of zondag. De kampioenen in de Derde divisie promoveren rechtstreeks naar de Tweede Divisie. De nummers dertien en veertien van de eerste elftallen na afloop van de reguliere competitie in beide Derde divisie (zaterdag/zondag) en de zes (vervangend) periodekampioenen van de Hoofdklasse A en B (zaterdag/zondag) spelen om één plaats in Derde divisies (zaterdag/zondag).
- Hoofdklasse: Sinds het seizoen 2016/’17 zijn er in de Hoofdklasse twee poules van zestien teams op zaterdag en op zondag. In het seizoen 2018/'19 spelen er in de Hoofdklasse twee zondag in beide poules één beloftenteam. Na het seizoen 2018/'19 zijn er geen beloftenteams meer in de Hoofdklasse en zal er onder de Derde divisie een beloftencompetitie worden gespeeld. De eerste elftallen die zijn geëindigd als nummer vijftien en zestien van de zestien eerste elftallen in beide Derde divisies degraderen rechtstreeks naar de Hoofdklasse. De kampioenen van de Hoofdklassen A en B promoveren rechtstreeks naar de Derde divisie (zaterdag/zondag).
Beloftencompetities: Een Eigen Structuur
Betaaldvoetbalclubs hadden voorafgaand aan het seizoen 2016/'17 de keuze om zich in te schrijven voor de voetbalpiramide of onderdeel uit te blijven maken van de beloftencompetities. Vanaf het seizoen 2019/'20 is er een promotie-/degradatieregeling voor beloftenteams tussen de Derde divisie en beloftencompetitie.
Wijzigingen in de Competitiestructuur
De KNVB gaat het aantal poules in verschillende amateurklasses terugbrengen. De bond noemt onder meer als voordeel dat de reisafstanden worden verkleind en er een grotere kans is op derby's. Ook zou er een competitieopzet ontstaan die aansluit bij de wensen van spelers. Vanaf het seizoen 2023/24 worden clubs in de Derde en Vierde Divisie en in de Eerste Klasse, het niveau onder de Vierde Divisie, gemengd ingedeeld. Dat betekent dat zaterdag- en zondagclubs elkaar kunnen treffen. De thuisspelende ploeg bepaalt in dat geval de wedstrijddag, met uitzondering van principiële zaterdagclubs die het recht op speeldag zaterdag hebben. Door de Hoofdklasse te hernoemen tot de Vierde Divisie is volgens de KNVB beter zichtbaar om welk niveau het gaat. 'Dat is in de voetbalpiramide niet het geval want boven de Hoofdklassen is er de Tweede en Derde Divisie.'
Speeldagenkalender voor het Seizoen 2024/’25
De speeldagenkalenders voor het amateurvoetbal van het seizoen 2024/’25 zijn bekend. De meeste jeugdcompetities gaan van start in het weekend van 31 augustus en 1 september 2024, en de reguliere competities voor de senioren starten in het weekend van 21/22 september 2024. De tweede en derde divisie beginnen komend seizoen in het weekeinde van 17/18 augustus 2024. De vierde divisie begint een weekend later op 24/25 augustus.
Op de speeldagenkalender staan alleen de voetbal- of inhaalmomenten en de vrije weekenden. Indien van toepassing staat aangegeven voor welke fase (of najaars-/voorjaarscompetitie) wedstrijden op het programma komen. In de kalenders, zeker van de categorie B (senioren en jeugd), is zo veel mogelijk rekening gehouden met de schoolvakanties. Ook komend seizoen spelen de junioren (O13 t/m O19) vanaf de hoofdklasse en lager in drie fasen. De pupillen (O7 t/m O12) spelen in het komende seizoen volgens het 4-fasemodel.
Lidmaatschap en Verplichtingen
Om als lid van een voetbalvereniging te kunnen trainen en voetballen, moet er eerst plaats zijn in een team van de betreffende leeftijdscategorie. Aanmelden kan via een digitaal aanmeldformulier. Vanaf de leeftijd van JO17/MO17 dient elke speler het spelregelbewijs te behalen, zoals vastgelegd door de KNVB.
Vrije Inschrijving Hoofdklasse en Teamindex
Vanaf de eerste fase geldt een vrije inschrijving voor de hoofdklasse, met een maximum van 72 teams landelijk. Als er meer inschrijvingen zijn dan beschikbare plekken, krijgen de teams met de hoogste teamindex voorrang. Teams met een lagere teamindex krijgen een plek in de categorie "klasse" (categorie B). In de eerste fase spelen teams één keer tegen elkaar, waarna de top drie van iedere poule zich plaatst voor de eerste divisie in fase 2. De overige teams blijven in de hoofdklasse of worden heringedeeld naar de eerste klasse. Vanaf fase 2 worden er drie eerste divisies gevormd, elk bestaande uit tien teams. De eerste divisie start al vanaf de tweede fase omdat het voor de ontwikkeling van de meiden belangrijk is om eerder tegen gelijkwaardigere tegenstanders te kunnen spelen.
Uitdagingen en Toekomstperspectief
De reden, de enorme prijsstijgingen van gas en licht wordt een behoorlijke last voor de kas van de penningmeester en het lijkt alleen maar erger te worden. Er zijn al voetbalclubs in het land die de energierekening al niet meer kunnen betalen. Behalve de stijging van de energieprijzen worden ook de dagelijkse boodschappen alsmaar duurder en dat baart zorgen bij veel gezinnen die het toch al niet te breed hebben. Met dit weinig rooskleurige beeld is het nieuwe seizoen gestart. Gelukkig kunnen we ons vermaken met voetbal. Maar alle voetballers en trainers/leiders dienen wel op de kleintjes te gaan letten. De veldverlichting direct uit doen na de laatste training, geen lichten laten branden in de kleedkamers en kort douchen is het credo voor dit seizoen.
tags: #wat #komt #na #hoofdklasse #voetbal