Steeds meer Nederlanders raken geïnteresseerd in zowel rugby als American football, maar de sporten worden vaak door elkaar gehaald. Hoewel beide sporten met een ovale bal worden gespeeld, zijn er fundamentele verschillen in de regels, het spelverloop en de cultuur rondom de sporten. Dit artikel duikt diep in de verschillen tussen rugby en American football, en biedt een uitgebreide vergelijking voor zowel de beginnende kijker als de ervaren sportliefhebber.
De Oorsprong van Rugby en American Football
Rugby ontstond halverwege de negentiende eeuw in Engeland, in het plaatsje Rugby. Het was een vorm van voetbal waarbij de bal ook gedragen mocht worden. Volgens een bekende legende is rugby in 1823 begonnen toen William Webb Ellis, leerling van Rugby School in Engeland, tijdens een wedstrijd de bal oppakte en ermee naar de overkant van het veld rende. Het groepsgewijs achter een bal aanlopen waarbij de tegenstander fysiek mag worden afgestopt stamt uit de Middeleeuwen. Na afloop werden er vaak ceremonieën gehouden en festivals. Begin 19e eeuw werden dergelijk wedstrijden ook tussen (kost)scholen gehouden waarbij de regels voor de wedstrijd door de leerlingen afgesproken. Pas in 1845 werd een aantal regels op papier gezet door leerlingen van Rugby School.
American football daarentegen, ontstond in Amerika vanuit de regels van Rugby Union. Verschillende denkers gingen met de regels aan de slag. Vijftien jaar na de eerste American football-wedstrijd in 1867 was het spel al onherkenbaar veranderd.
Uiterlijke Verschillen in Materiaal
Een eerste, duidelijke onderscheid is de bal zelf. Hoewel beide ovaal zijn, is een rugbybal groter en ronder dan een American football. De bal van American football is iets korter en puntiger, traditioneel bruin en heeft de kenmerkende witte, iets uitstekende veters.
Daarnaast is de uitrusting van de spelers opvallend verschillend. Rugby wordt gespeeld met minimale bescherming, vaak slechts een scrumcap en wat verstevigde kleding. American football-spelers daarentegen zijn zwaar bepakt met beschermende kleding zoals shoulderpads, een helm en overige beschermers, wat de intensiteit van de sport benadrukt.
Lees ook: Wat is het verschil?
Spelverloop en Regels
Dynamiek en Continuïteit
Een belangrijk verschil is de dynamiek van het spel. Rugby kent een meer continue spelverloop. Bij ‘uit’ ballen en fouten is er even rust, maar na een tackle gaat het spel snel meteen door. Bij American football daarentegen, is er na elke poging een pauze waarin de aanvallende ploeg zich kan hergroeperen en een nieuwe tactiek kan bedenken.
Voorwaartse Pass
Het meest fundamentele verschil is de manier waarop vooruit gespeeld mag worden. In rugby mag de bal alleen achteruit worden gegooid, rennend of met een trap: De bal mag alleen achteruit worden geworden. En zoals gezegd: American football heeft de voorwaardse pass. Een lange pass door de lucht kan het spel in één keer wel vijftig- of zestig meter vooruit helpen.
Tackelen, Rucks, Mauls en Scrums in Rugby
Tackelen en de Ruck
Een speler in bezit van de bal (de baldrager) mag worden getackeld door een tegenstander. Andere spelers dan de baldrager mogen niet worden gehinderd (obstruction). Een tackel bestaat uit het naar de grond brengen van de tegenstander gebruikmakend van armen (en handen). Daarbij mogen hoofd of nek niet worden geraakt (high tackle). Een speler geldt als getackeld als een knie of hoger lichaamsdeel de grond raakt. De baldrager moet dan onmiddellijk aanstalten maken om de bal af te geven. Niet op tijd afgeven kan worden bestraft (holding the ball). De tackelaar moet onmiddellijk aanstalten maken de getackelde speler de ruimte te geven de bal af te staan. Na een tackel ontstaan er 2 buitenspellijnen. Aan de uiterste lichaamsgrens aan de zijde van de tegenstander en aan de uiterste lichaamsgrens aan de eigen zijde. De spelers moeten zich gaan opstellen aan hun eigen zijde aan weerszijde van deze lijnen. De enige weg die open staat naar de zijde van de tegenstander is over de getackelde speler heen vanaf de eigen zijde. De begrenzing van deze doorgang wordt gevormd door de lichaamsgrenzen van de spelers betrokken bij de tackel. Een baldrager heeft het recht na een tackel nog één beweging te maken alvorens de bal af te geven. Na de tackel gaat de strijd om de bal gewoon verder. Boven de spelers op de grond vormt zich gewoonlijk een ruck. De beste vertaling hiervan is wellicht “de meute”. De meute die de tackel volgt. Van beide zijden komt een meute (staande) spelers die elkaar de ruimte betwisten. Het is echter niet de bedoeling om op de getackelde spelers te duiken. Wat ontstaat doet denken aan een scrum. Het wordt ook wel eens een loose scrum genoemd. Spelers betwisten elkaar de positie boven de bal door tegen elkaar aan te duwen. Doordat de getackelde speler nog één beweging heeft, brengt deze de bal gewoonlijk naar zijn eigen zijde. Daardoor is het meestal makkelijker voor zijn medestanders om de bal te beschermen. In de meeste gevallen komt de bal aan de zijde van de baldrager uit de ruck. Alle spelers die bij een ruck zijn betrokken, moeten zich binden aan de ruck. Dat binden bestaat gewoon uit fysiek contact maken. De buitenspellijnen van de tackel worden door de ruck nog verder uitgebreid. Ook hier geldt: de fysieke grenzen van eenieder die betrokken is bij de ruck bepalen de lijnen, voor en achter, links en rechts. Iedereen die niet gebonden is aan de ruck, moet zich dus achter de laatste voet van zijn medespeler in de ruck opstellen. Niet gebonden spelers moeten de buitenspellijn in acht nemen. In een ruck mag geen van de spelers in de ruck de bal met de hand aanraken (hands in ruck). Men mag wel de bal met de voeten terugbrengen, zodat de tegenpartij er niet meer bij kan. Dit wordt rucking the ball genoemd. De bal wordt zo naar de achterkant van de ruck gebracht. Daar kan de bal worden opgeraapt door een vrije speler, meestal de scrum half.
De Maul
Als een baldrager wordt aangevallen, maar alle medestanders die fysiek contact maken met de baldrager worden niet naar de grond gebracht, dan ontstaat een maul. Net als bij een tackel ontstaan er buitenspellijnen vóór en achter en links en rechts van de maul. Medestanders moeten met elkaar gebonden blijven om bij de maul te horen. Spelers mogen alleen vanaf hun eigen zijde duwen. Het team in balbezit probeert de bal gewoonlijk naar de achterste teamgenoot in de maul te brengen. Als een maul tot stilstand komt en de bal er niet snel genoeg uitkomt, wordt het spel hervat met een scrum.
De Scrum
Een scrum (kort voor scrummage) is een spelhervatting die vaak voorkomt tijdens een wedstrijd. De scrum mag worden gezien als een geordende ruck. In een scrum stellen acht spelers van ieder team zich in een vaste formatie tegenover elkaar op en proberen door duwen in balbezit te komen. De bal wordt in de scrum gebracht door de scrum half. De spelers mogen slechts duwen met de schouders boven de heupen. Het is niet toegestaan een scrum naar de grond te drukken. Dit wordt gezien als een overtreding (collapsing the scrum). Nadat de bal in de scrum is ingebracht zal de hooker proberen de bal met de hak van zijn schoen naar achteren te werken. De inworp moet loodrecht op de scrum worden uitgevoerd. Het is niet toegestaan de bal schuin de scrum in te gooien naar de eigen partij (feeding).
Lees ook: Rugby en voetbal vergelijken
De Line-Out
Een line-out wordt gegeven als de bal over de zijlijn is gegaan. In de eerste plaats is de bal uit, of beter in touch als de bal de grond raakt, hetzij direct, hetzij via een speler. Een springende speler buiten de lijnen, mag de bal dus weer in het veld gooien zolang hij daarbij de grond maar niet raakt met de bal in handen. Verder is het niet zomaar mogelijk om terreinwinst te boeken door buiten het eigen 22-meter-gebied direct over de zijlijn te kicken. Een kick direct over de zijlijn vanuit het eigen 22-meter-gebied leidt gewoon tot een line-out op de plaats waar de bal over de zijlijn ging. Wordt de bal echter indirect over de zijlijn gekickt, dan geldt gewoon de plaats van het passeren van de zijlijn als de plaats van de line-out. Bij een line-out stellen spelers van beide teams zich op in twee rijen dwars op de zijlijn met 1 m onderlinge afstand. Elk team is vrij om te bepalen hoeveel spelers in de line-out gaan staan. Een speler (meestal de hooker) gooit de bal tussen de 2 rijen door dwars op de zijlijn in. Spelers in de rij mogen worden opgetild om de bal te vangen of naar een teamgenoot door te spelen. belangrijk is dat dit veilig gebeurt.
Puntentelling
Rugby
- Try: De bal over de tryline van de tegenstander drukken (een ‘try’). Deze score levert 5 punten op. Na het scoren van een try mag een speler trachten een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick. De conversie kick mag worden genomen ergens in een rechte lijn langs de lengte van het veld ten opzichte van de plaats van de try.
- Penalty kick: Het trappen van de bal tussen de verticale palen en boven de dwarslat in het verdedigingsgebied van de tegenstander. Dit mag als de scheidsrechter een penalty heeft toegekend na een overtreding. Maar het mag ook vanuit een open-spelsituatie. De kick moet dan echter genomen zijn als drop-kick.
American Football
- Touchdown: Een touchdown wordt gemaakt als het aanvallende team de bal in bezit heeft in de end zone van het verdedigende team. Een touchdown levert 6 punten op.
- Field goal: Dit doe je meestal als je nog maar één poging hebt om 10 yards te overbruggen en geen risico op geen punten wilt nemen. Een field goal levert 3 punten op.
Spelersposities
Rugby
De vijftien spelers van een rugbyteam zijn in twee categorieën in te delen. De spelers met rugnummer 1 t/m 8 zijn de voorwaartsen, ofwel het ‘Pack’, de spelers met rugnummer 9 t/m 15 zijn de driekwarters, ook wel de ‘backs’ genoemd. Tevens kennen we een verder onderverdeling van het pack en de backs. Zo worden in het pack, de eerste rij, twee props met in het midden een hooker, te samen met de tweede rij, waar de twee locks staan, de front five genoemd. De nummers 6 t/m 8 van het pack vormen te samen de ‘back row’, ofwel derde rij. De voorwaartsen zijn belangrijk in de spelonderdelen waarvoor geproportioneerde kracht en techniek nodig is, bijvoorbeeld in de scrums, de rucks en de mauls. Deze spelers in de eerste rij zijn vaak zwaarder en sterker dan de backs. De meeste eerste rijers, met name de props boeten hierdoor aan snelheid in, maar er zijn hookers die qua snelheid en behendigheid met de bal in de hand niet voor de driekwarters onder doen. Tweede rijers, de locks, zorgen voor het balbezit vanuit de line-outs en voor het ‘op slot zetten’ van de scrum. Meestal zijn deze spelers langer dan 1,95 m en buiten zij hun lengte gepaard met de benodigde sprongkracht uit om boven hun tegenstanders uit te komen. De bijdrage van de backs is snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Tevens vormen zij het eerste verdedigingsblok, stoppen aanvallende spelers van de tegenpartij af tot het moment dat de derde rijers zich ermee kunnen bemoeien om balbezit veilig te stellen.
American Football
Als je kijkt naar het aanvallende team heb je als leider de quarterback. De quarterback overlegt met de coach over de spelwijze en zorgt ervoor dat het dan ook in praktijk uitgevoerd wordt. De Quarterback krijgt van de center de bal. Hij kan ervoor kiezen om de bal naar de receiver te gooien. Die probeert achter de verdedigende linie te komen om daarna de bal te vangen en ‘the endzone’ in te rennen. De quarterback kan hem ook aan de back geven en hij probeert dan met de bal achter de verdedigende linie te komen.
Rugby Union vs. Rugby League
Rugby Union en Rugby League zijn de twee bepalende vormen van het spel, met verschillende regels. Rugby Union is de meest bekende vorm van de sport, die ook internationaal wordt gespeeld. Hieronder zetten we de verschillen tussen de twee varianten voor je op een rij:
Rugby Union
- Teams bestaan uit 15 spelers
- Het belangrijkste onderdeel van de sport is de scrum: een groep van iedere partij probeert elkaar in voorovergebogen houding weg te duwen om de bal in bezit te krijgen.
- Na een tackle gaat het gevecht om de bal gewoon door, maar ieder team mag alleen vanaf zijn eigen kant over de liggende spelers heen de situatie benaderen.
- De line-out: Spelers die achter elkaar zijn opgesteld proberen de bal te veroveren die vanaf de zijlijn in wordt gegooid.
Rugby League
- Teams bestaan uit 13 spelers
- De scrum komt veel minder voor dan bij de andere variant en is dus ook minder belangrijk voor het spel.
- De line-out is geen onderdeel van het spel bij Rugby League
- Na een tackle stopt het gevecht om de bal. De getackelde speler krijgt de bal en brengt deze weer in het spel door de bal met de voet naar achteren te rollen.
De Cultuur en Waarden van Rugby
Een belangrijk aspect van rugby is de cultuur van respect en discipline. Scheidsrechters worden met respect behandeld, en er is een sterke nadruk op sportiviteit en teamgeest. Zo is er de erehaag die de spelers na de wedstrijd voor elkaar maken. Eerst gaan de winnaars in twee rijen klaarstaan, waartussen de verliezers lopen terwijl ze met de steeds terugkerende en ritmisch uitgesproken kreet ‘hiep hoi’ worden toegejuicht. De verliezers sluiten vervolgens aan het einde van de rijen aan, waarna de scheidsrechter dezelfde eer ten beurt valt. De winnaars mogen als laatste door de erehaag heen. Het is een prachtig vertoon van sportiviteit.
Lees ook: Dubbelprijs: KNVB Beker en Landskampioenschap voor dezelfde club
American Football in Arnhem
American Football is één van de populairste en grootste sporten in Amerika. De sport is ontstaan in America als een afgeleide van de Engelse sport rugby. De Amerikanen hebben er alleen een geheel eigen sport van gemaakt. American Football is een fysieke sport waarbij het team is opgedeeld in 3 categorieën: aanval, verdediging en special teams.
Wil je ook in Arnhem American Football spelen, dan kan dat! De Arnhemse American Football vereniging is de Arnhem Falcons. De club is opgericht in 1989 en speelt op sportpark Valkenhuizen. Met trots dragen ze de kleuren royal blue, wit en zilver. Bij Arnhem Falcons heb je verschillende competities waaruit je kunt kiezen:
- Senioren tackle (19+)
- Junioren tackle (16 t/m 18)
- Clubs flag football (13 t/m 16)
- Peewees flag football (8 t/m 12)
Daarnaast proberen ze nog een seniorenheren en vrouwenteam op te richten.