Het Europees Kampioenschap voetbal, of EK, is een prestigieus toernooi dat om de vier jaar plaatsvindt. Het EK heeft een rijke en boeiende geschiedenis, vol memorabele momenten en veranderingen. Van de eerste editie in 1960 tot de meest recente toernooien, heeft het EK talloze memorabele momenten en veranderingen doorgemaakt.
Het Ontstaan van het EK
Het idee voor een Europees Kampioenschap ontstond al in 1927 dankzij Henri Delaunay, een Franse voetbalbestuurder en de eerste secretaris-generaal van de UEFA. Delaunay zag een competitie voor landenteams als een manier om de sport in Europa verder te ontwikkelen. Echter, door de spanningen in Europa voor en na de Tweede Wereldoorlog duurde het tot 1960 voordat het eerste toernooi daadwerkelijk kon plaatsvinden. De UEFA nam de organisatie op zich na de oprichting in 1954.
In 1958 begonnen de kwalificatiewedstrijden voor het eerste UEFA European Football Championship. In 1960 werd het toernooi in Frankrijk gehouden, met 17 landen die streden om een plek in de eindronde.
De Eerste Jaren: Van Europacup voor Landen tot EK Voetbal
De eerste edities van het toernooi, in 1960 en 1964, stonden bekend als de "Europacup voor Landen." Het aantal deelnemende landen steeg in deze periode naar 29. De Sovjet-Unie won de eerste editie in 1960 door Joegoslavië in de finale te verslaan met 2-1. De finale werd gekenmerkt door de sterke prestaties van de Sovjet-doelman Lev Jasjin.
Uitbreiding van het Toernooi
Tot 1976 kwalificeerden slechts vier landen zich voor de eindronde, waarbij een van de vier het toernooi in eigen land organiseerde. In 1980 werd besloten om de plaats van de eindronde van tevoren vast te stellen, met acht deelnemende landen. In 1996 vond er opnieuw een belangrijke verandering plaats: het aantal deelnemende landen werd uitgebreid naar zestien. Tijdens dit toernooi werd ook de golden goal geïntroduceerd, waarbij Duitsland als eerste land profiteerde toen Oliver Bierhoff in de 116e minuut scoorde tegen Tsjechië en zo de finale won. In 2000 werd Nederland samen met België het eerste land dat het EK samen organiseerde.
Lees ook: Terugblik Daley Blind
Radicale Veranderingen in de 21e Eeuw
Een van de meest opvallende veranderingen in de geschiedenis van het EK is de continue uitbreiding van het aantal deelnemende landen. Tot 1992 deden slechts acht landen mee aan het Europees Kampioenschap. Vanaf 1996 werd dit aantal verhoogd naar zestien, en vanaf 2016 namen maar liefst 24 landen deel. Deze uitbreiding had als doel om grotere landen te beschermen in het geval dat ze zich niet wisten te kwalificeren, en om de inkomsten te verhogen door meer wedstrijden. Aan het EK 2024 in Duitsland doen in totaal 24 landen mee. Deze zijn ingedeeld in zes groepen. In de groepsfase speelt elk land in totaal drie wedstrijden. Om de volgende ronde te halen moet nummer 1 of 2 worden in de EK poule. Van de 24 deelnemende landen gaan er dus 16 landen door naar de volgende ronde.
De Golden Goal en Silver Goal
De "Sudden Death" of golden goal werd voor het eerst gebruikt op het EK in Engeland in 1996. In 2002 werd deze regel echter weer afgeschaft. Zowel in 1996 als in 2000 werd het toernooi beslist door een golden goal. In 1996 scoorde de Duitser Olivier Bierhoff in de 95e minuut tegen Tsjechië, en in 2000 scoorde de Fransman Trezeguet in de 103e minuut.
Voor het EK van 2004 werd de silver goal geïntroduceerd. Tijdens dit EK werd de silver goal alleen gebruikt in de halve finale tussen Griekenland en Tsjechië, waarbij Griekenland won door in de laatste minuut van de eerste verlenging te scoren. In 2006 keerde de UEFA terug naar het oude verlengingssysteem: twee keer een kwartier verlenging, gevolgd door strafschoppen indien nodig.De UEFA EURO 2024 openingswedstrijd vindt plaats op vrijdag 14 juni 2024 in de Allianz Arena in München. Duitsland organiseert het EK 2024 en speelt daarom de openingswedstrijd. De achtste finale wedstrijden worden gespeeld van zaterdag 29 juni tot dinsdag 2 juli. In deze acht wedstrijden wordt bepaald welke acht landen er doorstromen naar de kwartfinale. Als land moet de wedstrijd winnen, winnen in de verlenging of winnen na strafschoppen. Wanneer worden de EK 2024 kwartfinales gespeeld? De kwartfinales worden gespeeld op vrijdag 5 juli en zaterdag 6 juli. De halve finales worden gespeeld op dinsdag 9 juli en woensdag 10 juli door de vier landen die de kwartfinales hebben overleefd.
Unieke Edities
Het EK 2020, dat vanwege de gezondheidscrisis werd uitgesteld tot 2021, was uniek omdat het in maar liefst elf verschillende gastlanden werd georganiseerd.
Het Nederlands Elftal op het EK
Het Nederlands elftal maakte zijn debuut op het EK in 1976 in Joegoslavië. Met het totaalvoetbal onder leiding van Johan Cruijff bereikte het team meteen de halve finales, waar ze verloren van Tsjechoslowakije. In de troostfinale won Nederland van het gastland met 3-2 en behaalde zo de derde plaats.
Lees ook: Ontdek de Schaatskunst
In 1988 beleefde Nederland zijn grootste succes door in West-Duitsland de finale tegen de Sovjet-Unie met 2-0 te winnen. Met spelers als Ruud Gullit en Marco van Basten behaalde het Nederlands elftal eindelijk de titel van Europees kampioen. Van Basten, die na een blessure als wisselspeler aan het toernooi begon, maakte indruk met een hattrick tegen Engeland, zijn winnende treffer in de halve finale tegen Duitsland (2-1) en zijn wonderschone doelpunt in de finale tegen de Sovjet-Unie (2-0 winst). Ruud Gullit had in de eindstrijd met een snoeiharde kopbal de 1-0 op het scorebord gezet. Na de winst van het EK barstte er een heus volksfeest los met een rondvaarttocht door de Amsterdamse grachten.
Op het EK 2000, dat in Nederland en België werd georganiseerd, bereikte het Nederlands elftal opnieuw de halve finales. Na een gelijkspel tegen Italië verloren de Nederlanders na strafschoppen. Het laatste succes van Nederland was in 2004, toen ze wederom de halve finales bereikten, maar verloren van gastland Portugal.
Prestaties van Oranje op WK Toernooien
Hoe heeft Oranje gepresteerd tijdens de WK toernooien waaraan het meedeed? In totaal wist Nederland vijf keer bij de laatste vier te eindigen op een Wereld Kampioenschap. Helaas wist Oranje nooit een finale te winnen.
De jaren 70 was de periode waarin ons landje het totaalvoetbal introduceerde. Met Rinus Michels als bondscoach en met sterspeler Johan Cruijff liet Oranje schitterend voetbal zien. De titel leek binnen handbereik. Maar toen was daar West-Duitsland. Na het behalen van de finale in 1974 was het voor Oranje in 1978 weer raak. Met bondscoach Ernst Happel behaalde het Nederlands Elftal zonder Johan Cruijff de finale.
In 1998 behaalde we de vierde plaats tijdens het WK in Frankrijk. In de halve finale werden we na strafschoppen uitgeschakeld door Brazilië. De laatste keer dat het Nederlands Elftal in een WK finale stond was tijdens het WK 2010 in Zuid-Afrika. Hier doet het nog altijd pijn. Had Robben de grote kans vlak voor tijd benut, dan waren we zeer waarschijnlijk wereldkampioen geweest. Maar helaas, even later in de 117e minuut maakte Andrés Iniesta de 1-0. In 2014 werden we in de 1/2 finale uitgeschakeld door Argentinië. Nederland wist nog wel de troostfinale met 3-0 te winnen tegen gastland Brazilië.
Lees ook: Ronaldo: Van Talent tot Legende
Het WK 2022 in Qatar was voor het Nederlands Elftal de elfde deelname aan een wereldkampioenschap voetbal in Qatar. De groepsfase verliep zonder al te veel problemen. Logisch, want Nederland zat in een makkelijke poule met Senegal, Ecuador en Qatar. De achtste finale werd gewonnen van de Verenigde Staten met 3-1. In de kwartfinale werd Oranje uitgeschakeld door Argentinië. Al met al heeft het Nederlands team behoorlijk goed prestaties afgeleverd op WK eindtoernooien.
Memorabele Wedstrijden en Spelers
In de loop der jaren heeft het EK talloze memorabele wedstrijden en spelers voortgebracht. Het Nederlands elftal heeft ook zijn aandeel gehad in deze momenten. De grootste overwinning van Nederland op een EK was in 2000, toen ze Joegoslavië met 6-1 versloegen in de kwartfinale, mede dankzij een hattrick van Patrick Kluivert.
Cristiano Ronaldo is de topscorer aller tijden op het EK Voetbal, met veertien doelpunten in vijf toernooien.
Topscorers en Winnaars
De absolute winnaars van de voorbije EK’s zijn de Duitsers. Met drie gouden, zilveren en bronzen medailles steken ze met kop en schouders uit boven hun eerste achtervolger Spanje. Spanje heeft het EK zelf ook drie keer gewonnen en één keer zilver behaald. Italië staat op de derde plaats met overwinningen in 1968 en 2021 op EURO2020.
Kritiek en Controverses
Ondanks de populariteit en het prestige van het EK, zijn er ook kritiekpunten en controverses geweest. UEFA-baas Michel Platini was een groot voorstander van het organiseren van het EK in augustus, in plaats van direct na het seizoen, om spelers meer rust te geven. De uitbreiding naar 24 landen werd ook bekritiseerd, omdat het de kans vergrootte dat grote landen zich zouden kwalificeren, zelfs als ze niet hun beste prestaties leverden.
Eerste Interland van Oranje
Het Nederlands elftal speelde zijn eerste interland op 30 april 1905, vriendschappelijk tegen België. Oranje won, na verlenging, met 1-4. In die tijd was de Olympische Spelen het hoofddoel. Nederland was daarin in de eerste jaren bijzonder succesvol. Daarna kwamen de WK's en EK's. Intussen gaat Oranje proberen een WK ticket te bemachtigen.
Het EK Vrouwenvoetbal 2025 in Zwitserland
Het EK voetbal voor vrouwen wordt in 2025 georganiseerd in Zwitserland. Het EK wordt in acht verschillende steden/stadions gespeeld: Basel, Bern, Geneve, Luzern, Sankt Gallen, Sion, Thun en Zürich. Het EK Vrouwen voetbal 2025 start op woensdag 2 juli (openingswedstrijd) en eindigt op zondag 27 juli (finale). De NOS heeft de uitzendrechten voor het EK Vrouwen voetbal 2025. Dat betekent dat je de wedstrijden zowel op TV als online gratis kan bekijken. Het is de 14e keer dat er om de Europese titel wordt gestreden. Op de eindronde dingen 16 landen mee naar de hoofdprijs.
Groepsindeling en Speelsteden
- Groep A: Zwitserland, IJsland, Noorwegen, Finland
- Groep B: Spanje, Italië, België, Portugal
- Groep C: Duitsland, Denemarken, Zweden, Polen
- Groep D: Frankrijk, Engeland, Nederland, Wales
De EK-wedstrijden worden gespeeld in acht verschillende stadions. Er zijn meer dan 720.000 tickets beschikbaar voor het toernooi. Nederland start het toernooi op zaterdag 5 juli om 18:00 uur in Luzern tegen Wales. Engeland, het team van oud-bondscoach Sarina Wiegman, is op woensdag 9 juli om 18:00 uur de tegenstander in Zürich.
- Woensdag 9 juli, 18.00 uur: Engeland - Nederland, Stadion Letzigrund, Zürich
- Zondag 13 juli, 21.00 uur: Nederland - Frankrijk, St. Jakob-Park, Basel
Voorbereiding Oranje Leeuwinnen op EK 2025
Voor het EK speelt het Nederlands Elftal vrouwen nog een oefenwedstrijd tegen Finland (maandag 26 juni 20:00 in Leeuwarden). De Nederlands Elftal vrouwen spelen op zaterdag 5 juli om 18:00 uur tegen Wales, op woensdag 9 juli om 18:00 uur tegen Engeland en op zondag 13 juli om 21:00 uur tegen Frankrijk.
Het toernooi is onderverdeeld in vier groepen van vier landen. Nederland zit in Groep D.
Na de 0-2 was het verzet van Wales gebroken. Esmee Brugts maakte na een voorzet bij de tweede paal de 0-3. Het feest was compleet met de rentree van Lineth Beerensteyn. Met de winst op Wales is Oranje het EK in Zwitserland goed begonnen.
Speelsteden EK Vrouwen 2025
Het EK wordt gespeeld in acht verschillende speelsteden / stadions in Zwitserland. Nederland speelt de groepswedstrijden in Luzern, Zürich en Basel.
- Basel - St. Jakob-Park: Het St. Jakob-Park is decor voor vijf wedstrijden op dit EK: drie groepswedstrijden (waaronder Nederland - Frankrijk), een kwartfinale en de finale.
- Bern - Stadion Wankdorf: In de hoofdstad van Zwitserland worden vier wedstrijden gespeeld.
- Geneve - Stade de Genève: In Stade de Genève kunnen 30.950 toeschouwers plaats nemen.
- Luzern - Swissporarena: De eerste wedstrijd van de Nederlandse vrouwen wordt in Luzern tegen Wales gespeeld. In dit stadion kunnen 16.496 fans plaatsnemen.
- Sankt Gallen - Kybunpark: In het Kybunpark kunnen 18.251 fans plaatsnemen.
- Sion - Tourbillon: Dit stadion is relatief nieuw en er kunnen 10.187 fans hier plaatsnemen op de tribune.
- Zürich - Letzigrund: Er kunnen 24.186 mensen genieten van de EK wedstrijden in dit stadion. Nederland speelt hier de tweede groepswedstrijd tegen Engeland.
Kwalificatie Nederlands Elftal Vrouwen
De dames zaten in de EK kwalificatie in groep A1. Nederland eindigde uiteindelijk (op doelsaldo) als tweede in de groep wat directe kwalificatie betekende.
Het EK 2024 in Duitsland: Een Overzicht
Het EK 2024 in Duitsland is een groots voetbalevenement dat plaatsvindt van 14 juni tot en met 14 juli 2024. De openingswedstrijd van het EK voetbal in Duitsland is gespeeld op 14 juni 2024. Deze wedstrijd ging tussen gastland Duitsland en Schotland (5-1). Het EK 2024 duurt nog tot en met 14 juli 2024, dan wordt de finale om het EK voetbal 2024 gespeeld. Die finale begint om 21.00 uur Nederlandse tijd. Tijdens de groepsfase worden er 36 wedstrijden gespeeld. Iedere deelnemer speelt drie wedstrijden in de eigen poule. Hier begint de knock-out fase van het EK voetbal. Er zijn vier kwartfinales. Er zijn twee halve finales. Er wordt geen troostfinale gespeeld. Het Nederlands elftal was ingedeeld in Poule D van het EK 2024. Ze speelden hierin tegen Polen, Frankrijk en Oostenrijk. Nederland speelde in de achtste finales van het EK voetbal tegen Roemenië. Die wedstrijd werd gespeeld op 2 juli om 18.00 uur in München. Het Nederlands elftal speelt in de kwartfinale van het EK voetbal tegen Turkije.
Belangrijke Data en Feiten
- Startdatum: Vrijdag 14 juni 2024 (openingswedstrijd Duitsland)
- Einddatum: Zondag 14 juli 2024 (finale)
- Aantal wedstrijden: 51 (36 in de groepsfase, 15 in de knock-out fase)
- Finale: Zondag 14 juli om 21:00 uur in het Olympiastadion in Berlijn
- Aantal deelnemende landen: 24
- Troostfinale: Nee, er wordt geen troostfinale gespeeld.
- Speelsteden: Berlijn, München, Düsseldorf, Stuttgart, Keulen, Hamburg, Leipzig, Dortmund, Gelsenkirchen en Frankfurt
Speelschema Nederlands Elftal
Nederland doet mee aan het EK 2024, het Nederlands elftal heeft zich via kwalificatiegroep B geplaatst voor het EK voetbal 2024. Het is bekend wanneer en tegen wie het Nederlands Elftal spelen moet. Nederland speelt op de volgende dagen:
- Zondag 16 juni 2024 om 15.00 uur: Nederland- Polen in Hamburg (2-1)
- Vrijdag 21 juni 2024 om 21.00 uur: Nederland- Frankrijk in Leipzig (0-0)
- Dinsdag 25 juni 2024 om 18.00 uur: Nederland- Oostenrijk in Berlijn (2-3)
- Dinsdag 2 juli 2024 om 18.00 uur: Nederland Roemenië in München (3-0)
- Zaterdag 6 juli 2024 om 21.00 uur: Nederland Turkije in Berlijn (1-2)
Overige Interessante Punten
- Dagen met de meeste wedstrijden: Dinsdag 25 juni en woensdag 26 juni (vier wedstrijden per dag, laatste poulewedstrijden)
- Finale: De finale van het EK voetbal 2024 gaat tussen Spanje en Engeland.