Het wereldkampioenschap voetbal is een van de meest prestigieuze en bekeken sportevenementen ter wereld. Tijdens dit voetbaltoernooi strijden landen die zich hiervoor wisten te kwalificeren tegen elkaar met als doel, wereldkampioen worden! Zoals gewoonlijk zijn de landen in Europa zoals Spanje, Frankrijk en Duitsland favoriet. De ogen van de wereld zijn gericht op de strijd om de felbegeerde titel. Maar wanneer kunnen we de volgende editie van dit spektakel verwachten? En wat kunnen we verwachten van de toekomst van het WK?
Het WK 2022 in Qatar: Een Omstreden Editie
De toewijzing van het WK 2022 aan Qatar door wereldvoetbalbond FIFA op 2 december 2010 zorgde voor verbazing bij de voetballiefhebbers. Het oliestaatje in het Midden-Oosten met nog geen 1,4 miljoen inwoners mocht een WK voetbal gaan organiseren. De exacte reden van uitverkiezing van Qatar boven favoriet geachte landen als Australië, Japan en de Verenigde Staten die ook in de race waren, is nooit bekend gemaakt. Bewezen is inmiddels wel dat een aantal FIFA-bazen geldbedragen zouden hebben ontvangen in ruil voor hun stem. Zij zijn hier ook voor veroordeeld. Dit plus het astronomische budget van meer dan 150 miljard euro dat de regering van Qatar bereid was te investeren in stadions en in verbetering van vliegvelden, wegen, accommodaties en in een nieuwe metrolijn speelde een rol.
De Controverses Rondom Qatar
Pas na de veelbesproken toewijzingen kwamen er twijfels omtrent het klimaat tijdens een WK voetbal in Qatar. Een gemiddelde middagtemperatuur in de schaduw van 40 graden in juni en juli is wel erg warm om anderhalf uur op wereldniveau in de voetballen. Hierdoor is er wel wat discussie en bezorgdheid ontstaan op het hoofdkwartier in het Zwitserse Zürich. Uiteindelijk besloot de FIFA om het toernooi te gaan spelen in de winter. In de wintermaanden ligt de gemiddelde temperatuur rond de 29 graden.
Door de warmte in Qatar werd alles uit de kast getrokken om het verblijf tijdens het WK zo aangenaam mogelijk te maken. Het zou een compact WK voetbal worden, met alle WK 2022 speelsteden en faciliteiten binnen een straal van 60 kilometer. Doha was de centrale stad met maar liefst vier stadions. De nieuwe stadions werden zo gebouwd dat ze na het toernooi eenvoudig verkleind konden worden voor gebruik door plaatselijke clubs. De voetbalstadions die na het WK ontmantelt werden, werden naar ontwikkelingslanden gebracht en daar hergebruikt.
Arbeidsomstandigheden en Mensenrechten
De bouw van de stadions ging niet zonder stoten. De enorm hete zomers in Qatar zijn namelijk funest voor de werknemers die het station en alles eromheen opbouwen. Volgens de laatste berichtgevingen zijn er ruim 6500 arbeiders omgekomen tijdens werkzaamheden voor het WK voetbal in Qatar. Dit zijn bijna allemaal arbeidsmigranten die werken aan stadions, wegen of vliegvelden die voor het WK gebouwd moesten worden. Het aantal zal waarschijnlijk nog hoger dan die 6500 zijn, aangezien niet alle cijfers bekend zijn. In totaal zijn er zo’n 2 miljoen mensen in Qatar actief voor de werkzaamheden die nog zijn voor het volgende wereldkampioenschap voetbal. De overheid stelt dat het aantal proportioneel is als je kijkt naar de hoeveelheid mensen die werkzaam is in het land. De overheid zegt dat het sterftecijfer onder deze gemeenschap ligt binnen de verwachte grenzen voor de omvang en de demografie van de groep.
Lees ook: EK wedstrijd data
De commerciële belangen zijn eenvoudigweg te groot en de nationale voetbalbonden en UEFA durven geen vuist te maken tegen de corrupte FIFA. Ook in het verleden waren er protesten tegen regimes die de mensenrechten op nog veel grotere schaal schonden. Het WK in Qatar ging tot nu toe dus gewoon door.
Het WK 2026: Een Nieuw Tijdperk
Het volgende WK, het WK 2026, belooft een mijlpaal te worden in de geschiedenis van het toernooi. Het WK 2026 voetbal wordt gehouden in Canada, Mexico en de Verenigde Staten en vindt plaats van 11 juni en 19 juli 2026. Met 48 deelnemende landen en een nieuw format, staat de voetbalwereld een groots spektakel te wachten.
Een Uitgebreid Deelnemersveld
Je moet weten dat het WK 2026 schema anders is dan anders. De 48 landen zijn verdeeld over 12 poules. De nummers 1, 2 en de 8 beste nummers 3 gaan door, waardoor 32 landen de knock-outfase halen. Hieronder bespreken we het WK speelschema. Het wereldkampioenschap voetbal start met de openingswedstrijd tussen Mexico en een nog onbekend land. Tijdens de groepsfase van het WK 2026 voetbal worden alle landen ingedeeld in 12 poules van elk 4 deelnemende landen. De beste nummer 1, 2 en de acht beste nummers 3 gaan door naar de zestiende finale. De knock-outs start dit keer al met de zestiende finales in plaats van de achtste finales. Door deze opzet duurt het toernooi maar liefst 38 dagen van openingswedstrijd tot finale.
Na de groepsfase wordt er gespeeld volgens het knock-outsysteem in de zestiende finales, achtste finales, kwartfinales, halve finales en de WK finale. In onderstaande WK speelschema zie je een overzicht van alle wedstrijden vanaf de groepsfase t/m de finale. Welke landen deze wedstrijden uiteindelijk gaan spelen, wordt bekend na de loting in december 2025. Dan weten we ook wie de tegenstanders zijn van het Nederlands Elftal.
Meer Wedstrijden, Meer Spektakel
Het WK voetbal van 2026 in de Verenigde Staten, Mexico en Canada telt een recordaantal van 104 wedstrijden. Dat bevestigt de FIFA. In 2026, als het WK wordt gehouden in de Verenigde Staten, Mexico en Canada, doen er 48 landen mee. 45 landen moeten zich via kwalificatiewedstrijden zien te plaatsen. De drie gastlanden zijn automatisch geplaatst en hoeven geen kwalificatiewedstrijden te spelen. Dit betekent dat het originele format met 32 landen verdeeld over acht groepen waarvan de beste twee doorstoten naar de knock-outfase tot het verleden gaat behoren.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Er doen meer landen mee, we krijgen meer wedstrijden te zien, meer aftraptijden en de duur van het toernooi wordt ook langer. Het huidige WK-format telde 32 dagen. Dit zal tijdens het volgende WK worden uitgebreid naar op z’n minst 35 dagen om 104 in plaats van de huidige 64 wedstrijden af te werken.
De Verdeling van de Plaatsen
Door de uitbreiding van het deelnemersveld van 32 naar 48 landen is het moeilijk om het WK in één land te organiseren vanwege het benodigd aantal stadions en de infrastructuur. Infantino, die eigenlijk was verkozen tot FIFA-baas op voorwaarde dat het toernooi zou uitbreiden naar 40 landen, verdedigde de beslissing met hand en tand in 2017.
De Verenigde Staten, Mexico en Canada worden opgenomen in de zes plaatsen die zijn toegewezen aan Noord- en Midden-Amerika en het Caribisch gebied (CONCACAF). Er worden ook nog twee plaatsen verdeeld via de play-offs om het deelnemersveld compleet te maken. Aan de play-offs zullen zes landen deelnemen, één land van elk van de vijf confederaties behalve Europa, plus een extra land van de CONCACAF als organiserende confederatie.
Potentiële Deelnemers
Laten we het WK in Qatar als voorbeeld nemen en uitbreiden naar 48 landen. Om dit te illustreren zijn de beste landen van de kwalificatie van iedere confederatie meegenomen. De twee beste landen op de FIFA-raking die in aanmerking komen voor de play-offs krijgen de laatste plekken. Op een WK met 48 landen hadden Mali en Noord-Macedonië, naast gastland Qatar, voor het eerst meegedaan.
Het Nieuwe Groepsfase Format
Het komende WK telt geen 32 maar 48 deelnemers. De FIFA wilde alle landenploegen aanvankelijk verdelen over zestien poules van drie. Maar de wereldvoetbalbond gaat nu toch vasthouden aan poules met vier ploegen. Daardoor loopt het aantal wedstrijden op tot 104, veertig meer dan tijdens het laatste WK in Qatar dat 29 dagen duurde. In dit format worden de 48 landen verdeeld over groepen van vier, zoals we dat nu ook kennen. Er moeten echter 16 of 32 teams doorstromen naar de volgende ronde voor een gebalanceerde knock-outfase. Dat zou kunnen betekenen dat de nummers een en twee in de groep zich verzekeren van een plek in de volgende ronde plus de acht beste nummers drie. De UEFA heeft al ervaring met deze opzet voor de Europese toernooien.
Lees ook: Complete gids volleybal inslaan
Het pluspunt hieraan is dat er twee wedstrijden tegelijkertijd worden afgewerkt op de laatste speeldag van de groepsfase, wat mogelijk voor drama kan zorgen net zoals in Qatar.
Discussiepunten en Uitdagingen
Het discussiepunt met groepen van vier is het grote aantal extra wedstrijden. Het WK in Qatar telde 64 wedstrijden. Met drie landen per groep krijg je 80 duels, maar met groepen van vier landen plus een achtste finale worden er 104 wedstrijden gespeeld. Het WK zal dan ook minimaal 35 dagen moeten duren. De European Club Association, de belangenbehartiger van het Europese clubvoetbal was tegen de uitbreiding naar 48 wedstrijden omdat dit de oorspronkelijke kalender raakt. De angst werd weggenomen toen de FIFA zei dat het toernooi nog steeds binnen 32 dagen kan worden afgewerkt, maar wanneer er 104 worden geprogrammeerd wordt het toernooi groter en duurt het ook langer.
Verschillen met het WK 1994 in de Verenigde Staten
Meer teams en meer wedstrijden: Er deden slechts 24 teams mee aan het WK van ’94 in de Verenigde Staten met in totaal 52 wedstrijden. In 2026 worden dit er waarschijnlijk 104. Meer speelsteden verspreid over verschillende tijdzones: Het WK van ’94 speelde zich vooral af aan de oostkust. Meer wedstrijden betekent mogelijk latere begintijden: In 1994 waren de aftraptijden afgesteld op het Europese publiek. Geen enkele wedstrijd begon later dan half vier ‘s middags, Pacific Time (Half 2 ‘s nachts in Nederland).
De FIFA gaat behalve de finale en de laatste groepswedstrijden, geen wedstrijden op hetzelfde tijdstip laten beginnen. De duels zullen daarom verspreid over de dag worden ingeroosterd, zodat de verschillende tijdzones volledig benut kunnen worden. Doordat er slechts 24 wedstrijden waren voor de eerste twee groepswedstrijden in ’94, was het mogelijk om late aftraptijden te vermijden. Nu er 48 wedstrijden staan te wachten, wordt dit veel moeilijker.
In 2026 kan het daarom zijn dat de eerste wedstrijd om 13.00 uur ET (19.00 uur Nederlandse tijd) wordt gespeeld en de laatste wedstrijd aan de westkust om 23.00 uur PT. Het is dan in Nederland 09.00 uur in de morgen. Tijdens het WK van 2014 in Brazilië werd om 22.00 uur lokale tijd afgetrapt bij Ivoorkust - Japan. Zodoende konden er vier wedstrijden op een dag worden afgewerkt. De laatste wedstrijd op het WK in Qatar begon om 23.00 uur lokale tijd.