Het FIFA Wereldkampioenschap voetbal, een evenement dat eens in de vier jaar plaatsvindt, is uitgegroeid tot een wereldwijd fenomeen dat miljarden mensen verenigt in hun passie voor de sport. Echter, de wortels van dit prestigieuze toernooi zijn te herleiden naar een tijdperk waarin voetbal nog in de kinderschoenen stond. Dit artikel duikt in de rijke geschiedenis van het Uruguayaans voetbalelftal, van de vroege successen op de Olympische Spelen tot de triomf als eerste wereldkampioen in 1930.
Het Ontstaan van de FIFA en de Noodzaak voor een Wereldkampioenschap
Voetbal, zoals we dat vandaag de dag kennen, ontstond aan het einde van de 19e eeuw in Engeland en verspreidde zich gestaag over Europa en de rest van de wereld. In de beginjaren werd het Olympisch voetbaltoernooi beschouwd als het belangrijkste internationale voetbalpodium. Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) erkende de sport en integreerde het in de Zomerspelen.
Echter, met de groeiende populariteit van het voetbal ontstond de behoefte aan een overkoepelende organisatie die de sport internationaal kon reguleren. Op 21 mei 1904 werd de Fédération Internationale de Football Association (FIFA) opgericht door zeven Europese landen: Frankrijk, Denemarken, Nederland, België, Spanje, Zweden en Zwitserland. De FIFA had als doel om de toekomst en ontwikkeling van het voetbal te waarborgen.
De Olympische Spelen waren traditioneel bedoeld voor amateursporters, en de FIFA zag de noodzaak voor een toernooi waar professionele teams konden strijden om de titel van wereldkampioen. In 1928 kwam de voorzitter van de FIFA, Jules Rimet, met een voorstel om een eigen internationaal toernooi te organiseren.
Uruguay 1930: Het Eerste WK Voetbal
Op 28 mei 1928 besloot de FIFA dat de eerste editie van het Wereldkampioenschap voetbal in 1930 zou plaatsvinden. De keuze voor Uruguay was geen toeval. Het land vierde in 1930 zijn honderdjarig bestaan en had in 1924 en 1928 Olympisch goud gewonnen met voetbal. Dit maakte Uruguay tot een van de meest succesvolle voetballanden van die tijd. De FIFA nodigde 13 landen uit om deel te nemen aan het eerste WK.
Lees ook: Zaalvoetbalvereniging lidmaatschap
Vanwege de lange reisduur en de hoge reiskosten was er onder de Europese landen weinig animo om deel te nemen aan dit kampioenschap: op 28 februari 1930, de einddatum van inschrijving, had zich nog geen enkel land aangemeld. Uiteindelijk wist Jules Rimet, met hulp van de regering van Uruguay, vier landen zo ver te krijgen om de oversteek te maken. Dit waren België, Roemenië, Joegoslavië en Frankrijk.
Moeizaam Begin
De FIFA stond zelfs voor een grote uitdaging om teams zover te krijgen dat zij deel zouden nemen. Met name in Europa waren landen moeilijk te overtuigen om de lange oversteek te maken. De wereld had te maken met een grote economische crisis, waardoor velen afzagen van deelname.
Tot een paar maanden voor de start had geen enkel land uit Europa bevestigd. De FIFA ging aan de slag en op verschillende manieren lukte het om een aantal landen te overtuigen. België, Frankrijk, Roemenië en Joegoslavië maakten de reis om Europa te vertegenwoordigen tijdens het WK.
Deze landen zouden elkaar treffen op dezelfde boot die de Atlantische Oceaan zou gaan oversteken. Egypte moest afhaken. Zij konden vanwege een storm niet op tijd bij het schip komen. Na een paar dagen op zee kwam men aan in Rio de Janeiro, waar de Brazilianen aan boord gingen. Japan en Thailand zagen uiteindelijk af van deelname, en trokken zich terug. Met de aankomst van de deelnemende landen kon het WK bijna van start gaan. Dat gebeurde op 13 juli 1930, toen zowel Frankrijk als België in actie kwamen in Montevideo. De Fransen winnen, terwijl België verliest. Lucien Laurent schrijft geschiedenis met het eerste doelpunt ooit op een WK. Het is niet genoeg voor de Fransen. Ondanks de winst in de eerste wedstrijd wordt het team uitgeschakeld in de groepsfase. Dat geldt ook voor de Belgen, die niet tot scoren komen tijdens het toernooi.
De Deelnemende Landen en de Groepsfase
De 13 deelnemende landen werden verdeeld over vier groepen:
Lees ook: Een diepgaande blik op de prestaties van het Moldavisch voetbalelftal door de jaren heen.
- Groep A: Argentinië, Chili, Frankrijk, Mexico
- Groep B: Brazilië, Bolivia, Joegoslavië
- Groep C: Uruguay, Roemenië, Peru
- Groep D: Verenigde Staten, Paraguay, België
De wedstrijden werden gespeeld in de hoofdstad Montevideo, die drie stadions ter beschikking had: Estadio Parque Central, Estadio Pocitas en Estadio Centenario. Het toernooi duurde van zondag 13 tot en met woensdag 30 juli 1930. Het allereerste WK-duel in de geschiedenis was Frankrijk - Mexico.
De Knock-outfase en de Finale
Na de groepsfase stroomden de winnaars van elke groep door naar de halve finales. Argentinië versloeg de Verenigde Staten met 6-1, terwijl Uruguay met dezelfde cijfers te sterk was voor Joegoslavië.
Halve Finales
De groep waar de Fransen in uitkomen is de enige met vier landen. De andere drie groepen bestaan uit drie deelnemers. Alleen de groepswinnaars gaan door. Zij treffen elkaar in de halve finales. Argentinië wordt gekoppeld aan de Verenigde Staten. Uruguay treft Joegoslavië.
Joegoslavië moet de Europese eer hooghouden, maar slaagt daar niet in tegen het thuisland. Het wordt 6-1 voor Uruguay, dat daarmee overtuigend de finale bereikt. De Argentijnen doen hetzelfde door de VS met 6-1 te verslaan. De finale van 1930 wordt een Zuid-Amerikaans onderonsje.
Daarmee is het de enige keer in de geschiedenis van het WK. De andere 'finale' van een WK waarin twee Zuid-Amerikaanse landen elkaar treffen is die van 1950. Die partij tussen Brazilië en Uruguay wordt gezien als een finale, maar is dat niet. Het was wel het beslissende duel van het toernooi.
Lees ook: KNVB e-mail bekijken: Hoe doe je dat?
De finale vond plaats op 30 juli in het Estadio Centenario in Montevideo. Uruguay en Argentinië stonden tegenover elkaar in een beladen wedstrijd. De spanning was te snijden, en de Belgische scheidsrechter John Langenus eiste veiligheidsgaranties voordat hij de wedstrijd wilde fluiten. Na een 4-2 overwinning kroonde Uruguay zich tot de eerste wereldkampioen voetbal.
Uruguay maakt de rol van favoriet waar met een 4-2 overwinning op Argentinië. Het land mag zich de eerste winnaar van een WK noemen. Vier jaar later besluit het land om niet de titel te gaan verdedigen in Italië. Het is de enige keer dat een regerend kampioen niet deelneemt aan het WK.
Hiermee protesteert het land tegen de manier waarop met name Europese landen omgingen met de uitnodiging van de FIFA in 1930. Het laat zien dat de uitdaging van de FIFA er nog lang niet op zit.
De Impact van het Eerste WK
Ondanks het feit dat het pas de eerste editie was, had het WK meteen veel maatschappelijke impact. Tijdens het toernooi waren in onder meer Buenos Aires, Santiago en Lima een soort fan parks ontstaan. Vele duizenden mensen verzamelden zich daar rond de hoofdkantoren van kranten die de radioverslagen van wedstrijden via luidsprekers uitzonden.
Uruguay's Dominantie in de Beginjaren
Uruguay begon met enkele vriendschappelijke wedstrijden tegen Argentinië rond 1902. De eerste wedstrijd met een inzet volgde in 1905 toen de Copa Lipton opgericht werd. Een bekerwedstrijd tussen Uruguay en Argentinië die tussen 1905 en 1992 29 keer gespeeld werd, Uruguay won 12 keer. In de beginjaren speelde Uruguay enkel tegen buurland Argentinië. Pas bij de invoering van het Zuid-Amerikaans kampioenschap in 1916 (de latere Copa América), kreeg het team wat meer variatie. De eerste editie werd in Argentinië gespeeld. Uruguay versloeg Chili en Brazilië en speelde daarna gelijk tegen Argentinië en won zo de eerste beker. Isabelino Gradín werd topschutter van het toernooi met drie treffers. Een jaar later was Uruguay zelf organisator. Chili en Brazilië werden beiden met 4-0 aan de kant gezet en tegen Argentinië werd met 1-0 gewonnen. Twee jaar later was Brazilië dan zelf gastheer. Uruguay versloeg Chili en Argentinië en speelde gelijk tegen Brazilië. Omdat zij ook hun vorige wedstrijden gewonnen hadden kwam er een beslissende wedstrijd tussen de twee. Na negentig minuten stond het 0-0 waardoor er verlengingen kwamen, nadat ook hier niet gescoorde werd kwamen er nog eens twee verlengingen. Hierin kon Brazilië eindelijk scoren en won zo de beker, het was meteen ook de langste wedstrijd in de geschiedenis van de Copa América. Een jaar later in Chili werd de vloer aangeveegd met Brazilië en kregen ze een 6-0 pak slaag van hun kleine buurland. Samen met Brazilië en Paraguay, dat een jaar eerder debuteerde, eindigde Uruguay eerste met vijf punten. In 1923 was Uruguay zelf gastheer en deze keer had het toernooi een extra inzet, de laureaat werd immers afgevaardigd naar de Olympische Spelen in Parijs. Zowel Paraguay, Brazilië als Argentinië werd bedwongen en Uruguay ging naar Parijs. Met spelers als Héctor Scarone, Ángel Romano, Pedro Cea en Pedro Petrone werden achtereenvolgens Joegoslavië, Verenigde Staten, Frankrijk en Nederland opzijgezet op weg naar de finale. Hierin werd Zwitserland met 3-0 verslagen, waardoor Uruguay de gouden medaille won. Doordat dit de eerste keer was dat landen buiten Europa meededen aan het toernooi op de Spelen werd dit door de FIFA beschouwd als een WK. Later dat jaar won het team in eigen land opnieuw het Zuid-Amerikaans kampioenschap. Nadat het land de editie van 1925 oversloeg, waren ze er in 1926 wel weer bij om andermaal de winnaar te worden. Op de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam zorgde het team al voor een snelle uitschakeling van het gastland en versloeg daarna ook Duitsland en Italië. In de finale stonden ze oog in oog met buurland Argentinië. De eerste wedstrijd eindigde op een gelijkspel. Na de olympische titel werd besloten om het allereerste WK twee jaar later in Uruguay te houden. Dat jaar was het honderd jaar geleden dat het land een grondwet kreeg en als tweevoudig olympisch kampioen was het land sowieso een van de toonaangevende landen in de wereld. Het land zette in zijn groep Peru en Roemenië opzij. In de halve finale werd Joegoslavië met 6-1 opzij gezet en zo baande het land zich een weg naar de finale. Argentinië had ook al zijn groepswedstrijden gewonnen en versloeg in de halve finale de Verenigde Staten met dezelfde cijfers als concurrent Uruguay. De finale was dus een heruitgave van de Olympische finale twee jaar eerder. In het Estadio Dorado dat 93.000 onderdak bood die dag scoorde Pablo Dorado al na 12 minuten voor de thuisploeg, maar na goals van Carlos Peucelle en Guillermo Stábile kwamen de Albicelestes op voorsprong. Vier jaar later weigerde Uruguay mee te doen aan het WK omdat veel Europese ploegen vanwege de grote afstand in 1930 niet naar Zuid-Amerika waren gekomen. In 1935 had Uruguay wel nog het Zuid-Amerikaans kampioenschap gewonnen, nadat dit zes jaar stil gelegen had.
De Verdere Geschiedenis van het WK
Na het succes van het eerste WK in Uruguay, groeide het toernooi uit tot een van de grootste sportevenementen ter wereld. Het aantal deelnemende landen steeg gestaag, en de populariteit van het voetbal bereikte ongekende hoogten.
Uitbreiding van het Aantal Deelnemers
Aan de opzet van het WK voetbal is in loop der jaren nogal het nodige gesleuteld. Zo deden aan de eerste editie van het WK voetbal slechts 13 landen mee. De edities hierop waren dit respectievelijk 16, 15 en 13 landen. Vervolgens deden tussen 1954 en 1978 in totaal 16 landen mee. Dit aantal is hierna opgeschroefd tot 24 stuks.
Nederland op het WK
Heeft Nederland ooit het WK gewonnen? Nee, helaas voor de vele voetbalfans in Nederland niet. Ons nationale elftal stond wel drie keer in de WK-finale. Op het WK van 1974 verloor Oranje, met spelers als Johan Cruijff en Willem van Hanegem, van gastland West-Duitsland. Vier jaar later stond Oranje weer in de finale, opnieuw tegen het gastland. Dit keer was Argentinië te sterk in de eindstrijd.
Na 1974 moesten de fans van Nederland lang wachten op een nieuwe kans op de WK titel, maar in 2010 haalde Oranje opnieuw de finale. Helaas ging de allesbeslissende wedstrijd tegen Spanje in de verlenging verloren. Nederland won het WK voetbal dus nooit.
Recente Winnaars
De WK voetbal winnaars van de afgelopen jaren zijn zeer verschillend. Sinds 2002 werden er vijf WK’s gespeeld en elk WK was er een andere wereldkampioen. De huidige wereldkampioen voetbal is Frankrijk. Zij werden in 2018 voor de tweede keer wereldkampioen, de eerste keer was in 1998. Verder wisten Brazilië (2002), Italië (2006), Spanje (2010) en Duitsland (2014) zich in recente jaren als WK Winnaar te kronen.
Topscorers aller tijden
- Guillermo Stábile (Argentinië): 8 goals
- Pedro Cea (Uruguay): 5 goals
- Peregrino Anselmo (Uruguay): 3 goals
Overzicht van de Winnaars
Hieronder een overzicht van alle WK winnaars tot nu toe:
- 1930: Uruguay
- 1934: Italië
- 1938: Italië
- 1950: Uruguay
- 1954: West-Duitsland
- 1958: Brazilië
- 1962: Brazilië
- 1966: Engeland
- 1970: Brazilië
- 1974: West-Duitsland
- 1978: Argentinië
- 1982: Italië
- 1986: Argentinië
- 1990: West-Duitsland
- 1994: Brazilië
- 1998: Frankrijk
- 2002: Brazilië
- 2006: Italië
- 2010: Spanje
- 2014: Duitsland
- 2018: Frankrijk
Uruguay's Erfenis
Uruguay heeft een belangrijke gespeeld in de geschiedenis van het WK. De Uruguayanen zijn het zelf uiteraard niet vergeten. In de hoofdstad Montevideo ligt een voetbalmuseum met de voor de hand liggende naam Museo del Fútbol. Er zijn duizenden voorwerpen, foto’s en filmpjes te vinden uit de tijd dat voetbal nog in zwart-wit werd gespeeld. Uruguay heeft een belangrijke gespeeld in de geschiedenis van het WK. De Uruguayanen zijn het zelf uiteraard niet vergeten. In de hoofdstad Montevideo ligt een voetbalmuseum met de voor de hand liggende naam Museo del Fútbol. Er zijn duizenden voorwerpen, foto’s en filmpjes te vinden uit de tijd dat voetbal nog in zwart-wit werd gespeeld. Bovendien kunnen bezoekers via een paar trappen zelfs ronddwalen in een gigantisch museumstuk: het Estadio Centenario.
De keuze van de FIFA om het eerste wereldkampioenschap in Uruguay te organiseren lijkt misschien niet erg logisch. Het was (en is) een relatief klein, onbekend land, ver weg van Europa. Maar Uruguay was tweevoudig Olympisch kampioen en had bovendien aangeboden om alle reis- en verblijfkosten te vergoeden. Dat was - zeker na de economische crisis die in 1929 was uitgebroken - een heel sterk argument.
De aanloop naar het WK verliep nogal chaotisch. De meeste Europese landen hadden geen geld of geen zin om mee te doen aan een obscuur voetbaltoernooi aan de andere kant van de wereld. Veel van hun spelers hadden bovendien geen tijd om drie maanden weg te gaan, omdat ze dan een deel van de competitie zouden missen. Een paar opvallende voorbeelden: Joegoslavië begon al gauw te ruziën met zichzelf, waarna het Kroatische deel van de selectie weigerde om mee te gaan. België wilde het amateurvoetbal zuiver houden en schorste daarom steraanvaller Raymond Braine. Hij was café-eigenaar en had zijn voetbalfaam gebruikt om zijn café te promoten.
De boottochten naar Montevideo vormen sowieso een mooi stukje WK-geschiedenis. De selecties van Frankrijk, België en Roemenië reisden samen op een cruiseschip, de Conte Verde, en pikten onderweg ook nog Brazilië op. De Conte Verde werd een soort drijvend voetbalveld, waarop de teams zich zo goed mogelijk probeerden voor te bereiden op het naderende wereldkampioenschap. Om fit te blijven renden spelers ’s ochtends over het dek. Er zijn foto’s van Franse spelers die over stoelen heen springen.
Toen het WK eindelijk kon beginnen, bleek dat Uruguay en de FIFA het toernooi al niet veel beter hadden voorbereid dan de landen die ze hadden uitgenodigd. In het Estadio Centenario had er een vlaggenparade moeten plaatsvinden om het WK te openen. Probleempje: het stadion was nog niet af. Voor de eerste wedstrijden moest de organisatie daarom nog twee andere stadions in Montevideo regelen. De bouw van het Centenario werd in de tussentijd haastig afgerond. Zodat de parade een paar dagen na de openingswedstrijd alsnog kon plaatsvinden.
Het niveau van de arbitrage was ook niet al te hoog. Een scheidsrechter was tevens de bondscoach van Bolivia en een grensrechter was de trainer van Roemenië. De groepswedstrijd tussen Argentinië en Frankrijk werd bij een stand van 1-0 al na 84 minuten beëindigd door de scheidsrechter, net toen Frankrijk aan een veelbelovende aanval bezig was. Daarop bestormden verontwaardigde toeschouwers het veld en moest de politie optreden om de orde te herstellen. De wedstrijd werd daarna nog wel uitgespeeld, maar er werd niet meer gescoord. Argentinië haalde uiteindelijk de finale, waarin het thuisland de tegenstander was. De Argentijnen speelden tijdens het hele toernooi kiezelhard en maakten zich zo ongeliefd bij de Uruguayaanse bevolking dat ze met stenen werden bekogeld. Hun hotel moest 24 uur per dag door de politie worden beveiligd.
Rondom de finale bereikte het WK dan ook zijn kookpunt. De Belgische scheidsrechter John Langenus wilde de wedstrijd wel fluiten, maar alleen na een aantal veiligheidsgaranties. Alle toeschouwers werden bij binnenkomst gefouilleerd en Langenus zou na de wedstrijd gelijk naar de haven gaan om zo snel mogelijk met de boot naar Europa te vertrekken. Bij het fouilleren werden volgens het Duitse tijdschrift Der Spiegel maar liefst 1.600 (!) pistolen in beslag genomen.
Uiteindelijk mocht Uruguay zich kronen tot wereldkampioen, na een 4-2 overwinning in een wedstrijd die zonder noemenswaardige incidenten verliep. Die bedreigingen passen wel in het algemene beeld van het WK, dat door veel Zuid-Amerikanen extreem serieus werd genomen. De Britse krant The Guardian maakte na de finale met enige verbazing melding van “scenes exceeding in enthusiasm even those of an English Cup final”.
Ondanks het chaotische verloop van het toernooi, en ondanks het feit dat het pas de eerste editie was, had het WK dus meteen veel maatschappelijke impact. Gelukkig ook in positieve zin. Tijdens het toernooi waren in onder meer Buenos Aires, Santiago en Lima een soort fan parks ontstaan. Vele duizenden mensen verzamelden zich daar rond de hoofdkantoren van kranten die de radioverslagen van wedstrijden via luidsprekers uitzonden. Het was een voorbode van wat er ging komen. In de loop van de jaren zouden de mensenmassa’s tijdens WK’s steeds groter worden.
Uruguay is een van de succesvolste teams ter wereld en dat is zeer opmerkelijk aangezien het land slechts zo'n 3,5 miljoen inwoners telt. Uruguay is het land met het minste aantal inwoners dat ooit een WK won. Het land is ook het kleinste lid van de CONMEBOL en is recordhouder in het winnen van de Copa América (vijftien keer). In 1980 won La Celeste ook de Mundialito, een jubileum-WK met voormalige kampioenen.
Na het WK van 1974 plaatste het zich jaren niet altijd voor de WK's, maar het WK 2010 werd veruit het beste sinds 1970. In de halve finale was Nederland met 3-2 te sterk voor Uruguay en in de kleine finale won Duitsland met dezelfde cijfers van de Zuid-Amerikanen.
Latere WK Deelnames en Recente Geschiedenis
In 1950 maakten ze opnieuw hun opwachting op het WK in Brazilië. Nadat Schotland en Turkije zich terugtrokken bleef Uruguay in zijn groep enkel met Bolivia over. Uruguay won en stootte door naar de finaleronde met Brazilië, Zweden en Spanje. Brazilië maakte brandhout van Zweden (7-1) en Spanje (6-1), terwijl Uruguay gelijk speelde tegen Spanje en met 3-2 won van Zweden. De laatste groepswedstrijd zou ook de winnaar aanduiden. Brazilië had genoeg aan een gelijkspel in het Maracanã stadion, waar 173.850 toeschouwers samen kwamen.
Vier jaar later was het land opnieuw op ramkoers op het WK in Zwitserland en versloeg Tsjecho-Slowakije met 2-0 en Schotland met 7-0. In de kwartfinale werd Engeland nog gewipt maar in de halve finale stopte Hongarije de Uruguyaanse droom en versloeg het team met 4-2 waardoor ze hun eerste nederlaag ooit leden op een WK. Twee jaar later werd de club voor het eerst in veertien jaar nog eens Zuid-Amerikaans kampioen. Tijdens de kwalificatie voor het WK in Zweden liep het dan echter mis voor het land. In een groep met Paraguay en Colombia kon het land slechts tweede worden en kreeg zelfs een 5-0 draai om de oren van de Paraguyanen waardoor Uruguay zich voor het eerst niet kwalificeerde voor een WK.
Bij de kwalificatie voor het WK in Chili konden ze zich tegen Bolivia opnieuw plaatsen. Het WK startte goed met een 2-1 zege tegen Colombia, maar tegen Joegoslavië en de Sovjet-Unie verloor het land waardoor ze voor het eerst in de groepsfase uitgeschakeld werden. Vier jaar later plaatste het land zich probleemloos voor het WK in Engeland. Tegen Engeland en Mexico speelden ze 0-0 gelijk en tegen Frankrijk werd gewonnen waardoor ze naar de tweede ronde gingen. Hier verloren ze met 4-0 van West-Duitsland.
Op het WK 1970 in Mexico ging het land maar nipt naar de tweede ronde. Ze wonnen van Israël en speelden gelijk tegen Italië, maar tegen Zweden werd verloren waardoor beide landen evenveel punten telden, echter ging Uruguay door wegens een beter doelsaldo. In de kwartfinale werd de Sovjet-Unie uitgeschakeld, maar de Brazilianen stopten La Celeste in de halve finale met 3-1. De hoogdagen van het land waren stilaan voorbij. In 1975 bereikte de club nog de halve finale van de Copa América, maar vier jaar later eindigde het avontuur in de eerste ronde. In 1978 konden ze zelfs niet plaatsen voor het WK in buurland Argentinië en moest zijn plaats afstaan aan Bolivia.
Eind 1980 organiseerde de FIFA in Uruguay een mini-WK, een soort jubileum ter ere van het 50-jarig bestaan, in Spaanstalige landen Mundialito genoemd. De zes wereldkampioenen van de voorbije vijftig jaar werden uitgenodigd en nadat Engeland afzegde ook Nederland. Na weer een gemist WK in 1982 kreeg het land een kleine heropleving door in 1983 en 1987 de Copa América te winnen en in 1989 tweede te worden. In 1986 kwalificeerde het land zich ook voor het WK in Mexico. In de eerste wedstrijd speelde het land gelijk tegen West-Duitsland, maar kreeg dan een 6-1 pandoering van Denemarken. Na nog een gelijkspel tegen Schotland mocht Uruguay toch naar de tweede ronde als vierde beste derde.
In 1990 kwalificeerde Uruguay zich dankzij een beter doelsaldo van Bolivia voor het WK in Italië. Na een gelijkspel tegen Spanje en een nederlaag tegen België wonnen ze van Zuid-Korea en ging opnieuw als vierde beste derde naar de tweede ronde, ze gastland Italië troffen. De rest van de jaren negentig waren een mindere periode. In 1994 hield Bolivia hen van het WK. Vanaf 1998 was er geen groepsverdeling meer maar was er één grote groep waar Uruguay slechts zevende werd.
In 2002 werd het land vijfde in de kwalificatie en moest een barrage spelen tegen de winnaar van Oceanië, Australië. In Australië verloren ze met 1-0, maar thuis won Uruguay met 3-0 en mocht zo na twaalf jaar terug naar het WK. In een groep met Denemarken, Senegal en regerend kampioen Frankrijk werden ze derde, nog voor Frankrijk en waren hiermee uitgeschakeld. In 2006 stonden ze opnieuw tegenover Australië voor een WK-ticket. Beide wedstrijden eindigden op 1-0 waardoor een strafschoppenreeks de deelnemer bepaalde.
In 2010 moesten ze niet langer tegen een team uit Oceanië spelen, maar tegen de CONCACAF. Er werd gewonnen tegen Costa Rica waardoor ze naar het WK in Zuid-Afrika mochten. Hier stond een gouden generatie op het plein met spelers als Luis Suárez en de oudgediende Diego Forlán. Uruguay werd groepswinnaar voor Mexico, Zuid-Afrika en Frankrijk en versloeg dan Zuid-Korea en Ghana. In de halve finale werden ze gestopt door de Nederlanders. In de troosting verloren ze met 2-3 van Duitsland.
Ook in 2014 kwalificeerde het team zich, opnieuw door als vijfde te eindigen in de Zuid-Amerikaanse rangschikking. Nu werd in de intercontinentale play-off gewonnen van Jordanië. In een zware groep met ex-wereldkampioenen Engeland, Italië en het kleine broertje Costa Rica leek het op voorhand dat de drie voormalige kampioenen zouden strijden om de twee eerste plaatsen. Luis Suárez was nog steeds geblesseerd in de eerste wedstrijd en Costa Rica won met 3-1. In de tweede wedstrijd was Suárez weer fit en knikkerde hij met twee goals Engeland uit het toernooi. In de laatste wedstrijd beet Suárez de Italiaan Giorgio Chiellini in diens schouder na een opwelling. Het was niet de eerste keer dat Suárez iemand beet. Kort daarna scoorde Diego Godín de winnende goal, waardoor Uruguay tweede werd achter Costa Rica. Suárez kreeg een zware straf van de FIFA en werd uit het toernooit gezet en enkele maanden geschorst.
Vier jaar later was Uruguay onder leiding van bondscoach Óscar Tabárez opnieuw van de partij bij de WK-eindronde in Rusland na in de CONMEBOL-kwalificatiegroep als tweede te zijn geëindigd achter Brazilië, met tien punten achterstand. In groep A won Tabárez' ploeg van achtereenvolgens Egypte (1-0), Saoedi-Arabië (1-0) en gastland Rusland (3-0), waardoor het onbedreigd als eerste eindigde. In de achtste finales was Uruguay vervolgens met 2-1 te sterk voor Europees kampioen Portugal, dankzij twee treffers van aanvaller Edinson Cavani. Frankrijk, twee jaar eerder de verliezend EK-finalist, maakte in de kwartfinale een einde aan de Uruguayaanse zegetocht: 2-0.
Tenues Door de Jaren Heen
Tussen 1901 en 1910 gebruikte Uruguay meerdere shirts. Op 10 april 1910 versloeg het Uruguayaanse River Plate FC de Argentijnse topclub Alumni Athletic met 2-1. Het was de eerste keer dat een Uruguayaans elftal van Alumni kon winnen. Normaal speelde River Plate in een rood-wit gestreept shirt maar omdat dit te veel leek op dat van Alumni koos de club voor een lichtblauw-wit gestreept.
Toekomst: WK 2030
Tijdens het WK van 2030 wordt het honderd jarige bestaan van het toernooi gevierd. Om die reden wordt de openingswedstrijd van dat WK gespeeld in Uruguay, het eerste gastland van een WK ooit.
tags: #geschiedenis #uruguayaans #voetbalelftal