De afgelopen jaren heeft het vrouwenvoetbal in Nederland een enorme groei doorgemaakt, zowel in populariteit als in professionaliteit. Deze ontwikkeling heeft niet alleen geleid tot meer aandacht voor de sport zelf, maar ook tot een grotere vertegenwoordiging van vrouwen in de media die over voetbal berichten. Vrouwelijke voetbalpresentatoren en analisten zijn steeds meer zichtbaar op televisie, radio en online platforms, en spelen een belangrijke rol in de verslaggeving en analyse van zowel vrouwen- als mannenvoetbal.
De pioniers en hun doorbraak
De opmars van vrouwelijke voetbalpresentatoren begon met een handjevol pioniers die zich in een door mannen gedomineerde wereld moesten bewijzen. Rivkah op het Veld, Suse van Kleef en Leonne Stentler zijn namen die in dit verband vaak genoemd worden. Zij waren de eersten die op regelmatige basis te zien waren als presentatoren, commentatoren en analisten bij grote sportevenementen en in reguliere voetbalprogramma's.
Rivkah op het Veld, sportjournalist en presentator bij de NOS, herinnert zich nog goed hoe het er aan toe ging bij de eerste wedstrijden van het Nederlands elftal. "Ik had de NOS gevraagd of ik de Leeuwinnen mocht volgen tijdens het EK. Want dat het Nederlands elftal zo groot zou worden had niemand verwacht." Ze zag hoe de populariteit van het vrouwenvoetbal explodeerde en hoe de media-aandacht toenam. Inmiddels geeft ze leiding aan een vrouwenvoetbaldeelredactie bij de NOS, waar evenveel mannen als vrouwen werken.
Suse van Kleef maakte in 2021 haar debuut als eerste vrouwelijke voetbalcommentator bij NOS Langs de Lijn. Ze had al ervaring als verslaggever en correspondent in Londen, maar keerde terug naar Nederland om zich meer op sport te richten. Van Kleef was ook sidekick van Sjoerd van Ramshorst bij NOS Studio France tijdens het WK voetbal voor vrouwen in 2019, wat haar carrière een andere draai gaf.
Leonne Stentler, voormalig profvoetballer en analist, stopte in 2015 met voetballen, maar wilde graag in de voetbalwereld blijven werken. Ze maakte samen met Fresia Cousiño Arias VV Kicks, een wekelijkse YouTubeshow over vrouwenvoetbal. Stentler viel op als analist en schoof aan bij de programma's van de NOS en ESPN. Tegenwoordig analyseert ze als eerste vrouw mannenvoetbalwedstrijden bij de NOS.
Lees ook: Vrouwelijke voetballers: een blik op talent en schoonheid
De rol van het Europees Kampioenschap 2017
Een belangrijk moment in de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal in Nederland was het Europees Kampioenschap in 2017, dat in eigen land werd georganiseerd en gewonnen door de Oranje Leeuwinnen. Dit toernooi zorgde voor een enorme boost in de populariteit van het vrouwenvoetbal en gaf de carrières van een aantal vrouwelijke sportjournalisten en analisten een opzwieper.
"Het EK in ons land, hoe geweldig was dat?", zegt Rivkah op het Veld. "Velen dachten: ach, wat zal dat worden? Nou, dat werd groot. Het werd een van mijn hoogtepunten als presentatrice." Ze zag hoe de stadions volstroomden met Oranjefans en hoe de kijkcijfers omhoog schoten.
Het succes van het EK zorgde er ook voor dat meer vrouwen zich geroepen voelden om in de voetbaljournalistiek te gaan werken. "Na het EK kreeg ik berichten waarin vrouwen zeiden dat ze vroeger voetbalverslaggever wilden worden, maar niet wisten dat het kon, totdat ze mij zagen staan," aldus Op het Veld.
Uitdagingen en obstakels
Ondanks de positieve ontwikkelingen zijn er nog steeds uitdagingen en obstakels voor vrouwelijke voetbalpresentatoren in Nederland. Ze worden nog steeds geconfronteerd met seksisme, stereotypen en een gebrek aan erkenning.
"Vrouwen worden ook heel anders beoordeeld dan mannen," zegt Rivkah op het Veld. "Het zal kijkers aan hun reet roesten als mannen driehonderd dagen per jaar hetzelfde blauwe pak dragen, maar wat ik aan heb, hoe mijn haar zit of hoe mijn make-up is gedaan, bepaalt heel erg wat mensen van mij vinden. Dat is soms best frustrerend."
Lees ook: Overzicht handbal dames
Ook Leonne Stentler ervaart dat ze zich constant moet bewijzen als analist. "Ik zit standaard op de vrijdagavond tussen twee mannen, een journalist en een commentator, en ik moet echt inhoudelijk naar het spel kijken en de lijntjes trekken," vertelt ze. "Ik zit bovendien geregeld bij Studio Voetbal, en hoewel het goed is voor de representatie, is het lastig accepteren voor sommige kijkers. Dan denk ik weleens: oké, nu ben ik precies hetzelfde aan het doen als vroeger op het voetbalveld tussen de jongens, maar dan in de mediawereld. Ik moet mezelf constant bewijzen, ik word uitgelachen en daarna blijk ik “toch wel wat te kunnen”."
Daarnaast zijn er nog steeds mensen die het vrouwenvoetbal niet serieus nemen en vrouwelijke analisten niet serieus nemen. Johan Derksen, bekend van het programma Voetbal Inside, heeft zich meermaals negatief uitgelaten over vrouwelijke voetbalcommentatoren. "Vroeger lazen ze de Libelle en zaten ze te breien" is een van zijn uitspraken.
De nieuwe generatie
Ondanks de uitdagingen is er een nieuwe generatie vrouwelijke voetbalpresentatoren en analisten die zich niet laten ontmoedigen en die hard werken om hun plek in de voetbalwereld te veroveren. Noa Vahle, Hélène Hendriks en Mandy van den Berg zijn enkele namen die in dit verband genoemd kunnen worden.
Noa Vahle is een jonge verslaggever die al op haar 24ste is uitgeroepen tot het Grootste TV-talent van Nederland. Ze heeft ervaring als verslaggever bij HLF 8, Vandaag Inside en als Oranje-reporter bij het WK voetbal in Qatar.
Hélène Hendriks is een ervaren sportjournaliste en presentatrice die haar sporen heeft verdiend bij onder meer Veronica Inside, de Oranjezomer en Vandaag Inside. Bij Ziggo Sport presenteert ze al het Europese topvoetbal.
Lees ook: Ontdek de pionier in het damesvoetbal
Mandy van den Berg is voetbalster van het hoogste niveau. Als aanvoerster werd ze Europees kampioen met de Oranje Leeuwinnen. Tegenwoordig schuift ze vaak aan om wedstrijden van commentaar te voorzien.
De toekomst van vrouwelijke voetbalpresentatoren in Nederland
De toekomst van vrouwelijke voetbalpresentatoren in Nederland ziet er rooskleurig uit. De populariteit van het vrouwenvoetbal blijft groeien en de media-aandacht neemt toe. Er komen steeds meer vrouwelijke rolmodellen en de nieuwe generatie sportjournalisten ziet vrouwenvoetbal en vrouwen die werkzaam zijn in de voetbalwereld als vanzelfsprekend.
"Volgens Op het Veld komt er, onder andere door de prestaties van de Leeuwinnen, een nieuwe generatie sportjournalisten aan voor wie vrouwenvoetbal en vrouwen die werkzaam zijn in de voetbalwereld hartstikke vanzelfsprekend is," aldus Op het Veld. "En de mensen die een aantal jaren geleden nog zeiden dat er simpelweg geen goede vrouwelijke voetbaljournalisten zijn, die denken daar nu ook wel anders over."
Het is belangrijk dat vrouwelijke voetbalpresentatoren de kans krijgen om zich verder te ontwikkelen en dat ze de steun krijgen die ze nodig hebben om hun ambities waar te maken. Alleen zo kan de vertegenwoordiging van vrouwen in de voetbaljournalistiek verder toenemen en kan de sport nog inclusiever en diverser worden.
tags: #vrouwelijke #voetbal #presentatoren #Nederland