De voorzitter van Rugby Nederland speelt een cruciale rol in het besturen en ontwikkelen van de rugbysport in Nederland. Deze functie omvat een breed scala aan verantwoordelijkheden, van het vaststellen van beleid tot het vertegenwoordigen van de bond naar buiten toe. Dit artikel geeft een overzicht van de taken, de organisatiestructuur en een blik op enkele belangrijke figuren in de geschiedenis van de Nederlandse rugbybond.
De Geschiedenis van Rugby Nederland
Op 1 oktober 1932 werd de Nederlandse Rugby Bond, tegenwoordig bekend als Rugby Nederland, opgericht in Hotel Restaurant Fleissig in Amsterdam. Destijds telde de bond 300 leden. Een sleutelfiguur in de beginjaren was Hendrik Alexander Cornelis van Booven, ook wel Henri van Booven genoemd. Hij stond aan de basis van de oprichting van de Nederlandse Rugby Bond en was tot 1938 de eerste voorzitter. Van Booven was ook betrokken bij de oprichting van de Fédération International de Rugby Amateur (F.I.R.A), tegenwoordig Rugby Europe. In 1914 schreef hij de rugby spelregels in het sportblad “De Revue der Sporten”.
Naast Henri van Booven heeft ook Leo van Herwijnen een belangrijke rol gespeeld binnen het rugby in Nederland. Hij was vijftig jaar lang actief en ondersteunde veel besturen binnen de sport, en zorgde voor een goede communicatie vanuit de bond. Van Herwijnen schreef het boek “In de lijn gespeeld” ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum en zette zich in voor het behoud van de geschiedenis van het rugby.
In de afgelopen 90 jaar heeft Rugby Nederland ups en downs gekend, zowel financieel als speltechnisch. Roderik Bolle, een voormalige voorzitter, benadrukte dat de uitdagingen vooral voortkomen uit de groei van de sport. Hij prees de toename van het aantal clubs en spelende leden, vooral in de jeugd.
Taken en Verantwoordelijkheden van het Bestuur
Het bestuur van Rugby Nederland heeft de taak ‘het besturen van (de vereniging) Rugby Nederland’, zoals beschreven in artikel 11 van de Statuten. Dit omvat het vaststellen van algemeen beleid ten behoeve van de bondsorganisatie en haar leden. Het bestuur is beleidsvormend en richt zich op de lange termijn strategie van de bond. Binnen de kaders van de Statuten en het Huishoudelijk reglement heeft het bestuur een aantal van haar taken en bevoegdheden overgedragen aan de Algemeen Directeur door middel van een directiestatuut.
Lees ook: Drie Kandidaten voor KNVB Voorzitter
Het bestuur is juridisch eindverantwoordelijk voor het aansturen van de bond. De operationele uitvoering is gemandateerd aan de Algemeen Directeur, die wordt ondersteund door het Bureau, bestaande uit een secretariaat en diverse medewerkers met specifieke taakverantwoordelijkheden.
Organisatiestructuur van Rugby Nederland
Rugby Nederland kent een verenigingsstructuur waarbij de Algemene Ledenvergadering (ALV) het bestuur aanstelt en toezicht houdt op hun functioneren. De ALV wordt ondersteund op financiën vanuit de Commissie Financieel Toezicht. Het Bestuur heeft de juridische eindverantwoordelijkheid voor het aansturen van de bond. Het Bestuur heeft de operationele uitvoering van de organisatie van Rugby Nederland gemandateerd aan de Algemeen Directeur, die bij die uitvoering ondersteund wordt door het Bureau dat bestaat uit een secretariaat en diverse medewerkers met een specifieke taakverantwoordelijkheid. Zowel de Algemeen Directeur als de medewerkers van het Bureau zijn in loondienst van Rugby Nederland.
Samenstelling van het Bestuur
Conform de statuten van Rugby Nederland dient het Bestuur te bestaan uit minimaal drie en maximaal zeven leden. De huidige samenstelling van het bestuur is als volgt:
- F. Horstmeier (Friso): Voorzitter (per 5-4-2025). Aandachtsgebieden: Organisatie, Bedrijfsvoering. Hoofdfunctie: CEO Plymovent Group BV. Nevenfuncties: Bestuurder Stentor Fabrications, Bestuurder UMA (Unie van Metaalbewerkende Bedrijven Alkmaar), Raad van Advies De Karakter Academie BV, Raad van Advies CV in Spe BV.
- J.C. van den Bosch (Jessica): Secretaris (per 1-7-2023). Aandachtsgebieden: Governance, Juridisch. Hoofdfunctie: Directievoorzitter HBO Academy, Directeur eigenaar House of Entrepreneurship/ Governance. Nevenfunctie: Bestuurslid St. MBO Dordrecht.
- P. van Harderwijk (Patrick): Penningmeester (per 1-7-2023). Aandachtsgebieden: Financiën, compliance. Hoofdfunctie: Eigenaar NEDReim. Nevenfunctie: Boardmember RodeoS.
- de Bruijn (Simone): Bestuurslid (per 1-9-2024). Aandachtsgebieden: Prestatiesport, Marketing & Communicatie. Hoofdfunctie: Marketing & Communicatie Team Sportservice. Nevenfunctie: Voorzitter Senior Academy Programma Dames.
- Kooistra (Jort): Bestuurslid (per 1-6-2021). Aandachtsgebieden: Participatie, Commercie en sponsoring. Hoofdfunctie: VP Commercial Operations Bonalive. Nevenfunctie: Bestuurder See-Company.
- Rosier (Iban): Bestuurslid (per 1-1-2018). Aandachtsgebieden: Integriteit en impact, ICT en innovatie. Hoofdfunctie: Global Domain Architect Heineken. Nevenfunctie: Penningmeester Unitas Reservefonds.
Om belangenverstrengeling en tegenstrijdige belangen te voorkomen, moeten de bestuursleden transparant zijn over hun taakverdeling, hoofdfunctie en nevenfuncties. Een bestuurslid wordt in principe aangesteld voor een periode van drie jaar en kan maximaal twee keer herkozen worden.
Toehoorder Compliance
Vanaf 1 januari 2025 wordt het Bestuur van Rugby Nederland ondersteund door een Toehoorder Compliance (TC). De TC is tevens voorzitter van de Reglementencommissie (RC) en bewaakt de governance van belangrijke reglementen en juridische documenten, zoals statuten, Voorschrift wedstrijdwezen, Huishoudelijk reglement en Reglement rechtspleging.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Financiële Uitdagingen en Herstel
Rugby Nederland heeft in het verleden te maken gehad met aanzienlijke financiële uitdagingen. In 2014 dreigde een faillissement door een tekort van meer dan een miljoen euro. Een reddingsplan was noodzakelijk om de continuïteit van de sport te waarborgen.
Financiële Problemen in 2014
In 2014 verkeerde de Nederlandse Rugby Bond in een ernstige financiële crisis. Het negatief eigen vermogen bedroeg € 1.060.000 en de schuld € 1.220.000. De bond was technisch failliet, wat de continuïteit van rugby in Nederland in gevaar bracht. Oorzaken waren onder meer een gebrek aan adequate aansturing en controle op de afdelingsbudgetten, de kosten van selecties, toernooien, projecten, salarissen en representatie. Ook waren de financiële rapportages aan de ALV onvolledig. Subsidiegevers hadden besloten de subsidie voor 2014 en 2015 stop te zetten.
Reddingsplan en Maatregelen
Om een faillissement te voorkomen, werd een reddingsplan opgesteld. Dit plan omvatte de volgende maatregelen:
- Aanvulling van het eigen vermogen door een bijdrage van de clubs van € 688.000, gebaseerd op € 80 per senior en € 40 per juniorlid.
- Korting van crediteuren (exclusief Belastingdienst en Provincie) van 50%.
- Halvering van de bezetting van het bondsbureau en verdere reductie van kosten.
- Beperkte organisatorische ondersteuning van topsport door de rugbybond.
Resultaten van het Reddingsplan
Met de steun van de clubs, crediteuren en subsidiegevers kon een faillissement worden afgewend. De clubs committeerden zich schriftelijk aan de betaling van de bijdrage per 31 maart. De bijdragen werden betaald aan een stichting, die de crediteuren betaalde en de overige gelden in tranches beschikbaar stelde aan de rugbybond. Aangezien de bijdrage van de clubs middels een achtergestelde lening is verstrekt zal het tot 2022 duren voor het eigen vermogen weer positief is. Dit zal moeten worden gerealiseerd middels jaarlijkse positieve resultaten en nieuw aan te trekken sponsoren en commerciële initiatieven van de rugbybond.
Janhein Pieterse: Redder en Europees Voorzitter
Janhein Pieterse speelde een cruciale rol in het redden van de Nederlandse rugbybond van een dreigend faillissement. Hij werd in 2014 voorzitter op een moment dat de sport in Nederland aan de rand van de afgrond stond. Onder zijn leiding werd een reddingsplan gemaakt en faillissement voorkomen. Daarnaast werd een ontwikkelingsprogramma opgesteld om het Nederlandse rugby naar een hoger niveau te tillen.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
In november 2024 werd Pieterse verkozen tot de nieuwe voorzitter van de Europese rugbybond, Rugby Europe. Hij volgt de Roemeen Octavian Morariu op, die twaalf jaar de functie in handen had. Pieterse noemt transparantie, communicatie en openheid als speerpunten van zijn voorzitterschap. Ook hoopt hij het vrouwenrugby en kleinere rugbylanden in Europa door te ontwikkelen en jeugd te behouden.
Directie en Algemeen Directeur
De dagelijkse leiding van Rugby Nederland is in handen van de Algemeen Directeur. Andrew Meredith vervulde deze rol ruim tien jaar, van 2015 tot 2024. Meredith trad aan na een ingrijpende reorganisatie van Rugby Nederland. Samen met het toenmalige bestuur, bondsbureau collega’s, rugbyclubs en vele partners in binnen-en buitenland zoals World Rugby, Rugby Europe, NOC NSF en gemeente Amsterdam, heeft Andrew de rugbybond weer stabiel op de rails gezet. Onder zijn leiding konden de nationale selecties zich weer focussen op het behalen van sportieve successen in Europa. De heren promoveerden naar het Rugby Europe Championship, de U20-selectie werd Europees kampioen en nam deel aan de World Trophy.
tags: #voorzitter #rugby #bond #Nederland