Volleybal is een populaire sport die zowel indoor als outdoor beoefend kan worden. Of het nu gaat om zaalvolleybal of beachvolleybal, de afmetingen van het veld en de belijning zijn essentieel voor een correcte en eerlijke speelervaring. Dit artikel geeft een overzicht van de afmetingen en belijning van zowel zaalvolleybalvelden als beachvolleybalvelden, en bespreekt ook andere relevante aspecten zoals de hoogte van het net, de materialen die gebruikt worden en de regels die van toepassing zijn.
Zaalvolleybalveld Afmetingen en Belijning
Een zaalvolleybalveld heeft een rechthoekige vorm met een lengte van 18 meter en een breedte van 9 meter. Het veld is verdeeld in twee gelijke helften door een net dat in het midden van het veld is geplaatst.
Belijning
De belijning van een volleybalveld is cruciaal voor het bepalen van de grenzen van het speelveld en de verschillende zones. Hier zijn de belangrijkste lijnen en hun specificaties:
- Zijlijnen en achterlijnen: Twee zijlijnen en twee achterlijnen begrenzen het speelveld. Deze lijnen maken deel uit van het speelveld.
- Middenlijn: De as van de middenlijn verdeelt het speelveld in twee gelijke delen van 9 meter bij 9 meter. De middenlijn loopt onder het net van de ene naar de andere zijlijn en geldt voor beide speelhelften.
- Aanvalslijn (3-meterlijn): Op elke speelhelft bevindt zich een aanvalslijn op 3 meter afstand van de middenlijn. Deze lijn markeert de voorzone. Bij internationale en officiële FIVB-competities wordt deze lijn verlengd met streeplijnen van 5 cm breed en 15 cm lang, met een onderlinge afstand van 20 cm, tot een totale lengte van 1,75 meter. Het eerste lijntje staat op 20 cm van de zijlijn.
- Opslagzone: Dit is een strook van 9 meter breed achter de achterlijn. De zone wordt zijdelings begrensd door twee lijntjes van 15 cm lang, die zich op 20 cm afstand van de achterlijn bevinden. De opslagzone loopt door tot het einde van de vrije zone.
- 7-meterlijn: Op een standaard speelveld van 18 x 9 meter kan een 7-meterlijn worden aangebracht voor jeugdspelers in de tweede en derde klasse C. Deze lijn bestaat uit twee smalle lijnen met een tussenruimte of een enkelvoudige lijn van 35 mm breed.
Kleur en Breedte van de Belijning
- Breedte: De belijning is 50 mm breed, maar voor velden voor CMV-jeugd (Cool Moves Volley) is de belijning minimaal 35 mm breed.
- Kleur: De kleur van de belijning moet voldoende contrasteren met het speelveld en de lijnen van andere sporten in de accommodatie. Geel is een gebruikelijke kleur, maar hier kan van worden afgeweken. Bij een centercourt volleybalveld in combinatie met sidecourts is de kleur van de lijnen van het centercourt wit. De kleur van de belijning van velden voor CMV-jeugd moet altijd afwijken van de kleur van de belijning van het reguliere veld.
Net en Palen
- Net hoogte: De hoogte van het net varieert afhankelijk van het geslacht en de leeftijd van de spelers. Voor mannen is de nethoogte 2,43 meter, voor vrouwen 2,24 meter, en voor de jeugd ongeveer 2,10 meter.
- Volleybalzuilen: Aan weerszijden van de middellijn staan volleybalzuilen voor de ophanging van het net. Deze zuilen zijn voorzien van netspanners en moeten stevig in een vaste grondpot worden gezet. Er mogen geen spandraden aan de zuilen zitten. Veiligheidskussens (paddings) aan de palen zijn verplicht bij de eredivisie, superdivisie en topdivisie, en worden aanbevolen voor de eerste divisie en lager.
- Antenne: Aan de buitenkant van elke zijband is een antenne bevestigd, gemaakt van flexibel materiaal zoals glasfiber. De antenne is gekleurd met contrasterende kleurstroken (rood en wit).
Veiligheidszone en Obstakelvrije Hoogte
Rondom het speelveld is een veiligheidszone nodig, ook wel uitloopruimte genoemd. Deze ruimte moet vrij zijn van obstakels. Voor Nederland geldt een dispensatie van 2 meter, maar idealiter is deze ruimte 3 meter. Aan één lange zijde van het veld moet ruimte zijn voor een jurytafel en zitplaatsen voor staf en wisselspelers. De obstakelvrije hoogte van de wedstrijdruimte verschilt per niveau.
Beachvolleybalveld Afmetingen en Belijning
Beachvolleybal is een variant van volleybal die op het strand wordt gespeeld. De afmetingen en belijning van een beachvolleybalveld verschillen van die van een zaalvolleybalveld.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
Afmetingen
De afmetingen van een beachvolleybalveld zijn 16 meter lang en 8 meter breed. Dit is kleiner dan een zaalvolleybalveld, wat past bij het feit dat er slechts twee spelers per team zijn.
Belijning
In tegenstelling tot zaalvolleybal, heeft een beachvolleybalveld geen aanvalslijn of andere lijnen binnen het veld. De enige lijnen die aanwezig zijn, zijn de buitenlijnen die het speelveld begrenzen.
Zand
De speelvloer bestaat uit zand dat vrij is van stenen, schelpen en andere materialen die een gevaar kunnen vormen voor de spelers. De diepte van het zand is minimaal 30 centimeter. Het KNKV (Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond) adviseert het gebruik van wit of lichtgeel gekleurd zand. Deze kleur past beter bij de uitstraling en beleving van beachvolleybal en maakt verontreiniging beter zichtbaar.
Zand Specificaties
- Korrelgrootte: De aanbevolen korrelgrootte (mediaan) ligt tussen 0,18 en 0,30 millimeter (medium zand). Het zand moet zoveel mogelijk uit korrels van dezelfde grootte bestaan om verdichting te voorkomen.
- Kalkgehalte: Het zand moet zo min mogelijk kalk bevatten, omdat zand met een hoog kalkgehalte hard kan worden bij regenval.
- Schoonheid: Het zand moet schoon zijn voor de hygiëne en een goede waterdoorlatendheid. Het zand mag niet meer dan 10% slibdeeltjes bevatten, anders wordt het slecht waterdoorlatend.
Onderhoud van het Zandveld
Het onderhoud van een zandveld bestaat voornamelijk uit het schoonhouden en reinigen van het zand. Het is ideaal om het veld af te dekken met bijvoorbeeld een dekzeil wanneer het niet in gebruik is, om vervuiling te voorkomen. Regelmatig reinigen, opnemen en afvoeren van vervuiling is essentieel. Het wordt aanbevolen om eens in de vijf jaar een laag van circa 20 centimeter door schoon zand te vervangen. Het speeloppervlak moet ook regelmatig worden geëgaliseerd.
Overige Faciliteiten en Materialen
Naast de afmetingen en belijning van het veld, zijn er nog andere faciliteiten en materialen die belangrijk zijn voor een goede volleybalervaring:
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
- Scheidsrechtersplatform: Er moet een scheidsrechtersplatform beschikbaar zijn voor wedstrijden.
- Sportvloer: Een goede sportvloer is essentieel voor zaalvolleybal.
- Kleedkamers: Voldoende kleedkamers zijn nodig voor de spelers.
- Sportmaterialen: Naast een volleybal en een net zijn er nog andere sportmaterialen nodig, zoals ballenwagens en trainingsmaterialen.
- Kantine/Horecagelegenheid: Een kantine of horecagelegenheid in de sporthal is belangrijk voor de sociale cohesie binnen de vereniging.
Volleybal Vereniging en Sociale Cohesie
Een sportvereniging is meer dan een plek waar mensen sporten. Het is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, vrienden maken, vrijwilligerswerk doen, leren hoe met elkaar om te gaan en normen en waarden leren. Het sociale aspect van een vereniging is enorm belangrijk en zorgt voor sociale cohesie in een buurt, wijk en stad. Om dit sociale aspect te stimuleren, is het belangrijk om in een indoor sportaccommodatie meer te bieden dan alleen een goede sportvloer, kleedkamers en sportmaterialen.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
tags: #volleybal #veld #afmetingen #en #lijnen