Het rugnummer 14 is in de voetbalwereld uitgegroeid tot een iconisch symbool, mede dankzij de legendarische Johan Cruijff. Waar een hoog rugnummer lang geassocieerd werd met een plek op de reservebank, veranderde Cruijff deze perceptie radicaal. Hij maakte van nummer 14 een nummer van wereldklasse, gedragen met trots door vele succesvolle voetballers na hem.
De Impact van Johan Cruijff
Lang geleden betekende een nummer boven de 11 een plek op de bank. En dus waren die nummers niet populair. Tot daar opeens Johan Cruijff verscheen met rugnummer 14. Dankzij hem veranderde de betekenis van het nummer. Niet langer alleen voor bankzitters, maar het rugnummer van één van de beste spelers ter wereld. En dat is nooit meer vergeten. Het is vanwege Cruijff dat een aantal zeer grote en succesvolle voetballers met trots het nummer hebben gedragen.
Op 30 oktober 1970 speelde Johan Cruijff met Ajax, na een blessure, eindelijk weer een hele wedstrijd. Per toeval droeg hij niet zijn vertrouwde nummer 9, maar het (reserve)shirt dat over was: nummer 14. Ajax won de wedstrijd tegen PSV. Sindsdien droeg Johan nummer 14. Nummer 14 is hiermee bijna net zo legendarisch geworden als Johan Cruijff zelf. Omdat het nummer zo onlosmakelijk met hem verbonden is, komt het binnen de Cruyff Foundation nog veelvuldig terug. Zo zijn de 14 regels van Johan Cruijff zichtbaar bij veel van onze projecten en heet één van onze projecten Schoolplein14.
Bekende Spelers met Rugnummer 14
Spelers die bij de club een belangrijke rol hadden. Voetballers die spelend met het nummer 14 van Cruijff de Champions League wonnen, en zelfs een WK. Ik zet er een aantal op een rijtje:
Thierry Henry
Wanneer Henry uitkwam voor zijn land, speelde hij met nummer 12. Net als zijn grote voorbeeld Marco van Basten, die schitterde op het EK van 1988 met dit nummer. Op het WK van 1998 droeg een jonge Henry al het nummer van zijn favoriete voetballer, en werd daarmee wereldkampioen. In 2006 verloor Henry de WK-finale van Italië, terwijl hij een paar weken daarvoor de CL-finale verloor. Als aanvoerder van Arsenal, en spelend met nummer 14, verloor hij van FC Barcelona. Toen hij naar de Catalaanse club vertrok, bleef hij spelen met rugnummer 14. In 2009 won hij de CL-finale met Barça door Manchester United te verslaan. 2 jaar later was Henry er al niet meer bij. Javier Mascherano had nummer 14 overgenomen. Opnieuw werd de Champions League gewonnen, dankzij een tweede overwinning op Manchester United.
Lees ook: Top Colombiaanse voetballersnamen
Xabi Alonso
Diezelfde Mascherano stond in 2007 naast Xabi Alonso op het middenveld van Liverpool. Toen werd de CL-finale verloren van AC Milan, in een herhaling van de legendarische finale van 2005. Dat Alonso nu als trainer door velen wordt gezien als iemand met een mooie toekomst, is niet gek. De verdedigende middenvelder die het liefst uitkwam met nummer 14 won alles wat een voetballer kan winnen. Zowel met zijn clubs als met zijn land bereikte Alsono de absolute top. In 2010 won hij met Spanje de WK-finale tegen Oranje. 2 jaar later was hij er opnieuw bij. Deze keer won de bijzondere Spaanse ploeg het EK. Als speler van Real Madrid zou Alonso ook de Champions League winnen. Een schorsing voorkwam echter dat de nummer 14 de finale speelde.
Casemiro
De Braziliaan nam het nummer van Alonso over, die op zijn beurt het rugnummer van de zeer geliefde Guti had overgenomen. Als onderdeel van een onwerkelijk sterk middenveld won Casemiro liefst 4 keer (!) de Champions League. In 2016, 2017, 2018 en in 2022 was de nummer 14 van Real Madrid basisspeler aan de zijde van Kroos en Modric. Dit middenveld bleek voor vele topteams te goed. In 2018 én 2022 versloeg de nummer 14 van Real onder meer de nummer 14 van Liverpool, Jordan Henderson.
Jordan Henderson
Henderson, tegenwoordig uitkomend voor Ajax, was jarenlang de captain van Liverpool. In 2019 slaagde hij er wel in om met zijn club de CL-finale te winnen. De nummer 14 versloeg in die finale Tottenham Hotspur.
Huidige Spelers met Rugnummer 14 (Seizoen 2024/2025)
De volgende voetballers spelen in het seizoen 2024/2025 met rugnummer 14:
- Tijjani Reinders, AC Milan
- Christian Eriksen, Manchester United
- Nico Gonzalez, Manchester City
- Federico Chiesa, Liverpool
- Arkadiusz Milik, Juventus
- Marcos Llorente, Atletico Madrid
- Patrick Schick, Bayer Leverkusen
- Mohamed Kudus, West Ham United
- Ricardo Pepi, PSV
- Igor Paixão, Feyenoord
Rugnummers in het Voetbal: Een Evolutie
Namen en NummersEen jaar eerder, in de CL-finale van 1994, speelden spelers nog zonder namen op de shirts. In de finales van '94, '95 en '96 hadden alle spelers nog wel de rugnummers 1 tot en met 16. Hierdoor hadden spelers in de meeste gevallen geen vaste nummers. Ook dit zou in de jaren daarna al snel veranderen. Neem als voorbeeld de finale van 1998, gespeeld in Amsterdam. Bij Juventus droeg Davids 26, Zidane speelde met nummer 21. Bij tegenstander Real Madrid had Karembeu nummer 27, meteen ook het hoogste rugnummer van die avond. Het klinkt gek, maar dit was dus een paar jaar eerder ondenkbaar. Het is dan ook niet vreemd dat spelers meer en meer werden gelinkt aan een bepaald rugnummer. Wanneer ik denk aan de tijd van Zidane in Italië, denk ik automatisch aan nummer 21.
Lees ook: Nederlandse voetballers en hun vermogen
Cruijff is zoals vaker een uitzondering. Op Pelé na was er geen speler die meer synoniem stond met een rugnummer. En zeker niet een hoger nummer, als de 14. In de tijd van nummers op volgorde geen basisspeler. Omdat zelfs Cruijff niet altijd de regels kon omzeilen, speelde hij ook met de 9. Met Ronaldo en de naam R9 begonnen dingen te veranderen. Nike was één van de merken die gebruik maakte van de commerciële waarde van de combinatie naam en rugnummer. De regels van de UEFA en FIFA hebben we behoorlijk zien veranderen. De volgende stap lijkt een aanpassing van de regels rond rugnummers bij grote toernooien. Nu moeten teams verplicht nummers 1 t/m 26 gebruiken. Dat lijkt niet meer van deze tijd.
Het is bijna 30 jaar geleden dat een 18-jarige Kluivert zijn winnende goal op een opvallende wijze vierde. Voetbalzone legt uit waarom spelers bepaalde nummers dragen en welke spelers hun rugnummer bekend maaktenWaarom dragen spelers bepaalde rugnummers? Is het een kwestie van persoonlijke voorkeur of zijn nummers gebonden aan posities? Voetbalzone heeft het antwoord!Selectienummers werden traditioneel toegepast om de rol van elke speler van elkaar te onderscheiden, waarbij elk nummer een unieke rol of verantwoordelijkheid voor de speler aangaf. Lagere nummers zijn bijvoorbeeld traditioneel voor verdedigers, terwijl hogere nummers voor creatieve middenvelders en aanvallers zijn. Tegenwoordig zien we daarnaast ook vaak dat spelers een voorkeur hebben voor een nummer dat een bepaalde betekenis voor hen heeft. En soms is een bepaald nummer simpelweg niet meer beschikbaar en moet iemand zich tevreden stellen met een relatief random nummer! Zo moest de legendarische Zinedine Zidane zich tevreden stellen met No.21 toen hij voor Juventus tekende in plaats van zijn geliefde No.10, dat reeds gedragen werd door Alessandro Del Piero.
Traditionele Rugnummers en Hun Posities
Hier is alles wat je moet weten over de traditionele rollen en verantwoordelijkheden van elk nummer, met daarnaast een aantal populaire uitzonderingen en bekende Nederlanders!
- Rugnummer 1: Meestal voor de eerste keeper van de club. Legendes zoals Edwin van der Sar, Iker Casillas, Oliver Kahn en Gianluigi Buffon hebben allen het beroemde nummer gedragen. Uitzonderingen: Edgar Davids droeg het nummer bij Barnet, en Jonathan de Guzman bij Chievo Verona.
- Rugnummer 2: Meestal voor rechtsbacks. Bekende voorbeelden zijn Gary Neville, Cafu en Michael Reiziger.
- Rugnummer 3: Vaak voor een verdediger (linksbacks zoals Ashley Cole, Paolo Maldini en Roberto Carlos), maar in Nederland vaak voor centrale verdedigers (Jaap Stam en Matthijs de Ligt). Asamoah Gyan droeg het als spits.
- Rugnummer 4: Centrale verdedigers of verdedigende middenvelders. Voorbeelden: Sergio Ramos, Patrick Viera, Virgil van Dijk, Ronald Koeman en Frank de Boer.
- Rugnummer 5: Centrale verdedigers. Voorbeelden: Carles Puyol, Fabio Cannavaro en Franz Beckenbauer. Zinedine Zidane droeg het bij Real Madrid. Giovanni van Bronckhorst is een bekend Nederlands voorbeeld.
- Rugnummer 6: Verschillende posities, zoals verdedigers (Bobby Moore), spelverdelers (Xavi), rechtermiddenvelders en controlerende middenvelders (Nigel de Jong en Mark van Bommel).
- Rugnummer 7: Vleugelspelers of spelers uit een tweespitsensysteem. Cristiano Ronaldo (CR7), Kenny Dalglish, Luis Figo en George Best zijn bekende voorbeelden.
- Rugnummer 8: Scorende middenvelders, box-to-box-middenvelders. Voorbeelden: Steven Gerrard, Frank Lampard, Andres Iniesta, Kaka en Edgar Davids.
- Rugnummer 9: De spits van het team. Voorbeelden: Ruud van Nistelrooij, Luis Suarez, Ronaldo Nazario, Karim Benzema en Robert Lewandowski.
- Rugnummer 10: De spelmaker of aanvallende middenvelder. Voorbeelden: Diego Maradona, Lionel Messi, Eden Hazard, Johan Cruyff en Pelé.
- Rugnummer 11: Meestal gewijd aan de linksbuiten. Voorbeelden: Ryan Giggs, Didier Drogba, Neymar en Arjen Robben.
- Rugnummer 12: De ideale reserve, soms symbolisch uitgedeeld aan het publiek (Feyenoord supporters). Marco van Basten tijdens Euro 1988.
- Rugnummer 14: Vooral in Nederland een bijzonder nummer door Johan Cruijff. Ook Thierry Henry droeg het bij Arsenal.
- Rugnummer 20: In Liverpool kreeg het nummer 20 in 2025 een speciale betekenis na de tragische dood van Diogo Jota.
- Rugnummer 21: Gewild shirt bij creatieve spelers. Voorbeelden: Zidane, Andrea Pirlo, Frenkie de Jong en David Silva, Philipp Lahm.
- Rugnummer 23: David Beckham en Rafael van der Vaart.
- Rugnummer 34: Speciaal voor Ajacieden vanwege Abdelhak Nouri.
Het Bevriezen van Rugnummer 14
Wie denkt of praat over rugnummer 14, denkt natuurlijk aan Johan Cruijff. De allerbeste voetballer die Nederland ooit heeft gekend. Johan Cruijff overleed in maart 2016 waarop de KNVB besloot om tijdens de eerste de beste oefenwedstrijd zonder rugnummer 14 te gaan spelen. Enkele jaren eerder had de directie en raad van commissarissen van Ajax al besloten om het magische nummer 14 te bevriezen. Dit is een traditie die is overgewaaid uit de Verenigde Staten, waar de grote sportsterren geëerd worden met een retired nummer. De voetbalwereld kent deze traditie niet. En al helemaal niet met de rugnummers 1 tot en met 11 en dat is op zich ook wel begrijpelijk, want dan was rugnummer 7 bij Manchester United al lang en breed aan George Best gegeven en hadden sterren als Ronaldo en Beckham een ander nummer moeten kiezen. Daarbij is was het vroeger zo dat de basisspelers met de nummers 1 tot en met 11 speelden, er waren zelfs voetbalbonden die dat verplicht stelden. Vandaar dat Cruijff bij FC Barcelona niet meer met rugnummer 14 mocht spelen en koos voor 9, een nummer dat hij later bij Ajax ook geregeld droeg.
De gewoonte om een speler een vast rugnummer te geven bestond in het internationale voetbal natuurlijk al veel langer, de verschillende landenteams die aan een WK meededen hadden al een selectie met vaste rugnummers. De FIFA was (en is) daar heel streng in, want een selectie van 23 spelers, voorheen 22, heeft dan ook rugnummers 1 tot en met 23. De Argentijnse bond AFA heeft ooit tevergeefs geprobeerd om nummer 10 (Maradona) heilig te verklaren, maar daar werd een stokje voor gestoken. Tijdens het eerste eindtoernooi dat Oranje na de Tweede Wereldoorlog speelde had Cruijff dus zijn beroemde nummer 14, hij was toen de uitzondering op de alfabetische volgorde die bondscoach Michels had bedacht. Alle spelers van het Nederlands elftal speelden dat toernooi met een rugnummer gebaseerd op het alfabet: Haan was 2, van Hanegem 3, van Iersel had 4, Israël 5 en zo verder. In alle eindtoernooien na het WK 1974 waren er dus andere Nederlanders die met 14 hebben gespeeld. Zelfs het EK van 1976, waar Cruijff nog meespeelde, had een andere speler ‘zijn’ nummer 14: NEC-speler Jan Peters speelde met 14, terwijl Cruijff met 9 speelde.
Lees ook: Bekende voetballers in de politiek
Rugnummer 14 bij het Nederlands Elftal na Cruijff
Ik heb een overzicht gemaakt van alle toernooien waar Oranje sinds dat roemruchte WK van 1974 meedeed en heb gekeken naar alle selectiespelers die rugnummer 14 toegewezen kregen. De resultaten zijn opmerkelijk, zo speelden er meer spelers van Ajax met rugnummer 14 dan bijvoorbeeld van Feyenoord, maar die cijfers vertekenen ook wel een beetje. Want bijvoorbeeld Rob Witschge speelde bij Feyenoord toen hij op het EK van 1992 in Zweden met 14 speelde speelde. De nummers 14 speelden vaak een rol als invaller tijdens een eindronde, op Overmars (6 wedstrijden), Rob Witschge (4) en Richard Witschge (4) na. Davy Klaassen was overigens wel de enige die twee toernooien met rugnummer 14 heeft gespeeld: het (uitgestelde) EK van 2020, waar hij geen minuut speelde, én het WK van 2022 in Qatar.
Het is inmiddels alweer jaren geleden dat Johan Cruijff overleed, het grootste stadion van Nederland is al naar hem vernoemd. De vrouw met de hoogste Cruijff-factor bij de Oranje Leeuwinnen, Jacky Groenen, draagt het nummer met trots. Nu is het tijd om ook bij de mannen de juiste keuze te maken, het moet een eer zijn voor een voetballer van het Nederlands elftal om nummer 14 te dragen. De afgelopen eindtoernooien droeg Davy Klaassen het nummer met trots, maar die zal tijdens het EK van 2024 in Duitsland er waarschijnlijk niet bij zijn. Nu het Nederlands elftal deze zomer naar Duitsland reist om deel te nemen aan het EK van 2024 is het tijd om te bedenken welke speler nummer 14 gaat dragen. Zoals het er nu uitziet zal dat Tijani Reijnders worden, want Davy Klaassen zit al een tijd niet meer bij de selectie van Oranje. Tijani Reijnders is geboren in Zwolle, Overijssel en heeft nooit in de jeugd, of A-selectie, van Ajax gespeeld.
De Reactie van Cruijff op het Bevriezen van Zijn Nummer
De vraag is of Cruijff zich heel erg vereerd zou hebben gevoeld door het gebaar van de KNVB. Toen Ajax in 2007 het nummer 14 bevroor reageerde Cruijff geheel op zijn eigen manier. “Dat is toch geen eerbetoon? Overigens was er ondanks dat er bij Ajax was afgesproken nooit meer met nummer 14 te spelen toch nog één keer een Ajacied die dat wel deed. Aras Özbiliz kwam tot zijn eigen verbazing in 2011 in een oefenduel met Buitenpost met nummer 14 het veld in. "Ik vroeg of het nummer klopte,” reageerde hij tegen Ajax TV. “Ze zeiden ja, en toen heb ik 'm maar aangedaan.
In 2000 begon Ajax-supporter Jaap Veerman daarom met Actie 14 = heilig. Pas zeven jaar later stemde Ajax hiermee in, met de zestigste verjaardag van Cruijff. Zoals toenmalig voorzitter John Jaakke zei: “Johan Cruijff is van onschatbare waarde geweest voor Ajax en heeft de club wereldwijde faam bezorgd. Wie nummer veertien zegt, zegt Johan Cruijff. Daarom bevriezen we zijn rugnummer als een hommage aan een unieke voetballer. Vanaf 30 oktober 1970 speelde Cruijff met dat bewuste rugnummer, tot aan zijn eerste vertrek bij Ajax in 1973. Sindsdien speelden - ik verzin het niet - veertien andere spelers met 14. Die huidige associatie van Cruijff met nummer 14 was zo’n veertig jaar geleden alleen nog lang niet zo vanzelfsprekend als nu. In de competitie van 1982-1983 droeg hij nummer 9, gedwongen door een bepaling van de KNVB dat basisspelers per wedstrijd de nummers één tot en met elf verdeelden. Cruijff kon zo tot zijn vertrek naar Feyenoord alleen als invaller met nummer 14 spelen. Het verhaal dat ook Marco van Basten met dit legendarische nummer heeft gespeeld, klopt daarom niet - in ieder geval niet als vast nummer voor een heel seizoen. Op 2 juli 2011 trouwens kreeg Aras Özbiliz dit nummer toch opeens op zijn rug in een oefenwedstrijd, vier jaar nadat de club had gezegd dat dit niet meer kon. Het Nederlands elftal speelde in de wedstrijd tegen Frankrijk zonder rugnummer 14 als eerbetoon aan de overleden Johan Cruijff. In het duel met de Fransen verleende de Fifa nog wel toestemming om rugnummer 14 niet te gebruiken. KNVB-directeur Bert van Oostveen deed ook een poging om het nummer voor langere tijd vrij te houden. “Dat bleek niet toegestaan. Wat die regeltjes precies zijn is onduidelijk. Feit is dat het Ajax wel lukte om het nummer te bevriezen.
De Johan Cruyff Foundation
In 1997 kwam de droom van Johan Cruijff, één van de grootste voetballers aller tijden, uit. Met de oprichting van de Johan Cruyff Foundation kon hij sport en kinderen met elkaar verbinden. Deze droom begon in Amerika, waar Johan een buurjongen had met het syndroom van down. Hij speelde niet mee met de andere kinderen op straat, omdat hij niet werd opgenomen in de groep. Johan maakte op speelse manier contact met hem, kreeg zijn vertrouwen en het jochie ontwikkelde zich steeds meer. Voor Johan was de kracht van sport bewezen.
Maar wie was Johan Cruijff eigenlijk? Sinds 2016 moeten we Johan helaas missen. Zijn missie om sport en kinderen met elkaar te verbinden zetten we nog elke dag voort. Zijn waarden en visie leven we nog elke dag na in de projecten die we draaien. Johan Cruijff heeft méér nagelaten dan zijn geniale voetbalinzichten, want via de Johan Cruyff Fondation wordt nog steeds veel goed werk verricht. In de uitleg over de naamgever meldt deze Foundation dat Cruijff op 30 oktober 1970 voor de eerste keer speelde speelde met rugnummer 14.
tags: #voetballers #rugnummer #14