Hockey is een dynamische en snelle teamsport die wereldwijd wordt beoefend. Om het spel eerlijk en veilig te laten verlopen, zijn er specifieke regels. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de belangrijkste hockeyregels, van de basisprincipes tot de meer complexe situaties.
Basisprincipes van het Hockey Spel
Net als voetbal is hockey een teamsport waarbij twee teams van elk elf spelers tegen elkaar spelen. Het doel is om meer doelpunten te maken dan de tegenstander. Een speler mag de bal alleen met de platte kant van de stick spelen. Het gebruik van de voet of andere lichaamsdelen is in principe niet toegestaan, tenzij voor de keeper binnen de cirkel.
Team Samenstelling en Wisselen
Volwassen hockeyteams spelen 11 tegen 11. Bij jeugdteams komen ook kleinere teams voor en gelden soms andere regels. Bij hockey mag je onbeperkt doorwisselen tijdens de wedstrijd. Deze regel heet Interchange. De speler die in het veld komt, mag pas het veld inlopen als de andere speler uit het veld is. Dit gebeurt bij de middenlijn.
Duur van de Wedstrijd
Een reguliere hockeywedstrijd bestaat uit 70 minuten, verdeeld over 4 kwarten van 17,5 minuten. Na het eerste en derde kwart is er een korte pauze van 2 minuten. In de rust, na het tweede kwart, volgt een pauze van 5 minuten. Internationale wedstrijden duren 60 minuten (4 x 15 minuten). Er is geen blessuretijd; de tijd wordt stilgezet door de scheidsrechter bij bijvoorbeeld blessures of het toekennen van een kaart.
Het Speelveld
Het veld is 91,40 meter lang en 55 meter breed. Ieder speelhelft heeft een 23-meterlijn en de cirkel rond beide doelgebieden heeft een straal van 14,63 meter. De doelen hebben een breedte van 3,66 meter en zijn 2,14 meter hoog.
Lees ook: De shoot in hockey uitgelegd
Scheidsrechters
Een wedstrijd wordt gefloten door 2 scheidsrechters, allebei aan 1 kant van het veld. Elke scheidsrechter beslist over het spel op zijn helft. Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en bij sommige wedstrijden van de Hoofdklasse is er een videoscheidsrechter. Deze doet alleen mee als er een vraag wordt gesteld. Beide teams mogen een zogenaamde video-referral aanvragen voor alle situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of een doelpunt. Krijgt het team gelijk? Dan mag het team later nog een video-referral aanvragen.
Spelregels in Detail
De spelregels van hockey in Nederland worden opgesteld door de KNHB, die over het algemeen de internationale regels van de International Hockey Federation (FIH) volgt. Hieronder worden enkele belangrijke regels nader toegelicht.
Stickgebruik
Alle spelers hebben een eigen stick. Alleen met de binnenkant daarvan mogen ze de bal spelen. De andere kant heet de bolle kant. Een bitje en scheenbeschermers zijn verplicht om te dragen tijdens de wedstrijden.
Manieren om de Bal te Spelen
Bij hockey mag je de bal op 4 verschillende manieren spelen:
- Slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
- Push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
- Flats: Een techniek die tussen de slag en push in zit.
- Scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.
Hoge Ballen
Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang het geen gevaarlijk spel is of leidt tot gevaarlijk spel. Speel je de bal omhoog in de richting van een tegenstander binnen 5 meter? Dan geldt dat als gevaarlijk. En als de tegenstander op de bal of de aanvaller inloopt zonder de intentie te hebben om de bal met zijn stick te spelen, wordt hij bestraft voor gevaarlijk spel. Je mag de bal in het veld niet opzettelijk omhoog slaan met een flats of slag. De scheidsrechter beoordeelt of dit het geval is. Een flats is technisch gezien een slag, daarom mag een hoge flats alleen op doel gespeeld worden. Een schot op doel mag ook door een slag omhoog gespeeld worden, mits niet gevaarlijk voor de tegenstander.
Lees ook: Spelregels hockey: een overzicht
Overtredingen: Shoot en Afhouden
Shoot en afhouden zijn veelvoorkomende overtredingen. Bij shoot komt de bal tegen de voet, been of ander lichaamsdeel van een speler. De beslissing van de scheidsrechter is afhankelijk van de plek waar de speler shoot maakt:
- Bij shoot in de cirkel volgt een strafcorner.
- Voorkomt shoot een doelpunt? Dan krijgt de tegenstander een strafbal.
- In andere gevallen volgt een vrije slag of voordeel: gewoon doorspelen.
Afhouden betekent het belemmeren van de tegenstander bij het spelen van de bal. Je houdt ‘m van de bal af, terwijl hij er anders wel bij kon. Afhouden wordt bestraft met een vrije bal of strafcorner. Dit is afhankelijk van de plek van de overtreding.
Strafcorners
Een strafcorner is een straf voor het verdedigende team en een grote kans om te scoren voor de aanvallende ploeg. Een strafcorner wordt toegekend bij:
- Een onopzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel, waarbij geen doelpunt wordt voorkomen.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger binnen zijn 23-metergebied, buiten de cirkel.
- Het opzettelijk over de eigen achterlijn spelen van de bal.
Het aanvallende team speelt de bal van het strafcornerstreepje op de achterlijn. Eerst moet de bal buiten de cirkel gebracht worden. Daarna mogen ze scoren. Het eerste schot, wanneer geslagen of geflatst, mag niet hoger dan de plank in het doel eindigen. Een push mag wel hoog gemikt worden.
Strafballen
Een strafbal lijkt op een penalty in een voetbalwedstrijd. Vanaf de stip mag de nemer 1 keer op doel pushen. De speler heeft geen rebound of 2e kans. Hij moet dus goed zijn best doen! Wanneer krijg je een strafbal?
Lees ook: Overzicht Voet Volleybal OWJL
- Als een verdediger een opzettelijke overtreding in zijn cirkel maakt tegen een tegenstander in balbezit.
- Als een verdediger een opzettelijke overtreding maakt, waardoor een tegenstander niet in balbezit kan komen.
- Als een verdediger een opzettelijke óf onopzettelijke overtreding in zijn cirkel maakt, waardoor hij een zeker doelpunt voorkomt.
Strafkaarten
Tijdens hockeywedstrijden kan de scheidsrechter overtredingen bestraffen met een strafkaart. Hockey heeft er 3:
- Een speler die een groene kaart krijgt, moet 2 speelminuten afkoelen buiten het veld. Zijn team speelt die 2 minuten met een man minder verder. 2 groene kaarten aan dezelfde speler is geel tenzij de speler de kaart krijgt in de functie van aanvoerder.
- Bij een gele kaart moet een speler ook het veld verlaten. Minimaal voor 5 minuten, of 10 minuten bij zwaardere overtredingen. 2 gele kaarten aan dezelfde speler is rood tenzij de speler de kaart krijgt in de functie van aanvoerder.
- Een rode kaart is voor een speler die een ernstige overtreding maakt. Hij moet dan definitief het veld verlaten. Dit komt nauwelijks voor bij hockey.
Shoot-Outs
Shoot-outs zijn 1-op-1 duels tussen een speler en een keeper. Ze worden alleen genomen als er na een gelijkspel een winnaar moet worden bepaald. In de reguliere speeltijd komt een shoot-out dus nooit voor. Vanaf de 23-meterlijn rent de aanvaller richting het doel. Hij probeert binnen 8 seconden te scoren. In die 8 seconden mag hij meerdere doelpogingen doen, zolang de bal in het spel of het veld blijft.
Spelhervattingen
Na een overtreding of als de bal buiten het veld is gegaan, zijn er een aantal regels voor spelhervattingen:
Begin van de Wedstrijd & Doelpunt
Bij het begin van de wedstrijd wordt de bal genomen door één van de teams, vanaf het midden van het veld. Hierbij staan alle spelers op hun eigen helft van het veld. De bal mag in elke gewenste richting gespeeld worden. Ook na een doelpunt wordt het spel op deze manier weer gestart.
Zijlijn
Is de bal over een zijlijn gegaan? Dan wordt het spel hervat met een inslag op de plek waar de bal uit het veld is gegaan, uiteraard door het team dat de bal niet als laatste aanraakte. De tegenstander moet hierbij 5 meter afstand houden. Teamgenoten mogen zo dichtbij staan als ze willen. Een uitzondering hierbij is in het 23 meter gebied aan beide uiteinde van het veld. Hierbinnen moet iedereen op minimaal 5 meter afstand staan.
Uitslaan / Achter
Is de bal over de achterlijn gegaan via de aanvallende partij? Dan geeft de scheidsrechter 'uitslaan' aan. De verdedigende partij hervat het spel dan met een vrije bal ter hoogte van de bovenrand van de cirkel, recht tegenover de plek waar de bal over de achterlijn is gegaan. De tegenstander moet op 5 meter afstand staan.
Lange Corner
Is de bal over de achterlijn gegaan via de verdedigende partij? Dan mag de aanvallende partij een vrije bal nemen op de 23 meter lijn, recht tegenover de plek waar de bal over de achterlijn is gegaan. Iedereen moet 5 meter afstand houden.
Vrije Slag
Fluit de scheidsrechter voor een overtreding? Bijvoorbeeld voor shoot of hakken, dan wordt het spel hervat met een vrije slag op de plek waar de overtreding was. Hierbij moet de tegenstander altijd 5 meter afstand houden, medespelers mogen zo dichtbij staan als ze willen. Behalve in de 23 meter gebieden aan weerszijde van het veld. Is er binnen dit 23 meter gebied een overtreding gemaakt? Dan moet iedereen 5 meter afstand nemen bij de vrije slag.
Self-Pass
Bij alle bovenstaande spelhervattingen mag de speler/speelster de bal passen, maar hij of zij kan ook zelf gaan lopen met de bal, dit noemen we een self-pass. De self-pass is een van de vele innovatie regels binnen het hockey, waardoor het spel veel sneller is geworden. Ook hiervoor geldt, de tegenstander moet bij deze spelhervatting op 5 meter afstand beginnen.
Historische Context van de "Shoot" Regel
Via social media kregen we een vraag over het hockeyfenomeen ‘shoot’. Uit de regels van oudste hockeyclub ter wereld Blackheath blijkt dat het in 1863 - net als nu - in het geheel niet was toegestaan de bal aan te raken met handen, voeten of benen. Opvallend genoeg wordt deze regel teruggedraaid. Vanaf 1876 is het stoppen van de bal met hand of voet toegestaan. Hoewel de Nederlanders met andere regels speelden dan de Engelsen, mag ook hier aan het begin van de 20e eeuw ‘de bal met elk lichaamsdeel gestopt worden’. Hij mag zelfs met de hand gevangen worden, maar moet dan ‘onmiddellijk loodrecht omlaag vallen’. Pas in 1938 wordt deze regel veranderd. Dan mag de bal niet langer met de voet, maar nog wel met de hand gestopt worden.
Dat de bal tot 1938 gestopt mag worden met de voet betekent niet dat shoot toen niet bestond. Want stoppen mag wel, voortbewegen met de voet is niet geoorloofd. Als dat gebeurt, heet het in Nederland shoot. Maar waar komt dat shoot vandaan? Het is een beetje gissen. De officiële spelreglementen van de KNHB, voor de oorlog beter bekend als ‘nuttige regels en wenken’, melden slechts dat de bal alleen mag worden voortbewogen ‘door den stok’ en dus niet door het lichaam. Nergens spreekt men over shoot.
We komen shoot wel tegen in oude wedstrijdverslagen. Over de spelling bestaat de nodige verwarring: is het nou shut, sjoed of shoot? In het Engels wordt shoot als hockeyterm helemaal niet gebruikt. Als een speler de bal aanraakt met het lichaam wordt meestal gesproken van ‘foot’. Om het nog verwarrender te maken, is volgens het internationale spelregelreglement van de FIH de enige juiste term voor deze overtreding ‘kick’. We hebben het niet keihard kunnen bewijzen, maar het lijkt op een verschil in vertalen. Want hoewel je de bal vroeger mocht stoppen met je voet, mocht je hem niet weg trappen of schieten. Engelsen gebruiken voor het trappen of schieten van een bal het woord kick of shoot.
Hockey voor Beginners: Tips en Voordelen
Hockey is een fantastische sport voor volwassenen, kinderen en jongeren die niet alleen je fysieke gezondheid verbetert, maar ook zorgt voor nieuwe vriendschappen en een sterk teamgevoel.
Gezondheidsvoordelen
Hockey is een dynamische en intensieve sport waarbij je constant in beweging bent. Het helpt je uithoudingsvermogen, kracht en snelheid te vergroten terwijl je zowel je onder- als bovenlichaam traint. Sprints, scherpe wendingen en explosieve acties op het veld versterken je hart- en bloedvaten, en de coördinatie die nodig is om de bal te controleren en te dribbelen, scherpt je motoriek.
Mentale Scherpte
Hockey is niet alleen fysiek uitdagend, maar vereist ook constante mentale alertheid. Je moet snel reageren op veranderende spelsituaties, altijd anticiperen en beslissingen nemen onder druk. Dit verbetert je concentratie, focus en reactievermogen, wat je ook in andere aspecten van je leven helpt.
Teamwork en Stressvermindering
In hockey draait alles om teamwork. Elke speler, ongeacht zijn positie, draagt bij aan het succes van het team. Het samenspel bevordert niet alleen de teamspirit, maar zorgt er ook voor dat je leert vertrouwen op anderen en gezamenlijk doelen bereikt. Een intensieve hockeytraining kan je helpen om stress los te laten na een lange dag.
Aan de Slag als Beginner
Aan de slag gaan met hockey is eenvoudig voor beginners. Hockeyclubs zijn de ideale plekken om deze sport te leren en te beoefenen. Hier kun je terecht om deel uit te maken van een team en te trainen onder begeleiding van een ervaren coach. Vaak kun je een proeftraining volgen of deelnemen aan een beginnerscursus om te ontdekken of hockey iets voor jou is.
Benodigde Uitrusting
Om te beginnen met hockey heb je niet veel uitrusting nodig. Met een hockeystick en geschikte sportkleding kun je direct aan de slag:
- Hockeystick: Zorg ervoor dat je een stick kiest die goed in de hand ligt en past bij je lengte en speelstijl.
- Hockeyschoenen: Voor een goede grip op het veld zijn speciale hockeyschoenen aan te raden.
- Sportkleding: Zorg voor comfortabele sportkleding die voldoende bewegingsvrijheid biedt.
- Beschermers: Scheenbeschermers en een gebitsbeschermer zijn onmisbaar bij hockey om je te beschermen tegen ballen en sticks.