Hockey is een populaire sport in Nederland, met diverse varianten zoals veldhockey, ijshockey en onderwaterhockey. In dit artikel duiken we dieper in op een specifieke term binnen het veldhockey: de "shoot". We zullen de betekenis, oorsprong en de regels omtrent deze term bespreken, evenals andere belangrijke aspecten van het hockeyspel.
De Geschiedenis van Hockey
Hockey heeft een lange geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Al in de tijd van de Oude Grieken en in India werden spellen gespeeld die veel overeenkomsten vertoonden met de sport zoals we die nu kennen. In de Middeleeuwen ontwikkelden de Britten een spel genaamd "bandy-on-ice", dat voornamelijk op ijs en hard zand werd gespeeld. Door de kromming van de sticks veranderde de naam in "hockey-on-ice". Veldhockey ontstond als een zomerse variant op het ijs, gespeeld op gras.
In Nederland werd hockey in 1891 geïntroduceerd door Pim Mulier. De eerste hockeyclub werd in 1892 in Amsterdam opgericht, en in 1898 volgde de oprichting van de Nederlandse Hockey en Bandy Bond, later bekend als de KNHB. Vanaf 1910 mochten ook vrouwen lid worden van hockeyclubs, zij het met beperkte speeltijden. In 1928 werd hockey een Olympische sport, wat leidde tot de aanpassing van de Nederlandse regels aan de internationale standaarden.
De Betekenis van "Shoot" in Hockey
De term "shoot" verwijst naar een specifieke overtreding binnen het hockey waarbij de bal een voet, been of ander lichaamsdeel van een speler raakt. Het is belangrijk om te benadrukken dat, hoewel het stoppen van de bal met de voet tot 1938 was toegestaan, het voortbewegen van de bal met de voet nooit geoorloofd is geweest. In Nederland wordt het voortbewegen van de bal met de voet aangeduid als "shoot".
Oorsprong en Verwarring rond de Term
De exacte oorsprong van de term "shoot" is niet helemaal duidelijk. De officiële spelreglementen van de KNHB voor de Tweede Wereldoorlog vermelden slechts dat de bal alleen met de stick mag worden voortbewogen. De term "shoot" zelf wordt niet expliciet genoemd in deze reglementen, maar komt wel voor in oude wedstrijdverslagen. Er bestond verwarring over de juiste spelling, met varianten als "shut" en "sjoed".
Lees ook: Shootout strategieën
In het Engels wordt de term "shoot" niet gebruikt als hockeyterm. Daar spreekt men van "foot" als een speler de bal met het lichaam aanraakt. Het internationale spelregelreglement van de FIH gebruikt de term "kick" voor deze overtreding. Het lijkt erop dat het verschil in terminologie voortkomt uit een verschil in vertaling, waarbij "kick" en "shoot" beide gebruikt kunnen worden voor het trappen of schieten van een bal.
De Regels rondom "Shoot"
De consequenties van een "shoot" zijn afhankelijk van waar de overtreding plaatsvindt:
- Shoot in de cirkel: De scheidsrechter kent een strafcorner toe aan de tegenpartij.
- Shoot voorkomt een doelpunt: De tegenpartij krijgt een strafbal.
- In alle andere gevallen: De scheidsrechter kent een vrije slag toe of laat doorspelen indien er sprake is van voordeel voor de tegenpartij.
Andere Overtredingen
Naast de shoot zijn er andere veelvoorkomende overtredingen in het hockey, zoals afhouden. Afhouden is het belemmeren van een tegenstander bij het spelen van de bal. Deze overtreding wordt bestraft met een vrije bal of een strafcorner, afhankelijk van de plaats waar de overtreding wordt gemaakt.
Strafcorners en Strafballen
Een strafcorner is een straf voor het verdedigende team en biedt het aanvallende team een grote kans om te scoren. Een strafcorner wordt toegekend wanneer een verdediger in zijn of haar cirkel een opzettelijke overtreding maakt, of wanneer een verdediger opzettelijk de bal over de eigen achterlijn speelt.
Bij een strafcorner speelt het aanvallende team de bal vanaf het strafcornerstreepje op de achterlijn. De bal moet eerst buiten de cirkel worden gebracht, waarna het aanvallende team mag scoren. Het eerste schot mag niet hoger eindigen dan de plank in het doel, tenzij het een push is.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Een strafbal is vergelijkbaar met een penalty in het voetbal. De speler die de strafbal neemt, mag één keer vanaf de stip op het doel pushen. Er is geen rebound of tweede kans. Een strafbal wordt toegekend wanneer een verdediger opzettelijk een overtreding maakt in zijn cirkel tegen een tegenstander die in balbezit is, of wanneer een verdediger een doelpunt voorkomt door een overtreding.
Shoot-Outs
Shoot-outs worden gebruikt om een winnaar te bepalen na een gelijkspel. Een shoot-out is een één-op-één duel tussen een speler en een keeper. De aanvaller rent vanaf de 23-meterlijn richting het doel en probeert binnen acht seconden te scoren. Binnen die acht seconden mag de speler meerdere doelpogingen doen, zolang de bal in het spel blijft.
Basisregels en Spelverloop
Een hockeyteam bestaat uit 11 spelers. Volwassen hockeyteams spelen 11 tegen 11. Bij jeugdteams komen ook kleinere teams voor en gelden soms andere regels. Alle spelers hebben een eigen stick en mogen de bal alleen met de platte kant van de stick spelen. Het dragen van een bitje en scheenbeschermers is verplicht.
Een reguliere hockeywedstrijd bestaat uit 70 minuten, verdeeld over vier kwarten van 17,5 minuten. Internationale wedstrijden duren 60 minuten (4 x 15 minuten). Er is geen blessuretijd; de tijd wordt stilgezet bij blessures of andere onderbrekingen.
Tijdens een hockeywedstrijd kan de scheidsrechter overtredingen bestraffen met strafkaarten:
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
- Groene kaart: De speler moet 2 minuten afkoelen buiten het veld.
- Gele kaart: De speler moet minimaal 5 minuten het veld verlaten.
- Rode kaart: De speler moet definitief het veld verlaten.
Bij hockey mag onbeperkt worden gewisseld. Een wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld.
Hoe de Bal te Spelen
Bij hockey mag de bal op vier manieren worden gespeeld:
- Slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
- Push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
- Flats: Een techniek tussen een slag en een push in.
- Scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.
Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang dit geen gevaarlijk spel is. Het is niet toegestaan de bal opzettelijk omhoog te slaan met een flats of slag, tenzij het een schot op doel is.
Zaalhockey
Naast veldhockey is zaalhockey een populaire variant. Teams bij zaalhockey bestaan uit maximaal 12 spelers, waarvan er 6 tegelijk in het veld staan. De wedstrijden bestaan uit 2 helften van ieder 20 minuten. Aan de zijkanten van het veld liggen balken, die gebruikt mogen worden om de bal te spelen. Bij zaalhockey mag alleen gepusht worden over de grond, behalve bij een doelpoging; een slag, scoop of flats zijn niet toegestaan.
Scheidsrechters
Een hockeywedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, die elk verantwoordelijk zijn voor een helft van het veld. In Nederland worden cursussen aangeboden om clubscheidsrechter te worden. Deze cursussen zijn vaak verplicht voor nieuwe leden en geïnteresseerde ouders. De KNHB stelt de spelregels op en volgt over het algemeen de internationale regels van de FIH.