Softbal is een dynamische teamsport waar iedereen een plek kan vinden. De combinatie van gooien, vangen, slaan en rennen maakt softbal tot een sport waar je altijd wel iets (of meerdere dingen) vindt waarin je sterk bent. Met een mooie vangbal, een goede worp en een goed geplaatste slag of zelfs een homerun kun je op elke leeftijd en elk niveau uitblinken en tegelijkertijd een belangrijke bijdrage leveren aan je team. Elke positie is belangrijk, maar je hebt elkaar als team nodig om te kunnen winnen.
Hoewel cricket en honkbal beide slagbalspelen zijn en op elkaar lijken, zijn er duidelijke verschillen. Dit artikel biedt een gedetailleerde uitleg van de verschillen en overeenkomsten tussen cricket en honkbal, en werpt licht op de regels, het spelverloop en de culturele betekenis van beide sporten.
Wat is Softbal?
Softbal lijkt op honkbal, maar er zijn een aantal duidelijke verschillen. Zo is het veld kleiner en de bal waarmee wordt gespeeld is groter, (iets) zachter en geel. Het kleinere veld zorgt voor meer actie, de gele bal is makkelijker te zien en omdat de bal groter is, kun je hem beter te raken - wat gezien de reactietijd die je hebt door de kortere werpafstand, zeker nodig is. Dit alles maakt het spel leuk en geschikt voor een breed publiek, zowel om te spelen als te kijken. Softbal is een buitensport, maar kan ook indoor gespeeld worden.
Softbal is een balsport, waarin techniek, tactiek, atletisch vermogen en (mentale) kracht samenkomen in individuele prestaties en teamspel. Het is een snelle, attractieve sport die geschikt is voor alle leeftijden en niveaus. Precisie en timing zijn belangrijk om goed te kunnen vangen, gooien en slaan. Door te softballen train je jouw hand-oog coördinatie. Spelers ontwikkelen een goed spelinzicht. Softbal omarmt de regenboog en mensen met alle posturen.
Softbal wordt in de lente en zomer gespeeld; een echte buitensport (hoewel het ook indoor gespeeld kan worden!). Softbalspeelsters vormen een hechte community, voor welke club je ook speelt.
Lees ook: Wat is het verschil?
Softbal is een teamsport die wereldwijd wordt gespeeld op competitief en recreatief niveau. De Verenigde Staten, Japan, verschillende landen in Latijns-Amerika, Australië, en in Europa Italië, Tsjechië en natuurlijk Nederland zijn grote namen in het softbal en landen waar op verschillende niveaus competities worden gespeeld.
Een softbalveld heeft een opvallende vorm, dat lijkt op een diamant of kwartcirkel. Dit komt precies overeen met een honkbalveld, alleen is het veld kleiner van formaat. De afstand tussen de honken is 18,3 meter. In het midden van het binnenveld, bevindt zich de pitchercirkel met daarin de pitcherplaat. Buiten het gravel binnenveld, ligt het buitenveld - een groot grasveld. Het gehele speelveld wordt gemarkeerd door lijnen en de homerun-omheining.
Softbal wordt gespeeld tussen twee teams van elk negen spelers. Tijdens een wedstrijd worden (in principe*) 7 innings gespeeld. Een inning bestaat uit twee helften. Een helft van een inning is afgelopen als het veldteam drie spelers van het slagteam uit heeft gemaakt. De winnaar van de softbalwedstrijd is het team met de meeste runs aan het einde van de laatste inning. Elke speelster die veilig de thuisplaat passeert, scoort een punt.
De Basis van Cricket
Cricket is een balsport waarbij punten worden gescoord door heen en weer te lopen over de cricket pitch (een run). Het is een teamsport waarin om beurt het ene team eerst gooit (bowling) en het andere team slaat (batting). Afhankelijk van de soort wedstrijd speelt men tot een afgesproken aantal overs of wickets. Cricket is voornamelijk populair in de landen van het Britse Gemenebest.
Het cricketveld is ovaal en wordt afgebakend door een polsdik touw dat in het gras ligt. Verplichte afmetingen voor het veld zijn niet vastgesteld maar een doorsnede van ongeveer 150 meter is gebruikelijk. In het midden van het veld is er geen gras, of heel kort gras in een rechthoek. Die zone heet de pitch. De afmeting van de pitch is 20,12 bij 3,05 meter. Aan de korte zijden van de pitch bevinden zich kniehoge houten constructies, die wickets worden genoemd. Het geheel van wickets en pitch wordt de wicket genoemd. Het grootste deel van het spel speelt zich op en bij de wicket af. De wickets bestaan uit drie rechtopstaande paaltjes die met zodanige tussenruimte op een rijtje zijn gezet dat de bal er niet tussen door kan. De paaltjes heten stumps. De toppen van de stumps worden overbrugd door twee kleine houtjes die bails worden genoemd. Op de pitch zijn enkele lijnen getrokken, die de creases genoemd worden.
Lees ook: Rugby en voetbal vergelijken
Het spel verloopt in slagbeurten ("innings"). In de meeste wedstrijden heeft elk team één slagbeurt. Elke slagbeurt duurt totdat 10 van de 11 slagmensen ("batsman") uit zijn, of het maximum aantal gebowlde ballen is bereikt. De belangrijkste wedstrijden - het Test cricket (internationaal) of first-class (bvw. inter-graafschap) - duren langer en elk team heeft twee slagbeurten. In de belangrijke eendagswedstrijden ("one day matches") krijgt ieder team een slagbeurt van 50 overs (dus 300 ballen).
Het spel heeft twee scheidsrechters (umpires), één van hen stelt zich op achter een van de wickets (aan de kant waar gebowld wordt). De ander houdt vanaf de zijkant het tweede wicket in het oog. De aanvoerders tossen om te mogen beslissen of ze eerst gaan batten of bowlen. De toss wordt in het cricket als zeer belangrijk ervaren, omdat het hele spelverloop ervan afhangt.
Het team dat eerst aan slag is, de slagpartij, stuurt twee spelers het veld op die het eerst zullen slaan. Zij vormen het eerste partnership van de wedstrijd. Het team dat eerst moet fielden en bowlen, stelt alle 11 man op het veld. Eén van hen is de wicketkeeper, hij is de enige van het bowlingteam die handschoenen en beenbeschermers draagt. Dit is omdat hij zich plaatst net achter de batsman die aan slag is, net als de catcher bij honkbal. Een andere speler van het bowling team is de bowler. De bowler is de man die de bal gooit naar de slagman. De bowler gooit 6 maal (correct) richting slagman, deze serie van 6 wordt een "over" genoemd. Na een over wisselt men van kant waar men gooit en moet het bowling team een nieuwe bowler aanduiden.
De taak van de slagmannen is om zo veel mogelijk runs te scoren. Ze doen dit door de bal te slaan en naar elkaars wicket te lopen. Dan hebben ze één run, ze kunnen stoppen met lopen of opnieuw de oversteek wagen om twee of meer runs te scoren. Indien de bal zo geslagen wordt dat die over de grond het speelveld uitrolt, dan scoort de slagman 4 runs (een boundary four). Slaat hij de bal op een manier dat die uit het veld vliegt zonder de grond te raken dan worden 6 runs toegekend. Bijgevolg is het zo dat als beide batsmen een oneven aantal runs lopen, de andere slagman aan slag komt. Een slagman mag zolang slaan als hij wil zolang hij niet uitraakt (out), de overs niet op zijn of de wedstrijd al is gewonnen.
Manieren om 'Uit' te Gaan in Cricket
Er zijn verschillende manieren waarop een slagman uit kan gaan in cricket:
Lees ook: Dubbelprijs: KNVB Beker en Landskampioenschap voor dezelfde club
- Uitgelopen (run out): Een speler is niet op tijd "in" (over de witte lijn voor zijn wicket) op het moment dat het wicket waar hij naartoe loopt wordt opgegooid.
- Twee maal slaan (hit the ball twice): Een slagman mag niet twee maal slaan, hij mag wel zijn slaghout of voet gebruiken om de bal te stoppen om te voorkomen dat die het wicket zou raken.
- Wicket raken (hit wicket): Een slagman die zijn wicket aanraakt en de bails laat vallen is uit.
- Retired out: Een slagman kan vrijwillig ervoor kiezen om te stoppen.
Een batsman is overigens pas uit indien hij ofwel na een begane fout zelf het veld verlaat, ofwel nadat de veldploeg de umpire om een beslissing vraagt. Indien de umpire oordeelt dat een speler volgens de regels uit is, maar niemand van de spelers schijnt het op te merken, dan houdt de umpire zijn mond.
Wanneer een umpire een appeal honoreert, doet hij dat door zijn wijsvinger op te steken. Als een batsman uit is, wordt hij vervangen door een ploegmaat. Als er 10 van de 11 batsmen uit zijn, is de slagbeurt afgelopen (de laatste overgebleven batsman heeft immers geen partner meer om runs te lopen). De wedstrijd eindigt als ook het tweede team klaar is met zijn slagbeurt, of op het moment dat het tweede team meer runs heeft gescoord dan het eerste team.
Historische Achtergrond van Cricket
Hoewel spelen met bal en slaghout al in de middeleeuwen bekend waren en ongetwijfeld ouder zijn, houden Britse historici het erop dat de sport rond 1600 in Zuidoost-Engeland is ontstaan. Volgens Franse historici is cricket echter een Frans spel en hebben de Engelsen het tijdens de Honderdjarige Oorlog overgenomen. Recent onderzoek uit Australië wijst uit dat cricket afkomstig is uit Vlaanderen. De ontdekking van een gedicht uit het jaar 1533 waarin Vlaamse wevers worden omschreven als ‘kings of crekettes’ ondersteunt deze theorie. Het vermoeden is nu dat Vlaamse wevers cricket mee hebben genomen bij hun migratie naar Kent en dat de sport zo in Engeland terecht kwam.
Over de herkomst van het woord 'cricket' bestaat een soortgelijke verwarring. Het is ofwel afkomstig van 'cricce' - het Angelsaksische woord voor een herdersstaf - of van 'krikstoel', de naam waarmee in de Lage Landen van de Middeleeuwen een kerkbankje werd aangeduid. In het Frans heette zo'n bankje een 'cricket'. Volgens een recent onderzoek zou cricket afkomstig zijn uit Vlaanderen. Cricket zou etymologisch te verklaren zijn als 'met de krik ketsen'.
In de achttiende eeuw was cricket uitgegroeid tot een van de favoriete sporten van de Britse aristocratie. De Londense elite stoorde zich echter aan het feit dat hun wedstrijden op een grasveld in Islington door Jan en alleman konden worden gadegeslagen. Thomas Lord richtte daarom in 1787 in de wijk Marylebone een afgesloten cricketterrein in.
In 1880 vond in Engeland de eerste serieuze wedstrijd tussen de landenteams van Engeland en Australië plaats. De MCC had in de jaren daarvoor al een paar keer door Australië getoerd maar die wedstrijden werden niet zo serieus genomen. De wedstrijd werd uiteindelijk gespeeld op de Londense Kennington Oval. Engeland had, vanwege een rampzalig verlopende tweede slagbeurt, grote moeite om de wedstrijd te winnen.
Dat de sport inmiddels nauw verbonden was geraakt met het Engelse zelfbewustzijn bleek toen Australië er in 1882 in slaagde om van het Engelse team te winnen. Met enig gevoel voor melodrama plaatste de Sporting Times daags na de wedstrijd een necrologie voor het overleden Engelse cricket. De "testwedstrijden" tussen Engeland en Australië worden sindsdien aangeduid als een strijd om 'the Ashes'. The Ashes worden tegenwoordig meestal gewonnen door Australië. In 2005 sleepte Engeland na afloop van de laatste van 5 "test"matches voor het eerst sinds 1987 de overwinning in de wacht.
Andere landen die "test" cricket spelen zijn India, Pakistan, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Sri Lanka, Brits West-Indië, Zimbabwe en Bangladesh.
Cricket in Nederland
In Nederland heeft cricket een slechte naam. Er zijn verschillende wedstrijdvormen van cricket, van snelle korte wedstrijden en enkele tussenvormen tot driedaagse wedstrijden en internationale testmatches die vijf dagen kunnen duren. Cricket wordt in Nederland al z’n 150 jaar in clubverband gespeeld. Veel bekende voetbalclubs in binnen- en buitenland zijn opgericht als of nog steeds ook cricketclub zoals Sparta Rotterdam, Vitesse, FC Dordrecht, PSV, AC Milan en FC Antwerp.
Cricket is een sport waar normen en waarden belangrijk zijn, en er respect is voor de besluiten van de scheidsrechter. Kinderen leren daar al jong mee om te gaan. De sfeer rondom het cricketveld is meestal gemoedelijk en vriendelijk.
Honkbal: De Amerikaanse Variant
Honkbal, ook wel bekend als baseball, is een Amerikaanse sport pur sang. De sport dateert uit de begindagen van het land en is de nummer één sportieve vrijetijdsbesteding van Amerikanen. De basis van honkbal ligt dicht bij cricket, alleen zijn er zeker wel wezenlijke verschillen te vinden.
Een veel gehoord misverstand is dat baseball ontdekt zou zijn in Amerika. Deze opvatting is onjuist. Al in de 18e eeuw werden er in Engeland volksspelletjes gespeeld met ballen en stokken. De bekendste waren stoolball en rounders. Een latere variant heette base ball. Engelse kolonisten namen de spellen mee naar Amerika waar het zich ontwikkelde tot het huidige baseball. De eerste officiële spelregels werden wel in Amerika vastgelegd.
In Nederland wordt honkbal gespeeld onder auspiciën van de Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond (KNBSB). HCAW behoort in Nederland al 50 jaar tot de toonaangevende verenigingen op het gebied van honkbal.
Honkbal Clinic
Tijdens een honkbal clinic worden specifiek de aspecten die honkbal maken tot de sport die het is behandeld. Er wordt gewerkt aan het gooien, vangen, slaan en de basis van de spelregels in diverse oefenvormen. De kern van de clinic zit in de beleving van het spel. Daarom wordt er gewerkt met “echt” materiaal. Stapsgewijs wordt er kennisgemaakt met alle onderdelen door middel van oefenvormen waar samenwerking, teambuilding centraal staan. Ook wordt er bewust gewerkt aan verbetering van prestaties middels een aantal wedstrijdvormen.
Belangrijkste Verschillen tussen Cricket en Honkbal
Hoewel beide sporten slagbalspelen zijn, zijn er significante verschillen:
- Veld: Cricket wordt gespeeld op een ovaal veld, terwijl honkbal op een veld met een diamantvormig binnenveld en een uitgestrekt buitenveld wordt gespeeld.
- Wickets/Honken: Cricket maakt gebruik van wickets (hekjes van drie paaltjes), terwijl honkbal honken gebruikt.
- Bal: De cricketbal is hard en zwaar, terwijl de honkbal kleiner en harder is.
- Slaghout: Het slaghout bij cricket is plat en breed, terwijl het slaghout bij honkbal rond en smaller is.
- Spelverloop: Het spelverloop verschilt aanzienlijk, met verschillende manieren om punten te scoren en spelers uit te schakelen.
- Duur: Cricketwedstrijden kunnen variëren van enkele uren tot meerdere dagen, terwijl honkbalwedstrijden meestal ongeveer 3 uur duren.
- Terminologie: Cricket gebruikt de term "innings" alleen in het meervoud, terwijl honkbal zowel enkelvoud als meervoud gebruikt.
Overeenkomsten tussen Cricket en Honkbal
Ondanks de verschillen zijn er ook overeenkomsten tussen cricket en honkbal:
- Slagbalspelen: Beide sporten zijn slagbalspelen waarbij een slagman probeert een bal weg te slaan die door een werper wordt gegooid.
- Teamsporten: Beide sporten worden gespeeld door twee teams die proberen meer punten te scoren dan de tegenstander.
- Strategie en Tactiek: Beide sporten vereisen strategisch denken en tactische beslissingen om te winnen.
- Individuele Vaardigheden: Beide sporten vereisen individuele vaardigheden zoals slaan, gooien, vangen en rennen.
Culturele Betekenis
Cricket is vooral populair in landen van het Britse Gemenebest, zoals India, Australië, Engeland, Pakistan en Sri Lanka. Honkbal is daarentegen vooral populair in de Verenigde Staten, Latijns-Amerika en delen van Azië. Beide sporten hebben een belangrijke culturele betekenis in hun respectievelijke regio's en worden vaak geassocieerd met nationale trots en identiteit.