Shoot-outs zijn een cruciaal onderdeel geworden van het moderne hockey, vooral in wedstrijden waar een duidelijke winnaar vereist is. Ze bieden een spannende en snelle manier om een gelijkspel te doorbreken. In Nederland worden shoot-outs bijvoorbeeld gebruikt in de play-offs. Ook bij internationale toernooien worden ze vaak ingezet om een beslissing te forceren. Dit artikel geeft een gedetailleerd overzicht van hoe shoot-outs in hockey werken, inclusief de regels, de uitvoering en de context waarin ze worden toegepast, en belicht tevens de bredere spelregels en ontwikkelingen in de sport.
Wanneer Worden Shoot-outs Toegepast?
Shoot-outs worden gebruikt om een wedstrijd te beslissen wanneer deze in een gelijkspel eindigt. Het is te vergelijken met de penaltyreeks in het voetbal. In situaties waar een winnaar noodzakelijk is, zoals in de Nederlandse play-offs, worden shoot-outs direct na het einde van de reguliere speeltijd toegepast. Er is tegenwoordig geen verlenging meer in de Nederlandse play-offs.
Ook bij grote internationale toernooien, zoals het WK, EK en de Olympische Spelen, worden shoot-outs gebruikt om een winnaar te bepalen na een gelijkspel. Hockey op de Olympische Spelen is een prestigieus evenement, waar shoot-outs een cruciale rol spelen in de knock-outfase.
Wat Zijn Shoot-outs Precies?
Een shoot-out is een één-op-één duel tussen een speler en de keeper, waarbij de speler probeert te scoren binnen acht seconden. De bal wordt door een veldspeler genomen op de 23-meterlijn en de keeper staat achter zijn of haar doellijn.
Het duel begint op het fluitsignaal van de scheidsrechter, waarna de acht seconden ingaan. Er moet geprobeerd worden om te scoren en dit mag op verschillende manieren. In dat tijdsbestek mag de speler meerdere doelpogingen doen, zolang de bal in het spel of het veld blijft.
Lees ook: De officiële basketbalregels
Manieren om te Scoren
- Schieten vanaf de kopcirkel: Hoewel mogelijk, is dit niet de meest gunstige manier. De keeper komt namelijk vaak ver uit zijn of haar doel om het doel zo klein mogelijk te maken.
- De bal over de keeper spelen: Dit wordt in de praktijk niet veel gebruikt, maar het kan een verrassingseffect hebben.
- De keeper omspelen: De speler probeert meestal langs de keeper te komen om zo te scoren. Dit is de meest gebruikelijke tactiek.
Een keeper heeft hierbij ook een aanzienlijke kans om een overtreding te maken.
De Regels en Procedures Rond Shoot-outs
Om een goed begrip te krijgen van hoe shoot-outs werken, is het belangrijk om de specifieke regels en procedures te kennen die hierbij van toepassing zijn.
Algemene Regels
- Startpunt: De speler start met de bal op de 23-meterlijn.
- Tijd: De speler heeft 8 seconden om te scoren vanaf het fluitsignaal van de scheidsrechter.
- Doelpogingen: De speler mag meerdere doelpogingen doen binnen de toegestane tijd, zolang de bal in het spel blijft.
Scoren en Overtredingen
- Manieren van scoren: De speler mag de bal pushen, slaan of scoopen, zolang dit binnen de regels van het spel blijft.
- Overtredingen: Als de keeper een overtreding maakt die een duidelijke scoringskans belemmert, kan de scheidsrechter een strafbal toekennen.
Verloop van de Shoot-out Serie
In een shoot-outserie nemen vijf spelers van elke ploeg om en om een shoot-out. De ploeg die in de serie de meeste doelpunten maakt, heeft gewonnen. Indien de eerste tien shoot-outs geen winnaar opleveren, dan volgt er een sudden death. Het team dat de laatste reguliere shoot-out nam, begint de sudden death.
Shoot-outs in Competities en Toernooien
De toepassing van shoot-outs kan variëren afhankelijk van de competitie of het toernooi. Hieronder een overzicht van hoe shoot-outs worden gebruikt in verschillende contexten.
Nederlandse Competities
In de Nederlandse play-offs wordt er direct overgegaan op shoot-outs na een gelijkspel.
Lees ook: Verlenging in het voetbal: duur en regels
Internationale Toernooien
Bij internationale toernooien zoals het WK, EK en de Olympische Spelen worden shoot-outs gebruikt om een winnaar te bepalen na een gelijkspel. Zoals op de Olympische Spelen van 2024 in Parijs, waar de knock-out fase direct overgaat op shoot-outs bij een gelijkspel.
Proefregels en Innovaties
In sommige competities worden proefregels toegepast om de aantrekkelijkheid en eerlijkheid van de shoot-outs te verbeteren. Zo werd er in de eerste klasse een proef gestart waarbij het winnende team van de shoot-outs een extra wedstrijdpunt verdiende.
De Rol van de Scheidsrechter
De scheidsrechter speelt een cruciale rol bij shoot-outs. Ze zijn verantwoordelijk voor:
- Het starten van de shoot-out met een fluitsignaal.
- Het nauwkeurig timen van de 8 seconden.
- Het beoordelen van overtredingen en het toekennen van straffen.
- Het handhaven van de algemene regels van het spel.
Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en bij sommige wedstrijden van de Hoofdklasse is er een videoscheidsrechter. Deze doet alleen mee als er een vraag wordt gesteld. Beide teams mogen een zogenaamde video-referral aanvragen voor alle situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of een doelpunt. Krijgt het team gelijk? Dan mag het team later nog een video-referral aanvragen.
Spelregels en Algemene Bepalingen in Hockey
Naast de specifieke regels voor shoot-outs zijn er ook algemene spelregels die van belang zijn voor het hockey. De Nederlandse hockeyregels worden opgesteld door de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB), die zich grotendeels richt naar de internationale regels van de International Hockey Federation (FIH).
Lees ook: Speeltijd handbalwedstrijd
Algemene Spelregels
- Teamgrootte: Volwassen hockeyteams spelen met 11 spelers tegen 11. Bij jeugdteams kunnen kleinere teams voorkomen.
- Stickgebruik: De bal mag alleen met de platte kant van de stick worden gespeeld.
- Bescherming: Een bitje en scheenbeschermers zijn verplicht tijdens wedstrijden.
- Doelpunt: Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel wordt geraakt door een aanvaller en daarna volledig over de doellijn gaat.
- Speeltijd: Een reguliere hockeywedstrijd bestaat uit 4 kwarten van 17,5 minuut (70 minuten totaal). Internationale wedstrijden duren 60 minuten (4 x 15 minuten).
- Er mag onbeperkt worden gewisseld. De speler die in het veld komt, mag pas het veld inlopen als de andere speler uit het veld is.
Strafkaarten
- Groene kaart: Een waarschuwing met een tijdstraf van 2 minuten.
- Gele kaart: Een zwaardere straf met een tijdstraf van minimaal 5 minuten.
- Rode kaart: Een directe verwijdering van het veld voor de rest van de wedstrijd.
Vrije Slag, Strafcorner en Strafbal
- Vrije slag: Wordt toegekend na een overtreding buiten de cirkel.
- Strafcorner: Wordt toegekend na een onopzettelijke overtreding van een verdediger in de cirkel of een opzettelijke overtreding binnen het 23-metergebied buiten de cirkel.
- Strafbal: Wordt toegekend na een opzettelijke overtreding van een verdediger in de cirkel die een doelpunt voorkomt.
Tactieken en Strategieën bij Shoot-outs
Zowel de aanvallende speler als de keeper kunnen verschillende tactieken toepassen om de kans op succes te vergroten.
Tactieken voor de Aanvaller
- Snelheid en wendbaarheid: Probeer de keeper te verrassen met snelle bewegingen en onverwachte wendingen.
- Variatie in schoten: Wissel af tussen pushen, slaan en scoopen om de keeper te destabiliseren.
- Kijk naar de keeper: Observeer de keeper om te anticiperen op zijn of haar bewegingen en daarop te reageren.
Tactieken voor de Keeper
- Uitkomen: Probeer de hoek te verkleinen door uit te komen, maar vermijd overtredingen.
- Lees de speler: Anticipeer op de bewegingen van de speler en probeer te voorspellen waar de bal naartoe zal gaan.
- Blijf kalm: Behoud je focus en laat je niet afleiden door de druk van de situatie.
Het Belang van Training en Voorbereiding
Een goede voorbereiding is essentieel voor succes bij shoot-outs.
- Regelmatige training: Oefen shoot-outs regelmatig tijdens trainingen om de techniek en besluitvorming te verbeteren.
- Mentale voorbereiding: Leer omgaan met de druk van de situatie en behoud je focus.
- Analyse: Bestudeer de sterke en zwakke punten van je tegenstanders en pas je strategie daarop aan.
Shoot-outs bij de Jeugd
Bij de jeugd, met name bij de O10, worden shoot-outs soms gebruikt in plaats van strafcorners bij overtredingen in de cirkel. Dit is een manier om jonge spelers te laten wennen aan de spanning en uitdaging van één-op-één duels.
Specifieke Regels voor de Jeugd
- Plaatsing: Alle spelers, behalve de keeper en de speler die de shoot-out neemt, staan in de cirkel van het team dat de shoot-out mag nemen.
- Start: De shoot-out wordt vanaf de middenlijn genomen op het fluitsignaal van de speelbegeleider.
- Deelnemen: Zodra de shoot-out is genomen, mogen de andere spelers meedoen en uit de cirkel komen.
Zaalhockey en Shoot-outs
In zaalhockey zijn de regels iets anders dan bij veldhockey. Teams bestaan uit maximaal 12 spelers, waarvan er 6 tegelijk in het veld staan. De wedstrijden bestaan uit 2 helften van ieder 20 minuten en maximaal 5 minuten rust tussendoor. Aan de zijkanten van het veld liggen balken, die gebruikt mogen worden om de bal te spelen. De bal is uit wanneer hij over de balken heen het veld uit gaat, of over de achterlijnen gaat. Bij zaalhockey mag alleen gepusht worden over de grond behalve bij een doelpoging; een slag, scoop of flats zijn niet toegestaan.
Hockey op de Olympische Spelen 2024 in Parijs
Hockey op de Olympische Spelen van 2024 in Parijs vindt plaats van 27 juli t/m 9 augustus. Er wordt in deze periode door zowel de mannen als de vrouwen een hockeytoernooi gehouden in het Stade Yves du Manoir. Dit stadion ligt in Colombes, wat een voorstad is van Parijs.
Bij beide toernooien plaatsen 12 landen zich voor het hockey op de Olympische Spelen 2024.
De kans op eremetaal voor zowel de Nederlandse mannen als de Nederlandse vrouwen is groot, beide draaien ze mee in de wereldtop. Regerend Olympisch kampioen bij de vrouwen is dan ook Nederland, na een 3-1 overwinning op aartsrivaal Argentinië.
Hockey maakte zijn debuut op de Olympische Spelen in 1908. Het verdween hierna nog een paar keer van het programma maar sinds de zomerspelen van 1928 in Amsterdam staat hockey vast op het programma. Enkel het mannentoernooi was toen onderdeel van de sport, want pas sinds 1980 werd het vrouwenhockey als onderdeel toegevoegd.
Recordhouder van het mannentoernooi is India met maar liefst 8 gouden medailles, waarvan er zes achtereenvolgend werden gewonnen tussen 1928 and 1956.
Hockey is een innovatieve sport en er zijn eigenlijk jaarlijks wel grote en minder grote veranderingen van de hockey spelregels. Het hockey op de Olympische Spelen 2024 zal natuurlijk wel gewoon 11 tegen 11 zijn maar er zijn ook regels die minder oud zijn. Zo duurt een wedstrijd 60 minuten welke zijn opgedeeld in 4 kwarten. Bij een gelijkspel in de knock-out fase komt er geen verlenging maar zijn er direct de zenuwslopende shoot-outs.
Het Nederlandse damesteam domineert al jarenlang het vrouwenhockey, het is zowel de regerend Olympisch kampioen, Wereldkampioen en Europees kampioen. Op de Olympische Spelen van Parijs zijn ze dan ook de absolute topfavoriet voor de gouden medaille. In het team zitten meerdere speelsters die al eens zijn uitgeroepen tot wereldspeelster van het jaar zoals Frederique Matla, Felice Albers en Lidewij Welten. De aanvoerster van het team is Xan de Waard.
In totaal hebben de Nederlandse vrouwen vier keer goud gewonnen, in 1984, 2008, 2012 en 2020.
Als je de geschiedenis bekijkt van de Nederlandse hockeymannen op de Olympische Spelen zul je zien dat ze altijd meestrijden om de medailles. Echter strandde de mannen in 2020 op de Olympische Spelen van Tokyo al in de kwartfinale. Met de nieuwe coach, Jeroen Delmee en een sterk verjongde selectie gaan ze in Parijs op jacht naar de gouden plak. Sterren in het Nederlandse hockeyteam zijn onder mee aanvoerder Thierry Brinkman en strafcornerkanon Jip Janssen.
Het Nederlands mannenelftal is 2x met de gouden medaille naar huis gegaan. Dit gebeurde in de editie van 1996 in Atlanta en een editie later in Sydney 2000.
Bij zowel de mannen als de vrouwen kwalificeren 12 landen zich voor het hockey op de Olympische Spelen 2024. Na de continentale kampioenschappen zijn er voor zowel de mannen en de vrouwen, twee aparte Olympische kwalificatietoernooien gehouden in 2024. Aan dit toernooi doen de landen mee die zich niet hebben weten te kwalificeren via een kampioenschap. Per toernooi doen er 8 landen mee, de deelnemende landen aan het toernooi worden op basis van het continent van het land en de plek op de wereldranglijst bepaald.
De Nederlandse mannen hebben zich geplaatst voor de Olympische Spelen. De overige deelnemers van het hockey op de Olympische spelen 2024:
- Australië
- Argentinië
- België
- Duitsland
- Frankrijk
- Groot-Brittannië
- Ierland
- India
- Nederland
- Nieuw-Zeeland
- Spanje
- Zuid-Afrika
De Nederlandse vrouwen hebben zich ook weten te plaatsen voor het hockey op de Olympische Spelen 2024.
Bij zowel de mannen als de vrouwen zijn de 12 landen verdeeld over 2 groepen van zes landen. In deze groepen gaan maar liefst vier landen door naar de kwartfinale van het toernooi.
Het programma van het hockeytoernooi op de Olympische Spelen 2024 in Parijs begint op 27 juli met de groepswedstrijden. Vanaf 4 augustus is de poulefase afgerond en zal de knock-out fase beginnen met daarin de kwartfinale, halve finale en natuurlijk de finale. De finales van het hockey op de Olympische Spelen in Parijs staan op het programma voor 8 en 9 augustus.
Hockey op de OS 2024 zal in een stadion vol met geschiedenis worden gespeeld namelijk het Stade Olympique Yves-du-Manoir. Vanwege de vele wedstrijden in het hockeytoernooi wordt er gebruik gemaakt van twee velden. De meeste en belangrijke wedstrijden en dus ook de finales worden in het grote stadion gespeeld.
Het hockey stadion op de Olympische Spelen in Parijs is het Yves du Manoir stadion en biedt plaats aan 15.000 toeschouwers. Het stadion ligt buiten het centrum van Parijs, in een noordelijke voorstad van Parijs, Colombes. Heel ver weg zullen de sporters niet hoeven te reizen naar het hockey stadion, dit is namelijk maar 9km van het olympisch dorp af.
Het Stade Olympique Yves du Manoir is het enige stadion van de Olympische Spelen in Parijs dat ook voor de Spelen van 1924 in Parijs werd gebruikt. Als je in Parijs bent is het Yves-du-Manoir stadion het eenvoudigst te bereiken vanaf het treinstation Gare Saint-Lazare.
Hockey op de Olympische Spelen 2024 wordt de laatste keer dat er op groot toernooi gebruik wordt gemaakt van een waterveld. De hockeybond heeft namelijk besloten om na de zomerspelen van Parijs over te stappen op een ander type veld. Op dit veld hoeft dan geen water meer gesproeid te worden maar blijft de snelheid van het spel wel intact.
Er is een hoop om naar uit te kijken voor de Nederlandse sportfans bij het hockey op de Olympische Spelen Parijs. Er is namelijk een grote kans dat de Nederlandse vrouwen en mannen om de medailles gaan spelen op de Olympische Spelen 2024 hockey. Dit moet allemaal gaan gebeuren van 27 juli t/m 9 augustus in het Yves du Manoir stadion. Dit stadion ligt zo’n 9 kilometer ten noordwesten van Parijs.
Word Scheidsrechter
Om de sport verder te helpen is het van belang dat er voldoende scheidsrechters zijn. Jaarlijks worden er cursussen aangeboden om clubscheidsrechter te worden. Deze cursussen zijn vaak verplicht voor de eerstejaars B-junioren en nieuwe senioren zonder scheidsrechterskaart. Ook ouders en andere geïnteresseerden kunnen de cursus volgen.
Cursusinhoud
De cursus clubscheidsrechter bestaat uit een e-learning programma van de KNHB, aangevuld met een bijeenkomst waarin praktijkvoorbeelden worden besproken en vragen worden beantwoord.
tags: #verlenging #hockey #olympische #spelen #regels