Wie kent Pipi Langkous niet, het stoere roodharige meisje dat nooit bang is om iets nieuws te proberen? Deze instelling is ook relevant voor hockey, met name als het gaat om fluiten. Het mooie van scheidsrechter zijn is dat je met een fluitje het spel kunt beïnvloeden en, nog belangrijker, als je overtuigend bent, geloven de spelers je. Iedereen wil een foutloze wedstrijd, maar fouten horen erbij en zijn leerzaam. Echter, hoe hoger het niveau, hoe kleiner de foutmarge. Gelukkig is er de VAR (Video Assistant Referee) om te helpen bij topwedstrijden.
De Basisprincipes van Hockey en Scheidsrechterlijke Beslissingen
Net als voetbal is hockey een teamsport waarbij twee teams van elf spelers het tegen elkaar opnemen. In tegenstelling tot voetbal zijn er echter onbeperkte wissels toegestaan. Alle spelers gebruiken een stick, waarmee ze de bal alleen met de platte kant mogen spelen. Het doel is om meer doelpunten te scoren dan de tegenstander. Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel door een speler van de aanvallende partij is geraakt.
Een reguliere hockeywedstrijd bestaat uit vier kwarten. De duur van de kwarten varieert afhankelijk van het niveau. Op het hoogste niveau (Hoofdklasse en internationale toernooien) duren de kwarten 15 minuten, terwijl op alle niveaus daaronder de kwarten 17,5 minuten duren. Er is geen blessuretijd. De wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld.
De scheidsrechters spelen een cruciale rol in het handhaven van de regels en het waarborgen van een eerlijk spelverloop. Ze grijpen in bij overtredingen, houden de score bij, bewaken de tijd en zorgen voor een sportieve sfeer. De aanvoerder van elk team fungeert als aanspreekpunt voor de scheidsrechter en ziet toe op het gedrag van zijn team.
De Rol van de VAR in Hockey
De VAR, of video umpire, is inmiddels ruim 12 jaar in het hockey aanwezig en is bedoeld om mogelijke fouten uit het spel te filteren. Hoewel het systeem nog niet perfect is, wordt er voortdurend aan gewerkt om het te verbeteren. De VAR is eigenlijk de derde scheidsrechter op het veld.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Wanneer wordt de VAR ingezet?
De teams hebben het recht op een VAR. Als een team een VAR wil aanvragen, is het belangrijk dat de scheidsrechter uitlegt wat hij heeft gezien om de vraag te verduidelijken. De VAR kan worden ingezet voor situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of een doelpunt. Als het team gelijk krijgt, behoudt het het recht om later nog een video-referral aan te vragen.
Hoe werkt het VAR-proces?
- Een team vraagt een video-referral aan.
- De scheidsrechter legt uit wat hij heeft gezien.
- De VAR bekijkt de beelden.
- De VAR geeft een advies aan de scheidsrechter.
- De scheidsrechter neemt een beslissing op basis van het advies van de VAR.
Nieuwe ontwikkelingen in het VAR-reglement
Recentelijk is er een kleine toevoeging gekomen in het video umpire reglement: wanneer een scheidsrechter een overtreding niet heeft gezien en een team vraagt een VAR-beoordeling aan, dan kan deze nu ook aangeven of er, naast de spelstraf, ook een persoonlijke straf gegeven moet worden. Dit werd geïllustreerd in de halve finale van de FIH Pro League tussen Australië en Groot-Brittannië, waar de VAR adviseerde om een persoonlijke straf toe te kennen na een opzettelijke overtreding die de scheidsrechter had gemist.
Vergelijking met de VAR in Voetbal
De verschillen in het gebruik van de VAR tussen hockey en voetbal zijn aanzienlijk. In het voetbal lijkt men het wiel opnieuw uit te vinden en is er onvoldoende gekeken naar andere sporten om het VAR-proces effectief in te voeren. Dit heeft geleid tot veel discussie en klachten.
Coen van de KNVB gaf aan: "Laat een coach niet het recht krijgen om een challenge aan te vragen.” Het antwoord van de FIFA daarop was: “Dank voor je reactie, maar zou je nog een keer naar het issue willen kijken en een antwoord geven?”
In tegenstelling tot het voetbal, waar de VAR vaak onderwerp van discussie is, is er bij hockey een groter vertrouwen in het VAR-systeem en de beslissingen die worden genomen.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
De Toekomst van de VAR in Hockey
Hoewel de VAR zijn meerwaarde heeft bewezen, is het op dit moment onhaalbaar om het op grotere schaal toe te passen, bijvoorbeeld in de Nederlandse Hoofdklasse. Dit komt doordat het behoorlijk wat investeringen vereist, zoals minimaal vijf camera's en een videoscheidsrechter bij iedere wedstrijd.
Een interessant idee is het gebruik van een soort 'Super referral' voor elk team in het vierde kwart van de wedstrijd, nadat het recht op de VAR is verloren.
Tips voor Scheidsrechters bij Wedstrijden met VAR
Als je de kans krijgt om een hockeywedstrijd met VAR te fluiten, zijn hier enkele tips:
- Ontneem de teams niet het recht op een VAR.
- Leg uit wat je hebt gezien om de vraag te verduidelijken.
- Blijf rustig en adem rustig.
- Blijf elkaar helpen in moeilijke en onoverzichtelijke situaties.
Het Belang van Opleiding en Ervaring
Het is belangrijk dat de VAR weet wat er op het veld gebeurt en niet alleen naar de actuele situatie kijkt, maar breder. Er is overigens geen heel traject om je tot VAR te laten omscholen. Als VAR is het belangrijk om breder te kijken. Wat ging er aan vooraf? Is het wel een overtreding? Is het niet eerst een overtreding van de aanvaller en daarna van de verdediger? Het is daarnaast belangrijk dat je goed Engels spreekt en rustig blijft, ook al gaat het niet zoals je wilt. Want het komt regelmatig voor dat je bijvoorbeeld verkeerde herhalingen op het scherm te zien krijgt. Ik heb vaak genoeg meegemaakt, vooral in Spanje, dat je een regisseur hebt die hockey niet kent en de Engelse taal onvoldoende beheerst. Dan moet je toch rustig blijven net zo lang totdat je de juiste herhaling te zien krijgt. Daarnaast is het ook zo dat alles er in slow-motion erger uitziet. Een goede VAR kan hier doorheen kijken. Er wordt daarom ook gezegd dat de VAR zijn beslissing als ‘een veldscheidsrechter’ moet nemen.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.