Dit artikel biedt een overzicht van de resultaten, standen en statistieken van de ijshockeytoernooien die zijn gehouden tijdens de Olympische Spelen, met speciale aandacht voor de wedstrijden tussen Finland en Zweden. Daarnaast wordt er gekeken naar de historische context van het ijshockey op de Olympische Spelen en de prestaties van andere landen, waaronder Nederland.
Historische context van het Olympisch IJshockey
De moderne Olympische Zomerspelen werden in 1896 in Griekenland geïntroduceerd. De eerste Olympische Winterspelen werden in 1924 in Chamonix, Frankrijk georganiseerd. Tot en met de Spelen van Sochi in 2014 zijn er 23 Winterspelen gehouden. IJshockey stond echter al 24 keer op het programma.
Het eerste Olympische ijshockeytoernooi vond enkele maanden voor de Zomerspelen plaats in het IJspaleis van Antwerpen. Canada domineerde in die beginjaren het toernooi. In de loop der jaren zijn er kampioenschappen georganiseerd in verschillende opzetten.
De opkomst van de Oostbloklanden
Na de opkomst van de sterke Oostbloklanden werd het voor Nederland moeilijker om terug te keren naar het hoogste niveau. Van 1933 tot en met 1991 golden de resultaten van de Wereldkampioenschappen en Olympische Spelen tevens als Europese Kampioenschappen voor de betrokken Europese landen.
De Olympische Spelen van Lillehammer 1994
Na de Spelen van 1952 in Oslo mocht Noorwegen opnieuw de Spelen organiseren. Van 12 tot en met 21 februari werd een voorronde gespeeld met 12 teams, verdeeld over 2 poules. Voor het eerst in de geschiedenis van de Olympische Spelen deden Tsjechië en Slowakije afzonderlijk mee aan het toernooi. Tsjechië mocht op de Spelen starten, terwijl Slowakije op een lager niveau moest beginnen. Uiteindelijk troffen de beide landen elkaar in de wedstrijd om de 5e en 6e plaats.
Lees ook: Voorbereidingen Voetbal Katwijk op het nieuwe seizoen
De finale van het toernooi werd uiteindelijk gespeeld door Zweden en Canada. Uiteindelijk moesten penaltyshots de beslissing brengen en ook hier waren beide landen zeer aan elkaar gewaagd. Er moesten 7 shots genomen worden. Pas in de 7e beurt viel de beslissing. Zweden wist voor het eerst in de geschiedenis het Olympisch goud te pakken.
De opening van het toernooi vond plaats in het skischans stadion en was spectaculair. De olympische vlam werd niet het stadion binnengedragen, maar door de bekende Noorse schansspringen Espen Bredesen vanaf de skischans het stadion ingesprongen. Alle Olympische ijshockeywedstrijden werden gespeeld in Gjøvik in de Olympic Cavern Hall (Olympische grot hal) en de Håkons Hall in Lillehammer.
Nederland op de Olympische Spelen
Nederland is meestal vertegenwoordigd geweest in de B-poule (divisie I) en degradeerde enkele keren naar de C-poule, maar wist dan weer door een WK-titel terug te keren naar de 'B-landen'. Het hoogtepunt van het Nederlandse ijshockey was het behaalde wereldkampioenschap in 1979 in de B-poule in Galati, Roemenië. Nederland nam ook deel aan de Olympische Spelen van 1980 in Lake Placid, en aan het WK-A 1981 in Zweden.
Op dag twee van het IIHF Olympisch Kwalificatie Toernooi speelde Nederland tegen Zweden. Gezien de uitslag van Denemarken tegen Noorwegen eerder op de dag moest Nederland in reguliere speeltijd winnen om nog kans te maken op kwalificatie. Vanaf puck drop was het eenrichtingsverkeer richting onze Nederlandse goalie Eline Gabriele. Na tien minuten in de eerste periode had Gabriele al twaalf schoten op zich afgevuurd zien worden. Het twintigste schot was dan voor de Zweedse dames eindelijk raak. Sara Hjalmarsson schoot vanaf rechts de puck in de linker winkelhaak. De 2-0 viel ook nog in de eerste periode. In de tweede periode lukte het Nederland dan een schot op het Zweedse doel te doen. Maree Dijkema kon over rechts uitbreken en schoot op de Zweedse goalie Ida Boman. Behoudens dat schot in de vijfde minuut was het wederom eenrichtingsverkeer. Op een breakaway na zeven minuten scoorde Zweden dan de 3-0. Het eerste schot werd nog gestopt maar de rebound was voor Thea Johansson. Een minuut later werd een afstandsschot door Maja Nylen Persson vlakbij het doel van richting veranderd door Sofie Lundin waardoor Eline Gabriele kansloos was. Kimberly Collard zorgde voor het tweede schot op doel. En het derde schot was door Nicky Tjin-A-Ton. De 5-0 viel uit een powerplay door Ida Karlsson en de 6-0 was een schot vanaf de linkerzijde van dichtbij door Paula Bergstrom. Aimee Seppenwolde kon in de derde periode op een breakaway maar moest ook haar meerdere erkennen in de Zweedse goalie. De Zweedse dames deden het ook wat rustiger aan in de derde periode. Na zeven minuten in de derde periode had Zweden pas vier keer op het doel geschoten. Bieke van Nes kon ook op het doel schieten maar eveneens de Zweedse goalie behield de shutout. Op de powerplay kwamen bij Nederland nog drie schoten op doel uit. Julie Zwarthoed, twee keer Kimberly Collard en aanvoerster Savine Wielenga. Toch lukte het de Zweedwse dames nog twee goals toe te voegen aan het saldo. Schotverhouding 9-om-80. En terecht werd Eline Gabriele verkozen tot vrouw van de match. Met een save percentage van 0,900 72 saves op 80 schoten. Josefin Bouveng en Hilda Svensson waren trefzeker. Zweden was gewoon een paar maten te groot. Geen schande Zweden hoort bij de absolute top in het dames ijshockey.
Finland op de Olympische Spelen van Lake Placid 1980
In de finalepoule begon de VS met de verrassende zege op de Sovjet Unie, waarna ook Finland eraan moest geloven, een wedstrijd waarvan zelfs de doorgewinterde Amerikaanse ijshockey-fan dacht dat die verloren zou gaan.
Lees ook: Voetbaluitslagen België: Een compleet overzicht
Medailleoverzicht
Het medailleoverzicht van de Olympische Spelen laat zien dat Noorwegen de meeste medailles heeft gewonnen, gevolgd door Finland:
- Noorwegen 4 7 6
- Finland 4 3 3
- Oostenrijk 2 4 0
- Verenigde Staten 1 2 1
- Zwitserland 1 0 1
"The Miracle on Ice"
"Elke Amerikaan heeft drie dingen in zijn geheugen gegrift staan: de moord op John F. Kennedy, Neil Armstrong zet voet op de maan én 'The Miracle on Ice', de overwinning van de ijshockeyers van de VS op de Sovjet Unie in de olympische finale van Lake Placid." Het zijn de woorden van Mike Enzione, matchwinner en aanvoerder van het team dat de gouden medaille won.
Het is precies 35 jaar geleden dat de Verenigde Staten op de Olympische Spelen van Lake Placid het onmogelijke presteerde. De Amerikanen gaven zich voor aanvang van de Spelen weinig kans op een medaille. Een plek bij de laatste vier zou al een prestatie van formaat zijn. Voorafgaand aan de Spelen had de VS een flink pak op de broek gekregen van de Sovjet Unie. In een oefenduel was de gedoodverfde kampioen met 10-3 te sterk.
Na de overwinning op Tsjechoslowakije groeide het vertrouwen en de hoop op een medaille met elke gewonnen wedstrijd. In die tijd van de Koude Oorlog met Rusland was de politieke spanning tussen beide landen immens. Het werd een historisch duel omdat de onverslaanbaar geachte Sovjets uiteindelijk verloren van een ontketend Amerika.
De Sovjet Unie was als de grote favoriet naar de Spelen in Amerika afgereisd. Sinds 1964 had het alle gouden medailles in het ijshockey voor zich opgeëist.
Lees ook: Analyse van VZV Handbal prestaties
tags: #uitslag #ijshockey #finland #zweden #olympische #spelen