Het rechtsgebied sport & recht is constant in beweging. In 2022 waren er diverse interessante ontwikkelingen en jurisprudentie. Dit artikel geeft een overzicht van een aantal opvallende zaken, met name rondom het tuchtrecht en de KNVB-regels, en de rol van advocaten hierin.
Nationale Ontwikkelingen in het Sportrecht
Onderzoek naar Veiligheid en Integriteit in de Sport
In 2022 is er, in opdracht van het ministerie van VWS, een onderzoek gestart naar de veiligheid en integriteit in de sport. Hierbij wordt gekeken naar de gehele keten, van het signaleren van problemen tot de afhandeling ervan, en de rol van het sporttuchtrecht. Het onderzoeksbureau AEF voert dit onderzoek uit en de resultaten worden begin 2023 verwacht.
Toename van Zaken Rondom Grensoverschrijdend Gedrag
Het aantal zaken in het sporttuchtrecht met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag is aanzienlijk toegenomen, met name door de casuïstiek rondom de turnsport. Opvallende vonnissen zijn die met betrekking tot Wevers en Louter. In beide gevallen loopt er een beroep. Ook buiten het sporttuchtrecht speelde dit thema een grote rol, waarbij het aantal cultuuronderzoeken bij sportbonden flink is toegenomen. Een voorbeeld hiervan is de roeibond die (niet succesvol) afstand probeerde te nemen van de technisch directeur na een signaalanalyse waarin sporters zich hadden uitgelaten over diens houding en gedrag.
Integriteitsthema's: Gokken op Eigen Sport
Andere integriteitsthema’s kwamen in 2022 aan bod, waaronder de regels rondom gokken op de eigen sport. Wegens gokken heeft Beugelsdijk van de KNVB een schorsing gekregen van 5 wedstrijden waarvan 2 voorwaardelijk.
Bemiddelingsovereenkomst De Vrij en SEG
Binnen het voetbal is de uitspraak tussen De Vrij en SEG interessant. De rechtbank oordeelde dat er tussen De Vrij en SEG een bemiddelingsovereenkomst was waarbij SEG een informatieplicht had over een eigen belang (omdat SEG betalingen ontving van Inter voor het bemiddelen voor de arbeidsovereenkomst tussen De Vrij en Inter). Ook hier loopt nog een beroep.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Reikwijdte van het Tuchtrecht Binnen het Voetbal
Een andere uitspraak betrof de reikwijdte van het tuchtrecht binnen het voetbal. Ook als een toernooi niet onder de vlag van de KNVB wordt georganiseerd, kan men onder de regels van de KNVB en daarmee hun tuchtrecht vallen, indien men zich daaraan onderworpen heeft.
Internationale Ontwikkelingen in het Sportrecht
Olympische Spelen en de Zaak Valieva
De Olympische Spelen zorgden voor een interessante uitspraak van het CAS over de zeer jonge schaatsster Valieva (15 jaar). Zij mocht ondanks een positieve dopingtest meedoen vanwege de beschermde status van sporters jonger dan 16 jaar. Dit vonnis heeft geleid tot discussies over minimale leeftijden voor deelname aan toernooien in diverse sporten.
Oorlog in Oekraïne en FIFA Schorsing
De oorlog in de Oekraïne leidde tot een uitspraak van het CAS waarbij de FIFA Russische teams/clubs uitsloot van FIFA toernooien middels een schorsing. Deze schorsing is door het CAS bevestigd.
FIFA DRC en de Eenzijdige Optie
Binnen het voetbal was er een zaak bij de FIFA DRC over de eenzijdige optie, in dit geval bij FC Dinamo. Jurisprudentie daarover begint steeds meer een lijn te laten zien waarbij zo’n optie is toegestaan mits voldaan wordt aan een flink aantal voorwaarden.
Professionalisering Vrouwenvoetbal
Binnen het vrouwenvoetbal zie je een steeds grotere mate van professionaliteit ontstaan, ook wat betreft CAO’s, regelgeving en afspraken. In 2021 zijn bij de FIFA regels geïntroduceerd ter bescherming van zwangere speelsters. Bij de FIFA DRC speelde in 2022 dan ook een zaak van een zwangere speelster die niet meer wilde voetballen. De DRC oordeelde dat de club alternatieve werkzaamheden had moeten bieden en de verplichting had om daarin het voortouw te nemen en de speelster te informeren over financiële gevolgen.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Europese Super League
In 2021 zijn er prejudiciële vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie over een Europese Super League in het voetbal. De advocaat-generaal van het Hof heeft in december 2022 een advies uitgebracht waarin staat dat UEFA en FIFA regels mogen hebben waardoor hun voorafgaande toestemming nodig is voor zo’n league. Die regels zijn niet in strijd met het Europees mededingingsrecht.
De Rol van het Sportrecht en Tuchtrecht
Sportrecht is een complex juridisch veld waarin vrijwel alle rechtsgebieden samenkomen en elkaar beïnvloeden. Contracten, tuchtrecht en arbitrage spelen een belangrijke rol in de sportwereld en waarborgen de integriteit van de sport.
Tuchtrecht en Integriteit
Het tuchtrecht is gebaseerd op de interne reglementen en normen van een sportbond en/of vereniging. Het zorgt ervoor dat sporters, coaches en andere betrokkenen zich aan deze gedragsnormen houden. Veel sportbonden hebben de tuchtrechtspraak uitbesteed aan het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Dit onafhankelijke tuchtorgaan kan tuchtrechtelijke sancties opleggen aan leden van de aangesloten sportbonden.
Arbitrage als Geschillenbeslechting
Arbitrage biedt een efficiënte en gespecialiseerde manier om geschillen in de sport op te lossen. In plaats van langdurige juridische procedures biedt arbitrage een snelle en deskundige oplossing door middel van onafhankelijke arbiters met expertise in het sportrecht.
Doping en Regelgeving
Doping is een complex en gevoelig onderwerp binnen de sportwereld, omgeven door strikte wet- en regelgeving. Nationale en internationale sportorganisaties, zoals de dopingautoriteit en het World Anti-Doping Agency (WADA), stellen uitgebreide regels en lijsten met verboden middelen op om dopinggebruik te voorkomen.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Een sporter die wordt beschuldigd van dopinggebruik bevindt zich meestal in een lastige situatie. Een overtreding van de dopingregels kan leiden tot een lange schorsing.
Esports en Juridische Uitdagingen
Esports is een snelgroeiende en dynamische sector binnen de sportwereld, maar blijft relatief ongereguleerd. Deze opkomende branche biedt enorme kansen, maar brengt ook unieke juridische uitdagingen met zich mee.
Specifieke Rechtsgebieden Binnen het Sportrecht
Verenigingsrecht
Nederland is een verenigingsland. Het verenigingsrecht beheerst in feite alle rechtshandelingen die door een sportbond of vereniging worden genomen. Het biedt verenigingen de nodige vrijheid om de relatie met haar leden te beheersen, maar deze is niet onbeperkt. Ook is het voor verenigingen van belang om een transparante governance structuur aan te houden.
Transfers in het Betaald Voetbal
Transfers in het betaald voetbal zijn complexe processen die worden gereguleerd door zowel de KNVB als FIFA-reglementen. Deze regels waarborgen eerlijke en transparante transfers, en zorgen voor bescherming van clubs en spelers. Zaakwaarnemers spelen een cruciale rol bij transfers, maar hun werkwijze staat onder druk door nieuwe FIFA-reglementen.
Intellectuele Eigendomsrechten
Intellectuele eigendomsrechten (IE-rechten) spelen een cruciale rol in de sportwereld. Voor atleten is het essentieel om hun IE-rechten, zoals merken, logo’s en handelsnamen, te registreren. Dit biedt bescherming tegen ongeoorloofd gebruik en stelt hen in staat om de opgebouwde populariteit te verzilveren.
Privacywetgeving
De privacywetgeving en specifiek de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), is van groot belang voor sportverenigingen en levert de nodige uitdagingen op. De AVG beschermt de persoonsgegevens van onder andere leden, vrijwilligers en medewerkers.
De Rol van de Voetbaladvocaat en Sportrechtadvocaat
Er kunnen voor sporters veel aanleidingen zijn om in aanraking te komen met de tuchtrechter. Dat kan gaan om sportieve misdragingen, maar ook om ander gedrag. De voetbaladvocaat is goed op de hoogte van de reglementen van de KNVB. Een sportrechtadvocaat kan de sporter helpen bij het voeren van de juiste verweren en kan begeleiding bieden bij alle juridische aspecten.
Specifieke Taken van een Sportrechtadvocaat
- Advies en Voorlichting: Adviseren atleten, teams en sportbonden over de geldende regels.
- Onderzoek en Analyse: Uitvoeren van diepgaand onderzoek naar een beschuldiging, analyseren testresultaten en verzamelen getuigenissen.
- Vertegenwoordiging bij Procedures: Vertegenwoordigen tijdens tuchtprocedures en behartigen de belangen van de sporter.
- Begeleiding bij Beroepsprocedures: Bieden deskundige begeleiding en strategieën om de kans op een succesvolle uitkomst te vergroten.
tags: #tuchtrecht #advocaten #knvb #regels