Handbal is een dynamische en snelle sport die een combinatie van techniek, tactiek en fysieke vaardigheid vereist. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de belangrijkste technieken en spelregels, waardoor zowel beginners als gevorderden een beter inzicht in het spel krijgen.
Inleiding
Handbal is een teamsport die wereldwijd wordt gespeeld en die bekend staat om zijn snelheid, fysieke eisen en strategische diepgang. Van de basisvaardigheden zoals vangen en gooien tot geavanceerde spelsystemen, handbal biedt een breed scala aan uitdagingen en mogelijkheden voor spelers van alle niveaus. Dit artikel behandelt de essentiële aspecten van handbal, van de basisprincipes tot de meer complexe tactieken, en biedt een overzicht van de vaardigheden die nodig zijn om succesvol te zijn in deze sport.
Basisvaardigheden
Vangen: De Driehoekstechniek
Naast het gooien is vangen een van de meest fundamentele vaardigheden in handbal. Een correcte vangtechniek is essentieel om de bal veilig te controleren en snelle acties mogelijk te maken. Een veelgebruikte techniek is "het driehoekje".
Bij deze techniek vorm je met je handen een driehoek, idealiter met je wijsvingers en duimen. Deze positie biedt een stabiel vangpunt en helpt de impact van de bal te absorberen. In de topsport wordt vaak hars gebruikt, een kleefstof die het mogelijk maakt om de bal met één hand te vangen. Hars is echter meestal alleen toegestaan in de hoogste klassen van competities.
Gooien: De Basis
Gooien is even cruciaal als vangen. De basisbeginselen van een correcte worp omvatten de juiste houding en beweging.
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
Beginhouding:
- Voor een rechtshandige werper: Sta met de voeten iets uit elkaar, de linkervoet iets voor de rechtervoet.
- Buig de knieën en heupen licht.
- Houd de bal in de hand en breng deze naast en achter het hoofd, waardoor de rechterschouder naar achteren draait.
- Het lichaamsgewicht rust op het achterste been.
Verloop:
- Breng de rechterarm naar voren, waarbij de rechterschouder en romp meedraaien.
- Verplaats het lichaamsgewicht van het achterste naar het voorste been.
- Strekt de arm snel en duw de vingers de bal tijdens een krachtige strekking van het polsgewricht.
Eindhouding:
- Het lichaamsgewicht rust op het voorste been.
- De romp helt voorover.
Een veelgemaakte fout is de bal niet ver genoeg naar achteren brengen.
Spelregels en Termen
Stuiten en Passen
Na het vangen van de bal mag de speler onbeperkt stuiten. Met de bal in de hand mag een speler maximaal drie passen zetten. Het tellen van de passen begint op het moment dat de speler de bal vangt terwijl hij op de grond staat. Vangt de speler de bal in de lucht en landt hij op twee voeten tegelijk, dan telt dit nog niet als een pas.
Drie Seconden Regel
Een speler mag de bal maximaal drie seconden vasthouden.
Beginworp
Na een doelpunt krijgt het team dat het doelpunt tegen kreeg een beginworp. Bij de beginworp moeten alle spelers van het team dat de worp neemt, op hun eigen helft blijven totdat de scheidsrechter fluit. De beginworp wordt genomen in het midden van de middenlijn, met één voet op de lijn. Het is toegestaan om de worp 1,50 meter links of rechts van het midden te nemen.
Inworp en Uitworp
Soms is het nodig om te wachten op een fluitsignaal van de scheidsrechter voordat een inworp mag worden genomen, bijvoorbeeld bij een vrije worp voor het aanvallende team. De keeper moet de uitworp altijd vanuit het doelgebied nemen. De uitworp kan worden genomen zonder dat de scheidsrechter fluit.
Lees ook: Oliveo Handbal Heren 1: Alles wat je moet weten
Strafworp
De speler die de strafworp neemt, staat achter de strafworplijn. Alle spelers van de tegenstander moeten op 3 meter afstand staan.
Passief Spel
Het is niet toegestaan om de bal binnen het team te houden zonder een duidelijke poging om aan te vallen of een doelpunt te scoren. De scheidsrechter kan een waarschuwing geven als hij passief spel constateert, waarna het aanvallende team actie moet ondernemen.
Fouten en Ongevallen
Het illegaal betreden van het veld, bijvoorbeeld door een extra speler in de laatste 30 seconden, kan ernstige gevolgen hebben. Overtredingen met fysiek contact kunnen tot blessures leiden, vooral wanneer een speler springt of loopt. Keepers die hun doelgebied verlaten om een bal te onderscheppen, dragen de verantwoordelijkheid voor eventuele botsingen.
Gelijkspel en Strafworpen
Als een wedstrijd gelijk eindigt, vooral bij kampioenschappen of finales, nemen de teams om en om vijf strafworpen. Als er dan nog geen beslissing is, gaan de teams door met om en om strafworpen nemen totdat er een winnaar is.
Historie van Handbal
Handbal is een van de oudste teamsporten, met voorlopers die teruggaan tot het oude Griekenland. In de middeleeuwen werd in Frankrijk een handbalachtige sport gespeeld. De moderne vorm van handbal is echter ontstaan in Duitsland, waar Max Heiser in 1917 de eerste spelregels opstelde. Aanvankelijk werd handbal vooral door vrouwen beoefend als onderdeel van de gymnastiekbeweging. De sport combineerde elementen van basketbal, korfbal en voetbal. Handbal werd pas in 1972 een Olympische sport voor mannen, en in 1976 volgde de introductie voor vrouwen. In 1990 waren er al 102 landen aangesloten bij de internationale handbalfederatie. Vroeger werd handbal met 11 spelers op een aangepast voetbalveld gespeeld, maar later werd de variant met 7 spelers populairder. Na de Tweede Wereldoorlog verdween de variant met 11 spelers grotendeels. Sinds 1993 bestaat ook beachhandbal.
Lees ook: Hemelvaart Handbal: Programma en Meer
Benodigdheden
Om handbal te spelen, heb je de volgende uitrusting nodig:
- Bal: De bal is gemaakt van leer of kunststof en heeft een omtrek van 58 tot 60 cm voor mannen en 54 tot 56 cm voor vrouwen.
- Veld: Een handbalveld is vereist.
- Kleding: Spelers dragen shirts, korte broeken, kniebeschermers en schoenen met een goede grip. De keeper draagt andere kleding dan de veldspelers.
- Scheidsrechter: Een scheidsrechter is nodig om de wedstrijd te leiden.
Het Handbalveld
Het handbalveld is 40 meter lang en 20 meter breed. Het is verdeeld in twee helften door de middellijn. De doelen zijn 3 meter breed en 2 meter hoog en bevinden zich op de doellijn. De 6-meterlijn, ook wel de cirkel genoemd, is een ononderbroken lijn die het doelgebied aangeeft.
Technieken
Naast vangen en gooien zijn er verschillende andere belangrijke technieken in handbal:
- Aanspelen: De bal kan op verschillende manieren worden aangespeeld, zoals bovenhands met een strekworp, onderhands, tijdens een sprong of zijwaarts.
- Balcontrole: Een goede balcontrole is essentieel, zowel bij het dribbelen als bij het passen.
- Worpen: Er zijn verschillende soorten worpen, zoals de strekworp op heuphoogte, de valworp en de lob. Een effectbal kan worden gebruikt om de keeper te verrassen.
Spelregels
De belangrijkste spelregels zijn:
- Een speler mag maximaal drie passen lopen met de bal.
- Na drie passen moet de speler de bal overspelen of op de goal gooien.
- Alleen de keeper mag in het doelgebied komen. Een veldspeler mag in het doelgebied springen en de bal spelen voordat hij de grond raakt.
- Een vrije worp wordt toegekend bij een overtreding tussen de 6- en 9-meterlijn.
- Een hoekworp wordt toegekend als een veldspeler de bal over de achterlijn speelt.
- Een uitworp wordt toegekend als een keeper of veldspeler de bal over de zijlijn speelt.
- Een 7-meterworp wordt toegekend bij een zware overtreding tussen de 6- en 9-meterlijn.
Posities
Er zijn verschillende posities in handbal, elk met hun eigen taken en verantwoordelijkheden:
- Hoekspeler: Een speler in de eerste lijn, vaak met een specifieke rol in de aanval.
- Opbouwspeler: Een speler in de tweede lijn, die vaak betrokken is bij het opzetten van aanvallen.
- Cirkelspeler: Een speler in de eerste lijn, die zich vaak in de buurt van de cirkel bevindt en betrokken is bij het creëren van scoringsmogelijkheden.
Spelsystemen
Spelsystemen in handbal zijn complex en vereisen een goede communicatie en samenwerking tussen de spelers. Een goed spelsysteem biedt veel keuzemogelijkheden en maakt het mogelijk om snel en effectief te reageren op de acties van de tegenstander. Het is belangrijk om spelsystemen te spelen volgens een concept en om voortdurend te werken aan het verbeteren van de vaardigheden en het verfijnen van de tactieken.
Tactische Variaties
Verschuivingen en Afzettingen
Een veelvoorkomende tactiek is het verschuiven van de verdedigers om openingen te creëren. De cirkelspeler kan een afzetsper zetten op de 2e verdediger om ruimte te maken voor een opbouwspeler. Timing is cruciaal bij het uitvoeren van deze tactieken.
Snel Midden Uitnemen
Na een doelpunt kan het team snel midden uitnemen om een tegenaanval te lanceren. Dit vereist een snelle reactie en goede positionering van de spelers.
Spelconcepten
Het is essentieel om spelsystemen te spelen volgens een concept. De midden opbouwspeler speelt vaak een cruciale rol bij het inzetten van het spelconcept, bijvoorbeeld door de bal naar links te brengen en de opbouwspelers breed te laten spelen.
tags: #technieken #handbal #illustratie #uitleg