Spelregels Korfbal: Een Complete Uitleg

Korfbal is een dynamische en unieke teamsport die door mannen en vrouwen gemengd wordt gespeeld. Het combineert elementen van basketbal en handbal, maar met eigen specifieke regels en tactieken. Dit artikel geeft een uitgebreide uitleg van de spelregels van korfbal, zodat zowel beginners als ervaren spelers hun kennis kunnen opfrissen.

Wat is Korfbal?

Korfbal is een balsport die in twee vakken wordt gespeeld, waarbij het ene team aanvalt en het andere verdedigt. Het is een teamsport die oorspronkelijk uit Nederland komt en het hele jaar door wordt gespeeld: in de winter in zalen en in het voorjaar en najaar op het veld. Korfbal is een energieke sport met aanval en verdediging die door iedereen kan worden beoefend.

Kenmerkend aan korfbal is dat het een gemengde teamsport is. Een team bestaat uit 8 spelers die tegen elkaar spelen in 2 vakken. Wanneer je aanvalt, is het de bedoeling om doelpunten te maken, door de bal in de korf te gooien. Je dient als team samen te werken en zowel te kunnen aanvallen als verdedigen. Jouw coördinatievermogen om met de bal om te gaan is belangrijk, daarnaast dien je ook uithoudingsvermogen te hebben en goed getraind te zijn. Het korfbalteam bestaat uit zowel mannen als vrouwen en dat is een van de redenen waardoor gemengd korfbal in korte tijd zo populair is geworden.

Basisregels van het Korfbalspel

In het korfbalspel is het de bedoeling om de bal zo vaak als mogelijk door de korf van de tegenstander te gooien. Elk team heeft op haar helft een korfbal met een hoogte van 3,5 meter. Aan deze korfbal wordt dan ook de korfbal korf opgehangen. Bij de jeugdige spelers is de korfbalpaal op 2,5 tot 3 meter hoogte. Een team heeft 8 spelers, bestaande uit 4 mannen en 4 vrouwen. Spelers moeten de bal gooien, maar het is absoluut niet toegestaan om de bal aan te raken met de benen of voeten. Korfbal is namelijk een handsport. Het lopen met de bal is net zoals bij het basketballen verboden. Het team dat de meeste punten weet te scoren wint de wedstrijd.

Het Speelveld

Korfbal kan zowel in een zaal als op een veld worden gespeeld. In de lente en zomer spelen spelers graag op het veld, terwijl in de winter en herfst de voorkeur uitgaat naar een zaal. Vanaf 2014 is de afmeting van een korfbalveld 40 x 20 meter. In de zaal is, naast 24m x 12m, een afmeting toegestaan van 20m x 12m. Het veld is verdeeld in twee vakken.

Lees ook: Gids voor Hockey 8-Tallen Speelbegeleiding

Teamindeling

Een team bestaat uit twee jongens en twee meisjes per vak. In ieder vak staan twee aanvallers van het ene team en twee verdedigers van het andere team.

Spelduur en Time-outs

De tijdsduur van een korfbalwedstrijd is 4 x 10 minuten. Er is een korte time-out van 1 minuut na 10 minuten en na 30 minuten speeltijd. Na 20 minuten is er een rustperiode van 5 minuten. Deze momenten zijn vastgesteld voor het toepassen van wissels en het geven van korte instructies.

Scoren

Punten kunnen worden gemaakt door de bal van bovenaf door de korf van het andere team te gooien. De bal moet volledig door de korf gaan. Als een speler de bal van onderen door de korf gooit en deze er weer van bovenaf invalt, wordt dit niet als een geldig doelpunt beschouwd, tenzij de scheidsrechter een uitzondering maakt bij een bal die van grote hoogte terugvalt.

Spelers kunnen scoren door afstandsschotten (van 6 tot 10 meter afstand), doorloopballen of strafworpen. Een strafworp wordt toegekend als het andere team een spelregel heeft overtreden. Een vrije worp kan ook een scoringsmogelijkheid bieden.

Gedetailleerde Spelregels

Korfbal is een spel waarin goed samengespeeld moet worden en de bal overgegooid wordt. Er zijn bepaalde basis spelregels waar iedere speler en de wedstrijdorganisatoren zich aan moeten houden. Zo dient het veld bij gemengd korfbal een bepaalde afmeting te hebben en dient de korf op een bepaalde hoogte te hangen. De hoogte is afhankelijk van wie er speelt. Bij de jeugd hangt de korf wat lager. Een team bestaat uit 4 herenspelers en 4 damesspelers. Bij het scoren mag de bal niet van onder in de korf gegooid worden. Je kunt verschillende technieken gebruiken om te scoren en elk team ontvangt hiervoor 1 punt. De mand is in de loop van de jaren vervangen door een gele kunststof korf en dient een bepaalde diameter aan te houden. Het is een sport die met de handen wordt gespeeld. Je mag jouw voeten hier niet bij gebruiken. Jongens verdedigen jongens en meisjes de meisjes.

Lees ook: Hockey spelregels: Een gedetailleerde uitleg

Balbezit en Overspelen

Een speler in balbezit mag niet lopen met de bal. Echter, het is wel toegestaan om van voet te wisselen terwijl je op dezelfde plaats blijft staan. Na het afspelen van de bal kun je weer vrij bewegen over het speelveld. Een belangrijke regel bij korfbal is dat er niet gelopen mag worden met de bal. Een speler loopt met de bal wanneer hij/zij na het vangen van de bal beiden benen verplaatst. Voor de allerkleinste is het lastig om helemaal niet te lopen met de bal. Hier wordt deze spelregel dus iets soepeler gehanteerd.

10-secondenregel: Een speler moet binnen 10 seconden de bal overspelen naar een medespeler.

Overgooien: Het is niet toegestaan om de bal direct over te geven aan een andere speler van het team. De bal moet los door de lucht zijn gegaan voordat een teamgenoot de bal vangt.

Verdedigen

Het verdedigen van een aanval kan door je op te stellen tussen de korf en de aanvaller op een afstand dat hij of zij op een afstand staat waarbij de schouder van de aanvaller aangeraakt kan worden. Een van de regels die niet-korfballers vaak grappig vinden: je mag niet schieten als je wordt verdedigd. De verdediger staat dicht bij de aanvaller. Omdat dit subjectief is, ontstaat hier vaak discussie over. Deze regel geldt vanaf de E-jeugd. Bij de allerkleinste, bij de F’jes, mag er dus altijd geschoten worden.

Bij gemengd korfbal mogen jongens enkel jongens verdedigen en meiden enkel meiden. Wanneer dit niet wordt gedaan, volgt er een strafworp. Hoewel korfbal een gemengde sport is, mag een vrouwelijke speler alleen een vrouwelijke speler verdedigen en mogen alleen mannelijke spelers andere mannen verdedigen. Als men zich hier niet aan houdt en bijvoorbeeld een vrouwelijke speler een man verdedigd, volgt een strafbal.

Lees ook: Gids voor hockey spelregels

Verdedigd schieten: Verdedigd schieten is toegestaan. Echter, een speler mag na zijn eigen schot niet direct na het afvangen weer schieten. De speler moet in die situatie de bal eerst overspelen naar een medespeler. Als speler A schiet en mist, en speler B vangt af, mag diegene wel meteen schieten.

Fouten en Overtredingen

Lopen met de bal: Zoals eerder vermeld, is het niet toegestaan om met de bal te lopen.

Voetbal: Wanneer de bal bewust of onbewust op de voeten of onderbenen van een speler komt, is het 'voetbal'.

Duiken op de bal: Wanneer de bal aan het rollen gaat over het veld, is het niet toegestaan om op de bal te duiken.

Bal uit: Wanneer de bal de grond raakt buiten de lijnen, is de bal uit. Dit geldt ook als een speler zich op of buiten de lijnen bevindt wanneer hij/zij in contact is met de bal.

Slag of stoot: Het is natuurlijk ook buiten het veld verboden, maar met korfbal bedoelen we dan dat je de bal niet mag wegstoten met gebalde vuisten.

Contact: Korfbal is geen contactsport. Dat houdt in dat je de tegenstander niet mag hinderen met je lichaam. Wanneer een speler de bal wil gooien mag de tegenstander dit zo moeilijk mogelijk proberen te maken. Enkel mag hierbij geen contact worden gemaakt met de bal of de speler. Wanneer een speler de bal vast heeft, mag deze niet worden ontnomen door een andere speler door aan de bal te trekken of de bal uit de handen te tikken. Teamleden en tegenstanders mogen elkaar niet aanraken. Vrijlopen en snel overgooien is daarom noodzakelijk om te kunnen scoren.

Wisselen

Om de twee doelpunten wordt er gewisseld van vak en functie. Hierbij worden de doelpunten van beide partijen meegeteld. Wisselen is toegestaan tijdens time-outs en rust. De "SUPER-speler" is een wisselspeler van de ploeg die achter staat. De verhouding in het veld is dan 5-4.

Aangepaste Regels voor de Jeugd

Voor jeugdteams gelden vaak aangepaste regels. Zo is de paal meestal geen 3,5 meter hoog, maar (afhankelijk van de leeftijdscategorie) 2, 2,5 of 3 meter hoog. Jeugd F (6 t/m 8 jaar) spelen op een eenvaksveld dat meestal kleiner is dan een normaal speelveld. De aanvallers en verdedigers staan dan op hetzelfde vak. Ook Jeugd E (8 tot 10 jaar) speelt op een kleiner veld, maar dit veld is wel verdeeld in twee vakken. In jeugdteams wisselen teamleden sneller van vak en functie. Bij sommige clubs wisselen ze om de tien minuten.

Geschiedenis van Korfbal

De korfbal geschiedenis is begonnen in het jaar 1902. Het is van oorsprong een Nederlandse sport die is ontwikkeld door de Amsterdammer Nico Broekhuysen. In die tijd wisten de scholen niet goed hoe ze gymnastiekles moesten geven. Onderwijzers en onderwijzeressen gingen vaak vanuit school naar Zweden toe om inspiratie op te doen voor handvaardigheid.

In het jaar 1902 werd Nico gevraagd om naar Nääs in Zweden te gaan. Leerlingen speelde daar vaak vrijblijvend in de avonduren spelletjes. Nico kreeg inspiratie vanuit een spel genaamd Ringboll. Het doel bij dit spel was om de bal door een ring te gooien. Wat apart was voor deze tijd, is dat het een gemengd spel was. Nico Broekhuysen raakte geïnspireerd in Zweden en besloot om het spel mee terug naar Amsterdam te nemen. Hij maakte wat kleine aanpassingen in het spel. Hij besloot om de ring te vervangen door rieten manden. Zo kon je beter zien of er gescoord werd en de spelregels werden aangepast zodat de leerlingen uit zijn klas het zouden begrijpen.

Steeds meer leerlingen en onderwijzers gingen het spel spelen. Het werd in een korte tijd zeer populair. Vanuit deze onderwijzers zijn er vijf korfbalverenigingen ontstaan in een korte tijd. Nico Broekhuysen zag de potentie van het spel en besloot een bond op te richten. Op 2 juni 1903 werd hij voorzitter van de Nederlandse Korfbal Bond. Al snel ontstonden hierna verschillende bonden, zoals de Christelijke Korfbalbond (CKB). Op zondag mocht er niet gekorfbald worden. De CKB werd in 1973 samengevoegd met de KNKB. Dit werd het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). De spelers van de CKB hoefde hier niet op zondag te spelen. Zo ontstond er ook een bond voor dameskorfbal. De NDKB. Vanwege godsdienstige redenen was het niet mogelijk om er een gemengde sport van te maken. Hieruit ontstond de Rooms Katholieke Dames Korfbal Bond (RKDKB). De godsdienstige stempel verviel na verloop van tijd, waardoor de naam veranderd is naar NDKB. Uiteindelijk zijn de NDKB en de KNKV op 1 januari 1994 samengevoegd. Zo ontstond er één bond.

Korfbal Vandaag

Door genoeg trainingen te doen kun je van recreatief niveau naar gevorderd gaan als je dit zou willen. Je kunt in competitie gaan spelen en zelfs internationaal korfbal gaan beoefenen. Dit is allemaal afhankelijk van jouw kwaliteiten in het spel en hoe goed je met jouw korfbal team kunt spelen. Er zijn verschillende competitie niveaus waar je in kunt spelen. Zo heb je de veldcompetitie en de zaalcompetitie. De hoogste klasse waar je in kunt spelen is de korfballeague.

Over de jaren is korfbal enorm gegroeid. De KNKV telt op het moment maar liefst negentigduizend leden die verspreid zitten over ca. vijfhonderd verenigingen door heel Nederland. Vanuit een spelidee in Zweden wat naar Nederland is gebracht, is het uitgegroeid tot een internationale sport en heeft het zich ook als topsport ontwikkeld.

Internationale Korfbal Federatie (IKF)

De IKF heeft in de zomer van 2020 het nieuwe spelregelboek gepubliceerd. Er is ‘van de grond af aan’ begonnen met het opnieuw opschrijven van de spelregels. De herziene spelregels zijn gebaseerd op de basis van onze sport. Geen dribbelen of loopacties met de bal, maar verplicht samenspel rondom een doel (de korf) dat vanuit 360 graden benaderbaar is. Het balbezit is beschermd en alle spelers zijn zowel aanvaller als verdediger. De regels zijn ook opgesteld vanuit de visie dat de scheidsrechter een spelleider is; de scheidsrechter maakt het mogelijk dat de spelers met elkaar kunnen wedijveren.

De IKF vertegenwoordigt 70 landen, waarvan Nederland veruit het grootste korfballand is. De internationale commissie die de spelregels opstelt heet het Playing Rules Committee (PRC) en daarin zitten vertegenwoordigers uit België, Hongkong, Portugal en Nederland. Het bestuur van de IKF stelt uiteindelijk de spelregels vast.

Naast de spelregels bestaan de zogenaamde Competition Regulations. Hierin kunnen landen maatwerk leveren. Voor het KNKV bijvoorbeeld, dat een afwijkend aantal mannen en vrouwen mee kan doen bij jeugd- en breedtekorfbal en dat er acht wisselspelers op de bank mogen (spelregels staan maximaal zes toe).

Recente Wijzigingen en Aanbevelingen

De tijdstraf is geen experiment meer, maar wordt in klassen met schotklok overal toegepast. Krijgt iemand op de bank een gele kaart, dan mogen er door dat team geen time-outs en wissels aangevraagd worden gedurende die periode. Tevens heeft het IKF in 2023 enkele aanbevelingen gedaan aanvullend op de spelregels.

Met deze competition regulations (CR) geeft de IKF, zoals genoemd, ruimte aan de nationale bonden om maatwerk te leveren. Er zijn documenten beschikbaar met alle afwijkingen voor de veldcompetitie en de damescompetitie (veld en zaal), ten opzichte van de ‘Spelregels korfbal 2024’.

tags: #spelregels #korfbal #uitleg