Hockey is een dynamische en populaire sport in Nederland, bekend om zijn snelheid en strategische spel. Een essentieel onderdeel van elke hockeywedstrijd is de rol van de scheidsrechter, die door middel van fluitsignalen en handsignalen de wedstrijd in goede banen leidt. Dit artikel duikt diep in de betekenis van deze fluitsignalen, de regels die eraan ten grondslag liggen, en andere belangrijke aspecten van de hockeyregels.
De Rol van de Scheidsrechter
Bij hockey zijn er altijd twee scheidsrechters op het veld die de wedstrijd leiden. Ze zijn verantwoordelijk voor hun eigen helft van het veld, maar assisteren elkaar waar nodig. Bij belangrijke finalewedstrijden is er soms ook een VAR (Video Assistent Referee) aanwezig, die de videobeelden bekijkt om de eerlijkheid van de wedstrijd te waarborgen.
De taken van de scheidsrechters omvatten:
- Ingrijpen bij overtredingen: Door middel van een fluitje geeft de scheidsrechter aan dat er een overtreding is begaan. De wedstrijd wordt dan hervat met een vrije bal voor de partij die benadeeld is.
- De score bijhouden: Scheidsrechters tellen en registreren de doelpunten. Na een doelpunt geven ze een fluitsignaal, waarna de teams zich opstellen op hun eigen helft voor een nieuwe aftrap.
- De tijd bijhouden: De arbitrage zorgt ervoor dat de tijd correct wordt bijgehouden en dat de kwarten en de wedstrijd op het juiste moment worden afgefloten. Bij blessures of andere onderbrekingen wordt de tijd stilgezet en later ingehaald.
- De uitslag doorgeven: Na de wedstrijd geven de scheidsrechters de uitslag door aan de KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond) via een digitaal wedstrijdformulier.
- Een sportief verloop waarborgen: Scheidsrechters treden op tegen onsportief gedrag door spelers aan te spreken en eventueel straffen uit te delen in de vorm van kaarten.
Fluitsignalen en Spelregels: Een Nauwere Blik
Een belangrijk aspect van de rol van de scheidsrechter is het gebruik van fluitsignalen. Deze signalen zijn cruciaal om de wedstrijd te controleren en de spelers te informeren over beslissingen.
Het Afkeuren van Doelpunten
Een recent incident waarbij een doelpunt van Frédérique Matla werd afgekeurd, illustreert hoe belangrijk het is om de regels omtrent fluitsignalen te begrijpen. Zoals Lidewij Welten opmerkte, is hockey geen basketbal. In tegenstelling tot basketbal, waar een score kan tellen als de bal is losgelaten voordat de zoemer gaat, geldt bij hockey dat het spel direct stopt bij het fluitsignaal van de scheidsrechter.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
In het geval van Matla klonk het tweede fluitsignaal (van de drie) op het moment dat ze de bal in het doel plaatste. Het doelpunt werd dus terecht afgekeurd, ondanks protesten. Het maakt niet uit of de scheidsrechter één, twee of drie keer fluit om het einde van de speeltijd aan te geven; het moment van het eerste fluitsignaal is doorslaggevend.
Algemene Spelregels en Interpretaties
De KNHB is verantwoordelijk voor het opstellen van de hockeyregels in Nederland, in overeenstemming met de internationale regels van de FIH (Fédération Internationale de Hockey). Hieronder volgen enkele belangrijke regels en interpretaties die van belang zijn voor scheidsrechters en spelers:
- Self-Pass: Bij een spelhervatting (vrije slag, inslag, uitslag, lange hoekslag en beginslag) mag de bal met een self-pass worden genomen, behalve bij een strafcorner, strafbal en bully. De nemer moet duidelijk twee acties laten zien: eerst de bal nemen, dan verder spelen. Een self-pass direct gevolgd door een hoge scoop is toegestaan, mits het twee aparte bewegingen zijn.
- Afstand bij Spelhervatting: Bij een spelhervatting voor de aanvallende partij binnen het 23-metergebied moeten alle spelers, behalve de nemer, minimaal 5 meter afstand houden. Als een vrije slag wordt toegekend binnen 5 meter van de cirkelrand, moet de bal worden teruggelegd tot 5 meter buiten de cirkel. Vanuit deze positie mag de bal niet direct de cirkel in worden gespeeld, tenzij via een andere speler of door de nemer na minimaal 5 meter te hebben afgelegd.
- Vliegende Keep: De vliegende keep is een veldspeler met een afwijkend shirt die als keeper mag optreden binnen zijn eigen cirkel. Hij mag binnen zijn 23-metergebied met een helm spelen, maar dit is niet verplicht. Het wisselen van type keeper mag alleen op momenten dat spelerswissels zijn toegestaan, bijvoorbeeld niet bij een strafcorner, maar wel bij een strafbal.
- Sliding: Een sliding waarbij een tegenstander onderuit wordt gehaald, wordt bestraft als een opzettelijke overtreding en kan leiden tot een gele kaart (10 minuten straftijd).
- Stick boven Schouder: Het stoppen of spelen van de bal met de stick boven de schouder is niet toegestaan, tenzij bij het verdedigen van een doelpoging. Als de scheidsrechter oordeelt dat het opzettelijk is, kan dit leiden tot een strafcorner binnen het 23-metergebied.
- Glad Masker: Een verdediger mag tijdens een strafcorner een glad masker dragen. Met dit masker mag de verdediger zijn verdedigende actie afmaken, maar niet actief deelnemen aan een aanval buiten zijn 23-metergebied.
- Straftijd: De straftijd voor een gele kaart is in principe vijf minuten, tenzij het een fysieke overtreding betreft, in welk geval de straftijd tien minuten is.
De Aanvoerder: Een Belangrijke Speler
Elk hockeyteam heeft een aanvoerder, die als leider van het team in het veld fungeert. De aanvoerder is het aanspreekpunt voor de scheidsrechter en zorgt ervoor dat het team zich netjes gedraagt. Voor de wedstrijd overlegt de aanvoerder met de scheidsrechters en de aanvoerder van het andere team over de toss, die bepaalt welk team de aftrap mag nemen en welk doel wordt verdedigd in de eerste helft. De aanvoerder ziet er ook op toe dat er correct wordt gewisseld.
De Keeper: De Laatste Linie
De keeper speelt een cruciale rol in het hockeyteam. Omdat de hockeybal hard is en snel kan worden geschoten, draagt de keeper beschermende kleding, ook wel het keeperspak genoemd. Dit pak bestaat uit een helm die het hele hoofd bedekt, beenbeschermers die de schenen en knieën beschermen, en andere beschermende onderdelen.
Uitrusting: Wat Heb Je Nodig om te Hockeyen?
Om hockey te spelen, is de juiste uitrusting essentieel. Hieronder een overzicht van de belangrijkste benodigdheden:
Lees ook: Een Terugblik op de Loopbaan van Wim Meijer
- Hockeystick: De lengte van de stick moet van de voet tot de navel reiken. Er zijn verschillende soorten sticks met variërende krommingen en krullen. Zaalhockeysticks zijn dunner dan veldhockeysticks.
- Bitje: Een bitje is sinds 2015 verplicht gesteld door de KNHB en beschermt het gebit en de kaken.
- Hockeyschoenen: Deze schoenen bieden grip op het kunstgrasveld en dempen de impact van een hockeybal tegen de voet.
- Handschoen: Een handschoen beschermt de hand tegen pijnlijke treffers van ballen of sticks.
- Scheenbeschermers: Scheenbeschermers zijn verplicht bij zowel wedstrijden als trainingen en beschermen de scheenbenen.
- Tenue: Het tenue bestaat uit kousen, een broekje of rokje, en een shirt. Alle veldspelers moeten hetzelfde tenue dragen, terwijl de keeper een afwijkende kleur shirt draagt.
De Hockeywedstrijd: Duur en Verloop
Een hockeywedstrijd op een heel veld duurt 70 minuten, verdeeld over vier kwarten van 17,5 minuten. Er zijn korte pauzes tussen de kwarten. Op internationaal niveau worden wedstrijden soms gespeeld over 60 minuten, met kwarten van 15 minuten. In de jeugd zijn de wedstrijden korter, afhankelijk van de leeftijdscategorie.
Voor de wedstrijd vindt de toss plaats, waarbij de aanvoerders bepalen wie de aftrap neemt en welke speelhelft wordt gekozen. Na de eerste helft wisselen de teams van kant.
Scoren en Wisselen
Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel van de tegenpartij wordt geraakt en volledig over de doellijn gaat. Het team met de meeste doelpunten wint de wedstrijd. Bij een gelijke stand is er een gelijkspel.
Bij hockey mag onbeperkt worden gewisseld. Spelers mogen het veld pas betreden als de speler die ze vervangen, het veld heeft verlaten.
Clubscheidsrechters: De Basis van het Spel
Bij veel hockeyclubs worden jeugdspelers opgeleid tot clubscheidsrechters. Vanaf de A-leeftijd is het behalen van een scheidsrechterskaart verplicht. Deze jonge scheidsrechters worden ingezet om jeugdwedstrijden te fluiten. Het is belangrijk dat zij de spelregels goed kennen en consequent toepassen, zodat spelers, begeleiders en publiek weten wat ze kunnen verwachten.
Lees ook: Code Scheidsrechter Volleybal
Als een clubscheidsrechter verhinderd is, moet hij zelf voor een vervanger zorgen. Niet komen opdagen zonder afmelding kan leiden tot extra fluitbeurten.
Omgaan met Moeilijke Situaties
Het fluiten van een hockeywedstrijd kan soms lastige situaties opleveren. Hier zijn enkele tips voor scheidsrechters:
- Blijf kalm en objectief: Geef kaarten rustig en zonder emotie, en vermijd discussies met spelers.
- Werk samen met je collega: Overleg met je collega-scheidsrechter als je twijfelt over een situatie.
- Erken je fouten: Probeer niet eigenwijs vast te houden aan een verkeerde beslissing, maar erken je fout en leer ervan.
tags: #scheidsrechter #fluit #signalen #hockey #betekenis