Armaturen voor Hockey Wedstrijden: Een Uitgebreide Uitleg

Hockeywedstrijden vereisen, net als andere sporten, een adequate en betrouwbare verlichting om de veiligheid, speelbaarheid en kijkervaring te garanderen. Moderne LED-technologie biedt hiervoor geavanceerde oplossingen die niet alleen voldoen aan de eisen van sportbonden, maar ook aanzienlijke energiebesparingen opleveren. Dit artikel geeft een uitgebreide uitleg over armaturen voor hockeywedstrijden, inclusief de vereisten, technologieën en praktische overwegingen.

Het Belang van Goede Verlichting

Goede verlichting is cruciaal voor hockeyvelden om verschillende redenen:

• Veiligheid: Voldoende en gelijkmatige verlichting vermindert de kans op blessures doordat spelers de bal, hun medespelers en de omgeving duidelijk kunnen zien.
• Speelbaarheid: Optimale verlichting zorgt ervoor dat spelers hun prestaties kunnen maximaliseren zonder gehinderd te worden door schaduwen of verblinding.
• Kijkervaring: Goede verlichting verbetert de kijkervaring voor toeschouwers, zowel in het stadion als via televisie-uitzendingen.
• Naleving van Normen: Het voldoen aan de normen van sportbonden zoals de KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond) is essentieel voor het organiseren van officiële wedstrijden.

Lichtnormen voor Hockeyvelden

Om aan de eisen te voldoen, is het belangrijk om te weten welke normen er gelden voor hockeyveldverlichting. De KNHB, NOC*NSF (Nederlands Olympisch Comité * Nederlandse Sport Federatie) en NSVV (Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde) geven aanbevelingen voor de verlichting van sportvelden. Deze aanbevelingen omvatten:

• Verlichtingssterkte: De gemiddelde verlichtingssterkte, gemeten in lux, geeft aan hoeveel licht er op het speelveld valt. Voor hockey wordt doorgaans Klasse II toegepast.
• Gelijkmatigheid: De gelijkmatigheid van het licht, berekend als de laagste waarde gedeeld door de gemiddelde waarde, zorgt ervoor dat er geen donkere plekken op het veld zijn.
• Kleurweergave-index (CRI): De CRI geeft aan hoe natuurlijk kleuren worden weergegeven onder de verlichting. Voor sport is een CRI van Ra ≥70-80 meestal voldoende.
• Lichthinder: Er moet rekening gehouden worden met de NSVV Richtlijn Lichthinder om overmatige lichtuitstraling naar de omgeving te beperken.

LED-technologie: De Moderne Standaard

LED-verlichting (Light Emitting Diode) heeft de afgelopen jaren een revolutie teweeggebracht in de sportveldverlichting. In vergelijking met traditionele verlichtingssystemen, zoals metaal halide lampen, biedt LED tal van voordelen:

• Energiebesparing: LED-armaturen kunnen tot 80% energie besparen, wat resulteert in aanzienlijk lagere energiekosten voor sportverenigingen.
• Lange Levensduur: LED-lampen hebben een levensduur tot wel 196.000 uur (L80B10), wat betekent dat ze veel langer meegaan dan traditionele lampen.
• Minder Onderhoud: Door de lange levensduur is er minder onderhoud nodig, wat de operationele kosten verder verlaagt.
• Directe Start: LED-verlichting kan direct worden in- en uitgeschakeld zonder opwarmtijd, wat handig is voor trainingen en wedstrijden.
• Dimbare Opties: LED-systemen kunnen worden gedimd om de lichtsterkte aan te passen aan de behoeften van het moment, bijvoorbeeld een lager niveau voor trainingen.
• Betere Lichtkwaliteit: LED's leveren een gelijkmatige lichtverdeling met een hoge luxwaarde en bieden meer mogelijkheden op vlak van kleurtemperaturen.

Voorbeelden van LED-Armaturen voor Hockeyvelden

Er zijn verschillende LED-armaturen beschikbaar die specifiek zijn ontworpen voor hockeyvelden. Hier zijn enkele voorbeelden:

Lees ook: Het bekeravontuur van De Graafschap

• Lumosa Stadio Spectrum en Stadio Focus: Deze armaturen bieden geavanceerde LED-technologie en zijn gebouwd voor topprestaties.
• Lumosa Vista Pro: Deze armaturen staan voor betrouwbare en krachtige sportveldverlichting.
• Philips OptiVision LED gen2: Deze armaturen bieden mogelijkheden om energieverbruik te verlagen en flexibiliteit te verhogen.

Een veelvoorkomende opstelling voor wedstrijdverlichting van een hockeyveld bestaat uit 8 masten van 15 meter, voorzien van 12 tot 16 OptiVisionLED BVP528 armaturen. Dit levert een gemiddelde verlichtingssterkte op van ca. 300 tot 350 lux, met een gelijkmatigheid > 0,7.

Praktische Overwegingen bij de Installatie

Bij de installatie van LED-verlichting op hockeyvelden zijn er verschillende praktische overwegingen waarmee rekening moet worden gehouden:

1. Lichtontwerp: Een gedetailleerd lichtontwerp is essentieel om de juiste hoeveelheid licht op het veld te krijgen en lichthinder te minimaliseren.
2. Mastkeuring: Controleer altijd of de bestaande masten geschikt zijn voor het gewicht en de afmetingen van de nieuwe LED-armaturen.
3. Installatie: De installatie van de armaturen moet worden uitgevoerd door een gekwalificeerd installateur om ervoor te zorgen dat alles correct en veilig is aangesloten.
4. Afstelling: De armaturen moeten nauwkeurig worden afgesteld om het veld gelijkmatig te verlichten en lichtvervuiling te minimaliseren.
5. Subsidies: Onderzoek de mogelijkheden voor subsidies, zoals de BOSA-subsidie in Nederland, om de investeringskosten te verlagen.

Lichtontwerp en Lichtberekeningen

Een passend lichtontwerp is cruciaal voor optimale sportveldverlichting. Het omvat verschillende stappen:

1. Analyse van de omgeving: Elk sportveld is uniek en vereist een individuele benadering.
2. Bepaling van de vereisten: Aan de hand van de KNHB-, NOC*NSF- en NSVV-richtlijnen worden de benodigde lichtwaarden vastgesteld.
3. Selectie van armaturen en masten: De juiste armaturen en masten worden geselecteerd op basis van de vereisten en de specifieke omstandigheden.
4. Lichtberekeningen: Geavanceerde software wordt gebruikt om het lichtniveau op verschillende punten binnen en buiten het sportveld te berekenen.
5. Optimalisatie: Het lichtontwerp wordt geoptimaliseerd om de beste resultaten te behalen, rekening houdend met de verlichtingssterkte, gelijkmatigheid en beperking van lichthinder.

Dankzij geavanceerde software kunnen de hoogste en laagste lichtwaarden inzichtelijk worden gemaakt (rood is laagste waarde, blauw is hoogste). Gemiddelde verlichtingswaarden en gelijkmatigheden die boven de aanbevolen normen liggen, kunnen worden behaald zonder dat er meer of duurdere materialen nodig zijn.

Masten en Installatie

De masten waarop de armaturen worden gemonteerd, spelen een cruciale rol in de verlichting van het hockeyveld. Enkele belangrijke punten zijn:

Lees ook: Hoogtepunten van de vrouwenhockeyfinale

• Hoogte: De hoogte van de masten is van invloed op de verdeling van het licht en de hoeveelheid lichthinder. Hogere masten kunnen een betere spreiding van het licht geven en de verblinding verminderen.
• Sterkte: LED-armaturen zijn vaak lichter dan traditionele lampen, maar een keuring van de masten is altijd aan te raden om er zeker van te zijn dat ze het gewicht en de windbelasting kunnen dragen.
• Plaatsing: De plaatsing van de masten is van invloed op de gelijkmatigheid van de verlichting. Een goed doordacht mastenplan is essentieel voor een optimaal resultaat.

Lichtmasten keuren

Het is van cruciaal belang om de masten periodiek te laten keuren door gespecialiseerde bedrijven. De gemiddelde levensduur van een lichtmast is 20 tot 25 jaar, maar door invloeden van weer en wind kan de mast in de loop der jaren verzwakken. Een mastenkeuring zorgt ervoor dat eventuele problemen tijdig worden opgespoord en verholpen, waardoor de veiligheid wordt gewaarborgd.

Lichthinder en Omgevingsfactoren

Bij de installatie van sportveldverlichting moet rekening worden gehouden met de omgeving. Lichthinder kan een probleem vormen voor omwonenden, weggebruikers en de natuur. Om dit te minimaliseren, is het belangrijk om:

• De juiste armaturen te kiezen: Vlakke armaturen met goede spiegels zorgen ervoor dat het licht voornamelijk op het veld wordt gericht en minder naar de omgeving straalt.
• De armaturen correct af te stellen: Een nauwkeurige afstelling zorgt ervoor dat het licht optimaal wordt benut en lichthinder wordt beperkt.
• De NSVV Richtlijn Lichthinder te volgen: Deze richtlijn geeft aan hoeveel licht er buiten het sportveld mag uitstralen.

Duurzaamheid en Energiebesparing

Duurzaamheid is een belangrijk thema in de sportwereld. LED-verlichting draagt bij aan een duurzamere sportomgeving door:

• Energie te besparen: LED-armaturen verbruiken aanzienlijk minder energie dan traditionele lampen.
• De CO2-uitstoot te verminderen: Door energie te besparen, wordt ook de CO2-uitstoot verminderd.
• De levensduur te verlengen: LED-lampen gaan langer mee, waardoor er minder vaak nieuwe lampen hoeven te worden geproduceerd en vervangen.

Kosten en Subsidies

De initiële investering in LED-sportveldverlichting kan hoger zijn dan bij traditionele verlichting. Echter, door de energiebesparing en de lange levensduur zijn de totale kosten over de levensduur van de installatie vaak lager. Bovendien zijn er verschillende subsidies beschikbaar die de investeringskosten kunnen verlagen. In Nederland is de BOSA-subsidie een bekende regeling die sportverenigingen kunnen aanvragen voor de bouw en het onderhoud van sportaccommodaties, inclusief verlichting.

Andere aspecten van sportaccommodaties

Naast de veldverlichting zijn er nog tal van andere aspecten die van belang zijn voor een goed functionerende sportaccommodatie:

Lees ook: KNVB Beker: Samenvattingen en Uitzendingen

Veldonderhoud

De aanleg van een kunstgrasveld is een forse investering. Om deze investering voor een langere periode te waarborgen is goed en regelmatig onderhoud noodzakelijk. Dit beïnvloedt de levensduur, de veiligheid én het speelplezier in positieve zin. Bovendien voorkom je zo vroegtijdige problemen met de mat. Het onderhoud kan worden verdeeld in regulier onderhoud, preventief onderhoud en specialistisch onderhoud. De eerste twee kunnen worden uitgevoerd door de vereniging zelf, voor het specialistisch onderhoud moet een onderhoudscontract met de leverancier worden afgesloten.

Clubhuis

Het clubhuis is de plek waar de leden elkaar en de tegenstander ontmoeten. Maar vaak wordt een clubhuis voor nog veel meer doeleinden gebruikt. Een belangrijk aandachtspunt dus voor de accommodatie-functionaris en het bestuur. Wat komt er kijken bij de bouw van het clubhuis, het complex of de aanleg van velden. Projectmatig werken is een methode van werken die het midden houdt tussen werken op routine en improviseren.

Veiligheid

Sportaccommodaties zijn helaas regelmatig het doelwit van inbrekers. Daarbij ontstaat niet alleen schade en financieel verlies, het kost ook veel extra werk om alles weer op orde te brengen. Goede beveiligingsmaatregelen dragen bij in het voorkómen van inbraak, maar dan moeten deze wel juist zijn toegepast. Bovendien moeten procedures goed worden nageleefd. Dat er tijdens het hockeyen blessures kunnen ontstaan, is een aanvaard risico. Buiten het veld spelen ook tal van bedreigingen en risico’s.

Alcoholbeleid

Iedere vereniging beschikt over een bar. Goede invulling geven aan de wetten, plichten en normen rond de bar en alcohol vraagt aandacht en kennis van zaken. De Drank- en Horecawet vereist dat er altijd een barvrijwilliger aanwezig is die een instructie verantwoord alcohol schenken (IVA) heeft gevolgd op de tijden dat er alcohol wordt geschonken in een sportkantine.

Hygiëne in de sportkantine

Een sportkantine is geen restaurant op sterrenniveau. Maar dat betekent niet dat je in de keuken kan aanrommelen. Werken met voedingsmiddelen vraagt om de nodige zorgvuldigheid. Houdbaarheidsdatums checken, de koeling netjes houden en uiteraard persoonlijke hygiëne: handen wassen.

Rookvrije sportaccommodaties

De sportsector is samen met de horeca, kunst- en cultuursector rookvrij, evenals overheidsgebouwen en sectoren zoals onderwijs en gezondheidszorg. De regels voor een rook vrije werkplek gelden daarom ook voor de sportsector. Rookvrij betekent dat in de sportkantine niet gerookt mag worden behalve in speciaal daarvoor aangewezen en afgesloten rookruimten. Roken in de openlucht is wel toegestaan.

tags: #armaturen #hockey #wedstrijden #uitleg