De Premjer-Liga (RPL), de hoogste voetbalcompetitie van Rusland, heeft een rijke geschiedenis en een complexe huidige situatie. Dit artikel biedt een overzicht van de competitie, inclusief haar verleden, de impact van recente gebeurtenissen en de huidige stand van zaken.
Historische Achtergrond
Het Russische voetbal had in het begin van de 20e eeuw weinig structuur. Tot 1936 werd er sporadisch gestreden om een landskampioenschap door teams uit verschillende steden. Dit veranderde in 1936 met de oprichting van de Sovjet Top Liga. In het eerste jaar werden er twee competities gespeeld, één in het voorjaar en één in het najaar. Vanaf 1937 werd er jaarlijks gestreden om de titel, met uitzondering van de oorlogsjaren 1941-1945 en 1976, toen er ook een dubbele competitie werd gespeeld.
Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 hield de Sovjet Top Liga op te bestaan. Er werden pogingen ondernomen om de topteams uit de verschillende republieken in één competitie te verenigen. Uiteindelijk ontstond de Premjer-Liga als de hoogste divisie van de Russische Federatie.
In 2011 veranderde de competitie van een lente-herfst naar een herfst-lentecompetitie, waardoor het seizoen 2011/12 werd verlengd met een play-off na de reguliere competitie.
Dominantie en Opkomst van Clubs
Recordtitelhouder van de Premjer-Liga is Spartak Moskou, dat negen kampioenschappen won in de eerste tien edities. Alania Vladikavkaz onderbrak deze reeks in 1995. Sinds 2001 heeft Spartak Moskou de titel niet meer gewonnen. Vanaf 2002 verdeelden CSKA Moskou, Lokomotiv Moskou, Roebin Kazan en FK Zenit Sint-Petersburg de titels. Deze clubs presteerden ook goed in Europese toernooien, zoals de UEFA Cup. CSKA Moskou was de eerste Russische club die de UEFA Cup won in 2004/05.
Lees ook: Amerika-Rusland basketbal: Overzicht
De Russische Competitie in de Lift en de Terugval
Aan het eind van het vorige decennium zat het Russische voetbal in de lift. Clubs als Zenit Sint-Petersburg en Spartak Moskou bereikten regelmatig de knock-outfase van Europese toernooien, en het Russische nationale elftal maakte indruk op het wereldkampioenschap van 2018, dat in eigen land werd georganiseerd. Rusland bereikte de kwartfinale van het WK in eigen land, waar ze in de achtste finales Spanje versloegen. Tijdens het EK van 2021 mocht Rusland ook een aantal groepswedstrijden en een kwartfinale organiseren. Het WK beachvoetbal werd ook in Rusland gehouden. Echter, door de recente gebeurtenissen in Oekraïne en de daaropvolgende uitsluiting van het Russische voetbal van internationale toernooien, staat het Russische voetbal er nu heel anders voor.
De Impact van de UEFA- en FIFA-Schorsing
Voor de uitsluiting van het Russische nationale elftal en Russische clubs van deelname aan door de UEFA en FIFA georganiseerde toernooien, ging het bijzonder goed met het Russische voetbal. Russische clubs behaalden veel punten voor de coëfficiëntenlijst, waardoor Rusland nummer vijf Frankrijk in de nek hijgde. Rusland was ook bezig met een bid voor het EK in 2028.
De schorsing heeft grote gevolgen gehad voor Russische clubs. In het seizoen 2020/21 keerde de UEFA nog 93 miljoen euro aan prijzengeld uit aan Russische clubs, maar dat was in het seizoen 2021/22 gereduceerd tot nul. Veel Europese bedrijven verlieten Rusland en verbraken hun sponsorcontracten met Russische voetbalclubs. De UEFA besloot op 7 maart 2022 dat alle buitenlandse spelers in de Russische competitie hun contract eenzijdig mochten ontbinden en bij een andere club mochten tekenen.
Buitenlandse Spelers en Financiële Problemen
Niet alle buitenlandse spelers hebben Rusland verlaten. Braziliaan Malcolm is bijvoorbeeld de topverdiener in Rusland en Quincy Promes heeft zijn redenen om in Rusland actief te blijven. Ondanks dat Promes en Malcolm in Rusland zijn gebleven, zijn er meer dan vijftig buitenlandse spelers gratis vertrokken. Hierdoor zitten veel Russische clubs in combinatie met het verliezen van sponsor- en prijzengeld financieel in zwaar weer. Rubin Kazan werd zwaar getroffen en degradeerde naar het tweede niveau.
Spartak Moskou en Zenit Sint-Petersburg
Twee clubs die het financieel minder zwaar getroffen hebben dan Rubin Kazan zijn Spartak Moskou en Zenit. De werkgever van Promes is eigendom van Russische oliegigant Lukoil en Zenit is eigendom van Gazprom. Lukoil en Gazprom zijn de twee grootste bedrijven van Rusland en hebben sinds de invasie van Oekraïne allebei recordomzetten geboekt, ondanks de sancties van het westen.
Lees ook: Vjatsjeslav Fetisov: Een icoon van het Russische ijshockey
Huidige Stand van Zaken (Seizoen 2025/2026)
De huidige topscorer van de Premjer-Liga in het seizoen 2025/2026 is Aleksey Batrakov, met 7 doelpunten. De meeste assists zijn gegeven door Eduard Spertsyan. Er is dit seizoen één hattrick gescoord in de Premjer-Liga. Het seizoen begon op 18 juli 2025 en de laatste datum van het seizoen is gepland op 17 mei 2026.
Toekomstperspectieven
Het niveau van het Russische voetbal is afgenomen door het vertrek van internationale spelers, de uitsluiting van deelname aan Europese toernooien en het verlies van sponsorgelden. Om het niveau van de Premjer Liga weer enigszins omhoog te krikken, denkt de RFS erover om zich aan te sluiten bij de Aziatische equivalent van de UEFA, de AFC. Die overstap lijkt echter zeer onwaarschijnlijk, gezien Aziatische bonden hetzelfde trucje kunnen uithalen als de Europese bonden en besluiten niet tegen Rusland of Russische teams te spelen. De toekomst ziet er voorlopig somber uit voor Russische voetbalfans.
Lees ook: WK IJshockey Live Kijken
tags: #Russische #voetbalcompetitie