Inleiding
Het Nederlandse basketbal heeft een rijke historie, gekenmerkt door memorabele momenten en de inzet van vele spelers en coaches. Dit artikel belicht de prestaties van oud-internationals, hun betrokkenheid bij het bevorderen van de sport, en de uitdagingen waarmee het Nederlandse basketbal te kampen heeft gehad. We duiken in de historie, de successen en de initiatieven die genomen zijn om het basketbal in Nederland naar een hoger niveau te tillen.
Historisch perspectief
Hoewel de Nederlandse Basketball Bond (NBB) pas in juli 1947 werd opgericht, nam het Nederlands mannenteam onder leiding van Dick Schmüll al in 1946 deel aan een Europees Kampioenschap. Schmüll, tevens de grondlegger van de Nederlandse Volleybal Bond (NeVoBo), kan gezien worden als een pionier van de Nederlandse basketbalsport. In totaal hebben 329 internationals met trots het Oranje tenue gedragen, onder leiding van 31 verschillende bondscoaches.
Prestaties op Europees niveau
Nederland heeft vijftien keer deelgenomen aan het EuroBasket toernooi. De ploeg van Dick Schmüll behaalde in 1946 een zesde plaats. Onder bondscoach Vladimir Heger bereikte Oranje in 1983 in Frankrijk de vierde plaats, de beste EK-prestatie ooit. Na een afwezigheid van 25 jaar keerde Nederland in 2015 terug op het EK, waar het een zege behaalde op Georgië en sterke prestaties leverde tegen andere landen in de poule.
Oud-internationals en hun betrokkenheid
Een opvallend kenmerk van de Nederlandse basketbalgemeenschap is de betrokkenheid van oud-internationals. Velen van hen zetten zich in om de sport verder te ontwikkelen en te ondersteunen.
Initiatieven voor financiële ondersteuning
In 2014 besloot een groep oud-internationals de nationale ploeg financieel te steunen. Dit initiatief leidde ertoe dat Oranje zich voor het eerst in 25 jaar weer voor een Europees kampioenschap wist te plaatsen. Echter, deze prestatie resulteerde niet automatisch in structurele financiële steun.
Lees ook: Bekende namen in de Nederlandse hockeygeschiedenis
Bert Kragtwijk, werkzaam bij Real Estate Development van ING, begon twee jaar geleden met een initiatief na een moment van onrust binnen het Nederlandse basketbal. Vrouwenbasketbal en rolstoelbasketbal kregen voorrang bij de NBB op basis van subsidies van NOC*NSF, terwijl er voor het nationale mannenteam zonder deze subsidie te weinig toekomstperspectief werd gezien voor financiële ondersteuning. Kragtwijk en anderen namen Oranje in financiële en operationele zin onder hun hoede, wat resulteerde in de plaatsing voor het EK.
Na de plaatsing voor het EK vormde zich spontaan een groep van bezorgde oud-internationals, waaronder Rolf Franke, Frank Kales en Bert Panman. Zij wilden voorkomen dat Nederland zou afzien van deelname aan het EK wegens gebrek aan financiële middelen. Kragtwijk benadrukt dat het initiatief voortkomt uit passie voor basketbal en de wens om een steentje bij te dragen, zoals sportmarketeer Patrick Wouters van den Oudenweijer aangaf in een artikel op Sport Knowhow XL.
Plannen voor de toekomst
De oud-internationals streven naar een professioneel plan om sponsors te vinden en zo de continuïteit van het Nederlandse basketbal te waarborgen. Ze willen een aparte organisatie opzetten buiten de NBB om, met als eerste prioriteit het genereren van geld. Een belangrijk punt is het bieden van een eerlijke vergoeding aan de bondscoach, die in het verleden vaak pro deo heeft gewerkt. Voor het EK-budget wordt gedacht aan een bedrag tussen de twee en tweeënhalf ton.
Kragtwijk hoopt verder te kijken dan alleen het EK en wil permanent een helpende hand bieden om van Oranje een steady team binnen Europa te maken. Het creëren van continuïteit staat hierbij centraal.
Uitdagingen en successen
Het Nederlandse basketbal heeft door de jaren heen zowel successen als uitdagingen gekend.
Lees ook: Basketbal taart versieren
Financiële moeilijkheden
Een terugkerend thema is het gebrek aan financiële middelen. De nationale bond heeft periodes gekend waarin er geen geld was voor het team, waardoor spelers en staf opofferingen moesten maken. Dit benadrukt de noodzaak van initiatieven zoals die van de oud-internationals om de sport te ondersteunen.
Kwalificatie voor internationale toernooien
Ondanks de financiële uitdagingen heeft het Nederlands team indrukwekkende prestaties geleverd in kwalificatiereeksen. In 2017 en 2018 werd voor het eerst in ruim dertig jaar succesvol de eerste kwalificatieronde voor het WK in China van 2019 afgerond, met historische overwinningen op Kroatië en Italië. In februari 2021 kwalificeerde Nederland zich voor het Europees kampioenschap van 2022, met overwinningen op Zweden, Turkije en Kroatië.
Individuele prestaties en erkenningen
Naast de collectieve prestaties zijn er ook individuele spelers en coaches die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van het Nederlandse basketbal.
Toon van Helfteren
Toon van Helfteren is een sleutelfiguur in het Nederlandse basketbal. Hij is de speler met de meeste interlands op zijn naam (207) en coachte ook de meeste interlands (129). Sinds 2017 is hij de bondscoach met de meeste overwinningen op zijn naam.
Vrouwelijke pioniers
Ook in het vrouwenbasketbal zijn er vele pioniers die veel voor de sport hebben betekend. Tijdens de Final Four werden zeven vrouwen die veel voor het basketball in Nederland hebben betekend in het zonnetje gezet. Voormalig internationals Karen Mulder, Lia van Reemst, Gerda de Ridder, Annette Keur en Ria Bröring werden benoemd tot Lid van Verdienste. Lia van Reemst speelde zes EK’s en kwam 114 keer uit voor het Nederlands team. Anita Blangé is recordinternational bij de vrouwen met 216 interlands.
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
3x3 basketbal
Nederland heeft ook succes geboekt in het 3x3 basketbal, met name bij de vrouwen. De Nederlandse vrouwen behoren tot de beste ter wereld in deze discipline.
Penta All Stars tegen Oud Internationals
Ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum speelden de Penta All Stars tegen een team van Oud Internationals. Dit evenement, dat plaatsvond in Sportcentrum Drachten, was een feestelijke gelegenheid waarbij de rijke historie van het Nederlandse basketbal werd gevierd.
tags: #oud #internationals #basketbal #nederland