Rugby, een dynamische en fysieke sport, kent een rijke geschiedenis en complexe regels. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van rugby, van de oorsprong en de basisregels tot de verschillende varianten en de posities van de spelers.
Geschiedenis van Rugby
De geschiedenis van rugby gaat terug tot de Middeleeuwen, met voorlopers zoals soule of sioule in Frankrijk, knappan in Wales, hurling in Ierland en calcio in Italië. Aan het einde van de 18e eeuw verloor deze spellen aan populariteit, behalve folk voetbal, dat op Engelse universiteiten werd gespeeld. De geboorte van het moderne rugby wordt toegeschreven aan een incident op het terrein van het Rugby College in Engeland. Volgens de legende pakte William Webb Ellis tijdens een schoolwedstrijd football de bal op en rende ermee naar het doel van de tegenstander, waarmee hij de basis legde voor een nieuwe sport.
De opkomst van de spoorwegen maakte sportevenementen tussen colleges mogelijk, wat leidde tot de noodzaak van uniforme regels. Er ontstond een discussie over het gebruik van handen en voeten, wat resulteerde in de oprichting van de Voetbalvereniging en het rugby-voetbal. In 1863 werden de definitieve regels voor rugby opgesteld in Cambridge. De eerste Rugbyvereniging in Nederland werd in 1918 opgericht door studenten in Delft.
Basisregels van Rugby
Rugby vereist een goede samenwerking en sterke discipline. De basisregels omvatten:
- Spelers mogen met de bal in de handen rennen. Schijnbewegingen en snelheid zijn hierbij belangrijk.
- De speler die de bal heeft, mag getackeld worden, maar alleen met de armen.
- De bal mag alleen naar achteren worden gegooid. De ovale vorm van de bal vereist hiervoor de juiste pas-techniek.
- Lichte overtredingen worden bestraft met een scrum, waarbij de 8 voorwaartsen in een bepaalde opstelling strijden om de bal.
- Als de bal uitgaat, wordt een line-out geformeerd, waarbij de bal tussen twee rijen spelers wordt gegooid.
- Ernstige overtredingen, zoals praten tegen de scheidsrechter of buitenspel, worden bestraft met een penalty (strafschop). De tegenstander moet bij een strafschop 10 meter achteruit.
- Spelers maken contact bij een tackle of een maul, waarbij spelers tegen elkaar aan botsen en hun lichaam indraaien.
- Spelers mogen de bal schoppen, wat handig kan zijn in de verdediging, maar meestal tot balverlies leidt.
- Spelers dienen de tegenstander en de scheidsrechter ten alle tijden te respecteren.
Verschillen tussen Rugby Union en Rugby League
Er bestaan twee varianten van rugby: Rugby Union en Rugby League. Rugby Union is de meest bekende vorm, die ook internationaal wordt gespeeld. De belangrijkste verschillen zijn:
Lees ook: Selectiebeleid C-Team Onderzocht
| Kenmerk | Rugby Union | Rugby League |
|---|---|---|
| Aantal spelers | 15 | 13 |
| Scrum | Belangrijk onderdeel: een groep van iedere partij probeert elkaar in voorovergebogen houding weg te duwen om de bal in bezit te krijgen. | Komt minder vaak voor en is minder belangrijk. |
| Tackle | Na een tackle gaat het gevecht om de bal door, maar ieder team mag alleen vanaf zijn eigen kant over de liggende spelers heen de situatie benaderen. | Na een tackle stopt het gevecht om de bal. De getackelde speler brengt de bal weer in het spel door de bal met de voet naar achteren te rollen. |
| Line-out | Spelers die achter elkaar zijn opgesteld, proberen de bal te veroveren die vanaf de zijlijn in wordt gegooid. | Geen onderdeel van het spel. |
De Posities van de Spelers
Een rugbyteam bestaat uit 15 spelers, onderverdeeld in twee hoofdgroepen: de voorwaartsen (nummers 1 t/m 8) en de driekwarters (nummers 9 t/m 15).
Voorwaartsen (The Pack)
De voorwaartsen zijn essentieel in de spelonderdelen waar kracht en techniek vereist zijn, zoals scrums, rucks en mauls. Ze worden verder onderverdeeld in:
- Eerste rij:
- Tight Head Prop: Zorgt voor stabiliteit in de scrum.
- Hooker: Verovert de bal in de scrum en gooit de bal in bij een line-out.
- Loose Head Prop: Ondersteunt de hooker en biedt stabiliteit.
- Tweede rij (Locks): Veroveren de bal na een line-out en zijn de drijvende kracht in de scrum.
- Derde rij (Flankers en Nummer 8):
- Flankers (Blindside en Openside): Veroveren de bal van de tegenstander en verstoren de aanval.
- Nummer 8: Krijgt de bal in handen aan de basis van de scrum en verbindt de voorwaartsen en de backs.
Driekwarters (The Backs)
De driekwarters dragen bij met snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Ze bestaan uit:
- Scrum Half: Zorgt voor de verbinding tussen de voorwaartsen en de backs bij scrums en line-outs.
- Opener (Fly Half): Dirigeert het team en beslist of hij gaat trappen, passen of een doorbraak forceert.
- Centers (Eerste en Tweede): Hebben een sleutelpositie in de aanval en verdediging, en proberen de verdediging van de tegenstanders te verbreken.
- Vleugels (Wingers): Zorgen voor snelheid op het veld om een try te scoren.
- Full Back: De laatste man in de verdediging, die vertrouwen moet hebben bij een hoge bal en snel genoeg moet zijn om te tackelen.
Spelverloop en Scoren
Een rugbywedstrijd duurt 2 maal 40 minuten, met een pauze van ongeveer 5 minuten. Tijdens de wedstrijd proberen de spelers een ovale bal over de tryline van de tegenstander te drukken of tussen de palen te schoppen om zo punten te scoren.
- Try: Het over de tryline van de tegenstander drukken van de bal levert 5 punten op.
- Conversie: Na een try mag een speler proberen een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick, wat nog eens 2 extra punten oplevert.
- Penalty Kick: Een strafschop die tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.
- Drop-goal: Een drop-goal, waarbij de bal tijdens het spel tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.
Specifieke Spelsituaties
- Scrum: Een spelhervatting waarbij acht spelers van elk team in een vaste formatie tegenover elkaar staan en proberen om de bal te bemachtigen. De bal wordt ingebracht door de scrum half.
- Line-out: Een spelhervatting wanneer de bal over de zijlijn is gegaan. Spelers van beide teams stellen zich op in twee rijen en een speler gooit de bal tussen de rijen door.
Rugby in Nederland en Internationaal
In Nederland is rugby een opkomende sport met een eigen rugbybond, Rugby Nederland. Er zijn ongeveer 12.000 mensen aangesloten bij een rugbyvereniging. Internationaal is het wereldkampioenschap rugby het belangrijkste toernooi, dat elke vier jaar wordt georganiseerd. Op het Noordelijk halfrond is het zeslandentoernooi een jaarlijkse competitie tussen de sterkste rugbylanden van Europa.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Respect en Erecodes
Ondanks de fysieke aard van het spel, staat rugby bekend om zijn erecode en respect tussen spelers. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar en volgt de 'derde helft', waarin de sfeer kameraadschappelijk is. Het bekritiseren van de scheidsrechter wordt als onwenselijk beschouwd.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
tags: #opstelling #rugby #uitleg