Voetbal Vlaanderen, de overkoepelende organisatie voor het voetbal in Vlaanderen, zet zich in voor de ontwikkeling van zowel spelers als trainers. Dit gebeurt door middel van diverse opleidingen en initiatieven, die gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van het voetbal op alle niveaus.
De Rol van Voetbal Vlaanderen
Voetbal Vlaanderen speelt een cruciale rol in het Vlaamse voetballandschap. Met 300.000 voetballers, 10.000 voetbalvelden en 3.000 voetbalclubs, is het van belang dat de organisatie zich inzet voor een kwalitatieve ontwikkeling van de sport. Ethiek, eerlijk spel en gelijke kansen staan hierbij centraal. Voetbal Vlaanderen wil dat voetbal een feest is voor iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht of achtergrond. In die filosofie zetten we "niemand buitenspel".
Nieuwigheden en Hervormingen
Om het voetballandschap te optimaliseren, stelt Voetbal Vlaanderen regelmatig nieuwigheden voor. Zo zijn er bijvoorbeeld hervormingen doorgevoerd om laatbloeiers gelijke kansen te geven. Ook is er een fairplayklassement voor alle jeugdcategorieën geïntroduceerd. Deze initiatieven zijn bedoeld om de sport toegankelijker en eerlijker te maken voor alle betrokkenen. De spelregels evolueren elk seizoen en ook voor het seizoen '25-'26 zijn er enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd.
Opleidingen voor Voetbalcoaches
De voetbalcoach speelt een essentiële rol binnen het voetbal. Hij of zij is niet alleen een rolmodel voor de spelers, maar heeft ook een voorbeeldfunctie richting de vereniging, ouders, arbitrage en de tegenstander. De coach draagt zorg voor het begeleiden van wedstrijden en het geven van trainingen. Voetbal Vlaanderen biedt diverse opleidingen aan om de kwaliteit van de voetbalcoaches te waarborgen.
Voetbalcoach 1 Pupillen
Een voorbeeld van een dergelijke opleiding is Voetbalcoach 1 Pupillen, die specifiek gericht is op het begeleiden van jeugdige voetballers in de leeftijdscategorie van Onder 8 t/m Onder 12. Deze opleiding is geschikt voor iedereen van 15 jaar of ouder die jeugdige voetballers wil begeleiden bij wedstrijden en trainingen.
Lees ook: Word een betere voetbalcoach met KNVB Zeist Opleidingen
Opleidingsprogramma
De KNVB Academie gaat ervan uit dat je leert door te doen: voetballen leer je door te voetballen en training geven leer je door training te geven. Jouw persoonlijke ontwikkeling staat hierin centraal. Daarnaast worden deelnemers ondersteund door de docent, de digitale leeromgeving, andere deelnemers en diverse materialen. Tijdens de opleiding krijg je verschillende opdrachten die jou helpen bij het ontwikkelen van jouw vaardigheden als voetbalcoach. De opleiding bestaat verder uit twee delen: een opleidingsdeel en een ervaringsdeel.
Opleidingsdeel: Dit deel bestaat uit zeven bijeenkomsten verspreid over een periode van 12 tot 14 weken. Een bijeenkomst vindt plaats in de avond en duurt 3 uur. Tijdens deze bijeenkomsten ben jij bezig met het begeleiden van wedstrijden en het geven van trainingen. Deze praktijk wordt afgewisseld met uitleg, veel interactie en inhoudelijke verdieping over deze onderwerpen.
Ervaringsdeel: Het ervaringsdeel (stage) bestaat uit het begeleiden van wedstrijden en geven van trainingen van jouw eigen pupillenteam (O8 t/m O12). Tijdens dit ervaringsgedeelte worden opdrachten uitgevoerd en kunnen de tips die jij hebt gekregen tijdens de bijeenkomsten in de praktijk worden gebracht.
Proeven van Bekwaamheid (PVB’s)
Om de opleiding met een diploma af te ronden moet je twee Proeven van Bekwaamheid, uiterlijk op de laatste bijeenkomst, met goed gevolg hebben gedaan. Het gaat hierbij om de volgende PVB’s:
- PVB 1 Begeleiden van wedstrijden
- PVB 2 Geven van trainingen
Opleidingsinvestering
De totale opleidingsinvestering is als volgt:
Lees ook: Alles over de KNVB Trainer Opleidingen
- 7 bijeenkomsten: 21 uur
- Zelfstudie en opdrachten: 12 uur
- Uitvoeren ervaringsdeel (stage) en bijbehorende opdrachten: 27 uur
- Totaal: 60 uur
De opleiding kan pas starten bij een minimum van 12 en een maximum van 14 deelnemers. Zodra de opleiding gaat starten zal je door ons worden geïnformeerd. De opleiding start op twee momenten per seizoen. Eén keer in het najaar en één keer in het voorjaar. Het kan voorkomen dat er in een bepaalde regio een docent al elders ingezet wordt. In dat geval kan het voorkomen dat de opleiding een half seizoen moet worden opgeschoven.
Toelatingseisen
Om deel te kunnen nemen aan deze opleiding moet je minimaal 15 jaar oud zijn bij aanvang van de opleiding en actief zijn als voetbalcoach van een O8 t/m O12 team.
Stage- en Praktijkbegeleiderseisen
Om deze opleiding met goed gevolg te kunnen volbrengen is het noodzakelijk om jouw ervaringsdeel in de praktijk en praktijkbegeleider goed op orde te hebben.
Stage team: Je doet het ervaringsdeel in de praktijk (stage) waar je voor opgeleid wordt. Dit betekent dat je zowel aanwezig bent bij wedstrijden als bij trainingen van een pupillenteam (stageteam) dat in de leeftijdscategorie O.8 t/m O.12 zit en de wedstrijdvorm 6-6 of 8-8 speelt. Je bent gedurende de opleiding minimaal 24 uur aanwezig bij dit team. Je kunt dit vertalen naar minimaal twee keer per week één uur aanwezig bij dit team gedurende de gehele opleiding. We gaan hierbij uit van een goede afwisseling tussen wedstrijden en trainingen. De opleiding gaat namelijk over het begeleiden van wedstrijden en het geven van trainingen.
Rol van de praktijkbegeleider: Om jouw ervaringsdeel in de praktijk zo goed mogelijk te laten verlopen en dat jij het meest leerrendement haalt uit de opleiding is de rol van praktijkbegeleider erg belangrijk. Je praktijkbegeleider ziet jou idealiter meerdere keren in de praktijk actief en zorgt dat hij/ zij jou kan ondersteunen bij de opdrachten van de opleiding.
Lees ook: Taken en verantwoordelijkheden Hoofd Opleidingen KNVB
Jouw praktijkbegeleider dient in bezit te zijn van één van onderstaande, in Nederland erkend diploma’s:
- Voetbalcoach 1 Pupillen / Pupillentrainer
- Voetbalcoach 1 Junioren / Juniorentrainer
- Voetbalcoach 2 (Jeugd) / UEFA C (Youth)
- Voetbalcoach 3 (Jeugd) / UEFA B (Youth)
- Voetbalcoach 4 (Jeugd) / UEFA A (Youth)
- Voetbalcoach 5 / UEFA Pro.
Opleidingskosten
Het opleidingsgeld voor deze opleiding bedraagt € 410,- in seizoen 2025/'26. Dit is inclusief toegang tot de digitale leeromgeving en de bijbehorende leermiddelen. Het opleidingsgeld zal worden verrekend via rekening courant met jouw vereniging. Dit betekent dat je jouw vereniging altijd op de hoogte moet brengen van jouw inschrijving en met hen moet afstemmen hoe dit financieel zal worden geregeld. Tip: Leg dit altijd schriftelijk vast.
Diploma
Het diploma Voetbalcoach 1 Pupillen wordt toegekend aan hen, die alle Proeven van Bekwaamheden met goed gevolg hebben afgelegd. Het opleidingsprogramma en de beschrijvingen van de diverse Proeven van Bekwaamheden zijn terug te vinden in de digitale leeromgeving Dugout.
Verplichtingen
Aanwezigheid en verzuim: Je wordt verwacht bij alle bijeenkomsten aanwezig te zijn. Bijzondere redenen voor afwezigheid zijn in overleg met de docent bespreekbaar en bij akkoord, zal er gekeken worden naar een vervangende opdracht of het meelopen van een avond bij een andere opleidingsgroep. Verzuim zonder kennisgeving kan in geen geval worden toegestaan en leidt in de regel tot verwijdering van de opleiding.
Annulering: Eventuele annulering van de opleiding dient schriftelijk plaats te vinden. Bij annulering voor de start van de opleiding is de KNVB gerechtigd de reeds gemaakte kosten (inclusief administratiekosten) in rekening te brengen. Bij afmelding/tussentijdse beëindiging van de opleiding nadat deze al van start is gegaan, is de KNVB gerechtigd om het gehele opleidingsgeld in rekening te brengen bij de deelnemer.
Algemene voorwaarden: Op alle opleidingen van de KNVB Academie zijn de Algemene voorwaarden van toepassing. Bij het inschrijven voor een opleiding dien je hiermee akkoord te gaan om een inschrijving te kunnen afronden.
Financiële mogelijkheden
Om het volgen van deze opleiding toegankelijker te maken worden er de volgende financiële mogelijkheden geboden. Andere beurzen of vergoedingen zijn niet van toepassing. Via het sportakkoord vanuit NOC*NSF is het mogelijk om subsidie te ontvangen voor deze opleiding. Deze subsidie kan alleen aangevraagd worden door de organiserende club en kan dan direct voor de gehele opleidingsgroep worden aangevraagd. Alle toelatingseisen zijn terug te vinden onder Toelatingseisen bij desbetreffende opleiding.
Inschrijven
De inschrijving voor seizoen 2025/'26 zal opengaan op dinsdag 15 april 2025 om 11.00 uur. Let op: Wij adviseren om in te schrijven via een computer of laptop om problemen met het inschrijfportaal te voorkomen. Inschrijven via telefoon kan foutmeldingen veroorzaken en vol = vol.
Uitdagingen en Oplossingen
Ondanks de vele inspanningen van Voetbal Vlaanderen, zijn er ook uitdagingen. Zo blijkt uit onderzoek van de KNVB dat veel trainers stoppen, vaak vanwege een gebrek aan tijd, overige redenen zoals werk, gezin, studie of verhuizing, of een gebrek aan waardering vanuit de club. Om deze uitstroom te minimaliseren, is het belangrijk dat clubs hun vrijwilligers waarderen en ondersteunen.
Onderzoek naar Uitstroom van Trainers
Sinds 2024 doet de KNVB onderzoek naar waarom trainers stoppen. Met de resultaten kan de KNVB het aanbod voor hen verder ontwikkelen en proberen om de uitstroom te minimaliseren. Inmiddels zijn alle trainers die dit jaar stopten aangeschreven met de uitnodiging om deel te nemen aan het onderzoek. Dat heeft al geleid tot inzicht in de uitstroommotieven van inmiddels 2300 gestopte trainers. Tot nu toe hebben 2123 mannen en 178 vrouwen aan dit onderzoek meegedaan, dus in totaal zo’n 2300 trainers.
Motieven om te starten als trainer
De meeste trainers begonnen vanwege het plezier dat ze uit het trainersvak zouden halen (57,6%). Ook startten veel van hen vanwege voetballende (klein)kinderen bij de vereniging (53,6%). Op plek drie staat, met 33,1%, ‘zodat ik er (mede) voor kan zorgen dat anderen de sport kunnen blijven beoefenen’. Waar mannen en vrouwen dus dezelfde startmotieven kennen, ziet de KNVB wél verschillen tussen de diverse leeftijdsgroepen. De ambitie om op het hoogste niveau actief te zijn wordt bijvoorbeeld een stuk vaker als startmotief gekozen door trainers tussen de 21 en 40 jaar (23,3%) dan door de trainers van 41 jaar of ouder (9,3%).
Redenen om te stoppen
Uit het onderzoek komt ook waarom deze 2300 trainers later weer zijn gestopt. De meest gekozen redenen op een rijtje: vanwege een gebrek aan tijd (27,4%), vanwege overige redenen als werk, gezin, studie, of verhuizing (25,6%) en vanwege een gebrek aan waardering vanuit de club (17,6%). Zowel bij de mannen als vrouwen zijn dit de meest genoemde redenen. De meeste train(st)ers die een gebrek aan waardering ervaarden, hadden graag zo nu en dan wat van de bestuurs- of commissieleden gehoord (82%).
Uitstroomleeftijd
Wel is er een opvallend verschil tussen de leeftijd waarop enerzijds de mannen uitstroomden en anderzijds de vrouwen. Van de mannelijke trainers stopte liefst één derde (31,1%) in de leeftijdscategorie van 50+. Bij de vrouwen is dat heel anders. Ook een interessant verschil tussen de gestopte mannelijke en vrouwelijke trainers: het aantal jaren dat mannen actief waren als trainer, is enorm verspreid. De meesten waren 5 tot 10 jaar (23,7%) en 1 tot 3 jaar lang (22,3%) actief, maar ook 3 tot 5 jaar (17,3%), 11 tot 15 jaar (13,8%) en langer dan 20 jaar (12,2%) worden regelmatig aangevinkt. Tegenover de grote spreiding bij de mannen, staat dat bijna de helft van de vrouwen (48,3%) maar 1 tot 3 jaar actief geweest als trainer. Ruim 20 procent (21,3%) was 3 tot 5 jaar lang trainer en 14% bekleedde de rol voor 5 tot 10 jaar.
Ambitie
Van alle trainers zegt 25,5% hun ambitie - of dat nou op laag amateurniveau of bij een BVO is - niet waargemaakt te hebben tijdens hun trainerscarrière. Dat zijn er bijna 600. Van hen geeft 28,1% aan dat een gebrek aan waardering hen heeft gedemotiveerd.
Terugkeerintentie
Bijna een kwart (24%) van de gestopte trainers acht de kans (zeer) waarschijnlijk dat zij nog eens terugkeren langs de lijn. Het merendeel van hen (58,2%) verwacht dit ook wel binnen één tot twee seizoenen te doen. Bij de vrouwen ligt het percentage dat (zeer) waarschijnlijk terugkeert iets onder het gemiddelde (16,3%), maar ook voor hen geldt dat 58,6% - áls ze terugkeren - dit waarschijnlijk binnen één tot twee seizoenen doet. Het grootste obstakel voor een eventuele terugkeer zou zijn dat de train(st)er niet de mogelijkheid krijgt om op het gewenste niveau te trainen of te coachen (20%).
Trainersdiploma’s
Trainen of coachen op het gewenste niveau is niet los te zien van de trainersdiploma’s die er soms voor nodig zijn. Van alle gestopte trainers had 59,2% geen KNVB-diploma in bezit. Logischerwijs ligt dit percentage in de jongste leeftijdsgroep (jonger dan 15 jaar) nog wel hoger (77,8%). Van alle gestopte trainers zonder diploma, gaf 41% aan dat ze geen tijd hadden om een opleiding te volgen. Nét iets minder (40,5%) vond het niet nodig om een opleiding te volgen.
Gedragscode voor Ouders
Een andere belangrijke ontwikkeling is de gedragscode voor ouders van jeugdspelers, die bij de start van het nieuwe voetbalseizoen wordt gelanceerd. Deze code is bedoeld om een positieve en respectvolle sfeer langs de lijn te creëren, waarin kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Vrijwilligers zijn de Vedettes
In het jeugd- en amateurvoetbal zijn er ruim 56.000 vrijwilligers actief in Vlaanderen. Zij zijn de vedettes van iedere voetbalclub en het is belangrijk om hen op een juridisch correcte manier te behandelen en hun inzet te waarderen. De KNVB organiseert webinars om clubs te helpen bij de ledenwerving en het correct behandelen van vrijwilligers.
Initiatieven voor een Gezonde Leefstijl
Naast de sportieve ontwikkeling, zet Voetbal Vlaanderen zich ook in voor een gezonde leefstijl. Er wordt extra ingezet op bewegen en er zijn diverse initiatieven om overgewicht tegen te gaan. De rijksoverheid financiert het Centrum Gezond Leven van het RIVM, dat gemeenten ondersteunt bij het ontwikkelen van een lokaal drugsbeleid en het verbeteren van de gezondheid van jongeren.
tags: #opleidingen #voetbal #vlaanderen #overzicht