Handbal is een dynamische sport met regels die continu in ontwikkeling zijn, zeker als het gaat om de jeugd en rolstoelhandbal. De Nederlandse Handbal Verbond (NHV) past de spelregels regelmatig aan om het spel aantrekkelijker en ontwikkelingsgericht te maken voor alle leeftijden en niveaus. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste spelregels en speelwijzen binnen de NHV, met speciale aandacht voor de jeugdcategorieën en rolstoelhandbal.
Spelvisie en Sportplezier bij de Jeugd
De NHV heeft een duidelijke spelvisie ontwikkeld, gericht op sportplezier bij de jeugd. Coaches en trainers worden aangemoedigd om kinderen de kans te geven het spel zelf te ontdekken, hoe lastig dat soms ook is. Fairplay staat hierbij centraal. Flyers over sportplezier bij de jeugd, ontwikkeld door de NHV, onderstrepen dit belang.
Spelregels voor de Jeugd
De spelregels voor de jeugd zijn aangepast om de ontwikkeling van de spelers te stimuleren en het spelplezier te vergroten. De aanpassingen verschillen per leeftijdscategorie.
F-Jeugd (Mini's)
- Speelwijze: Teams van 5 spelers spelen op een klein veld met minidoelen en een zachte bal.
- Verdediging: Op de eigen speelhelft verdedigen alle spelers door te storen.
- Keeper: De keeper mag meedoen in de aanval.
- Doel: Alle spelers mogen tijdens de wedstrijd op doel staan. Dit zorgt voor dynamiek en een extra spannend wedstrijdelement.
- In seizoen 2014-2015 is deze speelwijze ingevoerd.
E-Jeugd
- Teamsamenstelling: Een team telt 6 spelers in plaats van 7, waardoor de positie van cirkelspeler vervalt.
- Shoot-outs: Na elke wedstrijd volgen shoot-outs.
- De speelwijze is aangepast met ingang van augustus 2015.
D-Jeugd
- Speelwijze: Er wordt offensief gespeeld, met als doel de bal te veroveren tijdens het verdedigen.
- De nieuwe speelwijze is geïntroduceerd door het NHV met ingang van augustus 2016.
Algemene Regels voor Jeugdteams
- Verdediging: Verdedigen met alle spelers op de cirkel is niet toegestaan. Op de eigen speelhelft moet er offensief verdedigd worden. Een team dat niet offensief verdedigt, krijgt na een time-out een waarschuwing. De coach krijgt dan de kans om de verdediging aan te passen.
- Shoot-outs: Ter afsluiting van een wedstrijd zijn er shoot-outs. Elk kind mag vanaf de middellijn richting cirkel tippen en op doel gooien. Per wedstrijd wordt de score bijgehouden, maar de uitslagen worden alleen gebruikt om de sterkte van de teams te bepalen. Coaches mogen eventueel in het speelveld lopen om het spel te begeleiden, met inachtneming van de regels van Fairplay.
Balmaten
De balmaat is afhankelijk van de leeftijdscategorie:
- F-jeugd: zachte bal
- E-jeugd: harde bal
- D-jeugd: bal nr.
- C-jeugd: bal nr.
- B-jeugd: bal nr.
- A-jeugd en Dames: bal nr. 2
- Recreanten: bal nr.
- De speeltijd voor Dames is 2x30 minuten.
Rolstoelhandbal
Rolstoelhandbal kent specifieke regels om rekening te houden met de beperkingen en mogelijkheden van de spelers.
Lees ook: Spelregels handbal
- Teamsamenstelling: Elk team heeft 4 spelers op het veld (3 veldspelers + een wisselende keeper).
- Verdediging: Het is niet toegestaan de bal met de rolstoel te verdedigen. Inrijden op een andere speler is verboden.
- Het Nationaal rolstoel team speelt sinds 2025 officieel 4 tegen 4 rolstoelhandbal.
Specifieke Spelregels en Technieken
Er zijn diverse spelregels en technieken die van belang zijn in het handbal:
- 3x pushen: Binnen 3 seconden 3 keer pushen, dan binnen 3 seconden vervolgen met dribbelen.
- Dribbelen: Dribbelen mag tot schouderhoogte. De bal mag niet vooruit worden opgegooid om snelheid te maken.
- Bal vasthouden: Als de bal wordt vastgepakt, moet deze binnen 3 seconden worden overgespeeld of op doel worden gegooid.
- Combinatie: De acties van pushen en dribbelen mogen worden gecombineerd. Eerst dribbelen en dan 3x pushen binnen 3 seconden is toegestaan.
- Wielcontact: Na het laatste wielcontact start de 3-secondenregel om over te spelen of op doel te gooien.
Lees ook: Handbal: Regels en speeltijd
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
tags: #nhv #handbal #spelregels