Het Nederlandse voetbal kent een rijke historie, mede dankzij de vele talentvolle keepers die het doel van Oranje hebben verdedigd. Van legendarische figuren tot hedendaagse talenten, deze doelmannen hebben hun stempel gedrukt op het nationale elftal. Dit artikel biedt een overzicht van de keepers met de meeste interlands voor Nederland, waarbij zowel iconische namen uit het verleden als de huidige generatie belicht worden.
De Onbetwiste Nummer 1: Edwin van der Sar
Als er één keeper is die onbetwist de beste is die ooit het doel van Oranje heeft verdedigd, dan is het Edwin van der Sar wel. Hij speelde voor het eerst een interland in 1995, een 1-0 verlies in Wit-Rusland, en veroverde daarna nog eens 129 caps. Dat maakt hem tot recordinternational. Van der Sar speelde op de EK’s van 1996, 2000, 2004 en 2008 en de WK’s van 1998 en 2006. Met 72 clean sheets in 130 interlands is Edwin van der Sar de absolute recordhouder van Oranje. De oud-doelman van Ajax en Manchester United hield op zestien eindrondewedstrijden tien keer de nul op een EK en vier keer op een WK.
Zijn entree in de eredivisie op 23 april 1991 als invaller voor de geblesseerde Stanley Menzo was schoorvoetend. Edwin van der Sar zag zichzelf niet als Ajax-keeper en dacht dat zijn plafond een club als FC Den Haag zou zijn. Maar “Sar” werd de grootste doelman uit de roemruchte Ajax-geschiedenis en recordinternational bovendien. Edwin van der Sar, kalme jongen uit de Zuid-Hollands Bollenstreek. Hij is geen prater. Maar tegen het einde van zijn lange, succesvolle carrière…
Naast Edwin van der Sar zijn er nog andere keepers die een indrukwekkend aantal interlands voor Oranje hebben gespeeld. Hieronder een overzicht van de top 5:
- Edwin van der Sar: 130 interlands (1995-2008)
- Hans van Breukelen: 73 interlands (1980-1992)
- Jasper Cillessen (nog actief): 65 interlands (2013-2023)
- Maarten Stekelenburg: 63 interlands (2004-2021)
- Gejus van der Meulen: 54 interlands (1924-1934)
Iconen uit het Verleden
Naast de keepers uit de top 5 zijn er nog andere iconische keepers die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van het Nederlands elftal:
Lees ook: Composition Dutch Team World Championship
Frans de Munck: De doelman van het Nederlands elftal, een van de eersten die op dat vlak internationale faam verwierf en door de jaren heen de bijnaam "de zwarte panter" kreeg, als gevolg van zijn katachtige reflexen en onnavolgbare stijl. Zijn gloriejaren betroffen met name de jaren ’50. Frans de Munck had in 1947 na afloop van een vriendschappelijk toernooi in Barcelona een aanbieding van FC Barcelona gekregen. Een transfer ketste af, omdat hij beschikbaar wilde blijven voor het Nederlands elftal, waarvoor toen een strikte amateurstatus nog een vereiste was. De Munck baarde opzien door voorafgaand aan de wedstrijd Sparta - DOS in 1957 een kus te geven aan filmster Jayne Mansfield.
Jan van Beveren: Een uitstekende keeper die op zijn negentiende debuteerde, maar die, mede door een conflict tussen de PSV'ers en de Ajacieden in het Nederlands team, tot slechts 32 interlands kwam. Van Beveren stond bekend als stijlvolle doelman, met sterke reflexen. Er zijn zelfs dichters die zich door hem lieten inspireren.
Jan Jongbloed: Keepte op de WK’s van 1974 en 1978, die Nederland beide met een tweede plaats afsloot. Zijn debuut maakte hij al in 1962, maar daarna werd hij heel lang niet meer opgeroepen. Bondscoach Rinus Michels zag in 1974 in Jongbloed plots de ideale meevoetballende keeper voor het befaamde ‘totaalvoetbal’. Typisch voor Jongbloed was dat hij met blote handen keepte en hij heeft twee records in handen: 683 minuten zonder tegengoal in interlands en 717 wedstrijden in het betaalde voetbal.
Piet Schrijvers: Debuteerde in 1971 en rekende er op te spelen op het WK van 1974 toen eerste keus Jan van Beveren geblesseerd wegviel. Schrijvers was echter opnieuw tweede keus, achter de verrassende Jan Jongbloed. Na dat toernooi werd Schrijvers eerste keus, maar voor het WK 1978 wist hij weer Jongbloed voor zich, al speelde hij wel in de tweede ronde.
Hans van Breukelen: Was onderdeel van de ploeg die Europees kampioen werd in 1988. Veroorzaakte in de finale een strafschop, maar keerde die vervolgens ook na het beroemde ‘vingertje’ van Van Breukelen. Hans van Breukelen die op 25 juni 1988 in de EK-finale de strafschop van Igor Belanov stopt: het is een iconisch beeld.
Lees ook: Nederlandse voetballers en hun vermogen
Huidige Generatie en de Toekomst
Naast de gevestigde namen zijn er ook jonge, talentvolle keepers die aan de deur kloppen. Bart Verbruggen maakt indruk. De Brighton & Hove Albion-doelman hield al acht keer de nul in slechts negentien interlands. Bij de Nations League is hij de eerste keus van bondscoach Ronald Koeman. Verbruggen hield in zes EK-wedstrijden al twee keer de nul. Koeman sprak ook lovend over Bart Verbruggen, die deze zomer van Anderlecht overstapte naar Brighton & Hove Albion: "Bart is en wordt een geweldige keeper en hij heeft een geweldige toekomst voor zich, maar voor nu kies ik voor Mark." Over Justin Bijlow zegt Joop Hiele: "Toen hij kwam, was hij een talent, maar nu niet meer", zegt Hiele. "Hij is 25 jaar. Dan ben je geen talent meer. Door omstandigheden is hij nog niet tot wasdom gekomen. Die heeft zich nog steeds niet maximaal ontwikkeld."
Een Keeperscarrousel
Het is een ongekende keeperscarrousel. Met Marco Bizot, Maarten Stekelenburg, Tim Krul, Justin Bijlow, Jasper Cillessen, Remko Pasveer, Andries Noppert en Mark Flekken stonden er de afgelopen drie jaar acht verschillende keepers onder de lat bij Oranje. "Er is geen keeper die erbovenuit steekt", verklaart oud-Oranjekeeper Joop Hiele. "Na Edwin van der Sar is het, met alle respect, aanrommelen geweest. We hebben daarna geen echte wereldtoppers meer gehad. Ook Jasper Cillessen was dat niet, ondanks dat hij heel veel interlands heeft gespeeld."
Voor de finaleronde van de Nations League wees Koeman Bijlow aan als eerste keus en daarmee leek meteen de keuze voor de toekomst gemaakt. Bijlow haakte vanwege een polsblessure echter af voor deze periode, zoals blessures de Feyenoord-keeper vaker dwarszitten.
De grote vraag bij Oranje voorafgaand aan een mondiaal toernooi is altijd: wie staat er in het doel? Voor het EK 2024 in Duitsland is die vraag misschien nog wel belangrijker dan ooit omdat bondscoach Ronald Koeman geen vaste nummer één heeft aangewezen, en de keepers niet veel voor elkaar onderdoen. En dan komen ook nog eens de statistieken om de hoek kijken die het Koeman en keeperstrainer Patrick Lodewijks nog moeilijker gaan maken. Laten we maar meteen in huis vallen: de statistieken gaan niet voor Mark Flekken en Bart Verbruggen. Als we alle stats op een rijtje zetten van zowel wedstrijden in Oranje en wedstrijden bij de club dan valt vooral op hoe Flekken onder doet voor de rest. Dat terwijl op dit moment de Brentford-keeper misschien wel de beste papieren heeft na zijn puike optreden tegen Schotland. De keeperskwestie is relevanter dan ooit voor Oranje. Het Nederlands elftal had jarenlang duidelijke eerste keepers. Edwin van der Sar was ruim een decennium lang de eerste goalie onder de Oranje-lat. Daarna volgden Maarten Stekelenburg en Jasper Cillessen. Die laatste kwam echter steeds minder aan spelen toe bij eerst FC Barcelona en daarna Valencia. Louis van Gaal was de eerste bondscoach die opzien baarde met zijn keeperskeuze. Na een half jaar eerste keeper bij sc Heerenveen en slechts een handvol wedstrijden op het hoogste niveau, mocht Andries Noppert de Oranje-handschoenen aantrekken op het WK in Qatar. Dat pakte nog aardig uit ook, maar na de entree van Koeman als bondscoach en Lodewijks als keeperstrainer was de race voor eerste doelman weer open en die race is nog steeds niet gestreden. Noppert is inmiddels weg. De Toren van Joure heeft bij Heerenveen zelfs de concurrentiestrijd onder de lat verloren van Mickey van der Hart. Koeman dacht in eerste instantie om weer voor een echte eerste Oranje-keeper te kiezen en had daarvoor Justin Bijlow in gedachte. De keeper van glas van Feyenoord is echter zo blessuregevoelig dat hij niet kon rekenen op hem. Koeman en Lodewijks moesten daarom verder zoeken naar een eerste keeper en zullen de knoop pas doorhakken begin juni. Noppert nemen we niet mee in deze vergelijking maar naast de drie huidige Oranje-keepers (Flekken, Verbruggen en Marco Bizot) is er ook plaats voor Bijlow. Veel mensen stellen namelijk dat als hij fit is en blijft de allerbeste doelman is die Nederland heeft. Ook Jasper Cillessen en Nick Olij voegen we toe. De ene vanwege zijn ellenlange staat van dienst voor het Nederlands elftal. De ander omdat-ie al eens bij de selectie zat en wekelijks uitblinkt in de Eredivisie. We kunnen Olij alleen niet vergelijken als we naar de statistieken van de keepers kijken in Oranje. Toch hebben we die vergelijking wel even gemaakt. We zien al snel het keepersprobleem bij het Nederlands elftal. Niemand van de huidige doelmannen die in aanmerking komen heeft meer dan 10 interlands gespeeld. Bijlow komt er met 8 nog in de buurt. Cillessen is uiteraard de ervaren goalie, maar omdat hij tig meer wedstrijden heeft gekeept bij Oranje dan de rest maakt de vergelijking het ook wat oneerlijker. Bizot heeft slechts 1 keer 90 minuten gekeept in een oefenwedstrijd tegen Spanje (1-1). Als we de Oranje-statistieken erbij pakken dan zien we dat Bizot in die ene wedstrijd zoveel gedaan heeft dat hij op drie gebieden erbovenuit springt. Hij had de meeste reddingen (3), beste passnauwkeurigheid (86,6 procent) en ook de beste nauwkeurigheid in lange passes (72,2 procent). Verbruggen heeft 4 interlands op zijn naam staat en heeft nog niet teleurgesteld. Zo noteerde hij 0.75 clean sheets per 90 minuten, was zijn reddingspercentage (80 procent) het hoogst en had hij ook de minste tegengoals per 90 minuten (0.50). Wat verder opvalt is dat Flekken en Bijlow, alhoewel ze worden geprezen als mogelijk beste keepers van Nederland, niet in de buurt komen van de Oranje-statistieken van Verbruggen, Bizot en ook Cillessen. Die laatste heeft over een langere periode ook aardig goede statistieken op het gebied van keepen (reddingen, reddingspercentage en tegengoals). Alleen is hij voetballend duidelijk minder dan de rest. Dan gaan we naar de clubprestaties van de Oranje-keepers. Als we naar het niveau van de clubs kijken waar onze keepers spelen hebben we niet zoveel te kiezen. Waar vroeger met bijvoorbeeld Van der Sar we een keeper hadden die in de absolute top speelt hebben we nu met Bijlow slechts één Nederlandse keeper in de Champions League (4 wedstrijden). Flekken en Verbruggen die nu de beste papieren hebben spelen wel in de Premier League. Bizot en Verbruggen gaan aan kop in de statistiekenrace na de Oranje-stats en Bizot lijkt de strijd te gaan winnen. Mensen zullen zeggen dat Bizot ‘slechts’ bij Stade Brest speelt. Die moeten even opzoeken hoeveelste Brest staat in Ligue 1, inderdaad, tweede achter Paris Saint-Germain. In 26 duels heeft Brest slechts 20 tegentreffers hoeven incasseren. Dat is minder dan de 23 van PSG en Lille bijvoorbeeld. Bizot is met zijn reddingen mede-verantwoordelijk voor die geweldige positie van Brest. Marco Bizot in actie namens Stade Brest tegen Paris Saint-Germain. Want op vier statistieken wint Bizot het van zijn concurrentie in Oranje. Deze keer is Olij er ook bij, maar dat maakt voor Bizot niet uit. De 33-jarige goalie uit Hoorn staat bijvoorbeeld op 0.42 clean sheets per 90 minuten (veel meer dan de rest). Bovendien valt zijn reddingspercentage (79,2 procent) veel hoger uit dan zijn ‘concurrenten’ (ja, we kunnen het al met aanhalingstekens gaan schrijven). Ook als we kijken naar een andere mooie stat komt Bizot bovendrijven. Hij kreeg namelijk 0.83 tegengoals per 90 minuten (ook het minste van iedereen). Bij die tegentreffers worden overigens eigen doelpunten (van bijvoorbeeld verdedigers) waar de keeper niets aan kon doen niet meegeteld. Wel zo fair. Als we dan kijken naar het verwachte aantal tegentreffers per 90 minuten van Bizot (1.13) en even een snelle rekensom maken dan voorkomt hij persoonlijk 0.30 tegendoelpunt per wedstrijd. Als je dan nog een extra vermenigvuldiging op loslaat dan zie je dat 7.2 doelpunten bij Brest zijn voorkomen door Bizot. Een echte puntenpakker dus. En de slotconclusie is dan ook dat Bizot de puntenpakker is op basis van statistieken voor de keuze van eerste keeper op het EK. Zullen Koeman en Lodewijks het aandurven om net als Van Gaal en Frans Hoek een schokbesluit te nemen? Kijk nog even naar de statistieken zouden we bijna willen zeggen. Met Flekken onder de lat heeft Brentford bijvoorbeeld meer doelpunten tegen gekregen dan verwacht. Bij Brighton maakt het niet uit voor Verbruggen (0.00). Misschien is dat wel de reden dat coach Roberto De Zerbi voor een roulatiesysteem met Jason Steele koos. Wat wel voor Verbruggen spreekt is zijn meevoetballen. Daarin heeft hij veruit de beste statistieken. Maar wil je een bal tegenhouden dan moet je bij Bizot zijn en dat is toch altijd nog wel de hoofdtaak van een keeper, of niet?
Keepers die Scoren: Een Zeldzaamheid
Hoewel het primaire doel van een keeper het tegenhouden van doelpunten is, zijn er enkele keepers in de voetbalgeschiedenis die erin slaagden om zelf ook te scoren. Dit gebeurt meestal via strafschoppen of vrije trappen. Hier zijn enkele opvallende voorbeelden:
Lees ook: Koninklijke Korfbal Bond: 75-jarig Jubileum
- Rogério Ceni: De Braziliaanse legende scoorde maar liefst 131 doelpunten gedurende zijn carrière, bijna het dubbele van nummer twee Chilavert. Ook hij scoorde altijd uit vrije trappen en strafschoppen, maar zijn uitzonderlijke precisie maakt hem niet alleen de beste scorende doelverdediger, maar zelfs één van de meest productieve spelers uit vrije trappen ooit.
- José Luis Chilavert: Werd drie keer verkozen tot de beste keeper ter wereld en was onder meer actief in de Spaanse competitie bij Real Zaragoza. De goals van Chilavert kwamen voort uit penalty's en vrije trappen en het zijn met name de vrije trappen die hem beroemd maakten.
- Jorge Campos: Gezien als één van de beste keepers van zijn generatie, speelde hij niet alleen als doelverdediger, maar ook als spits. Regelmatig begon hij het duel als keeper, om gedurende de wedstrijd doorgeschoven te worden naar de spitspositie.
- Dimitar Ivankov: De Bulgaar scoorde in zijn carrière één doelpunt meer dan Higuita: 42 stuks. Al deze goals kwamen voort uit strafschoppen.
- René Higuita: Is een Colombiaans doelverdediger die tussen 1985 en 2010 actief was op het hoogste niveau van voetbal. In zijn profcarrière wist hij maar liefst 41 maal het doel van de tegenstander te treffen.
Beste Nederlandse Keepers Aller Tijden
Wat ons betreft is geen discussie mogelijk, Jan van Beveren is de beste keeper die Nederland ooit het voortgebracht. Zie alleen al die schitterende foto boven het artikel. Als Spartakeeper duikt hij op een wel zeer stijlvolle wijze de bal uit het doel. Zie hier ook de andere keepers die er ook wel wat van konden. Dit artikel zal in de loop der tijden worden uitgebreid met biografieën, voornamelijk van Wikipedia.
tags: #nederlandse #keepers #international #statistieken