De nacompetitie is een opwindend onderdeel van het Nederlandse amateurvoetbal, waarin teams strijden om promotie naar een hogere klasse of om degradatie te voorkomen. Het is een systeem dat is ontworpen om teams die in de reguliere competitie niet automatisch kunnen promoveren of degraderen een extra kans te geven. De geschiedenis van de nacompetitie gaat terug tot de jaren 50. In die tijd bestonden er verschillende regionale competities in het amateurvoetbal. Teams die kampioen werden in hun eigen competitie konden vaak niet rechtstreeks promoveren naar een hogere klasse, omdat er geen landelijke competitie bestond. Daarom werd de nacompetitie geïntroduceerd als een manier om te bepalen welke teams konden promoveren.
In de beginjaren was de nacompetitie voornamelijk opgezet als een systeem waarbij de kampioenen van verschillende regionale competities tegen elkaar speelden. Het winnende team verdiende dan een plek in de hogere klasse. Na verloop van tijd evolueerde het systeem en werden er meer plaatsen beschikbaar gesteld voor promotie. In latere jaren werden er ook play-offs geïntroduceerd voor teams die net buiten de promotie- of degradatieplaatsen eindigden. Deze teams kregen de kans om via de nacompetitie alsnog te promoveren of degradatie te voorkomen. Daarnaast werden de zogenaamde periodekampioenen geïntroduceerd. In sommige competities werden de reguliere seizoenen opgedeeld in verschillende periodes, bijvoorbeeld een najaars- en voorjaarsperiode. De winnaars van elke periode kwalificeerden zich voor de nacompetitie, samen met de hoogst geëindigde teams in de eindrangschikking.
Met de invoering van de nieuwe competitiestructuur in het Nederlandse amateurvoetbal in 2016 is de opzet van de nacompetitie verder aangepast. Er zijn nu vier divisies, waarbij de kampioenen rechtstreeks promoveren en de teams die als tweede eindigen deelnemen aan de nacompetitie. Daarnaast kunnen de periodekampioenen ook deelnemen aan de nacompetitie, waarbij ze strijden om promotie naar een hogere klasse. Het systeem van periodekampioenen zorgt voor extra spanning gedurende het seizoen, omdat teams zich niet alleen kunnen kwalificeren voor de nacompetitie door hoog in de eindrangschikking te eindigen, maar ook door een periodekampioenschap te behalen. Dit biedt meer mogelijkheden voor clubs om hun doelen na te streven en vergroot de competitiviteit binnen de verschillende competities. De nacompetitie in het Nederlandse amateurvoetbal heeft door de jaren heen vele spannende wedstrijden en verrassende promoties opgeleverd. Het biedt teams de kans om zich te meten met andere sterke ploegen en hun ambities na het reguliere seizoen levend te houden. Het is een geliefd onderdeel geworden van het Nederlandse voetballandschap, waarin dromen van promotie of degradatie tot de laatste wedstrijd bewaard kunnen blijven!
Periodekampioenschappen: Hoe worden ze bepaald?
De standen in iedere periode worden opgemaakt op basis van het aantal behaalde punten. Wanneer teams gelijk eindigen, is het doelsaldo doorslaggevend, gevolgd door het aantal doelpunten voor. In competities met een oneven aantal teams gelden dezelfde principes. Als de winnaar van periode 1 ook periode 2 wint, gaat de titel van de 2e periode naar de nummer 2 van die periode, die dan wordt aangemerkt als periodekampioen. Het team dat in de eindstand van de gehele competitie het hoogste eindigt en nog geen (aangemerkte) periodekampioen is, wint de 3e periode. Ook hierbij geldt dat het aantal behaalde punten leidend is, gevolgd door het doelsaldo en het aantal doelpunten voor. De periodekampioenen worden als eerste bepaald, voordat er wordt vastgesteld welk team de periodetitel van de kampioen of promovendus overneemt. In deze gevallen is het aantal behaalde punten leidend, gevolgd door het doelsaldo en het aantal doelpunten voor.
Uitsluiting van deelname: Wanneer is geen promotie mogelijk?
Verenigingen die zich plaatsen voor de nacompetitie in een bepaalde klasse/divisie, kunnen niet deelnemen aan de nacompetitie als er in alle poules van de direct hogere klasse/divisie al teams van dezelfde vereniging spelen. Een uitzondering hierop is van toepassing als al bij de start van de nacompetitie vaststaat dat het team van dezelfde vereniging in die hogere klasse/divisie is gedegradeerd, gepromoveerd of als ‘herkanser’ dan wel periodekampioen wordt aangemerkt. Of een eventuele promotie of rechtstreekse degradatie nog afhankelijk is van een beslissingswedstrijd, speelt hierbij geen rol.
Lees ook: Hoofdklasse Hockey Nacompetitie: Regels en Uitleg
Wedstrijdregels tijdens de nacompetitie
Tijdens de nacompetitie worden dezelfde regels gehanteerd als tijdens de reguliere competitie. Hieronder volgen enkele aanvullingen en verduidelijkingen specifiek voor de nacompetitie:
Senioren categorie A
- Wedstrijdduur en vervolg: Een wedstrijd duurt 2x45 minuten. Bij beslissingswedstrijden en wedstrijden in de nacompetitie die uit enkele wedstrijden bestaan, moet er na afloop een winnaar zijn.
- Verlenging en strafschoppen: Bij een gelijkspel volgt een verlenging van 2x15 minuten. Als het daarna nog steeds gelijk is, volgt een strafschoppenserie. De strafschoppen worden om en om genomen.
- Wisselen: Teams mogen 5 keer wisselen tijdens maximaal 3 wisselmomenten. Wisselen in de rust wordt niet geteld als wisselmoment. Een gewisselde speler mag niet meer aan de wedstrijd deelnemen.
- Wisselen tijdens verlenging: Bij een verlenging mag elk team één extra speler wisselen, ook als het maximum van 5 al is bereikt. Elk team krijgt één extra wisselmoment tijdens de verlenging. Naast het extra wisselmoment mag er ook voor aanvang van de verlenging en in de rust van de verlenging worden gewisseld. Dit telt niet mee als wisselmoment. Als een team tijdens de wedstrijd het maximum van vijf wissels en/of drie wisselmomenten niet heeft gebruikt, mogen deze nog gebruikt worden tijdens de verlenging.
Jeugd categorie A (divisies en hoofdklasse)
Voor de jeugd in categorie A (divisies en hoofdklasse) gelden dezelfde regels als voor de senioren categorie A, met één belangrijke uitzondering: er wordt niet verlengd. Als een wedstrijd in een gelijkspel eindigt, volgt direct een strafschoppenserie.
Lees ook: KNVB Zuid 2 Nacompetitie: Wat Zijn de Regels?
Lees ook: Overzicht Handbal Nacompetitie