In het voetbal is de rol van de keeper cruciaal, niet alleen in het verdedigen van het doel, maar ook soms in onverwachte offensieve situaties. Een veelgestelde vraag is of een keeper een strafschop mag nemen. Dit artikel duikt in de regels rondom strafschoppen en de rol van de keeper, zowel bij het verdedigen als bij het eventueel nemen van een penalty.
De Basisregel: Ja, een Keeper Mag een Strafschop Nemen
De simpele en directe beantwoording van de vraag is: ja, een keeper mag een strafschop nemen. Er zijn echter wel enkele belangrijke voorwaarden en situaties waarin dit van toepassing is.
Wanneer Mag een Keeper een Strafschop Nemen?
- Tijdens een Wedstrijd: Een keeper kan een strafschop nemen als deze wordt toegekend aan zijn team tijdens de reguliere speeltijd of verlenging.
- Tijdens een Strafschoppenserie: Dit is de meest voorkomende situatie waarin keepers een strafschop nemen. Als een wedstrijd in een gelijkspel eindigt en een strafschoppenserie nodig is om een winnaar te bepalen, mogen alle spelers die op het veld staan, inclusief de keeper, een strafschop nemen.
Uitzonderingen en Voorwaarden
Er zijn enkele uitzonderingen en voorwaarden die van invloed zijn op wie er een strafschop mag nemen:
- Spelers op het Veld: Alleen spelers die aan het einde van de wedstrijd op het veld stonden, of er tijdelijk af waren (bijvoorbeeld door een blessure of om hun uitrusting in orde te maken), komen in aanmerking om de strafschoppen te nemen.
- Wissels: Een wisselspeler mag alleen een strafschop nemen als hij een geblesseerde doelverdediger vervangt die niet verder kan spelen.
- Gelijk Aantal Spelers: Als een doelverdediger niet verder kan, mag hij worden vervangen door een speler die werd uitgesloten om beide teams op een gelijk aantal spelers te brengen, of door een opgegeven wisselspeler, mits het team nog niet het maximum aantal wissels heeft gebruikt.
De Keeper als Strafschopnemer: Een Risicovolle Strategie
Hoewel keepers de kwaliteiten zouden moeten hebben om een penalty hard tegen de touwen te knallen, zijn het vaak de keepers die als laatste een penalty mogen nemen tijdens een strafschoppenserie. Meestal nemen eerst de zelfverzekerde veldspelers de eerste penalty's, vervolgens de overgebleven veldspelers en daarna komen meestal pas de keepers. De reden waarom keepers meestal geen penalty nemen tijdens een wedstrijd, heeft vaak te maken met het grote risico. Wanneer de keeper de bal mist, moet hij namelijk nog helemaal terug sprinten naar zijn eigen doel.
Redenen Waarom Keepers Strafschoppen Zouden Moeten Nemen
Er zijn diverse redenen waarom het logisch kan zijn om een keeper een strafschop te laten nemen:
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
- Goede Traptechniek: De meeste keepers beschikken over een goede traptechniek. Goede keepers kunnen namelijk met gemak een bal over 70 meter geplaatst trappen, dus waarom zou je dat niet over een afstand van 11 meter kunnen? Keepers die dat niet hebben, moeten hier meer tijd in gaan investeren.
- Inzicht in Keepersgedrag: Vanuit je eigen ervaring als keeper, kun je precies inschatten hoe een andere keeper naar je de bal kijkt. Je zou dan bijvoorbeeld precies kunnen inzien wat de zwakke hoek van de keeper is. Ze weten precies hoe andere keepers naar de bal kijken
- Onderschatting: Zodra een keeper de bal neerlegt, wordt hij negen van de 10 keer onderschat. Het wordt gezien als een 'gedurfde' actie en daarom gaan mensen er anders naar kijken. Wanneer je als keeper zelfverzekerd bent en 100% zeker weet dat je gaat scoren, kun je goed profiteren van deze onderschatting. Ze worden vaak onderschat
- Vertrouwdheid met het Strafschopgebied: Het strafschopgebied is hét gebied van de keeper. Voelt zich vertrouwd in het 16 meter gebied
De Regels Rondom het Verdedigen van een Strafschop
Naast de mogelijkheid om een strafschop te nemen, zijn er ook specifieke regels voor de keeper bij het verdedigen van een strafschop. Deze regels zijn recentelijk aangescherpt en hebben tot veel discussie geleid.
De Aangescherpte Regel 14: Wat Houdt Het In?
Regel 14 beschrijft het strafschopprotocol. Een belangrijke toevoeging aan deze regel is lid 1: ‘When the ball is kicked, the defending goalkeeper must have at least part of one foot touching, or in line with, the goal line.’
Dit betekent dat de keeper minimaal een deel van een voet op of boven de doellijn moet hebben tot het moment dat de schutter de bal raakt. Na dat moment mag de keeper vrij bewegen. Deze regel is ingevoerd om duidelijker te definiëren wat "op de lijn staan" betekent en om de VAR een duidelijker criterium te geven om te beoordelen of een strafschop correct is uitgevoerd.
Controverses en Gevolgen
De nieuwe regel heeft geleid tot verschillende controverses, met name op het WK voor vrouwen, waar gemiste strafschoppen werden overgenomen omdat keepers met beide voeten voor de lijn stonden. Dit leidde tot woede en verontwaardiging, en de vraag werd gesteld hoe nadelig deze regel is voor keepers.
Effect op Keepers
Het effect van de nieuwe regel op keepers is tweeledig:
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
- Beperking van Hoekverkleining: Keepers mogen niet meer naar voren komen om de hoek voor de schutter te verkleinen, wat traditioneel een gebruikelijke tactiek was.
- Aanpassing van Timing: Keepers moeten hun timing en sprongrichting aanpassen, wat in eerste instantie nadelig kan zijn omdat ze dit opnieuw moeten leren.
Mogelijke Voordelen voor Keepers
Ondanks de nadelen zijn er ook mogelijke voordelen:
- Duidelijkheid: De regel geeft een duidelijke definitie van wat is toegestaan, wat kan leiden tot minder willekeurige beslissingen.
- Toegestane Beweging: Keepers mogen nog steeds horizontaal bewegen op de lijn, wat enige flexibiliteit biedt.
Psychologische Spelletjes en Afleiding
De International Football Association Board (IFAB) heeft ook verduidelijkingen gegeven over het gedrag van keepers tijdens strafschoppen. Keepers mogen zich niet op een manier gedragen die geen respect toont voor het spel en de tegenstander. Dit omvat het vermijden van afleidings-, verstorings- en manipulatiegedragingen.
Wat Mag Wel en Niet?
- Toegestaan: Schijnbewegingen tijdens de aanloop van de strafschopnemer lijken toegestaan.
- Niet Toegestaan: Praten met de strafschopnemer, rondlopen in het penaltygebied, de bal in bezit houden (allemaal voor het fluitsignaal van de scheidsrechter, voordat de keeper in zijn doel staat) worden als ongeoorloofd beschouwd.
De Rol van de VAR
De komst van de videoscheidsrechter (VAR) heeft een grote invloed op de handhaving van de strafschopregels. De VAR kan met behulp van camera’s nauwkeurig beoordelen of een keeper op de lijn staat, wat de handhaving van de regel eerlijker en consistenter maakt. Door de VAR zijn zulke regels immers een zwart-witkwestie. Of je bent over de lijn, of je bent niet over de lijn.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse