De keeper is een essentiële speler in elk voetbalteam. Wanneer de veldspelers er niet in slagen de tegenstander te stoppen, staat de keeper klaar als laatste verdedigingslinie. Net als veldspelers, zijn er specifieke regels waar keepers zich aan moeten houden. Dit artikel duikt in de belangrijkste regels en verantwoordelijkheden van de keeper, inclusief de nuances van de handsbalregel en de terugspeelregel.
Specifieke Spelregels voor Keepers
Keepers hebben een aantal unieke regels die hun rol in het spel bepalen. Binnen het vijfmetergebied genieten keepers een beschermde status. Naast het volgen van de algemene spelregels, hebben keepers specifieke taken die essentieel zijn voor het succes van het team.
Taken van de Keeper
De belangrijkste taak van de keeper is uiteraard het voorkomen van doelpunten. Echter, de rol van de keeper reikt verder dan alleen het stoppen van schoten. Coachen is een andere cruciale verantwoordelijkheid. De keeper is de enige speler met een volledig overzicht van het veld, waardoor hij in staat is om teamgenoten naar de juiste posities te dirigeren. Vooral bij corners is het belangrijk dat de keeper zijn spelers goed positioneert en duidelijke aanwijzingen geeft.
Voetbalkwaliteiten van een Keeper
Keepers moeten over de nodige voetbalkwaliteiten beschikken. Wanneer de verdediging de bal niet kwijt kan aan andere veldspelers, moet er altijd een mogelijkheid zijn om de bal terug te spelen naar de keeper.
Hands in het Voetbal: Wanneer Mag de Keeper de Bal Pakken?
Een van de meest controversiële regels in het voetbal is de handsbalregel. De basisregel is dat veldspelers de bal niet met hun handen mogen aanraken. Voor keepers ligt dit anders. Zij mogen de bal in hun eigen zestienmetergebied met de hand pakken, met uitzondering van situaties waarin de bal opzettelijk door een eigen speler wordt teruggespeeld. In dat geval resulteert het oppakken van de bal in een indirecte vrije trap voor de tegenstander binnen het zestienmetergebied.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Basisregels Rondom Hands
Hands wordt gedefinieerd als het onreglementair contact tussen de bal en de arm of hand van een veldspeler. In de meeste gevallen wordt balcontact met de arm beschouwd als hands, tenzij de armen langs of voor het lichaam worden gehouden. Zelfs als de bal de hand raakt tijdens een natuurlijke reflex, bijvoorbeeld om het hoofd te beschermen, wordt het vaak als hands beoordeeld. Het concept van 'aangeschoten hands' wordt in de beoordeling vaak verwaarloosd.
Wat Wordt Beschouwd als "De Arm"?
Volgens de officiële regels begint de arm vanaf de onderkant van de oksels. Contact met de schouder wordt dus niet als hands beschouwd. Wanneer de bal op het grensgebied tussen schouder en arm komt, is het aan de scheidsrechter en de VAR (video assistant referee) om een beslissing te nemen op basis van hun interpretatie.
Aanvallend Hands versus Verdedigend Hands
Sinds 2020 wordt er onderscheid gemaakt tussen aanvallend en verdedigend hands. Bij verdedigend hands mag de bal de arm raken als deze in een natuurlijke positie is. Bij aanvallend hands geldt dat er geen voordeel mag worden behaald door het contact met de arm, zelfs niet als de armen strak langs het lichaam hangen.
Wanneer is Hands een Gele of Rode Kaart Waard?
Bij onopzettelijk hands wordt in principe geen kaart getrokken, tenzij de handsbal een veelbelovende aanval onderbreekt. Het is voor een scheidsrechter lastig in te schatten of een speler bewust zijn arm in een onnatuurlijke positie houdt of niet. Een rode kaart wordt gegeven als een handsbal een duidelijke scoringskans ontneemt.
De Terugspeelregel: Wat Keepers Moeten Weten
De terugspeelregel is in het leven geroepen om het spel aantrekkelijker te maken en tijdrekken te voorkomen. Deze regel bepaalt dat een keeper de bal niet met de handen mag aanraken als een medespeler de bal bewust met de voet naar hem terugspeelt. Dit geldt ook bij een directe ingooi van een teamgenoot.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Uitzonderingen op de Terugspeelregel
Er zijn enkele belangrijke uitzonderingen op de terugspeelregel:
- Onbedoeld terugspelen: Als een speler de bal onbedoeld met de voet terugspeelt, bijvoorbeeld door een verkeerde aanname, mag de keeper de bal wel met de handen aanraken.
- Andere lichaamsdelen: De keeper mag de bal met de handen aanraken als de bal wordt teruggespeeld met andere lichaamsdelen dan de voet, zoals het hoofd, de borst, de knie of het bovenbeen. De KNVB benadrukt echter dat deze regel niet mag worden misbruikt om de terugspeelregel te omzeilen.
- Bal van de tegenstander: Als de bal van een tegenstander komt, mag de keeper de bal altijd met de handen pakken binnen het strafschopgebied.
Straf bij Overtreding van de Terugspeelregel
Als de keeper de bal toch met de handen aanraakt na een bewuste terugspeelbal van een medespeler, wordt er een indirecte vrije trap toegekend aan de tegenpartij op de plek waar de keeper de bal met de hand raakte.
Praktische Situaties en Voorbeelden
- Druk van de tegenstander: Keepers schieten de bal vaak direct weg als ze onder druk worden gezet door aanvallers om te voorkomen dat ze de bal moeten oppakken na een terugspeelbal.
- Van richting veranderde bal: Als een bal van richting verandert via een medespeler, mag de keeper de handen gebruiken, mits de bal onbewust van de voet van de medespeler komt.
- Verkeerd geraakte bal: Als een verdediger de bal verkeerd raakt bij een poging tot wegschieten, mag de keeper de handen gebruiken.
Hands Buiten het Strafschopgebied
Als een keeper buiten het strafschopgebied de bal met de handen raakt, wordt dit beschouwd als hands, met een directe vrije trap voor de tegenpartij als gevolg.
Overige Spelregels en Situaties
Naast de hands- en terugspeelregels zijn er nog andere spelregels die relevant zijn voor keepers:
- Aftrap: De aftrap wordt genomen in het midden van het veld, waarbij beide teams op hun eigen helft starten. Er mag niet direct uit de aftrap worden gescoord.
- Achterbal: De achterbal wordt vanaf de grond genomen binnen het keepersgebied door de bal te passen of te schieten.
- Hoekschop: Hoekschoppen worden vanaf de hoekpunten van het speelveld genomen.
- Uitbal: Bij een uitbal wordt het spel hervat door in te dribbelen.
- Overtreding: Bij een overtreding wordt een vrije bal toegekend aan de tegenpartij.
- Strafschop: Een strafschop wordt gegeven bij het ontnemen van een duidelijke scoringskans.
- Time-out: Een time-out vindt plaats halverwege iedere helft tijdens een neutrale spelsituatie.
Specifieke Regels voor 5v5, 6v6 en 7v7 Voetbal
Voor de verschillende spelvormen (5v5, 6v6 en 7v7) gelden specifieke regels. Zo is het speelveld voor 7 tegen 7 de helft van een normaal voetbalveld, terwijl het voor 6 tegen 6 ongeveer 1/3e van een normaal voetbalveld is.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
Belangrijke Regels voor Kleinere Teams
- Slide tackles: Geen slide tackles, tenzij er geen andere speler in de buurt is. Een keeper mag met uitzondering een sliding maken als iemand in bezit van de bal is, mits het ongevaarlijk en binnen het keepersgebied is.
- Afstand bij vrije trappen: Spelers dienen minimaal 6 meter afstand te houden bij 6v6 en 7 meter afstand te houden bij 7v7 bij vrije trappen.
- Direct scoren: Er mag niet direct van aftrap gescoord worden.
- Terugspeelbal: Bij het terugspelen van de bal mag de keeper de bal niet met de handen beroeren. De keeper mag wel gewoon mee voetballen.
5 tegen 5 Specifieke Regels
- Alleen de keeper mag de bal in zijn doelgebied aanraken.
- Als een veldspeler in zijn eigen keepersgebied komt om daar voordeel uit te halen, krijgt hij een penalty tegen.
- Zodra een veldspeler in zijn tegenstanders keepersgebied komt, krijgt de keeper de bal om opnieuw uit te nemen.
- De keeper moet in zijn gebied blijven. Als de keeper uit het gebied komt, krijgt hij een penalty tegen.
- Nadat de keeper de bal heeft ingebracht mag een veldspeler de bal niet direct terugspelen naar de keeper. De bal moet eerste aangeraakt worden door een medespeler of tegenstander. Zo niet wordt de vrije trap genomen op de plek waar de speler de bal terugspeelde.
- Als de bal van het speelveld afgespeeld wordt dan wordt het team, die de bal het laatst heeft aangeraakt, bestraft met een vrije trap voor de tegenstander. Deze regel geldt niet voor de keeper: Als de keeper uit speelt door middel van een redding krijgt deze de bal om (opnieuw) in te gooien. Als de keeper opzettelijk de bal uitspeelt, krijgt de keeper van de andere partij de bal.
- Slide tackles zijn niet toegestaan op straffe van een directe vrije trap voor de andere partij.
- Een zware overtreding wordt bestraft met een rode kaart. Het ontnemen van een scoringskans, waar dan ook in het veld, levert een penalty tegen op.
- Alle vrije trappen zijn direct. Een tegenstander dient 2 meter afstand te bewaren bij een vrije trap. Als de vrije trap binnen 2 meter van het keepersgebied ligt, zal de vrije trap tot 2 meter van het keepers gebied worden genomen.
De Zaalvoetbalkeeper: Een Andere Rol
Een zaalvoetbalkeeper heeft een heel andere rol dan een veldkeeper. De regels in zaalvoetbal zijn anders, en de uitrusting verschilt ook. Zo draagt een zaalvoetbalkeeper meestal geen handschoenen, omdat dit de handen flexibeler maakt en sneller kan reageren op gevaar. Het kleine veld zorgt voor veel doelpogingen, waardoor tape vaak praktischer is dan handschoenen.
Belangrijke Regels voor Zaalvoetbal Keepers
- Strafschopgebied: Keepers mogen buiten en veldspelers binnen het strafschopgebied komen.
- Vliegende keep: De keeper kan worden ingewisseld voor een vliegende keep.
- Over de middellijn: Keepers mogen mee doen met het veldspel.
- De keeper mag maar 1x de bal aanraken op eigen helft.