Volleybal is een dynamische en populaire sport die door twee teams wordt gespeeld, gescheiden door een net. Het doel is simpel: de bal op de speelvloer van de tegenstander te krijgen door deze te slaan of te tikken. Maar achter dit simpele doel schuilt een complex systeem van regels en strategieën. Dit artikel duikt diep in de wereld van volleybalregels, van de basis tot de meer geavanceerde concepten, en biedt inzicht voor zowel beginners als ervaren spelers.
Wat is Volleybal?
Volleybal is een teamsport waarbij twee teams tegenover elkaar staan, gescheiden door een net. Het is een sport waarbij teamwork, strategie en fysieke vaardigheden samenkomen.
Teamwork en Individuele Vaardigheden
Volleybal is ontegenzeggelijk een teamsport. Een officieel team bestaat uit zes spelers die samenwerken om de bal over het net te krijgen en te voorkomen dat deze op hun eigen helft de grond raakt.
Variaties van Volleybal
Officieel is volleybal een zaalsport, gespeeld op een veld van 9 bij 18 meter. Echter, beachvolleybal is een populaire variant.
Beachvolleybal: Een Zomerse Uitdaging
Beachvolleybal, of strandvolleybal, is een showsport en een Olympische sport. Het wordt gespeeld op het strand, waar de elementen een extra dimensie toevoegen. Een team bestaat uit twee spelers. Belangrijke verschillen met zaalvolleybal zijn:
Lees ook: Alles over KNVB Veldafmetingen
- Een zwaardere bal
- Kleinere veldafmetingen
- Geen lijnen in het veld
- Geen vaste posities
Spelregels: De Basis
Het spel begint met een service, waarbij de bal over het net naar de tegenstander wordt geslagen.
De Service: Het Begin van de Rally
De bal wordt in het spel gebracht door een zogenaamde service of opslag. Er zijn verschillende manieren om te serveren. Bij de professionals gebeurt dit vrijwel altijd met een sprongservice. In de jeugd wordt regelmatig de onderhandse service gebruikt. De opgeslagen bal moet over het net gaan en binnen de lijnen in het speelveld van de tegenstander vallen.
De Aanval: Set-up en Smash
De tegenstander probeert de geserveerde bal op te vangen, meestal onderhands of bovenhands, en speelt de bal naar de spelverdeler. Deze speler probeert de bal door te spelen naar een aanvaller in een zogenaamde set-up. De aanvaller slaat of tikt de bal over het net, vaak met een smash (een harde slag) of een prikbal (een geplaatste bal met de vingertoppen).
Verdediging en Blokkeren
De verdedigende partij probeert te voorkomen dat de bal de grond raakt. Blokkeren is een verdedigingstechniek waarbij één of meer spelers proberen de bal tegen te houden door te springen met gestrekte armen en handen.
Puntentelling
Een punt wordt gescoord wanneer de bal de grond raakt in het speelveld van de tegenstander, of wanneer de tegenstander een fout maakt. Fouten omvatten:
Lees ook: Lengte en voetbal: een verband?
- De bal uitslaan
- De bal twee keer achter elkaar raken (behalve na een blok)
- De bal meer dan drie keer aanraken (blok niet meegerekend)
- Een netfout (het net aanraken)
- Lang balcontact (dragen, liften of tillen van de bal)
- Een voetfout (voet over de middenlijn of in het veld tijdens de service)
Sets en Wedstrijden
Wie het eerste 25 punten gemaakt heeft, wint de set. Het team dat als eerste 3 sets gewonnen heeft, heeft de wedstrijd gewonnen! Bij een gelijke stand (2-2 in sets) wordt een beslissende set gespeeld van 15 punten.
Benodigde Materialen en Veld Specificaties
Om te volleyballen heb je niet veel nodig. Een volleybal en een net zijn voldoende.
Het Speelveld: Afmetingen en Belijning
De afmetingen van belijning van volleybal is 18.00 x 9.00 m. De belijning van het volleybalveld hoort bij het speelveld. Zij moeten licht van kleur zijn en een andere kleur hebben dan de vloer en eventuele andere lijnen. Duidelijk contrasterend met de sportvloer. Nationaal geel, internationaal wit. Markeringslijnen van hard materiaal zijn verboden. Twee zijlijnen en twee achterlijnen begrenzen het speelveld. De as van de middenlijn verdeelt het speelveld in twee gelijke delen van 9m bij 9m. De middenlijn loopt onder het net van de ene tot de andere zijlijn.
Belangrijke Lijnen en Zones
Op iedere speelhelft geeft een aanvalslijn, die op een afstand van 3m van de as van de middenlijn wordt getrokken, de voorzone aan. Bij de wereldcompetities en officiële competities van de FIVB wordt de aanvalslijn verlengd door het toevoegen van streeplijnen vanaf de zijlijnen. Deze streeplijnen bestaan uit vijf lijntjes van 5cm bij 15cm. Ze hebben een onderlinge afstand van 20cm en zijn doorgetrokken tot een totale lengte van 1,75m. Het eerste lijntje staat op een afstand van 20cm van de zijlijn, in het verlengde van de 3m lijn. Op iedere speelhelft wordt de voorzone begrensd door de as van de middenlijn en de op 3 m afstand daarvan getrokken aanvalslijn. De opslagzone is een 9m brede strook achter de achterlijn. De opslagzone wordt zijdelings begrensd door twee lijntjes, elk 15cm lang en, in het verlengde van de zijlijnen, op 20cm afstand van de achterlijn getrokken. De beide lijntjes vallen binnen de breedte van de zone. De opslagzone loopt in diepte door tot aan het eind van de vrije zone. Obstakelvrije uitloop 3 m rondom het veld. Voor Nederland geldt een dispensatie van 2 m.
Wissels, Time-outs en Scheidsrechterlijke Beslissingen
Wissels en Time-outs
Je mag nu altijd 6 keer wisselen. Een wisselspeler mag meerdere keren (3x) gewisseld worden voor een veldspeler. Een veldspeler moet wel altijd terugkeren op zijn of haar eigen plek. voorbeeld: wisselspeler nummer 3 gaat het veld in voor nummer 5. Nummer 5 kan alleen terug gewisseld worden voor nummer 3. Wisselspeler nummer 3 mag vervolgens (na tenminste 1 voltooide rally) weer voor een andere of dezelfde veldspeler gewisseld worden. Ook mag 1 van de andere wisselspelers voor nummer 5 ingebracht worden. Een time-out duurt maximaal 30 seconden. Als de aanvragende ploeg en de scheidsrechter eerder klaar zijn worden de 30 seconden niet volgemaakt.
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
Voetfouten en Schermen
Bij een voetfout is de volledige voet de lijn gepasseerd. Het is toegestaan op de lijn te landen met een deel van de voet in het veld van de tegenstander. Schermen is niet toegestaan, de spelers van het serverende team moeten tenminste een armlengte van elkaar af staan. Daarnaast mag je ook geen “omgekeerde piramide” maken om alsnog het zicht te ontnemen.
Scheidsrechterlijke Procedures
Bij eerste klasse en lager hoeft een scheidsrechter niet alle tekens meer te geven. Alleen de kant aangeven is voldoende. De aanvoerder van een team mag om uitleg vragen. De toss is afgeschaft, het uitspelende team heeft als eerste de keuze (opslag of veld).
Net Hoogte en Veld Afmetingen
Standaard Afmetingen
Het totale veld is 18 bij 9 meter. En wordt in de lengte doorsneden door een net. De net hoogte bij vrouwen is 2.24 meter en bij de mannen is het 2.43 meter. Het net is 1 meter breed en 9.5 meter lang. De antennes markeren de buitenkanten van het veld.
Het Digitale Wedstrijd Formulier (DWF)
Moderne Wedstrijdregistratie
Het Digitaal Wedstrijd Formulier (DWF) is de modernste manier van het registreren van wedstrijden in de Nederlandse volleybalcompetitie. Met behulp van het Digitaal Wedstrijd Formulier zijn alle wedstrijdgegevens en uitslagen snel up-to-date. Het DWF is beschikbaar in twee verschillende versies. Beide versies kunnen gebruikt worden op smartphones, tablets, laptops en PC’s. Zolang er een internetverbinding is kun je gebruik maken van beide DWF versies.
DWF Versies: Live Bijhouden en Resultaat Invoeren
Live bijhouden: Met deze versie wordt de wedstrijd live bijgehouden en alle spelmomenten worden geregistreerd. Alle aspecten van het papieren wedstrijdformulier zitten er in verwerkt. Resultaat invoeren: In deze versie is een continue verbinding met het internet niet noodzakelijk. Dit een versie waarin niet alle gegevens zoals ze op het papieren formulier worden vermeld noodzakelijk zijn. Als je aan de slag wilt met het DWF ga je naar dwf.volleybal.nl. Log in met je Nevobo account en bekijk je eigen wedstrijden en teams. Je kunt ook via de Nevobo app inloggen om bij jouw DWF formulier te komen.