Voetbal is een sport die in Nederland enorm populair is, van de Eredivisie tot de amateurvelden. Om al deze wedstrijden in goede banen te leiden, zijn scheidsrechters onmisbaar. Of het nu gaat om jeugdwedstrijden op zaterdag of seniorenwedstrijden op zondag, scheidsrechters zorgen voor een eerlijk spelverloop en dragen bij aan de beleving van de sport. Er is een constante behoefte aan nieuwe scheidsrechters op alle niveaus. Dit artikel gaat in op de eisen die aan scheidsrechters worden gesteld, de mogelijkheden om scheidsrechter te worden en de verschillende niveaus waarop je kunt fluiten.
De Rol van de Scheidsrechter
Een scheidsrechter is de persoon die tijdens een sportwedstrijd toeziet op de naleving van de spelregels. Het in de puntjes beheersen van de spelregels is een vereiste. Een goede scheidsrechter wordt door velen als een zeer belangrijk persoon in een sportwedstrijd gezien. Zowel de spelers als de toeschouwers verheugen zich op een leuke wedstrijd. Een wedstrijd wordt doorgaans als leuk ervaren als het spel eerlijk gespeeld wordt, omdat op die manier iedereen gelijke kansen op winst heeft. Een eerlijk spel zorgt voor minder frustraties en agressie tijdens het spel.
Eisen aan een Scheidsrechter
De belangrijkste eis die aan een scheidsrechter wordt gesteld, is dat hij/zij plezier heeft of gaat krijgen in het leiden van een wedstrijd. Daarnaast moet hij/zij het ook leuk vinden om te leren. Afhankelijk van het niveau waarop je wilt fluiten, zijn er verschillende eisen:
Algemene eisen:
- Affiniteit met voetbal
- Representatief voorkomen
- Goede communicatieve vaardigheden
- Besluitvaardigheid
- Integriteit
- Fysieke fitheid (afhankelijk van het niveau)
Specifieke eisen (afhankelijk van de organisatie):
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
- FC Volendam (cameraman/vrouw):
- Bereidheid om jeugdwedstrijden te filmen op zaterdagen.
- FC Utrecht (assistent-scheidsrechter O15):
- Minimaal 16 jaar oud.
- Woonachtig in de omgeving van Volendam.
- FC Volendam (cameraman/vrouw):
Opleiding en Training
De opleiding tot scheidsrechter hangt sterk af van het niveau en de sport waarin gefloten gaat worden. Voor een scheidsrechter die louter in de jeugd werkzaam wil zijn, voldoet een cursus van 4 dagen soms. Van een scheidsrechter die in de professionele competitie werkzaam wil zijn, wordt veel meer gevraagd. De opleiding voor deze personen duurt bijna dagelijks voort, zolang als de carrière duurt.
Veel voetbalverenigingen bieden zelf ook opleidingen en begeleiding aan. Zo zijn S.V. Marvilde en Jonathan actief bezig met het werven en opleiden van nieuwe scheidsrechters. Ze richten zich op voetballers die actief zijn binnen de club, zoals spelers uit de O19, O17 en O15 jeugd, senioren en ouders van spelers. Ook ervaren scheidsrechters kunnen een apart traject volgen om snel aan de slag te kunnen.
De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) speelt een belangrijke rol in de opleiding en certificering van scheidsrechters. Verenigingen die de KNVB ARAG-certificering willen behalen, moeten ervoor zorgen dat al hun scheidsrechters en spelbegeleiders KNVB opgeleid zijn. De KNVB biedt verschillende cursussen en trainingen aan, afgestemd op het niveau en de ambities van de scheidsrechter.
Er is ook de mogelijkheid om online mini-trainingen te volgen, bijvoorbeeld over de buitenspelregel. Studdy biedt een online cursus ‘Voetbal - Buitenspel’ aan.
Competenties van een Scheidsrechter
Om zijn of haar beroep goed te kunnen uitoefenen, heeft een scheidsrechter de volgende competenties nodig:
Lees ook: Een Terugblik op de Loopbaan van Wim Meijer
- Leiderschap: Een scheidsrechter is de baas op het veld en moet in staat zijn om de wedstrijd te leiden en beslissingen te nemen.
- Perfectionisme: Een scheidsrechter moet principieel en perfectionistisch de wedstrijd fluiten om de sport een toekomst te laten hebben.
- Communicatie: Een scheidsrechter moet duidelijk en effectief kunnen communiceren met spelers, trainers en andere officials.
- Besluitvaardigheid: Een scheidsrechter moet snel en accuraat beslissingen kunnen nemen, ook onder druk.
- Integriteit: Een scheidsrechter moet eerlijk en onpartijdig zijn en zich aan de regels houden.
- Stressbestendigheid: Een scheidsrechter moet in staat zijn om met stress om te gaan en kalm te blijven in moeilijke situaties.
- Conflicthantering: Een scheidsrechter moet in staat zijn om conflicten op te lossen en de-escalerend op te treden.
Mogelijkheden en Doorgroeien
De arbeidsmarkt voor een scheidsrechter is redelijk, maar dit hangt sterk af van de ambities van de scheidsrechter. Bij de lage(re) klasse er minder aanbod dan in de hogere klasse. Dit komt omdat scheidsrechters doorgaans liever bij een zo hoog mogelijke klasse fluiten, niet alleen doordat de verdiensten daar hoger liggen, maar ook omdat het meer aanzien geeft dan fluiten in een lage klasse. Doordat veel scheidsrechters in de top werkzaam willen zijn, is de arbeidsmarkt in de hoogste klasse slecht te noemen. Er is daar relatief weinig vraag, in vergelijking met het aanbod. Hierbij moet wel vermeld worden dat de eisen die gesteld worden aan een scheidsrechter in een hoge klasse veel strenger zijn dan de eisen in een lage klasse. Hierdoor is ook niet iedere scheidsrechter geschikt om op topniveau zijn werkzaamheden te verrichten.
De doorgroeimogelijkheden van een scheidsrechter hangen sterk af van zijn huidige positie. Een beginnend scheidsrechter begint doorgaans in een lage, tot midden klasse en kan naar gelang ervaring doorgroeien naar hogere klasse.
De Scheidsrechter en de Vereniging
Een succesvolle vereniging draaiende houden, komt niet vanzelf. Dagelijks zijn veel mensen bezig om de vereniging te maken die ze nu zijn. Of het nu is voor onderhoud, verzorgen van materialen, het draaien van bardiensten, schilders, spelbegeleider, etc. etc. Al deze mensen maken dat de leden wekelijks kunnen trainen en wedstrijden kunnen voetballen. Binnen veel verenigingen is de opvatting dat iedereen zijn steentje moet bijdragen. De een is leider, de ander doet aan onderhoud of draait bardiensten. Verenigingen zijn op zoek naar junioren en senioren die de uitdaging aan durven te gaan om als scheidsrechter opgeleid te worden. Ze helpen je om een goede scheidsrechter te worden. Dit past binnen de visie van de verenigingen om het voetbal naar een hoger plan te tillen. En beter opgeleide scheidsrechters, draagt bij aan een hoger niveau van het voetbal. Hierbij heb je, indien je dat wilt, tevens de kans om uiteindelijk op een hoger niveau te gaan fluiten.
Van alle senioren, de O19, de O17 en de O15 teams verwachten veel verenigingen 2-3 enthousiaste spelers (per team) die als scheidsrechter opgeleid en ingezet willen worden. Van alle teams van onder de O12, zoeken ze per team 2-3 ouders die voor spelbegeleider opgeleid en ingezet willen worden. Als iedereen hier aan mee gaat doen, wordt je 1-2x per vier weken ingezet als spelbegeleider of scheidsrechter. Zo kunnen ze ook in de nabije toekomst iedereen (dus ook jouw wedstrijd) voorzien van een scheidsrechter.
Arbeidsvoorwaarden
Een scheidsrechter is in dienst van de bond van de betreffende sport. Deze sportbonden zijn non-profitorganisaties, omdat ze niet gericht zijn op winst. Inkomsten genereren ze door contributie te vragen, entreegeld te heffen, uit schenkingen en/of door sponsoren. Op die manier moeten de kosten betaald kunnen worden.
Lees ook: Code Scheidsrechter Volleybal
De verdiensten van een scheidsrechter variëren sterk, afhankelijk van het niveau, de sport en de bond. Scheidsrechters in de professionele competities verdienen aanzienlijk meer dan scheidsrechters in de amateurcompetities.
Contacten en Samenwerking
Een scheidsrechter staat tijdens zijn werkzaamheden vooral in nauw contact met de spelers, omdat zijn werkzaamheden gericht zijn op het zo soepel mogelijk laten verlopen van een sportwedstrijd. Hij zal spelers dan ook aanwijzingen geven als het spel niet naar verwachting verloopt of bestraffen als er daadwerkelijk een overtreding op de spelregels gemaakt wordt. Naast contact met de spelers, heeft een scheidsrechter ook soms contact met mede-scheidsrechters. Dit is vooral het geval indien er in één wedstrijd sprake is van meerdere scheidsrechters. Deze moeten dan samenwerken. Contact heeft een scheidsrechter ook met de sportbond van de sport waarin hij werkzaam is. Via hun krijgt een scheidsrechter doorgaans zijn schema door.
tags: #scheidsrechter #gezocht #voetbal #eisen