Korfbal is een dynamische en unieke balsport die zowel binnen als buiten gespeeld kan worden. Deze gemengde sport, met teams bestaande uit zowel heren- als damespelers, combineert techniek, teamwork en strategisch inzicht. In dit artikel duiken we diep in de korfbal spelregels, zodat zowel beginners als ervaren spelers een compleet overzicht hebben.
Wat is Korfbal?
Korfbal is meer dan alleen een sport; het is een samensmelting van verschillende vaardigheden en een bewijs van gelijkwaardigheid in de sportwereld. Het is een teamsport die gespeeld wordt in twee vakken, waarbij het ene team aanvalt en het andere verdedigt. Korfbalteams spelen het hele jaar door; in de winter in zalen en in het voorjaar en najaar op het veld.
De Geschiedenis van Korfbal
De oorsprong van korfbal ligt in 1902, toen de Amsterdamse schoolleraar Nico Broekhuysen in aanraking kwam met de Zweedse sport ringboll. Geïnspireerd door dit spel, paste Broekhuysen het aan voor zijn leerlingen, waarbij hij de ringen verving door rieten manden. Dit was het begin van korfbal zoals we het vandaag kennen.
Het spel won snel aan populariteit, en in 1903 werd de Nederlandse Korfbal Bond (NKB) opgericht, met Broekhuysen als voorzitter. Later ontstonden er verschillende bonden, die uiteindelijk fuseerden tot het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV).
Basisprincipes van Korfbal
Korfbal kenmerkt zich door een aantal fundamentele principes die het spel uniek maken.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
- Gemengd team: Een team bestaat uit zowel mannen als vrouwen. In principe bestaat een team uit 4 herenspelers en 4 damesspelers.
- Twee vakken: Het speelveld is verdeeld in twee vakken, met in elk vak aanvallers en verdedigers. Aanvalsvak - Het veld is verdeeld in twee vakken.
- Samenwerking: Teamleden moeten samenwerken om te scoren en te verdedigen. Korfbal is een spel waarin goed samengespeeld moet worden en de bal overgegooid wordt.
- Niet lopen met de bal: Spelers mogen niet lopen met de bal in de hand. Een speler in balbezit mag niet lopen met de bal. Dit gebeurt wanneer een speler na het vangen van de bal beide benen verplaatst. Voor de allerkleinsten wordt deze regel soepeler gehanteerd. Het is echter wel toegestaan om van voet te wisselen terwijl je op dezelfde plaats blijft staan. Na het afspelen van de bal kun je weer vrij bewegen over het speelveld.
- Verdedigd schieten: Een speler mag niet schieten als hij verdedigd wordt. Een speler is verdedigd wanneer de verdediger dichtbij de aanvaller staat, tussen de paal en de aanvaller in, met de handen omhoog.
Het Speelveld en de Benodigdheden
Korfbal wordt gespeeld op een veld met een afmeting (vanaf 2014) van 40 x 20 meter. In de zaal is ook een afmeting van 20m x 12m toegestaan. Elk team heeft op haar helft een korf met een hoogte van 3,5 meter. Bij de jeugdige spelers is de korfbalpaal op 2,5 tot 3 meter hoogte. De korf waarin gescoord moet worden is een ronde kunststof korf met een inwendige diameter van 40,5 cm. De paal moet 3,5 meter hoog zijn. Bovenaan hangt een korf.
Scoren: De Kern van het Spel
Scoren bij korfbal doe je door de bal door de korf van de tegenstander te gooien. De bal moet daarvoor volledig door de korf vallen van boven naar beneden. Scoren van onderaf is niet mogelijk. Punten scoren kun je door verschillende technieken toe te passen, zoals een afstandsschot, een doorloopbal die onderhands in de loop wordt meegegeven en gescoord, en een korte kans, waarbij er van dichtbij geschoten wordt, bijvoorbeeld bij een vrije bal.
Spelers kunnen scoren door middel van:
- Afstandsschotten: Dit is een schot vanaf 6 tot 10 meter afstand.
- Doorloopballen: Een snelle aanval waarbij de bal in de loop wordt meegegeven en gescoord.
- Strafworpen: Toegekend na een overtreding van de tegenpartij. Als een speler een andere speler van het aanvalsteam in het spel belemmert tijdens de aanval, dan kan dit reden zijn voor een strafworp als consequentie op de overtreding.
- Vrije worpen: Toegekend na bepaalde overtredingen. Je kunt ook scoren door het doen van een vrije worp.
Gedetailleerde Spelregels
Om het spel eerlijk en vloeiend te laten verlopen, zijn er diverse spelregels waar spelers zich aan moeten houden.
Algemene Regels
- Lopen met de bal: Zoals eerder genoemd, is het niet toegestaan om met de bal te lopen.
- Verdedigd schieten: Een speler mag niet schieten als hij verdedigd wordt.
- Gemengd verdedigen: Bij gemengd korfbal mogen jongens enkel jongens verdedigen en meisjes enkel meisjes. Als men zich hier niet aan houdt en bijvoorbeeld een vrouwelijke speler een man verdedigd, volgt een strafbal. Overtreding leidt tot een strafworp.
- Wisselen van vak en functie: Om de twee doelpunten wordt er gewisseld van vak en functie, waarbij de doelpunten van beide partijen worden meegeteld. In jeugdteams wisselen teamleden sneller van vak en functie. Bij sommige clubs wisselen ze om de tien minuten i.p.v.
- Balbezit: Wanneer een speler de bal vast heeft, mag deze niet worden ontnomen door een andere speler door aan de bal te trekken of de bal uit de handen te tikken.
- Geen contactsport: Korfbal is geen contactsport. Dat houdt in dat je de tegenstander niet mag hinderen met je lichaam. Wanneer een speler de bal wil gooien mag de tegenstander dit zo moeilijk mogelijk proberen te maken. Enkel mag hierbij geen contact worden gemaakt met de bal of de speler.
- Voetbal: Wanneer de bal bewust of onbewust op de voeten of onderbenen van een speler komt, is het ‘voetbal’.
- Duiken op de bal: Wanneer de bal over het veld rolt, is het niet toegestaan om op de bal te duiken.
- Bal uit: Wanneer de bal de grond raakt buiten de lijnen, is de bal uit. Dit geldt ook als een speler zich op of buiten de lijnen bevindt wanneer hij in contact is met de bal.
- Overgeven van de bal: Het is niet toegestaan om de bal direct over te geven aan een andere speler van het team. De bal moet dus altijd los door de lucht zijn gegaan voordat een teamgenoot de bal vangt.
Aanvullende Regels en Uitzonderingen
- Schieten na afvangen: Een speler mag na zijn eigen schot niet direct na het afvangen weer schieten. De speler moet de bal eerst overspelen naar een medespeler. Als speler A schiet en mist, en speler B vangt af, mag diegene wel meteen schieten.
- 10-secondenregel: Een speler moet binnen 10 seconden de bal overspelen naar een medespeler.
- Wisselen: Wisselen is toegestaan tijdens een time-out en rust. Krijgt iemand op de bank een gele kaart, dan mogen er door dat team geen time-outs en wissels aangevraagd worden gedurende die periode.
- SUPER-speler: De SUPER-speler is een wisselspeler van de ploeg die achter staat. De verhouding in het veld is dan 5-4.
Specifieke Spelregels
- Tijdsduur: Een wedstrijd duurt 4 x 10 minuten. Er zijn korte time-outs van 1 minuut na 10 en 30 minuten, en een rust van 5 minuten na 20 minuten. Dit zijn de vastgestelde momenten voor wissels en korte instructies.
- Afmetingen speelveld: Het speelveld is 24m x 12m.
- Balgrootte: De balgrootte is afhankelijk van de leeftijdscategorie.
De Rol van de Scheidsrechter
De scheidsrechter speelt een cruciale rol in het handhaven van de regels en het eerlijk laten verlopen van het spel. De IKF ziet de scheidsrechter als een spelleider die het mogelijk maakt dat de spelers met elkaar kunnen wedijveren. De scheidsrechter zorgt ervoor dat de regels worden nageleefd en dat het spel eerlijk verloopt.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
Internationale Regels en Nationale Afwijkingen
De IKF vertegenwoordigt 70 landen, waarvan Nederland het grootste korfballand is. De internationale commissie die de spelregels opstelt, het Playing Rules Committee (PRC), bestaat uit vertegenwoordigers uit België, Hongkong, Portugal en Nederland. Het bestuur van de IKF stelt uiteindelijk de spelregels vast.
Naast de spelregels zijn er de zogenaamde Competition Regulations, waarin landen maatwerk kunnen leveren. Het KNKV heeft bijvoorbeeld afwijkende regels voor het aantal mannen en vrouwen in jeugd- en breedtekorfbal, en staat acht wisselspelers op de bank toe (waar de spelregels maximaal zes toestaan).
De IKF heeft in 2023 enkele aanbevelingen gedaan aanvullend op de spelregels. Met deze competition regulations (CR) geeft de IKF ruimte aan de nationale bonden om maatwerk te leveren. Er zijn afwijkingen voor de veldcompetitie en de damescompetitie ten opzichte van de ‘Spelregels korfbal 2024’.
Korfbal Vandaag
Korfbal is uitgegroeid tot een internationale sport en wordt op verschillende niveaus beoefend. Er zijn verschillende competitieniveaus, zoals de veldcompetitie en de zaalcompetitie, met als hoogste klasse de Korfbal League. De sport bestaat in Nederland al langer dan een eeuw en aan populariteit ontbreekt het nog steeds niet. Korfbalteams staan wekelijks tegenover elkaar om te winnen of te verliezen.
Tips voor Korfballers
- Kleding: Korfbalkleding is gemaakt van soepele stoffen, waarin spelers voldoende bewegingsvrijheid hebben. De stoffen kunnen daarnaast vocht en warmte goed reguleren en de lichaamstemperatuur optimaal houden.
- Schoenen: Wie korfbalt kan maar beter goeie schoenen dragen.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
tags: #korfbal #spelregels #uitleg