Korfbal, een sport bedacht door de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen, heeft een rijke geschiedenis en een uniek karakter. Het is een sport die in Nederland is ontstaan en zich inmiddels over de hele wereld verspreid heeft. Maar ondanks de populariteit en de internationale erkenning, blijft de vraag bestaan: waarom wordt korfbal soms niet als een volwaardige sport beschouwd? Dit artikel duikt in de geschiedenis, de kenmerken en de uitdagingen van korfbal om een antwoord te geven op deze vraag.
De Ontstaansgeschiedenis van Korfbal
Korfbal vindt zijn oorsprong in het begin van de 20e eeuw. Nico Broekhuysen (1876-1958), een onderwijzer aan de Nieuwe Schoolvereeniging te Amsterdam, liet zich inspireren door een cursus openluchtspelen in Nääs, Zweden. Tijdens deze cursus kwam hij in aanraking met "ringball", een spel dat gespeeld werd met een bal en een ring.
Van Ringball naar Korfbal
Broekhuysen werkte zijn idee verder uit in Amsterdam, in nauw overleg met C. Vrij, directeur van de Nieuwe Schoolvereeniging. De ijzeren ring werd vervangen door manden of korven, wat de naam "korfbal" verklaart. In september 1902 speelden leerlingen van de Nieuwe Schoolvereeniging als eersten het nieuwe spel op een braakliggend terrein.
De Eerste Spelregels en Populariteit
Al in de volgende maand verscheen een eerste druk van de spelregels. Korfbal werd aangeprezen als een sport waarbij het gevaar van schoppen, zoals bij voetbal, geheel was uitgesloten. Dit sprak veel ouders aan. Korfbal raakte snel bekend, mede dankzij de lezingen en cursussen die Broekhuysen door het hele land gaf. Het spel voldeed aan de behoefte om de lichamelijke conditie van de jeugd te verbeteren. Het was eenvoudig aan te leren en zorgde voor een veelzijdige ontwikkeling van het lichaam door het rennen, gooien, vangen en schieten.
De Oprichting van de Nederlandsche Korfbalbond
Op 2 juni 1903 werd de Nederlandsche Korfbalbond (N.K.B.) opgericht in Amsterdam. Broekhuysen werd de voorzitter van de nieuwe bond. Dit bood de mogelijkheid om propaganda, spelregels en wedstrijden centraal te regelen.
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
Korfbal als Gemengde Sport: Een Revolutionair Idee
Een van de meest opvallende kenmerken van korfbal is het gemengde karakter. In het begin van de 20e eeuw was het ongebruikelijk dat mannen en vrouwen samen één sport beoefenden. Korfbal trok hierdoor veel bekijks én kritiek.
Kritiek en Acceptatie
Sommigen vonden dat korfbal te veel gelegenheid bood tot "flirtations en kleine stille vrijerijtjes". Anderen, zoals Jasper Warnar, voorzitter van de N.V.B., zagen geen gevaar voor voetbal. Hij stelde dat korfbal werd beoefend in kringen die anders toch niet zouden voetballen. Voetbal werd als "mannelijker" beschouwd, terwijl korfbal geschikt werd gevonden voor dames en schoolkinderen.
De Ontwikkeling van Aparte Bonden
Ondanks de kritiek bleef korfbal groeien. Er ontstonden zelfs aparte heren-korfbalploegen, met name in Gelderland. Op 22 april 1920 werd de Christelijke Korfbalbond in Nederland opgericht. De N.K.B. was hier niet blij mee, maar beide bonden sloten wel een overeenkomst met betrekking tot spelregels, schorsingen en royementen.
De Groei en Ontwikkeling van Korfbal
Na de oprichting van de N.K.B. in 1903, begon korfbal zich verder te ontwikkelen. Er ontstonden regionale en plaatselijke bonden die competities opzetten.
Regionale Bonden en Competities
Vanaf 1909 ontstonden er regionale en plaatselijke bonden die het korfbal ter plekke verder ontwikkelden door het opzetten van competities. De N.K.B. sloot vanaf 1919 contracten af met deze bonden, waarbij zij de landelijke bond als leidend lichaam erkenden.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
De Landelijke Competitie
In 1904-1905 begon de N.K.B. met een competitie in Noord-Holland (lees: Amsterdam), waarbij de winnaar van de eerste klasse gelijk het landskampioenschap verwierf. Vanaf 1913-1914 deed ook de kampioen van de eerste klasse van het Oosten mee aan de titelstrijd.
Clubnamen en Identiteit
De N.K.B. had aanvankelijk geen regels over clubnamen, maar in 1919 werd bepaald dat nieuwe verenigingen voldoende moesten afwijken van reeds bestaande clubs. Dit leidde ertoe dat diverse clubs hun naam zonder puntjes gingen schrijven.
Korfbal en Religie: Een Gevoelige Kwestie
Onder protestanten stond korfbal niet altijd hoog aangeschreven, met name omdat veel sporten op zondag werden beoefend. Er bestonden ook bedenkingen tegen de aandacht van prestaties in de pers.
Christelijke Korfbalclubs
Vanaf 1918-1919 ontstonden de eerste christelijke korfbalclubs. In 1920 werd de Christelijke Korfbalbond in Nederland (C.K.B.) formeel opgericht. De C.K.B. wilde korfbal op zaterdag mogelijk maken voor de christelijke jeugd.
Fusie en Oorlogstijd
Na de Duitse inval werden er pogingen ondernomen om een fusie tussen de N.K.B. en de C.K.B. tot stand te brengen. De C.K.B. weigerde echter betrokken te raken bij het korfballen op zondag en hief zichzelf in 1942 op.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Korfbal Vandaag de Dag
Anno 2016 bestaat de sport korfbal bijna 115 jaar. De sport is inmiddels uitgegroeid tot een internationale sport die op vijf continenten en in bijna zeventig landen wordt gespeeld.
De Rol van het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV)
Het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van korfbal. De hoofdambities van de bond zijn om zoveel mogelijk mensen te laten genieten van korfbal én korfbal naar Olympisch niveau te brengen.
Korfbal als Teamsport
Korfbal is een teamsport waarbij samengewerkt wordt tussen jongens en meisjes. Er is een aanvals- en een verdedigingsvak en er zijn geen specifieke rolverdelingen tussen de spelers en speelsters.
Korfbal in het Onderwijs
Korfbal is populair op scholen, omdat jongens en meiden gezamenlijk kunnen sporten. Het is geen dure sport en de bond ondersteunt de clubs door het hele land.
Internationale Erkenning
In 1993 werd de IKF erkend door het Internationaal Olympisch Comité. Dit betekent dat korfbal tot de ‘olympische familie’ behoort. Het doel is om met korfbal in 2028 voor het eerst een programmasport op de Olympische Spelen te zijn.
Korfbal: Meer Dan een Sport?
Korfbal is meer dan alleen een sport. Het is een sport met een rijke geschiedenis, een uniek karakter en een sterke sociale component.
De Sociale en Culturele Waarde van Korfbal
Korfbal staat bekend om zijn verenigingscultuur. Het is een sport waar vaak hele families bij betrokken zijn. Het warme, sociale klimaat is typisch voor korfbal.
De Uitdagingen voor de Toekomst
Ondanks de vele positieve aspecten, staat korfbal voor een aantal uitdagingen. Zo is er de perceptie dat korfbal een "suffe" sport is. Ook is er de uitdaging om meer landen op topniveau te krijgen.
Korfbal en de Olympische Spelen
Het feit dat korfbal nog geen Olympische sport is, speelt een rol in de landelijke bekendheid. Tijdens EK's en WK's zitten Nederland en België altijd in de finale en wint Nederland meestal. Meer competitie zou de sport ten goede komen.