De gemeente Vijfheerenlanden streeft naar een evenwichtig en toekomstbestendig sportaccommodatiebeleid. Dit beleid is opgesteld als onderdeel van het bredere sportbeleid en heeft als doel een fijnmazig aanbod van binnen- en buitensportaccommodaties te waarborgen voor de inwoners van Leerdam, Vianen en Zederik. Dit artikel geeft inzicht in de huidige situatie, de uitdagingen en de uitgangspunten voor het toekomstige sportaccommodatiebeleid.
Huidige situatie: Een divers aanbod met uitdagingen
Accommodatieaanbod en spreiding
Vijfheerenlanden beschikt over een divers aanbod aan sportaccommodaties, zowel binnen als buiten. De accommodaties zijn evenwichtig gespreid over de gemeente, met vanzelfsprekend het grootste aanbod in Vianen en Leerdam. Inwoners hebben acceptabele reisafstanden tot een binnen- en buitensportaccommodatie. Een schematische weergave van de sportaccommodaties en hun ligging geeft een duidelijk beeld van de spreiding.
Kwaliteit en functionaliteit
De kwaliteit van de accommodaties is wisselend. Sommige accommodaties, zoals die van SV Meerkerk, SC Everstein en Het Spant, zijn verouderd en naderen het einde van hun levensduur. Andere accommodaties scoren onvoldoende tot slecht op het gebied van duurzaamheid. Over het algemeen is de functionaliteit van de accommodaties op orde, maar de multifunctionaliteit laat twee gezichten zien.
Gebruik en bezetting
De bezetting van de sportaccommodaties varieert. Gymzalen hebben een betere bezetting dan voorheen, maar er is nog steeds leegstand in vijf gymzalen. De bezetting wordt weergegeven in hele uren per jaar, met een stippellijn die aangeeft wanneer sprake is van een voldoende bezetting. De gemeente beschikt over voldoende binnensportaccommodatie om de meeste verenigingssporten te huisvesten, maar er zijn beperkingen voor sporten die meer ruimte nodig hebben.
De zwembaden in de gemeente ontvangen gezamenlijk circa 186.000 bezoeken per jaar, wat neerkomt op 173 bezoeken per m² water per jaar. Dit is iets onder het Nederlandse gemiddelde. Er zijn verschillen in de tarieven van de beide binnenbaden, waarbij Helsdingen (Vianen) qua uitstraling aanmerkelijk beter is dan Berenschot (Leerdam).
Lees ook: Korfbalstatistieken: Ruben Zwaan
Tarieven en beheer
Er zijn verschillen in de tarieven van de binnensportaccommodaties. De tarieven in Vianen en Leerdam liggen hoger dan te doen gebruikelijk. De gemeente hanteert een uurtarief voor het gebruik van de velden. In de voormalige gemeente Vianen is de gemeente zelf actief in het beheer van de sportaccommodaties, terwijl in de meeste gemeenten in Nederland het beheer (nagenoeg) volledig geprivatiseerd is.
De gemeente draagt bij aan de totstandkoming van sportaccommodaties, bijvoorbeeld door een subsidie van 60% te verlenen voor de aanleg van tennisbanen. Verenigingen zijn verantwoordelijk voor (groot) onderhoud en vervanging van accommodaties die aan hen zijn overgedragen. Er zijn constructies waarbij de gemeente het onderhoud aan de velden zelf uitvoert of een subsidie verleent aan de gebruikers voor het onderhoud.
Uitdagingen voor de toekomst
Toenemende vraag en veranderende behoeften
De vraag naar sportaccommodaties zal in de toekomst toenemen, mede door de groeiende groep senioren in de gemeente. Prognoses laten zien dat er voor de meeste typen sporten een groei te verwachten is, met uitzondering van tennis. De behoeften van de inwoners veranderen, met een groeiende vraag naar sport- en beweegactiviteiten die zijn afgestemd op specifieke doelgroepen, zoals senioren en mensen met een migratieachtergrond.
Veroudering en duurzaamheid
Veel sportaccommodaties naderen het einde van hun technische levensduur of hebben deze inmiddels bereikt. De accommodaties voldoen vaak niet aan de laatste eisen op het gebied van energieverbruik en klimaatneutraliteit. Er is behoefte aan investeringen in verduurzaming en renovatie van de accommodaties.
Samenwerking en integraliteit
Er is behoefte aan meer samenwerking tussen sport, welzijn en zorg. Verschillende verenigingen en accommodaties functioneren vaak nog op zichzelf. Er liggen kansen om sport- en beweegdeelname te verhogen door ontmoeting, sport, welzijn en zorg te integreren.
Lees ook: Homoseksualiteit en korfbal
Uniformering en harmonisatie
De gemeenten vervulden voorheen verschillende rollen voor sportaccommodaties onderling, wat heeft geleid tot verschillen in tarieven, beheer en exploitatie. Het is nodig dat een situatie van ‘gelijke monniken, gelijke kappen’ ontstaat, waarbij alle gebruikers gelijk worden behandeld.
Uitgangspunten voor het toekomstige accommodatiebeleid
Basisvoorziening als uitgangspunt
Het toekomstige accommodatiebeleid hanteert het begrip ‘basisvoorziening’ als centraal uitgangspunt. De basisvoorziening omvat alle voorzieningen die nodig zijn voor de uitoefening van de sport, zoals sportvloeroppervlak, belijning, kleed- en wasruimten. De gemeente Vijfheerenlanden faciliteert de breedtesport en de basisvoorziening is afgestemd op die breedtesport.
Gefaseerde harmonisatie van tarieven en huur
De tarieven en huur voor de basisvoorziening worden gefaseerd geharmoniseerd. De gemeente streeft naar maatschappelijke tarieven voor sportverenigingen en subsidieert waar nodig. Voorzieningen die niet tot de basisvoorziening behoren, zoals voorzieningen voor topsport, dienen door de initiatiefnemer zelf te worden gedragen.
Investeren in kwaliteit en duurzaamheid
De gemeente zet de komende jaren stapsgewijs in op een kwaliteitsslag en verduurzaming van de sportaccommodaties. Investeringen in LED-verlichting en andere duurzame oplossingen krijgen de hoogste prioriteit.
Stimuleren van samenwerking en parkbeheer
De gemeente stimuleert samenwerking tussen sportverenigingen, welzijnsorganisaties en zorginstellingen. Er wordt aandacht gevraagd voor de beweegvriendelijkheid van de buitenruimte en het parkbeheer wordt voldoende ingebed en gestructureerd.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Rol van de gemeente en verenigingen
De gemeente Vijfheerenlanden faciliteert de breedtesport en is verantwoordelijk voor de instandhouding van de basisvoorziening. Verenigingen zijn zelf verantwoordelijk voor de totstandkoming en instandhouding van tennisaccommodaties en andere voorzieningen die niet tot de basisvoorziening behoren.
Financiële gevolgen en evaluatie
De beschreven voorstellen hebben financiële gevolgen voor de gemeente. De tarieven vormen het sluitstuk van het accommodatiebeleid. De gemeente handhaaft maatschappelijke tarieven voor sportverenigingen en subsidieert waar nodig. Het sportaccommodatiebeleid wordt periodiek geëvalueerd, waarbij de normen van sportbonden en algemeen geldende ruimtenormen worden meegenomen.
tags: #korfbal #aan #wandrek #spelregels