De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB), een instituut in de Nederlandse sportwereld, heeft een rijke en veelbewogen geschiedenis. Van de bescheiden start in 1889 tot de huidige status als een van de belangrijkste sportbonden van Nederland, heeft de KNVB een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling en popularisering van het voetbal. Dit artikel duikt in de geschiedenis van de KNVB, van de oprichting tot de fusie in 1940 en de latere ontwikkelingen.
De Oprichting en Vroege Jaren (1889-1900)
In 1889 gaf W.J.H. (Pim) Mulier de aanzet tot de oprichting van de Nederlandschen Voetbal- en Athletischen Bond (NVAB). Mulier, die beschouwd kan worden als de grondlegger van het voetbal in Nederland, had al op jonge leeftijd een voetbalclub opgericht en zette zich in voor de organisatie van de sport. Tijdens de oprichtingsvergadering waren vooral clubs uit het westen van Nederland vertegenwoordigd, waaronder Rotterdamsche Cricket- en Football-Club "Concordia", Delftsche F.C., Haarlemsche F.C., Haarlemsche F.C. "Excelsior", Haagsche Voetbal-Vereeniging, Rotterdamsche Cricket- en Football-Club "Olympia", Voetbalvereniging Rotterdam, Amsterdamsche Sportclub, Amsterdamsche F.C. "R.A.P." en de Voetbal-Vereniging "Amsterdam".
Het doel van de NVAB was het bevorderen en algemeen bekend maken van het voetbalspel en de atletische spelen in Nederland, evenals het instellen van kampioenschappen en het verkrijgen van zuivere records. Hoewel er discussie was over de combinatie van atletiek en voetbal, werd atletiek aanvankelijk opgenomen in de bond op initiatief van Pim Mulier.
In 1895 werd de atletiek echter weer afgesplitst en veranderde de naam van de bond in Nederlandsche Voetbalbond (NVB). Het doel van de NVB werd nu specifiek gericht op de bevordering van het voetbalspel in Nederland, door het uitschrijven, regelen en aanmoedigen van wedstrijden, het uitgeven van handleidingen en geschriften, het behartigen van de belangen van de bond en zijn leden, en het maken van propaganda voor het voetbalspel.
Al snel begon de NVB met het uitgeven van periodieken, zoals de Voetbal-Almanakken (later Voetbal-jaarboekjes genoemd) en Het Sportblad, dat vanaf 1900 het Officieel Orgaan van den Nederlandschen Voetbalbond werd. Ook de Sportkroniek werd vanaf 1919 een officieel orgaan van de NVB.
Lees ook: Wat is de Koning van de Wedstrijd?
Competitie en Bekerwedstrijden
De NVB kreeg het exclusieve recht om wedstrijden in competitieverband te organiseren en werd internationaal erkend als de voetbalbond van Nederland. De bond organiseerde onder andere de wedstrijden om de Nederlandse Voetbalbeker. Naast de nationale bond organiseerden plaatselijke en gewestelijke bonden competities voor nieuwe clubs en lagere elftallen van reeds bestaande clubs.
In de beginjaren konden clubs kiezen of ze zich aansloten bij de NVB of bij de plaatselijke of gewestelijke bonden. Voorwaarde voor toetreding tot de NVB was een minimaal ledental van elf werkende leden. De gewestelijke en plaatselijke bonden konden erkend worden door de NVB, waarbij ze een overeenkomst ondertekenden waarin ze de NVB erkenden als het "leidend lichaam op voetbalgebied" en beloofden de spelregels en liefhebbersbepalingen van de NVB te volgen.
De NVB was organisatorisch ingedeeld in een bestuur, een bestuurscommissie en diverse commissies voor specifieke onderwerpen, zoals reglementsherzieningen, kascommissie, pers- en propagandacommissie, protestcommissie, en commissies voor scheidsrechters, de Voetbal-Almanak, vertegenwoordigende elftallen, schoolvoetbal en militair voetbal.
Hoewel er in het eerste decennium van de NVB geen wedstrijd om het Kampioenschap van Nederland was, bestond er wel een 1ste klasse competitie in het westen, waarvan de winnaar automatisch kampioen van Nederland was. Later werden ook in het oosten, zuiden en noorden 1ste klasse competities opgericht, waardoor een landelijk kampioenschap mogelijk werd.
Het initiatief tot het houden van bekerwedstrijden nam de NVB in 1898. Het idee kwam van de Amsterdammer H.M.C. Holdert, die de NVB een beker ter beschikking stelde. Ondanks dit initiatief werd de bekercompetitie in de beginjaren niet erg populair bij clubs en publiek. Na de Tweede Wereldoorlog werd de bekercompetitie nieuw leven ingeblazen, maar het duurde tot de invoering van het betaalde voetbal in 1954 voordat de bekercompetitie echt populair werd.
Lees ook: Is de Koning Voetbal App de moeite waard? Onze review.
Internationale Wedstrijden en de Nederlandsch Elftal Commissie
De eerste internationale wedstrijden waren vriendschappelijke wedstrijden tegen voornamelijk Engelse en Belgische clubs. In 1904 was de NVB een van de zeven landelijke voetbalorganisaties die de Fédération Internationale de Football Association (FIFA) oprichtten, met als doel het bevorderen van het voetbalspel en het organiseren van internationale voetbalwedstrijden.
In 1905 werd de Nederlandsch Elftal Commissie ingesteld, die verantwoordelijk was voor het selecteren van de beste spelers van Nederland voor interlandwedstrijden. Na een desastreus verlies tegen Engeland in 1907 werd een Engelse bondstrainer aangesteld om het spelpeil te verhogen. De Nederlandsch Elftal Commissie hield zich steeds meer bezig met de organisatie van de interlandwedstrijden.
In 1926 werd de naam van de commissie gewijzigd in de Technische Commissie, met een uitgebreider takenpakket, waaronder jeugdwerk, het opleiden van spelleiders, het tegengaan van ruw spel, en het vaststellen van vaardigheidseisen in de voetbalsport. Het kiezen van de spelers van het Nederlands elftal kwam op het tweede plan terecht, wat resulteerde in teleurstellende resultaten. In 1930 werd daarom uit de Technische Commissie een Keuzecommissie benoemd, die zich louter zou bezighouden met het samenstellen van het Nederlands Elftal.
Pas aan het eind van de jaren vijftig werd de Keuzecommissie opgeheven en werd de bondscoach verantwoordelijk voor de samenstelling van het elftal en de tactische beslissingen.
De Fusie van 1940
Een belangrijk moment in de geschiedenis van de KNVB is de fusie in 1940. Er is een uitgebreid onderzoek gedaan naar de fusie van de Nederlandse Voetbalbonden op 1 augustus 1940, samengesteld door de afdeling archief en documentatie.
Lees ook: Martijn de Koning: zijn carrière
Jubileumboeken en Historische Documenten
De geschiedenis van de KNVB is vastgelegd in diverse jubileumboeken en historische documenten. Zo is er het boek "Koning Voetbal: 100 jaar K.N.V.B." van N.J.P. Giltay Veth, dat een uitgebreid overzicht geeft van de eerste eeuw van de bond. Daarnaast zijn er diverse jaarverslagen, archiefinventarissen en andere publicaties die inzicht geven in de organisatie, de activiteiten en de ontwikkelingen van de KNVB door de jaren heen.
De KNVB Vandaag
De KNVB is tegenwoordig een moderne en professionele sportbond, die een cruciale rol speelt in de ontwikkeling van het voetbal in Nederland. De bond is verantwoordelijk voor de organisatie van competities, de opleiding van trainers en scheidsrechters, de vertegenwoordiging van het Nederlands voetbal in internationale organisaties, en de bevordering van de voetbalsport in de breedste zin van het woord. De KNVB is een belangrijke speler in de Nederlandse sportwereld en draagt bij aan de populariteit en de maatschappelijke betekenis van het voetbal.
tags: #koning #voetbal #knvb #geschiedenis