Voetbal is een sport die constant in ontwikkeling is, waarbij de focus steeds meer komt te liggen op het verbeteren van de technische vaardigheden van spelers, van jong tot oud. De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) speelt hierin een cruciale rol door richtlijnen en hulpmiddelen aan te bieden die trainers helpen om hun spelers optimaal te ontwikkelen. Dit artikel bespreekt de KNVB voetbalvisie op balvaardigheidstraining en de recente ontwikkelingen omtrent koppen in het voetbal, inclusief de nieuwe richtlijnen die vanaf seizoen 2025/’26 van kracht zullen zijn.
Balvaardigheidstraining volgens de KNVB-visie
De KNVB benadrukt dat het aanleren van voetbalhandelingen, zoals dribbelen, passen, schieten, aannemen en de bal veroveren, het meest effectief gebeurt in voetbalechte situaties. Dit betekent dat een pass niet alleen technisch correct moet zijn, maar ook op het juiste moment, met de juiste snelheid en op de gewenste plaats moet aankomen, rekening houdend met de doelstelling van de voetbalvorm.
Integratie van voetbalhandelingen in trainingen
De warming-up en de eerste voetbalvormen van elke training bieden ideale mogelijkheden om balvaardigheid centraal te stellen. Denk hierbij aan een oversteekspel waarin dribbelen en passeren centraal staan. Vervolgens kunnen deze handelingen direct in de praktijk worden gebracht in andere voetbalvormen, waarbij spelers de weerstanden van het voetbalspel ervaren, zoals tegenstanders, medespelers, een afgebakende ruimte en een speelrichting.
De keuze van de ruimte, het aantal spelers en de spelregels kan worden aangepast om specifieke voetbalhandelingen te stimuleren. Bijvoorbeeld, een 3 tegen 2 situatie op een breed veld zal vaker passen en aannemen vereisen, terwijl een 3 tegen 3 situatie op een smal veld dribbelen en passeren zal bevorderen.
Observatie en feedback
Tijdens de training is het essentieel om de spelers goed te observeren en jezelf de volgende vragen te stellen bij elke voetbalhandeling:
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
- Heeft de speler de juiste positie gekozen?
- Heeft de speler het juiste moment herkend?
- Heeft de actie van de speler de juiste snelheid?
- Heeft de actie van de speler de juiste richting?
Deze vragen helpen trainers om te beoordelen waar, wanneer en hoe de actie wordt uitgevoerd, in relatie tot de doelstelling van de voetbalvorm. Door met deze "bril" naar de uitvoering van de spelers te kijken, kan worden voorkomen dat ze voetbalhandelingen aanleren die in wedstrijden niet effectief zijn. Deze aanpak helpt bij het identificeren van precieze verbeterpunten, waardoor de voetbalvorm kan worden aangepast en spelers nog beter en met plezier kunnen leren voetballen.
Rinus: Het trainersplatform van de KNVB
Rinus is een platform dat trainers de mogelijkheid biedt om specifieke voetbalhandelingen te verbeteren in voetbalvormen. Via de filterbak kunnen trainers de gewenste handeling selecteren onder het kopje "Voetbalhandeling". Dit stelt trainers in staat om gerichte oefeningen te vinden en te implementeren in hun trainingen.
Koppen in het voetbal: Veiligheid en Verantwoordelijkheid
Koppen is al lange tijd een integraal onderdeel van het voetbalspel. Echter, de toenemende aandacht voor de mogelijke gevolgen van herhaaldelijk koppen voor de hersengezondheid van voetballers heeft geleid tot nieuwe richtlijnen en maatregelen. Hoewel er nog geen onomstotelijk bewijs is dat koppen direct hersenschade veroorzaakt, wijzen steeds meer onderzoeken erop dat herhaaldelijk koppen met grote impact en onvoldoende hersteltijd een potentieel risico kan vormen voor de gezondheid van spelers.
Maatregelen en Onderzoek van de KNVB
De KNVB heeft de afgelopen jaren al verschillende maatregelen genomen om de veiligheid te vergroten en de kopbelasting te beperken:
- Jeugdteams tot en met Onder 12 jaar spelen op kleinere velden met lichtere ballen.
- Er gelden aangepaste spelregels, zoals indribbel en selfpass.
- Jeugdspelers dienen de koptechniek spelenderwijs en verantwoord te leren, bij voorkeur met lichtere ballen of foamballen, zodat zij later veilig, technisch vaardig en met vertrouwen kunnen koppen.
De KNVB volgt de wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet en onderzoekt samen met het Amsterdam UMC de effecten van koppen bij amateurspelers. Daarbij wordt gekeken naar stoffen die vrijkomen in de hersenen na een kopbal; de resultaten worden dit jaar verwacht. Daarnaast werkt de KNVB internationaal samen met UEFA en FIFA, onder meer in de Head Injury Expert Group.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Nieuwe Richtlijnen vanaf Seizoen 2025/’26
Op basis van recente bevindingen en internationale ontwikkelingen voert de KNVB vanaf seizoen 2025/’26 aanvullende richtlijnen in:
- Geen verbod, wel verantwoordelijkheid: Koppen blijft onderdeel van het voetbalspel, maar wordt verantwoord, technisch goed en veilig aangeleerd.
- Herstel en belasting: Het advies is om koptechniek één keer per maand te trainen, maar zeker niet meer dan één keer per week.
- Leeftijdspecifieke adviezen:
- Jeugdspelers tot Onder 12 jaar: maximaal 5-10 kopballen per training.
- Onder 12 tot Onder 19 jaar: maximaal 5-12 kopballen.
- Senioren: maximaal 15 kopballen na een lange bal over meer dan 20 meter.
- Aangepaste spelregels binnen trainingsvormen: Minder lange ballen tijdens trainingen, meer het spel hervatten vanaf de grond, doorwisselen van posities.
- Rinus-trainersplatform: Via Rinus ontvangen trainers spel- en wedstrijdvormen en tips om koppen spelenderwijs en veilig aan te leren.
- Internationale samenwerking: KNVB werkt met UEFA, FIFA en andere bonden verder aan wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen die wereldwijd kunnen worden toegepast.
De KNVB heeft ook een white paper uitgebracht met de titel "Veilig koppen. Verstandig spel." waarin de visie op veilig koppen verder wordt uiteengezet.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
tags: #knvb #voetbalshop #bal #informatie