De KNVB, de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond, staat aan de basis van het Nederlandse voetbal, van de Eredivisie tot aan de amateurverenigingen. Met een groot aantal leden, van jong tot oud, man en vrouw, en mensen met een beperking, is voetbal de meest populaire sport in Nederland. Om het amateurvoetbal aantrekkelijk en toekomstbestendig te houden, voert de KNVB regelmatig wijzigingen door in de competitiestructuur. Een belangrijke stap in deze optimalisatie is de gemengde indeling van teams in de 2e en 3e klasse, die vanaf het seizoen 2026/'27 van kracht zal zijn.
Aanleiding en Doelstelling van de Gemengde Indeling
De aanleiding voor deze verandering is de dalende trend van het aantal zondagclubs dat overstapt naar de zaterdag. Deze afname leidt tot langere reisafstanden en maakt het moeilijker om gelijkwaardige competities te organiseren, vooral op de zondag. De KNVB wil deze problemen aanpakken door zaterdag- en zondagteams in dezelfde poules in te delen.
Het doel van de gemengde indeling is drieledig:
- Vermindering van reisafstanden: Door teams uit verschillende speeldagen samen te voegen, kunnen de afstanden die clubs moeten afleggen om wedstrijden te spelen worden verkort.
- Aantrekkelijkere competities: Meer regionale derby's en een betere spreiding van teams moeten leiden tot spannendere en interessantere competities.
- Toekomstbestendigheid: De KNVB wil de voetbalpiramide toekomstbestendig maken door in te spelen op de veranderende voorkeuren van clubs en spelers.
De Praktische Uitwerking van Gemengd Indelen
Vanaf het seizoen 2026/'27 worden de 2e en 3e klasse gemengd ingedeeld, wat betekent dat zaterdag- en zondagverenigingen in dezelfde poule kunnen worden ingedeeld. Zondagclubs spelen hun thuiswedstrijden in principe op zondag, tenzij ze tegen een "principiële zaterdagclub" spelen.
Principiële Zaterdagclubs:
Clubs die principieel op zaterdag spelen, zijn als zodanig aangemerkt door de KNVB. Ze spelen al hun thuis- én uitwedstrijden op zaterdag. Een vereniging wordt als "principieel zaterdagclub" beschouwd als:
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
- De vereniging deel uitmaakt van het convenant met de Belangenorganisatie Zaterdagvoetbal Verenigingen (BZV) en vermeld staat op de BZV Ledenlijst 2013, óf
- De vereniging nooit een zondagteam in de competitie heeft gehad sinds de oprichting.
Zaterdagverenigingen die niet aan deze criteria voldoen, kunnen in principe ook op zondag een uitwedstrijd spelen.
Wedstrijdplanning:
De wedstrijden worden als volgt ingepland:
- Zaterdag thuis tegen zaterdag/zondag: zaterdag 14.00/14:30/15:00/15:30 uur.
- Zondag thuis tegen zondag: zondag 14.00/14:30 uur.
- Zondag thuis tegen zaterdag: zondag 14.00/14:30 uur.
- Zondag thuis tegen ‘principiële zaterdagvereniging’: zaterdag 18:00 uur.
In onderling overleg kunnen verenigingen afwijken van deze tijden.
Verwachte Voordelen en Regionale Verschillen
De KNVB verwacht dat de gemengde indeling diverse voordelen zal opleveren:
- Kortere reisafstanden: Vooral in de districten Noord, Oost, Zuid I en West I zal de gemiddelde reisafstand in de 2e en 3e klasse aanzienlijk afnemen.
- Meer regionale wedstrijden en derby’s: De competities worden aantrekkelijker door de toename van wedstrijden tegen clubs uit de eigen regio.
- Betere spreiding van teams: Vooral in districten met een tekort aan zondagclubs kan de gemengde indeling zorgen voor een betere spreiding.
- Behoud van voorkeursspeeldag: De meeste verenigingen kunnen hun voorkeursspeeldag behouden, waardoor horizontale overstappen minder nodig zijn.
In de districten West II en Zuid II, waar de meeste verenigingen dezelfde speeldag hebben, zal de gemengde indeling waarschijnlijk minder impact hebben.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Uit een indeling op basis van het seizoen 2024/'25 blijkt dat:
- In de 2e klasse: 14 van de 18 poules gemengd zouden worden.
- In de 3e klasse: 24 van de 33 poules gemengd zouden worden.
- In de gemengde poules vaak maar een paar teams met een andere speeldagvoorkeur zitten.
Maatwerk en Wensen van de Clubs
De KNVB streeft ernaar om bij de competitie-indeling zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van de clubs. Clubs kunnen zelf wensen indienen met betrekking tot de indeling, bijvoorbeeld over de voorkeur voor een speeldag. De KNVB zal deze wensen, indien mogelijk, inwilligen. Het kan echter voorkomen dat de wens van de ene club leidt tot nadeel voor een andere club. In dat geval moeten de belangen worden afgewogen.
Gevolgen voor Scheidsrechters en Verenigingen met Twee Standaardteams
Vooralsnog wordt er geen grote impact op de beschikbaarheid van scheidsrechters verwacht. Wel kan het zo zijn dat officials die op zondag actief zijn, vaker op zaterdag worden ingezet als er een verdere verschuiving richting zaterdagvoetbal plaatsvindt.
Voor verenigingen met twee standaardteams in de 2e of 3e klasse blijft het mogelijk om met beide teams in die klassen uit te komen. De indeling wordt zo gemaakt dat deze teams elkaar in de reguliere competitie niet treffen, al kan dit wel gebeuren in de nacompetitie.
Mogelijkheid tot Terugkeer naar Oorspronkelijke Speeldag
Clubs die in het seizoen 2025/'26 in de 2e of 3e klasse spelen en eerder horizontaal zijn overgestapt van zondag naar zaterdag (of per seizoen 2025/'26 overstappen), kunnen eenmalig terugkeren naar hun oorspronkelijke speeldag zonder de gebruikelijke termijn van drie seizoenen te hoeven wachten. Ze moeten dit uiterlijk 14 september 2025 schriftelijk melden.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Geen Gemengde Indeling in Lagere Klassen
Hoewel een gemengde indeling ook in de 4e en 5e klasse winst in reisafstand zou kunnen opleveren, acht de KNVB de urgentie op dit moment minder groot. De ontwikkelingen in deze klassen worden jaarlijks gemonitord.
Visie van de Vereniging en Teamindeling
Om tot een goed beleid op teamindeling te komen, is het belangrijk dat een vereniging een duidelijke visie heeft op het leren voetballen. Deze visie moet richting geven aan de jeugdafdeling, jeugdspelers inspireren en zorgen voor onderscheidend vermogen ten opzichte van andere verenigingen. De visie van een vereniging op leren voetballen maakt duidelijk hoe de vereniging vindt dat jeugdspelers moeten leren voetballen.
De teamindeling is een middel om spelers op het juiste niveau met elkaar te laten trainen en spelen. Het is belangrijk om criteria vast te stellen, zodat iedere betrokkene in de jeugdopleiding op dezelfde wijze jeugdspelers volgt. Elk kind heeft recht op voetbalplezier en -ontwikkeling, en de indeling moet passen bij de ambities, motivatie en individuele ontwikkeling van het kind.
Criteria voor Teamindeling
Bij het in beeld brengen van een speler maken verenigingen vaak gebruik van dezelfde criteria, zoals:
- Voetballen: Voetbalhandelingen in aanvallen, verdedigen en omschakelen, leersnelheid en progressie.
- Gedrag: Trainingsopkomst, inzet, openstaan voor feedback, omgang met winst en verlies, reactie op beslissingen van scheidsrechter en stafleden, respect voor de tegenstander.
- Leeftijd: Kalenderleeftijd, biologische leeftijd en voetballeeftijd.
- Sociaal: Vriendjes/vriendinnetjes, bij elkaar in de klas of in de wijk wonend.
Het is belangrijk om bij de teamindeling rekening te houden met mogelijke valkuilen, zoals vasthouden aan de eerste indruk, uiterlijke kenmerken van de speler, categoriseren en enkel het 'hier en nu' zien.
Betrokkenen bij de Teamindeling
Een duidelijk beeld van wie er betrokken zijn bij de selectieprocedure is essentieel. De vereniging moet helder hebben wie inhoudelijk eindverantwoordelijk is, wie verantwoordelijk is voor de interne scouting, wie eindverantwoordelijk is qua organisatie en coördinatie, en wie er een goed beeld moeten hebben van de spelers.
Activiteiten en Middelen voor Teamindeling
Verenigingen kunnen verschillende activiteiten en middelen inzetten om de ontwikkeling van spelers te volgen, zoals competitie-, beker- en oefenwedstrijden, trainingen, toernooien, beoordelingsformulieren, spelersvolgsystemen en (POP-)gesprekken met spelers.
Moment van Teamindeling en Communicatie
Het is belangrijk om te voorkomen dat spelers en ouders vol spanning uitkijken naar één moment van zogenaamde 'selectiewedstrijden'. Het proces van teamindeling vindt het hele jaar door plaats, bij voorkeur door meerdere (onafhankelijke) mensen binnen de vereniging. Goede communicatie hierover haalt de druk van de zogenaamde 'selectiewedstrijden' af.
De KNVB helpt verenigingen graag om een goed selectiebeleid en een goede teamindeling op te zetten. Verenigingen die behoefte hebben aan ondersteuning kunnen hiervoor terecht bij de verschillende adviseurs.
Competitiestructuur Betaald Voetbal
Naast de afdeling amateurvoetbal heeft de KNVB ook een afdeling betaald voetbal. Het betaald voetbal in Nederland bestaat uit de Eredivisie en de Eerste divisie. Sinds het seizoen 2016/’17 zijn de competities van het amateur- en betaald voetbal weer met elkaar verbonden.
De KNVB hanteert een professioneel licentiesysteem en houdt bij het maken van de competitieprogramma’s rekening met sportieve uitgangspunten, openbare orde en veiligheid, en commerciële uitgangspunten.
Eredivisie:
De Eredivisie bestaat uit 18 teams die strijden om de landstitel en tickets voor Europees voetbal.
Eerste Divisie (Keuken Kampioen Divisie):
De Keuken Kampioen Divisie bestaat uit 20 teams, waaronder beloftenteams. De kampioen en de nummer twee promoveren rechtstreeks naar de Eredivisie.
Tweede Divisie:
Sinds 2016/’17 is er een nieuwe Tweede Divisie die de overgang tussen het betaald voetbal en het amateurvoetbal moet vereenvoudigen.
Derde Divisie:
De Derde divisie vormt een belangrijke opstap naar de Tweede divisie. De competities bestaan op zaterdag en zondag, waardoor clubs hun voorkeur voor een speeldag kunnen aangeven.
Publicatie Competitie-indelingen en Belangrijke Data
De competitie-indelingen van de eerste tot en met de vijfde klasse bij de mannen (categorie A) en van de Top-, Hoofd- en eerste klasse bij de vrouwen (categorie A) voor het seizoen 2025/'26 zijn bekend en staan op Voetbal.nl. De publicatie van het wedstrijdschema van categorie A (reguliere competitie) volgt op zaterdag 9 augustus. De competitie start in het weekend van 20 en 21 september.
tags: #knvb #structuur #amateurvoetbal