Het Nederlandse voetbalseizoen kent diverse reglementen en afspraken om een eerlijk en sportief verloop van de competities te waarborgen. Een belangrijk aspect hierin is de rust tussen wedstrijden, vastgelegd in de reglementen van de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond). Dit artikel belicht de KNVB-reglementen omtrent rust tussen wedstrijden, de speeldagenkalender, en de impact van onvoorziene omstandigheden, zoals het succes van Nederlandse clubs in Europese competities.
Speeldagenkalender en Planning
De KNVB stelt jaarlijks een speeldagenkalender op in overleg met de clubs. Hierbij worden de wensen van de clubs geïnventariseerd. Een van de belangrijkste uitgangspunten is het garanderen van minimaal twee volledige dagen rust tussen twee wedstrijden. Dit geldt voor alle clubs en competities, inclusief de Eredivisie, het bekertoernooi en Europees voetbal.
Eric Gudde, directeur betaald voetbal, legt uit dat bij de totstandkoming van de speeldagenkalender voor het seizoen 2018/2019 de wensen van de clubs zijn geïnventariseerd. In gezamenlijkheid werd besloten dat het schrappen van een midweekse speelronde voorrang moest krijgen ten opzichte van die hele kleine kans dat een van de clubs zo ver zou komen in de Champions League.
Wijzigingen in de Speeldata
Ondanks zorgvuldige planning kunnen er situaties ontstaan die aanpassingen in de speeldagenkalender noodzakelijk maken. Een voorbeeld hiervan is het uitzonderlijke succes van Ajax in de Champions League in het seizoen 2018/2019. Door het bereiken van de halve finale, de finale van de TOTO KNVB Beker en de strijd om het kampioenschap van de Eredivisie, ontstonden er knelpunten in de planning.
"Nu dit met Ajax toch het geval is, blijkt dat er aan het eind van het seizoen geen ruimte meer is om eenvoudig met eredivisiewedstrijden uit te kunnen wijken naar alternatieve data. Na wekenlang alle mogelijke oplossingen te hebben verkend, zijn de overgebleven scenario’s vandaag voorgelegd aan de clubs. Dit omdat alle clubs aan de basis stonden van het competitieprogramma en nu ook allemaal te maken krijgen met speeldata die hoe dan ook veranderen.”
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Het Uitgangspunt van Voldoende Rust
De KNVB hanteert het uitgangspunt van minimaal twee volledige dagen rust tussen wedstrijden. Dit is cruciaal voor het herstel van spelers en het voorkomen van blessures. Het geldt voor alle clubs en alle competities waarin ze spelen: Eredivisie, bekertoernooi en Europees voetbal. Daarnaast is er het uitgangspunt dat we ten behoeve van een eerlijk verloop van de competitie er zo lang mogelijk aan vasthouden dat op de laatste twee speeldagen alle clubs tegelijkertijd in actie komen.
Scenario's en Oplossingen
In situaties waarin de planning onder druk komt te staan, worden verschillende scenario's besproken om een sportieve afsluiting van het seizoen te waarborgen. Een mogelijke oplossing is het verschuiven van speelrondes, zoals speelronde 33 naar woensdag 15 mei (19.30 uur) in het genoemde voorbeeld. Ook de play-offs voor promotie/degradatie en voor het Europese ticket zullen hierdoor verschuiven.
Deze verschuivingen zijn niet alleen bedoeld om Ajax rust te geven in de voorbereiding op de halve finale van de Champions League, maar vooral om te voldoen aan de afgesproken voorwaarde van minimaal twee volledige dagen rust tussen twee wedstrijden.
Eerlijk Verloop van de Competitie
Naast voldoende rust is een eerlijk verloop van de competitie een belangrijk uitgangspunt. Daarom wordt er zo lang mogelijk vastgehouden aan het principe dat op de laatste twee speeldagen alle clubs tegelijkertijd in actie komen. Dit voorkomt competitievervalsing en zorgt voor een spannende ontknoping van de competitie.
Communicatie en Overleg met Clubs
De KNVB streeft ernaar om wijzigingen in de speeldagenkalender in overleg met de clubs door te voeren. Dit is essentieel omdat alle clubs aan de basis stonden van het competitieprogramma en nu ook allemaal te maken krijgen met speeldata die hoe dan ook veranderen. Er worden verschillende scenario’s besproken. De opties met de minste consequenties worden uitgewerkt en intensief besproken met (direct) betrokken clubs en partijen.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Uitdagingen en Compromissen
Het is niet altijd mogelijk om alle clubs tevreden te stellen bij wijzigingen in de speeldagenkalender. De KNVB is zich ervan bewust dat de overgebleven opties meer nadelen hebben en dat het onmogelijk is om iedereen tevreden te stellen, maar er moet een knoop doorgehakt worden.
Tevredenheid over de Beslissing
Van volle tevredenheid kan geen sprake zijn, want dit is uiteindelijk voor geen van de betrokkenen prettig. Wat wel erg prettig is, is de reden waarom dit nodig was: de halve finaleplaats van Ajax in de Champions League. Niet alleen Ajax, maar het hele Nederlandse voetbal profiteert hiervan.
Rol van de KNVB
De KNVB pakt zijn rol als organisator van de competitie, het belang van de clubs zoveel als mogelijk dienend én in overleg met de betrokken clubs. Het is belangrijk dat de competitie zo eerlijk mogelijk verloopt en dat de clubs zo goed mogelijk kunnen presteren, zowel nationaal als internationaal.
Definitieve Data
Hoewel de besluiten met alle clubs zijn besproken, moeten zij dit uiteraard nog overleggen met de gemeentes en politie. De KNVB weegt vooraf alle belangen mee en denkt dat het zo haalbaar is.
Specifieke Situaties
Er kunnen specifieke situaties ontstaan die extra uitleg vereisen. Zoals de vraag waarom De Graafschap - Ajax niet op de oorspronkelijke datum, zondag 28 april, kon worden gespeeld. Dit had te maken met de halve finale van de Champions League die op dinsdag 30 april werd gespeeld, waardoor het eerder overeengekomen uitgangspunt van de twee volledige dagen rust tussen twee wedstrijden niet kon worden nagekomen.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Alternatieve Data
Waarom wordt niet alleen de wedstrijd De Graafschap - Ajax naar achteren geschoven? Dat zou betekenen dat alleen deze wedstrijd na 12 mei gespeeld wordt. Clubs en fans verdienen een eerlijk en zo spannend mogelijk slot van de competitie, vandaar het uitgangspunt van tegelijkertijd spelen op de laatste twee speeldagen. Ajax speelt voor het kampioenschap en De Graafschap verkeert in de gevarenzone voor degradatie. Niet alleen zou de ontknoping dan blijven steken op één wedstrijd die later wordt gespeeld, hierdoor krijgt De Graafschap ook meer tijd om zich op deze voor hen wellicht beslissende wedstrijd voor te bereiden dan de andere degradatiekandidaten.
Onoverkomelijke Problemen
Waarom is het niet mogelijk dat De Graafschap - Ajax op 26 of 27 april wordt gespeeld? Die data zijn de Koningsnacht en Koningsdag. Organisatorisch levert dit onoverkomelijke problemen op met onder meer de beschikbaarheid van de stewards en politie, waardoor het spelen van deze wedstrijd niet haalbaar is.
Finale TOTO KNVB Beker
Kan de finale van de TOTO KNVB Beker nog worden verschoven? Dat is vanwege afspraken met onder meer de betrokken gemeentes niet meer mogelijk. Bovendien is het ook niet (meer) nodig nu de UEFA de speeldatum voor de returnwedstrijd van de halve finale heeft vastgesteld op woensdag 8 mei. Tussen deze wedstrijd en de bekerfinale op zondag 5 mei zitten de eerdergenoemde twee volledige dagen rust.
Contact met de UEFA
Wij hebben een verzoek bij hen neergelegd wetende dat de bekerfinale niet meer verschoven kon worden. Binnen hun reglementen hebben zij gekozen voor de dinsdag/woensdag-variant in plaats van de woensdag/dinsdag-mogelijkheid voor de halve finale wedstrijden van Tottenham Hotspur tegen Ajax. Reglementair en vanuit contractuele afspraken was een woensdag/woensdag-variant voor de UEFA onbespreekbaar. Zodoende is er voldoende ruimte (twee volledige dagen) met de finale van de TOTO KNVB Beker op zondag 5 mei.
Algemene Spelregels en Rust
Naast de planning van wedstrijden en rustdagen, zijn er ook specifieke spelregels die betrekking hebben op rustmomenten tijdens wedstrijden.
Rust in de Kleedkamer
Wanneer de scheidsrechter afblaast voor de rust verzamelen de spelers zich bij jou, waarna jullie met zijn allen naar de kleedkamer lopen. Desnoods naar een dug-out of naar het doelgebied. Als er geen limonade klaarstaat, zorg dan dat tegen het einde van de eerste helft al een ouder erop uit is gegaan om de kan en bekertjes op te halen. Dit scheelt kostbare minuten. Minuten waarin jij veel kunt praten. De spelers drinken, plassen, strikken veters, laten dingen bezinken. Rust is rust, de kleedkamer is geen vrijplaats om al je bevindingen over ze uit te storten.
Vragen en Nadenken
Je kunt het eerste commentaar door een speler laten geven en deze taak wekelijks laten rouleren. De rust is een prima moment om alle spelers tegelijk te beïnvloeden. Dit doe je door enkele vragen te stellen en ze over dingen te laten nadenken. Je kunt het eerste commentaar door een speler laten geven en deze taak wekelijks laten rouleren. Laat bijvoorbeeld de één iets zeggen over het aanvallen, de ander over het verdedigen. De aanvoerder kan het ook doen. Elke positieve bijdrage is oké. Als laatste neem jij het woord. Begin altijd met een compliment aan iedereen, benoem de goede zaken en dan pas twee uitdagingen voor de tweede helft. ‘Goed gewerkt!’ is te algemeen. Dit is beter: ‘We hebben weinig kansen weggegeven en we stonden goed dicht bij elkaar. De spitsen deden goed mee bij het verdedigen en de middenvelders en verdedigers pakten vaak de bal af. Prima. Helaas staat het wel 2-0. Wat kunnen we zometeen nog beter doen?’ Kies twee positieve punten en twee aandachtspunten voor de tweede helft.
Concrete Complimenten
Benoem de inzet van een speler of de uitvoering van zijn taak in plaats van het resultaat daarvan. ‘Geweldig hoe goed jij je best hebt gedaan om die bal binnen te houden.’ Elke persoonlijke vooruitgang waarderen. Daag de talenten in je team nog meer uit door ze extra taken te geven en ontwikkel laatbloeiers door ze op hun niveau succes te laten beleven én zet die succeservaringen in de schijnwerpers. ‘Wat goed dat je in deze wedstrijd zo vaak vrijliep.’
Verbeterpunten Doorgeven
Begin met een gemeend en specifiek compliment. ‘Goed dat je in de eerste helft zo vaak op doel schoot.’ Laat dat volgen door een opdracht, keuzemogelijkheid of tip. Hoe kan iets beter? Formuleer op de toekomst gericht en doe het ook voor. ‘Buig als je zometeen schiet iets over de bal, dan gaat-ie niet meer over.’ Voel je aan dat je speler nog onzeker is? Geef nog een extra aanmoediging. ‘Laat het zien hè? Je kunt het.’
Wisselregels en Rust
De KNVB heeft ook regels opgesteld met betrekking tot het wisselen van spelers. Deze regels zijn van toepassing tijdens de reguliere competitie, de nacompetitie en beslissingswedstrijden.
Senioren Categorie A
De wedstrijd duurt 2x45 minuten. Bij beslissingswedstrijden en bij wedstrijden in de nacompetitie die uit enkele wedstrijden bestaan, moet er na afloop een winnaar zijn. Bij een gelijkspel wordt met 2 x 15 minuten verlengd. Is het na de verlenging nog steeds gelijk, volgt een strafschoppenserie. De strafschoppen worden om en om genomen. Voor verdere regels rondom strafschoppen, zie het document hieronder.
Teams mogen 5 keer wisselen tijdens maximaal 3 wisselmomenten. Wisselen in de rust wordt niet geteld als wisselmoment. Een speler die is gewisseld, mag niet meer aan de wedstrijd deelnemen. Bij een verlenging mag elk team één extra speler wisselen, ook als het maximum van 5 al is bereikt. Bij een verlenging krijgt elk team één extra wisselmoment. Naast het extra wisselmoment mag ook voor aanvang van de verlenging en in de rust van de verlenging worden gewisseld. Dit telt dus niet mee als wisselmoment. Als een team tijdens de wedstrijd het maximum van vijf wissels en/of drie wisselmomenten niet heeft gebruikt, mogen die gebruikt worden tijdens de verlenging.
Jeugd Categorie A
Hier gelden dezelfde regels als bij de senioren categorie A. Er is een uitzondering: bij de jeugd wordt er niet verlengd. Als een wedstrijd in een gelijkspel eindigt, volgt meteen een strafschoppenserie.
Tijdstraffen in Categorie B
In de categorie B wordt gewerkt met een tijdstrafregeling. Een tijdstraf duurt 10 minuten voor de competities van O16 t/m O23 en senioren en 5 minuten voor de competities van O8 t/m O15. Het toezicht op de speler aan wie tijdstraf is opgelegd, is in handen van de scheidsrechter. Hij houdt ook de tijd bij en noteert de naam van de speler aan wie tijdstraf is opgelegd. De tijdstraf gaat in bij het hervatten van het spel.
Een tijdstraf wordt opgelegd wanneer een speler een overtreding begaat waarvoor een waarschuwing wordt gegeven, de scheidsrechter geeft dit aan door de speler de gele kaart te tonen. Tijdstraffen kunnen alleen opgelegd worden aan de spelers (inclusief doelverdedigers) die op dat moment aan de wedstrijd deelnemen, dus niet aan de wisselspelers of gewisselde spelers. De speler aan wie tijdstraf is opgelegd, blijft onder de rechtsbevoegdheid van de scheidsrechter. Een speler, aan wie tijdstraf is opgelegd, kan gedurende zijn tijdstraf niet worden vervangen. Indien aan de aanvoerder van een team tijdstraf is opgelegd, moet zijn taak gedurende de tijdstraf aan een andere speler worden overgedragen. Hij mag ook geen toelichting aan de scheidsrechter vragen op de genomen beslissingen.
Een speler die een tweede waarschuwing ontvangt in dezelfde wedstrijd krijgt de rode kaart en zal een tweede tijdstraf krijgen. De speler mag daarna niet verder deelnemen aan de wedstrijd. De speler mag worden vervangen door een wisselspeler aan het eind van de tweede tijdstraf als het team van de speler nog niet het maximum aantal wisselspelers en/of wisselmogelijkheden heeft bereikt.
Als een doelverdediger tijdstraf krijgt opgelegd, dan moet een andere speler zijn plaats als doelverdediger innemen. De als doelverdediger optredende veldspeler zal door het aantrekken van afwijkende kleding als doelman herkenbaar moeten zijn.
Als een speler zijn tijdstraf van 5/10 minuten niet kan volmaken, omdat de rust aanbreekt, dan zal hij het resterende gedeelte van de tijdstraf in de tweede helft dienen te ondergaan; dit geldt ook voor de verlenging. Als een speler zijn tijdstraf van 5/10 minuten niet kan volmaken, omdat het einde van de tweede helft is bereikt en sprake is van een verlenging, dan zal hij het resterende gedeelte van de tijdstraf direct aan het begin van de verlenging dienen te ondergaan. Is de tijdstraf van een speler nog niet om bij het einde van de wedstrijd, wordt hem de rest kwijtgescholden. Indien een speler zijn tijdstraf van 5/10 minuten niet kan volmaken omdat de wedstrijd wordt gestaakt, dient hij het restant te ondergaan vanaf de spelhervatting. Dit betekent dat, indien de wedstrijd alsnog uitgespeeld dient te worden op een later tijdstip, de betreffende speler aan wie een tijdstraf was opgelegd niet aan het restant van de wedstrijd mag deelnemen totdat de volledige tijdstraf is uitgezeten.
Als het aantal spelers vanwege het aantal tijdstraffen onder de 7 daalt, moet de wedstrijd worden gestaakt. Het betreffende team is dan schuldig aan het staken van de wedstrijd.
Spelers die de tijdstraf nog niet volledig hebben ondergaan bij het starten van de strafschoppenserie, mogen wel aan de strafschoppenserie deelnemen.
Spelerspassen en Visuele Controle
Vanaf het seizoen 2013/?14 vindt er naast de controle van de gegevens op de spelerspas met die op het wedstrijdformulier ook een verplichte visuele controle plaats aan de hand van de spelerspas. Op een door de scheidsrechter, in overleg met beide aanvoerders, te bepalen tijdstip voor de wedstrijd melden de aanvoerders zich met de passen bij de scheidsrechter. Bij standaardwedstrijden het verzoek de controle vroegtijdig te laten plaatsvinden.
De aanvoerders/leiders tekenen vooraf het (digitale)wedstrijdformulier waarmee zij verklaren dat de spelers in het bezit zijn van een geldige spelerspas, gerechtigd zijn deel te nemen aan de wedstrijd en er een visuele controle heeft plaatsgevonden. Deze visuele controle wordt uitgevoerd op het veld, direct voorafgaand aan de wedstrijd. De aanvoerder / leider is verantwoordelijk voor een goed verloop van de controle en assisteert de scheidsrechter. De thuisspelende vereniging biedt de scheidsrechter, door tussenkomst van de aanvoerders, gelegenheid de spelerspassen tijdens de wedstrijd in een afgesloten plaats te kunnen opbergen. Bijvoorbeeld in de bestuurskamer of als waardevolle zaken in bewaring te geven. De aanvoerders regelen dit zodra de visuele controle heeft plaatsgevonden. De aanvoerders halen de passen na de wedstrijd weer op en overhandigen deze aan de scheidsrechter. Leiders / aanvoerders paraferen vervolgens het (digitale)wedstrijdformulier, waarmee zij verklaren aanwezig te zijn geweest bij de (visuele) controle van de spelerspassen en geen bezwaar maken tegen de aantekeningen op het formulier.
Arbeid-Rustverhouding
Om goede resultaten te halen moet het lichaam, naast het leveren van arbeid, ook voldoende rust krijgen om te herstellen. De arbeid-rustverhouding is dus zeer belangrijk voor het verbeteren van de voetbalprestatie. De verhouding tussen arbeid en rust speelt een belangrijke rol tijdens trainingen of wedstrijden. Goede voeding, voldoende slaap, een gezonde leefstijl en een juiste balans tussen arbeid en rust zorgt ervoor dat je een levenlang met plezier kunt blijven genieten van voetballen.
tags: #knvb #reglement #rust #tussen #wedstrijden