Aan het einde van het afgelopen seizoen introduceerde de KNVB maatregelen om incidenten in voetbalstadions te minimaliseren. Deze maatregelen leidden al snel tot diverse stakingen tijdens wedstrijden. Met ingang van het nieuwe seizoen wordt een nieuwe regel ingevoerd die ervoor zorgt dat incidenten waarbij voorwerpen worden gegooid, niet altijd meer direct leiden tot een definitieve staking.
Aanscherping Maatregelen KNVB bij wangedrag in Stadions
De KNVB heeft per direct aangescherpte maatregelen ingevoerd naar aanleiding van incidenten waarbij spelers niet veilig waren op het veld. Het veld wordt beschouwd als heilig, en de veiligheid van spelers en andere aanwezigen moet te allen tijde gewaarborgd zijn. De aangescherpte maatregelen omvatten specifieke protocollen voor het gooien van voorwerpen en veldbetreding.
Gooien van Voorwerpen
Als er voorwerpen op het veld worden gegooid, besluit de scheidsrechter het spel stil te leggen en gaan de teams en scheidsrechters naar de kleedkamers. Als na de hervatting opnieuw voorwerpen op het veld worden gegooid, wordt de wedstrijd definitief gestaakt. Wanneer een speler of scheidsrechter vanuit het publiek met een voorwerp wordt geraakt, wordt de wedstrijd direct definitief gestaakt. Een uitzondering hierop is als de dader direct wordt opgepakt en er geen sprake is van letsel bij een speler of scheidsrechter. In dat geval telt de onderbreking niet mee als een eerste waarschuwing.
Veldbetreding
Als een supporter het veld betreedt, legt de scheidsrechter het spel stil en gaan de teams en scheidsrechters naar de kleedkamers. Bij herhaalde veldbetreding wordt de wedstrijd definitief gestaakt. Indien een supporter het veld betreedt en een speler of scheidsrechter aanvalt, wordt de wedstrijd eveneens direct definitief gestaakt.
De KNVB hoopt dat deze maatregelen potentiële daders ervan weerhouden om de hoofdrolspelers op het veld te belagen. De veiligheid in en rondom het stadion is een topprioriteit en wordt gezamenlijk aangepakt door clubs, supporters, gemeentes, het Openbaar Ministerie, de politie en het kabinet.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Toename van Incidenten in het Amateurvoetbal
Uit cijfers van het seizoen 2023/’24 blijkt dat van de 779.171 gespeelde wedstrijden in het amateurvoetbal, 1864 duels eindigden in een staking wegens wanordelijkheden. De KNVB heeft 3501 zware zaken behandeld. Hoewel de meeste wedstrijden zonder problemen verlopen, is er een stijging van meer dan 10 procent in zowel stakingen als zware tuchtzaken ten opzichte van het seizoen 2022/’23. Deze toename wordt mede toegeschreven aan het feit dat de competities na de COVID-periode weer volledig kunnen worden uitgespeeld.
In de seizoenen voor COVID schommelde het aantal gestaakte wedstrijden per voetbaljaargang tussen de 1200 en 1400. Het eerste seizoen dat weer volledig werd uitgespeeld (2022/’23) noteerde 1678 gestaakte wedstrijden, wat nog 186 minder was dan het seizoen 2023/’24.
Niet alleen het aantal stakingen, maar ook het aantal zware tuchtzaken is toegenomen. In het seizoen 2022/’23 waren er 3157 zware tuchtzaken, afgelopen seizoen steeg dit aantal met 344. Een zware tuchtzaak kan voortkomen uit een staking door wanordelijkheden, maar ook uit gewelddadige fysieke of verbale handelingen die een speler tijdens een wedstrijd een rode kaart opleveren.
Het aantal uitgedeelde rode kaarten is eveneens gestegen. In het seizoen 2023/’24 werden 12.226 rode kaarten uitgedeeld, tegenover 11.553 in het seizoen 2022/’23. Daarnaast was er een lichte toename van het aantal overtredingen van ordemaatregelen, zoals het afsteken van vuurwerk (97 keer in 2023/’24 tegenover 90 keer in 2022/’23). Positief is dat het aantal teams dat niet kwam opdagen bij een wedstrijd afgelopen seizoen is afgenomen.
Speerpunten Sportiviteit en Respect
De KNVB zet in op verdere impuls van sportiviteit en respect, omdat problemen die breder in de maatschappij spelen, ook in het amateurvoetbal tot uiting komen. Moeite met het accepteren van gezag, kortere lontjes, discriminatie, beledigingen en schelden met ziektes zijn frequente oorzaken van incidenten tijdens wedstrijden.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
De KNVB richt zich niet alleen op sanctionering, maar ook op het signaleren en voorkomen van incidenten. Speerpunten hierbij zijn het tegengaan van vuurwerk, de aanpak van risicoverenigingen en het beschermen van de positie van de scheidsrechter.
Het tegengaan van vuurwerk is primair gericht op bewustwording van de gevaren en het verhogen van de meldingsbereidheid bij incidenten. Risicoverenigingen, die op meerdere manieren negatief op de radar van de KNVB komen, worden gemonitord, gestuurd en mogelijk gesanctioneerd. Dit biedt de vereniging de kans om onder begeleiding verbeteringen door te voeren. Het beschermen van de scheidsrechter is essentieel voor het behouden en werven van scheidsrechters.
Net als in het betaald voetbal wordt in het seizoen 2024/’25 de regel aangescherpt dat alleen de aanvoerder tijdens een wedstrijd met de scheidsrechter in discussie mag gaan over een genomen beslissing. Daarnaast is er al een algemene bestuursmaatregel ingevoerd die scheidsrechters verder beschermt. Bij een incident waarbij een scheidsrechter wordt belaagd, volgt automatische uitsluiting van twee weken uit de competitie voor het betrokken team of de betrokken teams. Van de betreffende verenigingen wordt vervolgens verwacht dat zij een plan van aanpak presenteren om dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. Deze maatregel is in het seizoen 2023/’24 al 89 keer opgelegd en is voor het seizoen 2024/’25 aangescherpt.
Procedure bij het Niet Spelen van een Wedstrijd
Het komt regelmatig voor dat teams niet opdagen bij een wedstrijd. Het afgelasten van een wedstrijd is alleen toegestaan bij slechte weersomstandigheden of een onbespeelbaar veld. In alle andere gevallen dient de wedstrijd gespeeld te worden. Als een team toch niet kan komen, is het belangrijk de juiste procedure te volgen.
Verplaatsen van Wedstrijden
Clubs hebben de mogelijkheid om wedstrijden te verplaatsen qua datum en/of tijd, en zelfs naar het terrein van de tegenstander. Verenigingen kunnen in zowel categorie A als B tot acht dagen voor de wedstrijd via de accommodatiebezetting van Sportlink eenzijdig de aanvangstijd aanpassen. Voor bepaalde competities, zoals de standaardteams heren en vrouwen tot en met de eerste klasse, is goedkeuring van de KNVB noodzakelijk.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Snipperdagen
In de periode van de competitiestart tot en met het eerste volledige weekend van maart kunnen verenigingen een snipperdag inzetten voor een volledige vrijstelling in een competitie. Dit geldt voor maximaal één wedstrijd per seizoen per team. Een verzoek om een snipperdag moet uiterlijk op dinsdag 12.00 uur voorafgaand aan de wedstrijd bij de KNVB aanwezig zijn.
Tuchtzaak bij Niet Spelen
Als het niet lukt om een wedstrijd in overleg met de tegenstander te verplaatsen, kan er sprake zijn van het ‘niet opkomen c.q. niet spelen’ van de wedstrijd. De aanklager kan na onderzoek een schikkingsvoorstel doen met een boete en eventueel punten in mindering. Het tijdig melden aan de tegenstander dat de wedstrijd niet gespeeld kan worden, zonder een nieuwe datum in te plannen, voorkomt geen tuchtzaak.
Melden van een Gestakete Wedstrijd
Soms is het noodzakelijk om een wedstrijd te staken. In dat geval is het belangrijk om de KNVB te informeren over de reden van de staking via het rapportageformulier. Het aantal gestaakte wedstrijden waarvan geen melding wordt gemaakt op het wedstrijdformulier, is hoger dan menigeen denkt.
Wanneer gebeurtenissen rond een wedstrijd niet direct worden gemeld, kunnen deze later alsnog terugkomen bij de KNVB. Bijvoorbeeld als spelers weigeren de returnwedstrijd te spelen, de clubscheidsrechter afhaakt, of de vereniging een verzoek indient om niet te worden ingedeeld bij teams van de betreffende vereniging.
Procedure bij Geen Melding op het Formulier
Als er niets op het wedstrijdformulier staat en er geen andere schriftelijke melding is binnengekomen, concludeert de KNVB dat er niets is gebeurd. Er wordt dan geen waarnemer en/of KNVB-scheidsrechter aangesteld voor de returnwedstrijd. De verenigingen moeten de wedstrijd spelen en worden opgeroepen om in goed overleg afspraken te maken over maatregelen om de wedstrijd in goede harmonie te laten verlopen.
Mogelijke Maatregelen
Mogelijke maatregelen om de tweede wedstrijd tussen beide teams normaal te laten verlopen, zijn:
- Het opvragen van verklaringen van alle betrokkenen, waarna de aanklager de zaak kan behandelen.
- Het nauwlettend volgen van het betreffende team gedurende een aantal weken door waarnemers.
- Het registreren van de klacht, zodat dit later in het seizoen een rol kan spelen als er een dossier over de vereniging of het team wordt aangelegd.
- Overleg tussen de besturen van beide verenigingen en de KNVB om goede afspraken te maken over de returnwedstrijd.
Het is geen probleem als er geen directe melding op het wedstrijdformulier staat van wantoestanden op en rond de velden, zolang dit beperkt blijft tot uitzonderlijke gevallen waarbij de veiligheid van spelers en scheidsrechters in het geding is. In dat geval moet een van de betrokken partijen de wantoestanden zo snel mogelijk na de wedstrijd schriftelijk melden.
KNVB Regiocup: Veelgestelde Vragen
Hieronder een overzicht van veelgestelde vragen over de KNVB Regiocup:
- Verplaatsen van wedstrijden: In onderling overleg is het mogelijk om wedstrijden te verplaatsen van tijd, datum of accommodatie, tot 7 dagen voor de wedstrijd.
- Wedstrijd kan geen doorgang vinden: Dit moet worden doorgegeven via de afwikkeling van het mDWF, waarbij gekozen wordt voor afgelasting van de wedstrijd.
- Oefenwedstrijden: Als er op een speeldag geen wedstrijd gepland staat, staat het teams vrij om in onderling overleg een oefenwedstrijd te organiseren.
- Scheidsrechters: De KNVB stelt scheidsrechters aan bij wedstrijden in de categorie A waarvoor in de reguliere competitie ook een KNVB-scheidsrechter aangewezen zou worden.
- Samenstelling teams: De samenstelling van teams mag gedurende de Regiocup wisselen.
- Nationale Voetbaldag en Oranjefestivals: Deze evenementen kunnen samenvallen met de Regiocup. Als dit problemen oplevert voor de accommodatie, kan in overleg met de tegenstander de wedstrijd worden omgezet in een uitwedstrijd.
- Publiek en ouders: Op sportaccommodaties zijn alle personen welkom die een rol hebben bij het organiseren van trainingen en/of wedstrijden. Publiek en ouders mogen zowel binnen als buiten niet op de accommodatie aanwezig zijn, met uitzondering van ouders/verzorgers die vervoer naar uitwedstrijden verzorgen.
- Groot onderhoud velden: Verenigingen die problemen ondervinden door groot onderhoud aan de velden, wordt aangeraden contact op te nemen met de gemeente om te bekijken welke mogelijkheden er zijn.
- Accommodatie niet beschikbaar: De KNVB gaat ervan uit dat teams de beschikking hebben over hun accommodatie voor de duur van de Regiocup.
- Afgelaste wedstrijd: Een afgelaste wedstrijd wordt in principe opnieuw ingepland, mits hiertoe mogelijkheden bestaan.
- Tegenstander niet op komen dagen: De desbetreffende wedstrijd wordt geprobeerd opnieuw in te plannen, mits dat mogelijk is.
- Gestaakte wedstrijd: Bij een staking als gevolg van weeromstandigheden of een ongeval beslist de competitieleider over het vervolg. Bij wanordelijkheden zal de aanklager verder onderzoek doen.
- Prijzen: Er zijn geen prijzen gekoppeld aan de Regiocup. Wel wordt na afloop van iedere wedstrijd die in een gelijkspel eindigt een strafschoppenserie afgewerkt.
- Deelname aan ander toernooi: Deelname aan de Regiocup is vrijwillig. Samenwerking met andere lokale/regionale initiatieven is mogelijk in overleg met de competitieleider of de verenigingsadviseur.
- Terugtrekken van teams: Als een vereniging met één of meerdere teams niet wenst deel te nemen aan de Regiocup, is het verzoek om deze teams terug te trekken voor deelname.
- Verplaatsen van wedstrijden naar andere datum: Verenigingen hebben de vrijheid om wedstrijden in onderling overleg met de tegenstander te verplaatsen naar een andere datum, waarbij 27 juni 2021 als uiterste speeldatum geldt.
- Reglementaire bepalingen: Voor de Regiocup zijn de normale reglementaire bepalingen van kracht, inclusief dispensatiespelers.
- Deelname spelers: Alleen spelers die voor het seizoen 2020/’21 als spelend lid voor de vereniging staan geregistreerd, mogen deelnemen aan wedstrijden in de Regiocup.
- Gele en rode kaarten: De scheidsrechter kan gele kaarten tonen. In de categorie B betekent dit een straftijd. In de categorie A vindt geen registratie plaats voor een getoonde gele kaart. Bij een tweede gele kaart in dezelfde wedstrijd moet de speler het veld verlaten. Bij een rode kaart moet de speler het veld verlaten en speelt het team de wedstrijd met een speler minder uit. De aanklager bepaalt of er een straf wordt uitgesproken.
- Uitsluiting voor reguliere competitie: Spelers die eerder een uitsluiting voor een x-tal wedstrijden hebben ontvangen voor de reguliere competitie en waarvan het aantal genoemde wedstrijden nog niet is verstreken, mogen deelnemen aan de Regiocup.
- Wedstrijdwijzigingen: Het kan voorkomen dat wedstrijden moeten worden gepland die niet meer op de accommodatie passen. Via Sportlink Club kan in overleg met de tegenstander de wedstrijd worden verplaatst naar een andere dag en/of tijd, of kan de wedstrijd worden omgedraaid zodat de uitspelende club de wedstrijd thuis speelt.
- Niet op mDWF geplaatste spelers: Voor reeds overgeschreven spelers die niet meer op het mDWF geplaatst kunnen worden, wordt een uitzondering gemaakt. De gegevens van de spelers (naam + lidnummer KNVB) moeten van tevoren worden doorgegeven aan de scheidsrechter.
- Wedstrijdprogramma: De competitieleiders hebben geprobeerd de wedstrijdprogramma’s zo optimaal mogelijk in te richten voor de verenigingen, rekening houdend met reisafstand en speelniveau.
- O7 wedstrijden: Voor de Regiocup is besloten om bij de O7 enkelvoudige wedstrijden te spelen om te voorkomen dat er meerdere teams op 1 complex bij elkaar komen.
Rapportage bij Gestakete Duels
De KNVB heeft een animatiefilmpje gemaakt om te verduidelijken wat de KNVB verwacht van een club bij een gestaakt duel. Dit filmpje geeft antwoord op vragen als:
- In welke gevallen moet er bij een gestaakte wedstrijd worden gerapporteerd?
- Op welke manier kan er worden gerapporteerd?
- Wanneer moet de rapportage binnen zijn bij de aanklager?
Daarnaast wordt uitgelegd welke mogelijkheden er zijn als een vereniging het niet eens is met het schikkingsvoorstel en wat de verdere procedure is nadat er verweer is gevoerd.
Procedure bij Staken of Niet Uitspelen van een Wedstrijd
Zowel de scheidsrechter als de vereniging is verplicht om binnen drie werkdagen te rapporteren over het staken dan wel niet uitspelen van een wedstrijd. Het is belangrijk dat in deze rapportage zo duidelijk en uitgebreid mogelijk wordt omschreven wat en/of wie de reden is geweest van het staken. De rapportage van de (club-)scheidsrechter en die van de vereniging mogen niet identiek zijn en moeten onafhankelijk van elkaar worden opgesteld.
Indien de benodigde rapportages niet binnen de gestelde termijn zijn ontvangen, wordt er alsnog om rapportage gevraagd. Er wordt geen automatisch bericht verstuurd vanuit de KNVB waarin wordt gevraagd te rapporteren.
Nieuwe Regelgeving Seizoen 2024/25
De huidige regelgeving dateert van april vorig jaar, toen Davy Klaassen in het bekerduel met Feyenoord een aansteker op zijn hoofd kreeg. Sindsdien worden wedstrijden op de Nederlandse velden onderbroken als er iets op het veld wordt gegooid. Het protocol blijft ook in het seizoen 2024/25 van kracht, met een uitzondering als de dader na het gooien van een voorwerp direct wordt opgepakt en er geen letsel is bij een speler of scheidsrechter.
Op het veld voert de KNVB verschillende wijzigingen door.