Het jeugdvoetbal in Nederland is continu in ontwikkeling. De KNVB streeft ernaar om het spelplezier en de ontwikkeling van jonge spelers te optimaliseren. Een belangrijk onderdeel hiervan is het aanpassen van de spelregels en wedstrijdvormen. In het bijzonder wordt er veel aandacht besteed aan de pupillen in de leeftijdscategorie Onder 13 (O13). Dit artikel biedt een overzicht van de regels en ontwikkelingen rondom het O13-voetbal, met speciale aandacht voor de vernieuwde spelregels en pilotprogramma's.
De Basis: 11x11 Voetbal
Het reguliere competitieaanbod voor junioren, en dus ook voor een deel van de O13-categorie, is de 11x11 voetbalvorm. Deze vorm wordt gespeeld op een groot veld met elf spelers per team. De KNVB heeft een uitgebreide pagina met alle spelregels en afspraken voor 11 tegen 11 voetbal voor junioren. Het voetbalseizoen loopt van september tot eind mei/begin juni, afhankelijk van de speeldagenkalender die jaarlijks door de KNVB wordt vastgesteld. Wedstrijden worden in principe op zaterdag gespeeld, maar incidenteel kan er ook op een doordeweekse avond worden gespeeld, bijvoorbeeld bij inhaalwedstrijden.
Vernieuwde Spelregels: Pilotprogramma voor O13 en O14
Sinds enkele jaren voert de KNVB een pilot uit met vernieuwde spelregels in de leeftijdscategorieën O13 en O14 (categorie B). Uit onderzoek blijkt dat deze vernieuwingen in het algemeen positief worden ervaren door spelers, trainers en scheidsrechters. De pilot is daarom in seizoen 2024/’25 voortgezet en uitgebreid naar alle districten in de leeftijdscategorieën O13 t/m O15 (inclusief MO) categorie B.
De vier vernieuwde spelregels:
- Zelfpass: Bij een vrije trap mag de speler de bal zelf direct spelen, in plaats van de bal eerst naar een medespeler te passen.
- Indribbelen: In plaats van een inworp, mag de speler de bal indribbelen vanaf de zijlijn.
- Tijdstraf: Bij een gele kaart krijgt de speler een tijdstraf van enkele minuten, in plaats van dat de speler direct in het veld kan blijven.
- Vliegend wisselen: Spelers mogen tijdens de wedstrijd vliegend wisselen, zonder dat het spel hoeft te worden stilgelegd.
Aanpassing in 2025/'26: Indribbelen bij uitbal
Nieuw in het seizoen 2025/'26 is dat een uitbal wordt genomen door in te dribbelen in plaats van in te trappen. Dit sluit aan bij de wedstrijdvorm 8- tegen-8 en wat jongere spelers al gewend zijn.
Geen vervolg voor O15
De pilot met de vernieuwde spelregels wordt niet voortgezet bij JO15 en MO15, omdat uit onderzoek en reacties van spelers, trainers en scheidsrechters blijkt dat deze groep minder positief is over de vernieuwde spelregels.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Onderzoek naar Optimale Wedstrijdvorm O13
Naast de vernieuwde spelregels doet de KNVB ook onderzoek naar de optimale wedstrijdvorm voor de O13-categorie. In 2022 zijn er oefenwedstrijden gespeeld op de KNVB campus in verschillende vormen (8x8, 9x9, 11x11). Uit deze steekproef is gebleken dat spelers/speelsters meer bij het spel betrokken zijn als de wedstrijdvorm kleiner is. Ook zijn er meer scoringskansen.
Pilot 9 tegen 9 in Bekercompetities
Vanaf seizoen 2025/’26 worden de landelijke bekercompetities in divisie 1 en 2 voor O13 gespeeld in de 9 tegen 9 vorm, met de doelen op de 16-meterlijn. Deze competities dienen als pilotfase in een officiële setting. Op basis van de resultaten van deze pilot besluit de KNVB over een eventuele bredere invoering in het reguliere competitievoetbal vanaf seizoen 2026/’27.
De Rol van Ouders en Omgeving
Plezier in het voetbal is het allerbelangrijkste, zeker bij de pupillen. De KNVB benadrukt het belang van een positieve omgeving voor de jonge spelers. Ouders spelen hierin een cruciale rol. Het is belangrijk dat ouders op de hoogte zijn van de spelregels en wedstrijdvormen waarin hun kind actief is. Daarnaast kunnen ouders actief zijn als vrijwilliger, bijvoorbeeld als coach, commissielid of bestuurder. Een vereniging kan immers niet bestaan zonder vrijwilligers.
Informatie voor Ouders
Als ouder speel je een grote rol in de sportbeleving van je kind: voor, tijdens en na de wedstrijd én thuis. Als ouder ben je een rolmodel voor je kind; als toeschouwer, supporter en natuurlijk als opvoeder. Een positieve houding ten opzichte van alle kinderen, vrijwilligers, scheidsrechters en tegenstanders stimuleert het plezier en de ontwikkeling van kinderen. Het is daarvoor belangrijk op de hoogte te zijn van de spelregels en wedstrijdvormen waarin jouw kind actief is.
Arbitrage en het Digitale Wedstrijdformulier (DWF)
Voor scheidsrechters die voor het eerst op het grote veld fluiten (O13-pupillen en ouder) veranderen er een aantal zaken ten opzichte van de O11 en O9. Naast het grotere veld, krijgt de scheidsrechter te maken met assistent-scheidsrechters, het digitale wedstrijdformulier (DWF), controle van spelerspassen, en op spelregelgebied met buitenspel, gele/rode kaarten en directe en indirecte vrije trappen.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Het Digitale Wedstrijdformulier (DWF)
Vanaf de O13-pupillen dient de scheidsrechter voor het doorgeven van de uitslag het digitale wedstrijd formulier in te vullen, het zogenaamde DWF. Voor de wedstrijd dienen beide teams hun gegevens te hebben ingevuld, en de aanvoerders te hebben geaccordeerd voor de wedstrijd. De scheidsrechter dient zijn relatienummer/naam in te voeren en ook akkoord te geven voor de wedstrijd.
Controle van Spelerspassen
Voordat de wedstrijd echt kan beginnen dient de scheidsrechter nog de spelerspassen visueel op het veld te controleren, om te zien of de opgegeven spelers ook qua foto wel daadwerkelijk kloppen bij de passen.
Spelregels: Overtredingen en Onbehoorlijk Gedrag
Het is belangrijk dat spelers, trainers en scheidsrechters op de hoogte zijn van de spelregels met betrekking tot overtredingen en onbehoorlijk gedrag.
Waarschuwingen (Gele Kaart)
Een speler ontvangt een waarschuwing indien hij zich schuldig maakt aan:
- Het vertragen van een spelhervatting.
- Het door woord of gebaar tonen het niet eens te zijn met een beslissing van de scheidsrechter.
- Het speelveld betreden, opnieuw betreden of opzettelijk verlaten, zonder toestemming van de scheidsrechter.
- Niet de vereiste afstand in acht nemen bij een hoekschop, vrije schop of inworp.
- Herhaaldelijk de spelregels overtreden.
- Onsportief gedrag.
Verwijdering (Rode Kaart)
Een speler, wisselspeler of gewisselde speler wordt van het speelveld gezonden indien hij één van de hieronder volgende overtredingen begaat:
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
- De tegenpartij een doelpunt of een duidelijke scoringskans ontnemen, door opzettelijk de bal met de hand of arm te spelen (dit geldt niet voor de doelverdediger binnen zijn eigen strafschopgebied).
- Een tegenstander die zich in de richting van het doel van de tegenstander begeeft, een duidelijke scoringskans ontnemen door middel van een overtreding waarvoor een vrije schop of strafschop moet worden toegekend.
- Ernstig gemeen spel.
- Een tegenstander of een ander persoon bespuwen.
- Een gewelddadige handeling.
- Grove, beledigende taal of een scheldwoord gebruiken en/of gebaren maken.
- Het ontvangen van een tweede waarschuwing in dezelfde wedstrijd.
Het Ontnemen van een Duidelijke Scoringskans
Als een speler de tegenpartij een doelpunt of een duidelijke scoringskans ontneemt door opzettelijk hands te maken, dan wordt de speler van het speelveld verwijderd, ongeacht de plaats van de overtreding.
Vrije Schoppen en Strafschoppen
Indirecte Vrije Schop
Uit een indirecte vrije schop kan niet direct worden gescoord. Echter, als de bal direct op doel wordt geschoten, en de bal wordt aangeraakt door de doelverdediger of een andere veldspeler, dan telt de goal WEL! Wordt de bal niet aangeraakt door de doelverdediger of een veldspeler en deze verdwijnt rechtstreeks in de goal, dan is het automatisch een doeltrap! Als een verdediger een indirecte vrije schop direct in zijn eigen doel schiet, dan is het een hoekschop!
Strafschop
Een strafschop wordt toegekend als een speler een overtreding begaat welke met een directe vrije schop wordt bestraft, binnen zijn eigen strafschopgebied. Uit een strafschop kan rechtstreeks worden gescoord.