Het voetbal in Nederland, georganiseerd door de KNVB, kent specifieke regels voor jeugdspelers tijdens wedstrijden. Deze regels zijn afgestemd op de leeftijd en het ontwikkelingsniveau van de spelers, met als doel het spelplezier te vergroten en de ontwikkeling van de jeugdspelers te stimuleren. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste aspecten van deze regels en de achterliggende gedachte.
Vernieuwde Spelregels voor de Onder 13 en Onder 14
Vanaf het seizoen 2025/'26 worden er vernieuwde spelregels toegepast bij de O13 en O14 categorie B (jongens en meiden) en MO13 categorie A. Het betreft hier vier vernieuwde spelregels: de zelfpass, indribbelen, tijdstraf en vliegend wisselen. Een belangrijke verandering is dat een uitbal wordt genomen door in te dribbelen in plaats van in te trappen. Dit sluit aan bij de wedstrijdvorm 8- tegen-8 en wat jongere spelers al gewend zijn.
Het besluit om de pilot niet verder uit te breiden naar JO15 en MO15 is gebaseerd op onderzoek en reacties van spelers, trainers en scheidsrechters. Uit deze feedback bleek dat deze groep minder positief is over de vernieuwde spelregels.
Resultaten van de Vernieuwde Spelregels in Seizoen 2024-2025
In het seizoen 2024-2025 zijn de vier vernieuwde spelregels getest bij JO13 t/m JO15 (categorie B) en MO13 en MO15 (categorie A en B). Gedurende het seizoen zijn er twee enquêtes gehouden en clubs hebben extra feedback gegeven via een klankbordgroep.
Onderzoek naar de Optimale Wedstrijdvorm voor Onder 13
Naast de uitbreiding van de pilot vernieuwde spelregels wordt er ook onderzoek gedaan naar de optimale wedstrijdvorm bij de O13. In 2022 zijn er oefenwedstrijden gespeeld op de KNVB campus in verschillende vormen (8x8, 9x9, 11x11). Uit deze steekproef is gebleken dat spelers/speelsters meer bij het spel betrokken zijn als de wedstrijdvorm kleiner is.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Vanaf seizoen 2025/’26 worden de landelijke bekercompetities in divisie 1 en 2 voor O13 gespeeld in de 9 tegen 9 vorm, met de doelen op de 16-meterlijn. Deze competities dienen als pilotfase in een officiële setting. Op basis van de resultaten uit deze pilot besluit de KNVB over een eventuele bredere invoering in het reguliere competitievoetbal vanaf seizoen 2026/’27.
Algemene Richtlijnen voor Jeugdwedstrijden
Voor elk seizoen wordt bepaald in welke leeftijdsgroep de speler/speelster hoort op basis van het geboortejaar. Voetbalwedstrijden worden in principe gespeeld op zaterdag, maar incidenteel kan op een doordeweekse avond worden gespeeld, onder andere bij inhaalwedstrijden of verplaatsingen in overleg met de tegenstander. Het voetbalseizoen (competitie) loopt van september tot en met eind mei/begin juni. Dit is afhankelijk van de speeldagen-kalender, welke ieder seizoen door de KNVB wordt bepaald. In de jeugd wordt gespeeld met verschillende balmaten.
De Rol van de Trainer/Coach
Het hoogtepunt van de week voor elke jonge voetballer is natuurlijk de wedstrijd in het weekend. De rol van de trainer/coach bij dit wekelijkse hoogtepunt kan moeilijk overschat worden. Het is belangrijk dat hij/zij dit moment op de juiste manier begeleidt. Welke stijl van coachen en begeleiden heeft bij de vereniging de voorkeur? En hoe zorgt hij er voor dat de wedstrijd en de coaching op een positieve, veilige manier verloopt?
De wedstrijd is ook een belangrijk middel om de ontwikkeling van de individuele jeugdspelers te verbeteren. Daarom neemt de manier waarop hij deze wedstrijd in zijn totaliteit begeleidt een belangrijke rol in het jeugdvoetbalbeleidsplan in.
De Betekenis van de Wedstrijd in het Jeugdvoetbal
In het jeugdvoetbalbeleidsplan staat welke betekenis de wedstrijd heeft in relatie tot de visie van de vereniging op het jeugdvoetbal, het ontwikkelen van de speelwijze, de manier waarop er wordt getraind en hoe de spelers worden begeleid bij de wedstrijd.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Denk hierbij meer specifiek aan: wat is de rol van de wedstrijd in de doorlopende leerlijn in het jeugdvoetballeerproces van de spelers? Hierbij wordt gekeken naar:
- Leeftijdscategorie: Met welke leeftijdsspecifieke kenmerken moet rekening worden gehouden? Hoe is dit te koppelen aan de kaderleden die betrokken zijn bij een leeftijdscategorie? Bijvoorbeeld: voor kaderleden die betrokken zijn bij O9-pupillen is het goed om een beeld te hebben van het voetballen van O9-pupillen. Voetballen is namelijk, in combinatie met de leeftijd typische kenmerken, het vertrekpunt voor de verdere ontwikkeling van O9-pupillen.
- De teamfuncties en teamtaken: Beschrijving van de teamfuncties aanvallen, verdedigen en omschakelen en de teamtaken opbouwen, scoren, verstoren van de opbouw en scoren.
- Teamorganisatie en basistaken: Uitwerking per leeftijdscategorie en positie, passend bij de visie van de vereniging op jeugdvoetbal en het ontwikkelen van de speelwijze.
- Voetbalhandelingen: Beschrijf de accenten van de voetbalhandelingen binnen de teamfuncties aanvallen, verdedigen en omschakelen passend bij de doorlopende leerlijn van de spelers. Wat kunnen spelers al en wat gaan ze leren?
Het kijken naar de prestatie van jeugdspelers en het beoordelen van de bijdrage aan aanvallen, verdedigen en omschakelen, neem dit mee bij de teamindeling en het selectiebeleid en koppel het aan de plaats en functie die de wedstrijd heeft in de context van het totale jeugdvoetballeerproces. Bijvoorbeeld de spelbedoeling is winnen.
De Wedstrijd als Middel voor Individuele Ontwikkeling
Welke rol speelt de wedstrijd in individuele ontwikkeling van spelers? Op welke wijze wil de vereniging dat de spelers begeleid worden tijdens de wedstrijd? Hoe is de speelwijze te beïnvloeden zodat deze in lijn is met de visie van de vereniging op het jeugdvoetbal? Op welke manier wordt er tijdens trainingen en wedstrijden invulling gegeven aan de speelwijze? Hoe wil de vereniging de speelwijze leerbaar maken?
Welke rol hebben de wedstrijden en trainingen in relatie tot het periodiseren? Jeugdspelers zijn actief in de competitie, in het bekertoernooi en in vriendschappelijke wedstrijden. Hierbij wordt de trainer/coach voor keuzes gesteld: verdeelt hij de speelminuten evenredig over de spelers? Welke rol speelt periodisering hierbij? Hoe zit het met de belasting en belastbaarheid van de jeugdspelers? Op welke manier wordt rekening gehouden met leeftijd-typische kenmerken spelers? Het is goed om hier vooraf goed over na te denken, keuzes af te stemmen en binnen de jeugdopleiding uniform toe te passen door ze in het beleidsplan op te nemen.
Het Wedstrijdtraject
In het jeugdvoetbalbeleidsplan staat het wedstrijdtraject benoemd. Hiermee wordt bedoeld: wat wordt er gedaan rondom de wedstrijd, op welk moment en hoe is dat te organiseren? Dat verloopt van de voorbespreking, de warming-up, tot en met de nabespreking van de wedstrijd.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Deze aanpak verschilt natuurlijk per leeftijdscategorie. Denk maar aan de plaats die de wedstrijdbespreking in het leerproces inneemt. Naarmate spelers zich verder ontwikkelen en het belang van het resultaat van de wedstrijd toeneemt, wordt de afstemming van de verschillende taken die spelers moeten uitvoeren steeds belangrijker. De wedstrijdbespreking is een hulpmiddel om alle spelers hetzelfde idee te laten krijgen over hoe er moet worden aangevallen, verdedigd en omgeschakeld. Het is uiteraard verstandig gebruik te maken van hulpmiddelen, zoals een flip-over of magneetbord.
Het schema hieronder kan helpen om dit per leeftijdscategorie met elkaar te bepalen. Hanteer een wedstrijdchecklist, waarbij per leeftijdscategorie verschillende accenten worden gelegd. Hierbij moet stilgestaan worden bij:
- Welke stijl van coachen
- Positief coachen
- Afstemmen van het taalgebruik op de leeftijdsgroep
Voor de wedstrijd is er de warming-up. Bepaal welke rol en functie de warming-up heeft per leeftijdscategorie. En wat is de relatie tussen de wedstrijdbespreking en de warming-up?
Informatie voor de Omgeving van de Jeugdspeler
Plezier in het voetbal is het allerbelangrijkste, zeker bij de pupillen. We maken bij de pupillen onderscheid in verschillende teams: JO6, JO7, JO8 t/m 10, JO11 t/m 12. JO staat in dit geval voor ‘Jeugd Onder’. Bij de pupillen spelen jongens en meisjes samen. Daarnaast spelen ze op kleinere velden en in kleinere teams. Op deze manier komen kinderen vaker aan de bal en gaan ze meer dribbelen, schieten, samenspelen en scoren. Dit alles draagt bij aan het uiteindelijke doel: het vergoten van het spelplezier en de ontwikkeling van deze pupillen.
Het is belangrijk dat de omgeving zo goed mogelijk op de hoogte is van alle spelregels en informatie om zo het plezier en de ontwikkeling van de kinderen te realiseren. Er zijn daarom diverse documenten ontwikkeld zoals spelregels en infographics met informatie over de spelers/speelsters, de teambegeleiders en de ouders.
Deze informatie is terug te vinden op de specifieke pagina’s voor de teams. Als ouder speel je een grote rol in de sportbeleving van je kind: voor, tijdens en na de wedstrijd én thuis. Als ouder ben je een rolmodel voor je kind; als toeschouwer, supporter en natuurlijk als opvoeder.
Als ouder heb je een grote invloed op het gedrag en de prestaties van je kind. Een positieve houding ten opzichte van alle kinderen, vrijwilligers, scheidsrechters en tegenstanders stimuleert het plezier en de ontwikkeling van kinderen. Het is daarvoor belangrijk op de hoogte te zijn van de spelregels en wedstrijdvormen waarin jouw kind actief is.
Daarnaast kun je als ouder actief zijn als vrijwilliger zoals een coach, commissielid of bestuurder. Je bent als ouder een belangrijke factor in een bloeiend verenigingsleven. Een vereniging kan nu eenmaal niet bestaan zonder vrijwilligers.
Specifieke Regels voor Pupillen JO8, JO9 en JO10
De pupillen JO8, JO9 en JO10 spelen 6 tegen 6 wedstrijden op een bijna kwart veld (42,5m x 30m). De scheidsrechter neemt bij deze leeftijdscategorie voortaan de rol aan van spelbegeleider. Hij of zij beweegt niet in maar langs het veld en geeft de spelers zoveel mogelijk de ruimte het spel zelf te ontdekken.
Bij de Onder 8 t/m Onder 10 pupillen worden geen uitslagen en standen meer gepubliceerd. Dit is in lijn met de ontwikkeling van de nieuwe wedstrijdvormen waarbij het draait om het vergroten van het spelplezier van pupillen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen uitkomend in Onder 8 en Onder 9 nog niet in staat zijn om weken vooruit te kijken en daarom geen echte interesse hebben in rangen en standen.
Het bijhouden van een competitie en toewerken naar een kampioenschap blijkt vooral van waarde en belang voor trainers, leiders en ouders. Dit kan leiden tot onnodige spanning en druk wat ten koste gaat van het spelplezier van het kind. De KNVB houdt wel de uitslagen bij om teams op het juiste niveau in te delen.
Regels voor Jeugd Onder 13 tot en met Onder 19
In de Jeugd Onder 13- tot en met Onder 19-competities spelen zowel jongens als meiden. De speelvorm is 11 tegen 11. De leeftijdscategorieën die worden aangeboden per district zijn afhankelijk van het aanbod in teams. In de JO13- t/m JO19- competities categorie B en Hoofdklasse spelen we in drie fases. De divisies spelen in een na- en voorjaarsreeks.
11X11 Voetbal
Het grootste competitieaanbod vind je bij de reguliere voetbalvorm 11x11. Deze vorm speel je vanaf de junioren en is bij elke vereniging bij jou in de buurt mogelijk. In 2023/'24 is er in de O13 een pilot met vernieuwde spelregels. In de districten West I en Noord wordt er ook in de JO14 getest met de vernieuwde spelregels.
MO13 t/m MO20
Vanaf de junioren-leeftijd zijn er ook specifieke competities waar meiden met en tegen elkaar voetballen.
tags: #knvb #jeugdspeler #regels #wedstrijden