De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) heeft samen met het kabinet een gezamenlijk aanvalsplan gepresenteerd om racisme en discriminatie in het voetbal tegen te gaan. Dit plan komt voort uit de groeiende bezorgdheid over racistische incidenten op en rond de voetbalvelden, met als dieptepunt de racistische uitingen aan het adres van Excelsior-speler Ahmad Mendes Moreira tijdens een wedstrijd tegen FC Den Bosch in november. Het aanvalsplan omvat diverse maatregelen op repressief, strafrechtelijk en educatief gebied.
Aanleiding en context
De racistische incidenten, met name de gebeurtenissen rondom Ahmad Mendes Moreira, hebben de noodzaak van een krachtig en effectief plan tegen racisme in het voetbal pijnlijk duidelijk gemaakt. Deze incidenten hebben geleid tot verontwaardiging en de roep om actie vanuit de voetbalwereld, de politiek en de samenleving. Het gesprek tussen kabinet en KNVB vond plaats op de thuisbasis van het Nederlandse voetbal. In het gesprek werd samen met voetballer Ahmed Mendes Moreira van Excelsior, FC Den Bosch en scheidsrechter Gerrets die de wedstrijd FC Den Bosch- Excelsior stillegde na een kwetsend spreekkoor, stilgestaan bij het leed dat racisme aanricht.
Maatregelen in het aanvalsplan
Het aanvalsplan omvat een breed scala aan maatregelen, gericht op het voorkomen, signaleren, handhaven en bestraffen van racisme en discriminatie in het voetbal.
Repressieve maatregelen
- Slimme camera's: Er worden meer slimme camera's ingezet in en rondom stadions om racistische uitingen en ander ongewenst gedrag te registreren.
- Straffen voor clubs: Voetbalclubs die racisme onvoldoende tegengaan, kunnen punten verliezen en boetes opgelegd krijgen.
- Meldplicht stadionverboden: Er komt een meldplicht bij stadionverboden, zodat personen met een stadionverbod beter in de gaten kunnen worden gehouden.
Strafrechtelijke maatregelen
- Aanklager racismezaken: Zowel in het amateur- als betaald voetbal komt er een speciaal aanklager voor racismezaken.
- Vervolging overtreders: Overtreders van racistische uitingen moeten vaker worden vervolgd.
- Verdubbeling strafeis: De strafeis voor racisme kan worden verdubbeld.
- Langere schorsingen: Voetballers die zich schuldig maken aan racisme kunnen langer worden geschorst, zowel voor wedstrijden als trainingen.
Educatieve maatregelen
- Trainingsprogramma's: 600 amateurclubs en 34 betaaldvoetbalclubs krijgen een trainingsprogramma om bewustwording te creëren en gedragsverandering op het voetbalveld te bereiken.
- Voorlichtingscampagne: Er komt een voorlichtingscampagne om het bewustzijn over racisme en discriminatie te vergroten en gedragsverandering te stimuleren.
Signalering en melding
- App voor anoniem melden: Er komt een app waarin stadionbezoekers anoniem melding kunnen doen van racistische uitingen of ander ongewenst gedrag.
Financiële steun en samenwerking
Het kabinet en de KNVB trekken gezamenlijk 14 miljoen euro uit voor de uitvoering van het driejarige aanvalsplan. Het kabinet heeft hiervoor de komende drie jaar 14 miljoen euro beschikbaar gesteld. De KNVB werkt samen met de ministeries van Justitie en Veiligheid (J&V), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) om het plan uit te voeren.
Prinsjesdag en de sport
Op Prinsjesdag werden de plannen van het kabinet voor het komende politieke jaar bekendgemaakt. Naast de aanpak van racisme en discriminatie, zijn er ook andere plannen die relevant zijn voor de sportwereld.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Preventie en gezondheid
Het kabinet wil meer aandacht besteden aan preventie en gezondheid, onder meer door het realiseren van de ambities van het Nationaal Preventieakkoord te versnellen. In 2021 is 12 miljoen euro extra beschikbaar om - vooral via gemeenten en lokale organisaties - het realiseren van de ambities van het Nationaal Preventieakkoord te versnellen. In 2022 stijgt dit naar 16 miljoen euro extra. Vanuit de sportwereld wordt nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het belang van bewegen. Uiteindelijk moet bewegen het nieuwe normaal worden.
Steunpakket 3.0
Het kabinet heeft het steunpakket 3.0 bekend gemaakt, dat ook van toepassing is op de voetbalwereld. Het kabinet verlengt de lopende steunmaatregelen van 1 oktober 2020 tot 1 juli 2021. De maatregelen in dit pakket beslaan rond de 11 miljard euro aan extra uitgaven en 1,5 miljard euro aan vervroegde investeringen. Belangrijke regelingen voor de voetbalwereld zijn de verlenging van de NOW-regeling (3.0), ondernemers kunnen tot uiterlijk 1 oktober uitstel van belasting aanvragen en de belastingvrije tegemoetkoming voor vaste lasten (TVL) wordt opnieuw ingezet. Ook sportclubs kunnen hier aanspraak op maken. Wel dient aan bepaalde voorwaarden voldaan te worden. De vaste lasten moeten in drie maanden 4.000 euro zijn, subsidie bedraagt maximaal 90.000 euro. Dat is nu nog maximaal 50.000 euro. Vanaf de tweede periode gaat de grens van het omzetverlies stapsgewijs omhoog.
Nationaal Sportakkoord
Met het Sportakkoord worden samen met de sport, gemeenten, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties de handen ineengeslagen om de kracht van sport de komende jaren beter te kunnen benutten: om Nederland te verenigingen via sport en bewegen. In 2021 is via subsidies en opdrachten in totaal 77,5 miljoen euro beschikbaar voor het Nationaal Sportakkoord.
Vaardig in bewegen
Voor de allerjongste wordt ingezet op 'De Kleine Beweegagenda', een project wat gericht is op beweegstimulering voor de jongste doelgroep (0 tot 4-jarigen) en dat wordt uitgevoerd door het Mulier instituut en Kenniscentrum Sport en Bewegen. Verder zet het ministerie van VWS in op bijdragen aan het beleid om kinderen weer meer buiten te laten spelen.
Duurzame en toegankelijke sportaccommodaties
Het ministerie van VWS zet zich samen in met gemeenten om sportaccommodaties te verduurzamen en beter toegankelijk te maken. Sportverenigingen kunnen een subsidie aanvragen van 20% voor de bouw of het onderhoud van sportaccommodaties of voor de aanschaf of het onderhoud van sportmaterialen. Hierbij is er een mogelijkheid tot een aanvullende subsidie van 15% voor investeringen in duurzaamheid, veiligheid, toegankelijkheid en circulariteit van sportaccommodaties.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Kansspelen en integriteit
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft een subsidiebudget van 1.050.000 miljoen euro voor Integriteit en Kansspelen gerelateerde onderwerpen. Deze subsidies worden in de vorm van projectsubsidies opgenomen in de begroting. De doelstelling van de subsidies in het kader van integriteit is het beschermen van kwetsbare groepen in onder andere de sport.
Reacties en verwachtingen
Ahmad Mendes Moreira heeft positief gereageerd op het aanvalsplan en hoopt dat mensen nu twee keer nadenken voordat ze zich racistisch uiten. De KNVB kijkt ook naar zichzelf en wil de eigen organisatie verder verbeteren op het gebied van diversiteit en inclusie.