Fortuna Sittard, een club met een rijke en bewogen geschiedenis, heeft door de jaren heen een belangrijke rol gespeeld in het Nederlandse voetbal. Van de pioniersjaren van het betaald voetbal tot de successen in de KNVB Beker en de Europese avonturen, Fortuna Sittard heeft vele hoogte- en dieptepunten gekend. Dit artikel duikt in de geschiedenis van de club, met speciale aandacht voor de KNVB Beker en de invloedrijke figuren die de club hebben gevormd.
De Pioniersjaren en de Opkomst van Fortuna '54
De basis voor het huidige Fortuna Sittard werd gelegd in de jaren '50, een tijd waarin het Nederlandse voetbal op de drempel stond van professionalisering. De flamboyante zakenman Gied Joosten, een drijvende kracht achter de professionalisering van het voetbal in Nederland, richtte Fortuna '54 op. Joosten, die samen met zijn broers een succesvol aannemersbedrijf leidde, zag potentieel in het betaald voetbal, geïnspireerd door de ontwikkelingen in het buitenland.
Op 12 maart 1953 woonde Joosten in Parijs de Watersnoodwedstrijd bij, een benefietwedstrijd voor de slachtoffers van de watersnoodramp in Zeeland. Dit evenement, waarbij in het buitenland spelende Nederlandse profs het Franse nationale elftal versloegen, was een openbaring voor Joosten. Hij besefte dat het betaald voetbal in Nederland onvermijdelijk was.
Joosten, een bouwondernemer met een verleden in het verzet, stond bekend om zijn daadkracht. Hij richtte de Nederlandse Beroeps Voetbal Bond (NBVB) op, een alternatieve bond die de concurrentie aanging met de KNVB. Joosten wist enkele van de beste Nederlandse voetballers aan te trekken, waaronder Frans de Munck, Cor van der Hart en Bram Appel, die de ruggengraat van Fortuna '54 vormden. Dankzij de winst van zijn bouwbedrijf kon Joosten deze spelers een aantrekkelijk salaris bieden.
De NBVB bestond uit tien clubs, waaronder Alkmaar '54, BVC Amsterdam, Fortuna '54 en BVC Rotterdam. Het clubtenue van Fortuna bestond uit een wit shirt met de Nederlandse driekleur en een witte broek. Naast de eigen competitie organiseerde Joosten wedstrijden tegen gerenommeerde internationale clubs om extra inkomsten te genereren. De NBVB trotseerde de banvloek van de KNVB, die vasthield aan het amateurisme en het argument dat voetballers uit liefde voor hun club en vaderland moesten spelen, niet voor geld.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Op 2 november vond er een constructief gesprek plaats tussen vertegenwoordigers van de KNVB en de NBVB, wat leidde tot verdere onderhandelingen en uiteindelijk een akkoord op 7 november 1954. Dit akkoord betekende dat de competities van beide bonden op 28 november werden samengevoegd. Nieuwe voetbalclubs moesten echter wel gelieerd zijn aan bestaande verenigingen met een goedgekeurde accommodatie en een bankgarantie van 50.000 gulden.
De eerste successen en de KNVB Bekerwinst van 1957
In het seizoen 1956/1957 beleefde Fortuna '54 haar meest succesvolle jaar. De club eindigde op de tweede plaats in de competitie, net achter Ajax, en won de KNVB Beker door in een uitverkochte Kuip met 2-4 van Feyenoord te winnen. De Oostenrijkse trainer Friedrich Donenfeld was de architect achter dit succes.
De bekerfinale tegen Feyenoord was een memorabele wedstrijd. Fortuna '54, met spelers als Jan Notermans, Frans de Munck en Cor van der Hart, wist een 1-2 achterstand om te buigen in een 4-2 overwinning. Arie Pieneman mocht de KNVB Beker in ontvangst nemen, geflankeerd door teamgenoten en voorzitter Gied Joosten.
In de daaropvolgende seizoenen bleef Fortuna '54 een topclub in Nederland, met een vierde plaats in 1958 en een derde plaats in 1959. De club investeerde in talent en haalde internationals als Faas Wilkes en Spitz Kohn naar Geleen. Ondanks het semi-professionele karakter van het Nederlandse betaald voetbal in die tijd, kregen de spelers een huis en een goede beloning.
De fusie met SV Maurits en de jaren in de Eredivisie
In 1958 fuseerde Fortuna '54 met de amateurvereniging SV Maurits. Deze fusie was voor beide clubs een belangrijke stap. De amateurs werden verlost van een schuldenlast en de profclub kreeg een bredere selectie tot haar beschikking. SV Maurits, opgericht in 1926 als bedrijfsvereniging van de Staatsmijn Maurits, had een rijke historie en speelde meerdere malen op het hoogste zuidelijke voetbalniveau.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Na de fusie speelde Fortuna '54 in het Mauritsstadion, dat werd uitgebreid tot een capaciteit van 27.000 plaatsen. Het stadion werd een bolwerk voor de club, waar vele memorabele wedstrijden werden gespeeld. In de jaren '60 eindigde Fortuna '54 voornamelijk in de middenmoot van de Eredivisie. Een hoogtepunt in deze periode was de tweede KNVB Bekerwinst in 1964, na een overwinning op ADO.
De tweede KNVB Bekerwinst in 1964 en Europees voetbal
In 1964 behaalde Fortuna '54 opnieuw de KNVB Beker, ditmaal na een verlenging tegen ADO. Dit succes leidde tot een Europees avontuur in het seizoen daarop, dat echter van korte duur was. Het Italiaanse Torino bleek te sterk voor de club uit Geleen.
Ondanks de successen op het veld, kampte Fortuna '54 met financiële problemen. Het faillissement van hoofdsponsor Vascomij in 1966 zorgde ervoor dat de club geen sterrenelftal meer kon opstellen. In 1968 fuseerde Fortuna '54 noodgedwongen met Sittardia tot Fortuna Sittardia Combinatie (FSC).
De fusie met Sittardia en de jaren als Fortuna Sittard
Op 11 juni 1968 besloten de besturen van Fortuna '54 en Sittardia tot een fusie, waarmee op 1 juli 1968 Fortuna Sittardia Combinatie (FSC) werd opgericht. De club speelde de eerste twee seizoenen afwisselend in Sittard en Geleen, waarna stadion De Baandert de vaste thuishaven werd. Ondanks dat Fortuna Sittard een typische regio club is, heeft de club uit Sittard-Geleen vele jaren gekend waarin het nationaal en internationaal van zich liet spreken.
Na een verblijf van een jaar in de Eredivisie degradeerde FSC naar de Eerste Divisie. Het duurde tot 1982 voordat de club, onder leiding van trainer Frans Körver, weer promoveerde naar de Eredivisie. In 1985 bereikte Fortuna Sittard de bekerfinale, waarin het nipt verloor van Feyenoord. Dit resultaat leverde wel een ticket op voor de Europacup II.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
In de Europacup II zorgde Fortuna Sittard voor een stunt door de kwartfinales te bereiken. Na overwinningen op FC Kopenhagen en Wisla Krakow werd de club gekoppeld aan het Engelse Everton. Ondanks twee nederlagen tegen de latere winnaar van het toernooi, kon Fortuna Sittard terugkijken op een succesvol Europees avontuur.
Recente ontwikkelingen en de toekomst
Na de successen in de jaren '80 kende Fortuna Sittard een moeilijke periode, met sportieve en financiële tegenslagen. In 2016 werd de club overgenomen door Isitan Gün, die een nieuw tijdperk inluidde. Onder zijn leiding promoveerde Fortuna Sittard in 2018 terug naar de Eredivisie, waar het sindsdien speelt.
Met de toetreding van Principion Holding in 2021 zijn de ambities van Fortuna Sittard verder omhoog geschroefd. De club heeft ook een vrouwenelftal opgericht, dat uitkomt in de Azerion Vrouwen Eredivisie. Fortuna Sittard is bezig met het schrijven van een nieuw hoofdstuk in haar rijke historie, met de focus op sportieve groei en een sterke band met de regio.
tags: #knvb #beker #fortuna #sittard #geschiedenis