Feyenoord, de trotse club uit Rotterdam, staat bekend om zijn rijke historie en gepassioneerde aanhang. De club, opgericht op 19 juli 1908, heeft door de jaren heen een indrukwekkende reeks successen behaald, waaronder het winnen van de KNVB Beker. Dit artikel duikt diep in de geschiedenis van Feyenoords overwinningen in dit prestigieuze bekertoernooi.
Ontstaan van Feyenoord
Het is zondagmiddag 19 juli 1908. Op het plein voor de Wilhelminakerk in de Oranjeboomstraat in de Rotterdamse wijk Feijenoord voetballen een aantal jongens, zoals wel vaker in die dagen. Het wemelde van de buurtvoetballers die om de andere dag een club oprichtte en weer ophielden te bestaan. Geld voor een echte leren bal hebben ze niet. De arbeiders op Rotterdam-Zuid, werkzaam in het havengebied of op kantoor, hebben het niet breed, dus de jongens behelpen zich met een tot bal samengeperste prop kranten, omwikkeld met pakpapier. Die zondag is een bijzondere zondag. Één van de jongens, Kees van Baaren, heeft als verjaarscadeau van zijn vader, die een florerende timmerwinkel drijft, een echte leren bal gekregen. Razend enthousiast besluiten Kees, Gerard van Leerdam, Henk Mulder, Louis den Hartog en Nico Struijs later die middag in koffiehuis De Vereeniging aan de Persoonshaven een voetbalclub op te richten. Als naam kiezen ze Wilhelmina, naar de kerk waar het allemaal begon. Van Baaren: “Omdat we niets om handen hadden was voetballen ons enige verzetje en bij het wegkantelen van onze jeugdjaren rijpte langzamerhand in ons het verlangen een echte club op te richten en daarvoor werd dan op die 19e juli van het jaar 1908 de eerste steen gelegd.”
Het eerste clubtenue is een rood shirt met blauwe mouwen en witte broek. Speelterrein is De Put een opgespoten terrein tussen het Afrikaanderplein en de Hilledijk. Eind juli 1908 wint Wilhelmina daar zijn eerste echte wedstrijd, met 2-1 tegen Be Quick uit Bospolder in Rotterdam-West. Wilhelmina gaat in het voorjaar van 1909 met Volharding samen en verandert de naam in Hillesluis-Feijenoord-Combinatie (HFC). De Rotterdamsche Voetbalbond (RVB) accepteert die naam echter niet, omdat het te veel verwarring zou geven met het al langer bestaande HFC uit Haarlem. In 1910 opnieuw een naamsverandering van HFC naar Celeritas. Om weer later na een bewogen ledenvergadering op 7 juli 1912 drie alternatieven in stemming te brengen. Met 21 stemmen voor, en 4 tegen kiezen de leden die middag als nieuwe naam: Rotterdamsche Voetbal Vereeniging Feijenoord. Ook wordt dan het inmiddels klassieke tenue gekozen: een rood-wit shirt met zwarte broek en zwarte kousen met een rood-witte band. In dat zelfde seizoen 1912/1913 zien we de huidige naam prijken in de derde klasse West A. Overigens speelt Feijenoord vanaf 1909 op het Afrikaanderplein, waar een echt voetbalveld ligt. Op 25 augustus 1912 wint Feyenoord de eerste prijs in het korte bestaan: De Concordiaanbeker. 1914: Feijenoord aan het Afrikaanderplein. Het eerste elftal krijgt door een fusie met DCS een kwaliteitsimpuls met onder anderen Jan Petterson en Kees Pijl. Vooral die laatste, een echte goalgetter, zal later uitgroeien tot een van de grootste voor-oorlogse spelers van de club.
De KNVB Beker: Een Overzicht
De KNVB Beker, ook wel bekend als de 'dennenappel' vanwege zijn unieke vorm, is het belangrijkste bekertoernooi in het Nederlandse voetbal. Het toernooi kent een lange en rijke geschiedenis, die teruggaat tot 1898.
Het Begin: Hak Holdert en de Holdertbeker
Aan de basis van het toernooi stond Hak Holdert (1870-1944), een dagbladuitgever en ondernemer. Geïnspireerd door de Engelse FA Cup organiseerde hij in 1894 een eerste bekertoernooi. Hoewel de animo gering was, wordt de wedstrijd tussen de Haarlemsche Football Club en HFC Haarlem soms gezien als het eerste bekerduel in de Nederlandse voetbalgeschiedenis.
Lees ook: Feyenoord en het KNVB Beker Avontuur
In 1898/1899 werd op initiatief van de Nederlandsche Voetbalbond (NVB), de voorloper van de KNVB, een nieuw bekertoernooi georganiseerd, mede dankzij de inzet van Hak Holdert, die een beker beschikbaar stelde: de Holdertbeker. In de beginjaren werd het toernooi niet altijd even serieus genomen en niet jaarlijks afgewerkt. De Holdertbeker is inmiddels verloren geraakt en werd in 1946 vervangen door een nieuwe trofee, liefkozend de 'dennenappel' genoemd.
Groeiende Populariteit en De Kuip
Na de introductie van de Europa Cup II in 1960, een toernooi voor bekerwinnaars, groeide de populariteit van de KNVB Beker aanzienlijk. Aanvankelijk werden de finales op verschillende locaties gespeeld, maar tussen 1972 en 1976 was De Kuip in Rotterdam steevast de gastheer. In 1989 werd besloten om de bekerfinale voortaan altijd in De Kuip te spelen. Datzelfde jaar werd officieel vastgelegd dat amateurclubs aan het toernooi mogen deelnemen. Sinds 1980/81 is er ook een KNVB Beker voor vrouwen.
De Vroege Jaren van Feyenoord
Financieel gaat het niet al te best. De wedstrijden op het Afrikaanderplein worden weliswaar door duizenden mensen bezocht, maar omdat het veld eigendom is van de gemeente, kan de club geen entree heffen. Het komt geregeld voor dat de spelers zondagochtend nog moeten lappen om een bal te kunnen betalen, die een van hen dan op de fiets moet gaan kopen bij Dekker’s Sporthandel aan de Botersloot. Het eerste succes in de competitie is in de periode 1915/1916 als de Rotterdammers kampioen worden in de 3e klasse. Een jaar later springt de club vanuit de 2e klasse met een vierde plaats naar de 1e klasse. Dit komt mede door de coulance van de Bond. Die ziet dat de club in de NVB beker de halve finale bereikt en acht Feijenoord sterk genoeg voor de 1e klasse. Feijenoord strand in de semifinale door een 2-0 verlies tegen VSV uit Velsen. Feijenoord moest door de hongersnood het veld aan de Afrikaanderplein verlaten. Er heerste voedselschaarste als gevolg van de 1e Wereldoorlog en de voetbalvelden op het plein maakten plaats voor volkstuintjes. In de zomer van 1917 betrekt de club een nieuw onderkomen aan de Kromme Zandweg. Daar is ruimte genoeg voor tribunes en zelfs een clubgebouw met kleedkamers. Op 06 maart 1921 wordt Feijenoord kampioen door een uitoverwinning van 2-6 op ’t Gooi. De arbeidersclub uit Rotterdam-Zuid promoveert naar de 1e klasse. Het zal zich nestelen tussen de zogenoemde ‘heerenclubs’ die in die jaren het voetbal domineren.
Feijenoord ontmoet voor het eerst stadgenoot Sparta op 22 mei 1921. Op Spangen komt Feyenoord met 2-0 achter, maar door Kees Pijl en Adriaan Koonings - die beiden twee keer scoren - wint Feyenoord de eerste Rotterdamse derby met 2-4. De club is ambitieus en trekt met de Engelsman Bill Julian zelfs een professionele trainer aan die specifiek werkt aan de verbetering van techniek en tactiek. De wedstrijden aan de Kromme Zandweg trekken steeds meer publiek. De club breidt de tribunecapaciteit uit en de gemeente legt een tramlijn aan om de mensenmassa zo goed mogelijk naar het stadion te vervoeren. Op 9 oktober 1921 zijn tienduizend belangstellenden getuige van de eerste ontmoeting met Ajax. Feyenoord verliest met 3-2, maar tekent protest aan tegen de eerste Amsterdamse goal. De bond honoreert dat, waardoor de eerste Klassieker de boeken in gaat als een 2-2 gelijkspel. Kees Pijl en Ok Formenoy, die later nog een spraakmakende overstap naar Sparta zal maken, zorgen voor de Rotterdamse treffers. Trainer Julian wordt daarna weer bedankt voor zijn diensten, want de club kan zijn salaris niet meer opbrengen. Zonder echte trainer wordt Feyenoord het jaar erop derde. In juni 1923 wordt de officiële naam van de club veranderd in Rotterdamse Voetbal & Athletiek Vereeniging Feijenoord. De actieve Athletiek-tak maakt al sinds 1918 deel uit van de club.
De ploeg wordt in de periode 1923/1924 afgetekend eerste met vijf punten voorsprong op naaste concurrent DFC en zes op de nummer drie ’t Gooi uit Hilversum. Feijenoord wordt afdelingskampioen, door een 1-1 gelijkspel bij Ajax. Al bij het vertrek naar Rotterdam worden de spelers op het station in Amsterdam hartelijk overladen met bloemen waarna duizenden mensen de ploeg opwachten bij het toenmalige station Delftse Poort. In de competitie om de landstitel met de overige vier afdelingskampioenen Stormvogels, NAC, SC Enschede en Be Quick uit Groningen blijft Feyenoord vervolgens ongeslagen. Met een punt voorsprong op Stormvogels kroont het elftal, met Kees van Dijke, Bertus Bul, Kees Pijl , Jan Petterson en Adriaan ‘King’ Koonings als uitblinkers, zich voor het eerst tot de beste club van het land. In twee dagen moest Feijenoord twee wedstrijden spelen. Bizar en daarom ook een geweldige prestatie. Op zondag 8 juni werd er gewonnen uit bij SC Enschede met 0-2. Een dag later op 2e pinksterdag is het landskampioenschap een feit door thuis met 3-1 te winnen van Be Quick. De doorbraak van de arbeidersclub uit Rotterdam-Zuid is definitief een feit. De eerste landstitel vormt het begin van de eerste succesvolle bloeiperiode van de club, zestien jaar na de oprichting, in het derde seizoen als eersteklasser.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Feyenoords Glorieuze Bekergeschiedenis
Feyenoord is een van de meest succesvolle clubs in de KNVB Beker, met een indrukwekkend aantal overwinningen.
Het Aantal Bekerfinales van Feyenoord
Feyenoord heeft in totaal 20 keer de finale van de KNVB Beker bereikt. De eerste finale was in 1930, toen de Rotterdammers met 1-0 wonnen van Excelsior. De meest recente finale was in 2024, waarin Feyenoord met 1-0 won van NEC.
De Verloren Finales
Niet elke bekerfinale eindigde in een overwinning voor Feyenoord. Vier keer moest de club de beker aan de tegenstander laten.
1934: Velocitas - Feyenoord 3-2
In 1934, toen de KNVB Beker nog de Holdertbeker heette, verloor Feyenoord de finale van Velocitas met 3-2. De wedstrijd, gespeeld in Utrecht, was spannend en eindigde na 90 minuten in 2-2. Direct in de eerste minuut van de verlenging zette Fré van de Velde Velocitas op een 3-2 voorsprong en dat was genoeg om de Holdert cup in Utrecht te houden.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
1957: Fortuna '54 - Feyenoord 4-2
In 1957 was De Kuip het toneel voor de bekerfinale, maar ondanks het thuisvoordeel verloor Feyenoord met 4-2 van Fortuna '54. Bram Appel scoorde drie doelpunten voor Fortuna '54, terwijl Henk Schouten en Toon Meerman de doelpunten maakten voor Feyenoord.
2003: FC Utrecht - Feyenoord 4-1
Ook in 2003 speelde Feyenoord de bekerfinale 'uit' in De Kuip. FC Utrecht won de finale met 4-1. Dirk Kuijt, destijds spelend voor FC Utrecht, scoorde een doelpunt tegen zijn toekomstige club.
2010: Ajax - Feyenoord (over twee wedstrijden)
In het seizoen 2009-2010 werd de KNVB Beker éénmalig over twee wedstrijden gespeeld. De heenwedstrjid in de Amsterdam ArenA eindigde in 2-0 voor Ajax. De terugwedstrijd in De Kuip verliep nog slechter. In eigen huis stond na 90 minuten de uitslag 1-4 op het bord, waarmee Ajax de KNVB-beker won.
De Gewonnen Finales: Een Overzicht
Feyenoord wist in de historie van de club liefst 14 keer beslag te leggen op de KNVB-beker. Hieronder een overzicht van alle gewonnen finales:
1930: Feyenoord - Excelsior 1-0
Op 15 juni 1930 won Feyenoord de eerste KNVB Beker in de clubgeschiedenis door stadgenoot Excelsior met 1-0 te verslaan. Jaap Barendregt scoorde het winnende doelpunt. Het was de eerste bekerwinst in de clubgeschiedenis van de Rotterdammers.
1935: Feyenoord - HVV Helmond 5-2
Op 23 juni 1935 pakte Feyenoord haar tweede KNVB Beker. HVV Helmond werd in de 30ste editie van de competitie met 5-2 verslagen.
1965: Feyenoord - Go Ahead Eagles 1-0
Op 29 mei 1965 won Feyenoord de derde KNVB Beker door Go Ahead Eagles met 1-0 te verslaan. Frans Bouwmeester scoorde het winnende doelpunt in de 88e minuut.
1969: Feyenoord - PSV 2-0 (replay na 1-1)
Na een 1-1 gelijkspel in de eerste finale tegen PSV, won Feyenoord de replay met 2-0 dankzij doelpunten van Willem van Hanegem en Henk Wery.
1980: Feyenoord - Ajax 3-1
Op 17 mei 1980 won Feyenoord de KNVB Beker door aartsrivaal Ajax met 3-1 te verslaan. Frank Arnesen zette de Amsterdammers op voorsprong, maar de Rotterdammers toonden weerstand. Dankzij doelpunten van Petur Petursson (2x) en Carlo de Leeuw, wordt Ajax met 3-1 verslagen.
1984: Feyenoord - Fortuna Sittard 1-0
Op 2 mei 1984 pakt Feyenoord haar zesde bekerwinst door Fortuna Sittard te verslaan. Peter Houtman wordt in de 69e minuut ingebracht en is even later belangrijk door het enige doelpunt van de wedstrijd te scoren.
1991: Feyenoord - FC Den Bosch 1-0
Op 2 juni 1991 won Feyenoord de KNVB Beker door FC Den Bosch met 1-0 te verslaan. Rob Witschge schiet na acht minuten raak voor de Rotterdammers en scoort ook het enige doelpunt van de wedstrijd.
1992: Feyenoord - Roda JC 3-0
Op 10 mei 1992 staan Feyenoord en Roda JC tegenover elkaar in de finale van de KNVB Beker. De Rotterdammers zetten aan en weten na een klein halfuur op een 1-0 voorsprong te komen dankzij John de Wolf. Gaston Taument maakt de 2-0, waarna Jozef Kiprich de eindstand op 3-0 bepaald en Feyenoord voor de achtste keer de KNVB Beker wint.
1994: Feyenoord - NEC 2-1
Op 12 mei 1994 staat Feyenoord in de finale van de KNVB Beker tegen stuntploeg NEC. Voor een nieuwe stunt weten de Nijmegenaren niet te zorgen, zo zijn de Rotterdammers de club de baas met een 2-1 winstpartij. Ruud Heus en John van Loen zijn namens Feyenoord trefzeker, terwijl Bennie Dekker namens NEC het net weet te vinden.
1995: Feyenoord - FC Volendam 2-1
Een jaar na de bekerwinst van 1994, staat Feyenoord op 25 mei 1995 opnieuw in de bekerfinale. Ditmaal tegen FC Volendam. Gaston Taument opent de score, maar Volendam komt terug in de wedstrijd na een doelpunt van André Wasiman. Het is uiteindelijk Mike Obiku die Feyenoord de beker schenkt, hij schiet in de 82e minuut raak.
2008: Feyenoord - Roda JC 2-0
Op 27 april 2008, staan Feyenoord en Roda JC opnieuw tegenover elkaar. Net als in 1992, zijn de Rotterdammers te sterk voor de club uit Kerkrade. Doelpunten van Denny Landzaat en Jonathan de Guzman bezorgen Feyenoord de elfde bekerwinst in de clubhistorie.
2016: Feyenoord - FC Utrecht 2-1
Na acht jaar afwezigheid kan Feyenoord op 24 april 2016 eindelijk weer eens de KNVB Beker pakken. Dit lukt ook, zo wordt FC Utrecht met 2-1 verslagen. Michiel Kramer is voor de Rotterdammers trefzeker. FC Utrecht wist dankzij Ramon Leeuwin terug te komen in de wedstrijd, maar zag de winst uit handen glippen na een eigen doelpunt van doelman Filip Bednarek.
2018: Feyenoord - AZ 3-0
In de 100e bekerfinale neemt Feyenoord het op 22 april 2018 op tegen AZ. In een bomvolle Kuip opent Nicolai Jørgensen de score, waarna Robin van Persie de Rotterdammers in de tweede helft op een 2-0 voorsprong zet. Jens Toornstra laat De Kuip in de 93e minuut ontploffen door de derde erin te schieten. Feyenoord wint voor de 13e keer in haar clubhistorie de KNVB Beker.
2024: Feyenoord - NEC 1-0
Op zondag 21 april 2024 stond Feyenoord weer in de bekerfinale. Deze keer was NEC in De Kuip de tegenstander. In een wedstrijd die twee keer gestaakt werd (één keer wegens rookontwikkeling door vuurwerk en één keer wegens een brandend spandoek) was NEC een waardige tegenstander. Het was Igor Paixao die in de 59ste minuut de enige en daarmee winnende treffer op het bord zette.
De Verboden Bekerfinale van 2020
In 2020 stond de KNVB-bekerfinale tussen FC Utrecht en Feyenoord op het programma, maar deze werd vanwege de coronapandemie afgelast.
tags: #knvb #beker #feyenoord #gewonnen #geschiedenis