Het nieuwe voetbalseizoen staat voor de deur, een tijd van opwinding en verwachting voor miljoenen voetballiefhebbers in Nederland. Stadions vullen zich met supporters die hun favoriete clubs aanmoedigen, maar helaas is er ook een kleine minderheid die de sfeer verpest met wangedrag. Om dit tegen te gaan, heeft de KNVB samen met andere betrokken partijen een actieplan ontwikkeld, gericht op het bevorderen van gastvrijheid, veiligheid en sportiviteit in en rond de voetbalvelden. Dit actieplan bouwt voort op eerdere initiatieven en beoogt een integrale aanpak van het probleem.
De 'Roadmap Gastvrij en Veilig Voetbal': Een Gezamenlijke Aanpak
De 'Roadmap Gastvrij en Veilig Voetbal' visualiseert de gezamenlijke aanpak van diverse partijen, waaronder de KNVB, Eredivisie CV, CED, Openbaar Ministerie, de Nationale Politie, gemeenten en supporterscollectieven. Allen richten zich op één doel: een gastvrije en veilige stadionervaring voor echte voetballiefhebbers, waarbij relschoppers geïdentificeerd, aangepakt en bestraft worden.
Minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid benadrukt de verbindende kracht van voetbal en de afkeer van racisme en geweld die miljoenen mensen delen. Ze stelt dat er geen plaats is voor dergelijk gedrag in de sport of de samenleving, en dat stadions beschermd moeten worden als plekken van saamhorigheid.
Marianne van Leeuwen, directeur betaald voetbal KNVB, deelt de enthousiasme voor het nieuwe seizoen, maar benadrukt de noodzaak om de kleine groep "nep-supporters" aan te pakken die het voor de rest verpesten. Ze roept iedereen op om een voorbeeld te nemen aan de overige 99% die wangedrag afkeurt en benadrukt dat alle betrokkenen hun verantwoordelijkheid moeten nemen, niet alleen door te straffen, maar ook door meer ruimte te bieden aan echte supporters.
Jan de Jong, directeur Eredivisie CV, erkent dat onwenselijk gedrag zich voordoet in diverse publieke ruimtes, en dat voetbal hier geen uitzondering op is. Hij benadrukt dat het tackelen van dit probleem in en rond de stadions een gezamenlijke verantwoordelijkheid is, waarbij ook ouders, het onderwijs, de politie en de overheid een belangrijke rol spelen.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Marc Boele, algemeen directeur CED, spreekt de wens uit dat echte supporters en liefhebbers weer met plezier naar het stadion komen om te genieten van de totale wedstrijdbeleving.
Bert Punt, adviseur hoofdofficier voetbal en veiligheid Openbaar Ministerie, stelt dat het doel is om alle goedwillende supporters te laten genieten van gastvrij en veilig voetbal, en dat degenen die dit verstoren strafrechtelijk zullen worden aangepakt.
Frank Paauw, portefeuillehouder voetbal Nationale Politie, benadrukt de noodzaak van een stevige aanpak om te zorgen dat alle stadions veilig zijn en blijven.
Paul Depla, burgemeester van Breda, hekelt de agressie, het geweld, vuurwerk en discriminerende spreekkoren die te vaak voetbalwedstrijden ontsieren. Hij benadrukt dat voetbal gastvrij, toegankelijk en veilig moet zijn voor iedereen, en dat dit alleen kan lukken als alle partners gezamenlijk opstaan tegen de hooligans.
Matthijs Keuning, voorzitter Supporterscollectief Nederland, pleit voor beleid dat zich richt op de grote meerderheid van goedwillende supporters en dat afrekent met ongerichte maatregelen die alle supporters criminaliseren. Hij benadrukt dat supporters een belangrijke rol kunnen spelen door het goede voorbeeld te geven en samen te werken met clubs en gemeenten.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Kernpunten van het Actieplan "Tegen Geweld, Voor Sportiviteit"
Het actieplan van de KNVB omvat een reeks maatregelen, zowel nieuwe als intensiveringen van bestaande activiteiten, met als doel geweld tegen te gaan en sportiviteit te bevorderen op en rond de voetbalvelden. Het plan is tot stand gekomen dankzij de input van leden, goede voorbeelden van verenigingen en de betrokkenheid van diverse belangenorganisaties. Veel van de acties maken deel uit van het landelijke programma 'Naar een veiliger sportklimaat' van het ministerie van VWS. De meeste maatregelen zijn ingegaan vanaf het seizoen 2013/’14.
Maatregelen uit het actieplan:
- Hulplijn noodgevallen: Een directe lijn voor verenigingen om contact op te nemen met de KNVB bij excessen op of rond het veld.
- Meldpunt wanordelijkheden: Een centraal punt voor het melden van negatieve ervaringen die ergernis veroorzaken, maar niet direct opgelost hoeven of kunnen worden.
- Tijdstraf bij (eerste) gele kaart: Een directe sanctie voor onsportief gedrag, waarbij de speler tijdelijk het veld moet verlaten.
- Publiceren gedragsregels: Het openbaar maken van de regels en verwachtingen omtrent sportief gedrag binnen de vereniging.
- Invoering spelregelbewijs voor jeugdspelers: Een verplichting voor jeugdspelers om hun kennis van de spelregels aan te tonen.
- Bewijs sportief gedrag / cursus (‘Sportiviteitsbewijs’): Een cursus of training gericht op het bevorderen van sportief gedrag.
- Inzetten extra waarnemers: Het inzetten van extra functionarissen om wedstrijden te observeren en eventuele incidenten te rapporteren.
- Actie tegen (en met) recidiverende verenigingen: Gerichte acties en maatregelen tegen verenigingen waar herhaaldelijk incidenten plaatsvinden.
- Verbeteren gebruik spelerspas: Het optimaliseren van het gebruik van spelerspassen om identiteitsfraude en andere vormen van misbruik tegen te gaan.
- Online publicatie tuchtuitspraken: Het openbaar maken van tuchtuitspraken om een afschrikwekkend effect te creëren en transparantie te bevorderen.
Kritische Reflectie op de Aanpak
Hoewel het actieplan en de inspanningen van de KNVB en andere betrokkenen over het algemeen positief worden ontvangen, is het belangrijk om kritisch te blijven kijken naar de effectiviteit van de maatregelen. Uit een analyse van eerdere initiatieven en cijfers blijkt dat de problematiek van geweld en onsportiviteit in het voetbal complex is en dat er geen eenvoudige oplossingen zijn.
Herhaling van zetten?
Een kritiekpunt is dat veel van de maatregelen in het actieplan een herhaling van zetten zijn. In het verleden zijn vergelijkbare initiatieven gelanceerd, met wisselend succes. Het is essentieel om te leren van eerdere ervaringen en om de nieuwe maatregelen te evalueren op hun daadwerkelijke impact.
Regionale verschillen en vertekening van cijfers
De cijfers over excessen in het amateurvoetbal laten regionale verschillen zien, wat de vraag oproept of het KNVB-beleid in alle districten even effectief is. Bovendien is het belangrijk om te beseffen dat de geregistreerde cijfers mogelijk een vertekening van de werkelijkheid geven, omdat niet alle incidenten worden gemeld, met name in wedstrijden die door clubscheidsrechters worden geleid.
De rol van clubscheidsrechters
Clubscheidsrechters zijn minder geneigd om onregelmatigheden te rapporteren aan de bond. Als er minder wedstrijden door officiële scheidsrechters worden geleid, is de kans op geregistreerde excessen kleiner, zelfs als dat aantal in werkelijkheid zou toenemen.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Veranderingen in de samenstelling van het ledenbestand
Veranderingen in de samenstelling van het ledenbestand van de KNVB, zoals de toename van jonge kinderen en vrouwen die voetballen, kunnen ook een invloed hebben op de cijfers over strafzaken en excessen. Deze groepen zijn over het algemeen minder betrokken bij incidenten.
Meer van hetzelfde?
Er is kritiek dat het nieuwe plan van aanpak vooral "meer van hetzelfde" is. Zelfs de tijdstraf, die als een belangrijke nieuwe maatregel wordt gepresenteerd, is een bestaande sanctie. Een bredere toepassing van de tijdstraf, ook bij selectie-elftallen, zou effectiever kunnen zijn.
Het spelregelbewijs
Het spelregelbewijs, dat spelers kunnen bemachtigen door tien meerkeuzevragen te beantwoorden, wordt gezien als een ontoereikende manier om de kennis van de spelregels te vergroten. Een uitgebreidere cursus zou effectiever zijn, maar is alleen bedoeld voor spelers die zeer ernstig in de fout zijn gegaan.
Het verbod om te protesteren bij de scheidsrechter
De belangrijkste maatregel is waarschijnlijk het verbod om bij de scheidsrechter te protesteren. Mits gehandhaafd, is dat winst. Ook van sommige andere maatregelen kan natuurlijk wel enig heil worden verwacht.
tags: #knvb #actieplan #geweld #sportiviteit