Tonny van Leeuwen, een icoon in de voetbalgeschiedenis van Groningen, leeft voort in de herinneringen van vele supporters. Zijn tragische dood, slechts een dag voor de oprichting van FC Groningen, heeft zijn status als legende alleen maar versterkt. Dit artikel duikt in het leven en de carrière van deze bijzondere doelman, zijn impact op de club en de vele manieren waarop hij tot op de dag van vandaag wordt geëerd.
Van GVAV naar een Onsterfelijke Legende
Tonny van Leeuwen werd 75 jaar geleden geboren en verwierf bekendheid als keeper van GVAV, de voorloper van FC Groningen. Zijn uitzonderlijke talent en toewijding maakten hem tot een publiekslieveling. Van Leeuwen stond acht seizoenen lang met verve in het doel van GVAV en groeide uit tot een heuse publiekslieveling.
Een van de meest memorabele momenten in zijn carrière was de wedstrijd tegen Ajax op 23 april 1967. GVAV won met 1-0 dankzij een doelpunt van de Deen Ole Fritsen, maar het was Van Leeuwen die de held van de dag was. Hij hield de Amsterdammers, die bij winst kampioen zouden worden, op miraculeuze wijze van scoren af. Zelfs het chauvinistische Ajax-legioen applaudisseerde voor de Groninger keeper, die op de schouders van de meegereisde supporters het stadion verliet.
De Tragische Dag die Groningen Rouwde
De feestelijke stemming rond de oprichting van FC Groningen in 1971 werd abrupt overschaduwd door het plotselinge overlijden van Tonny van Leeuwen. Op de terugweg van Rotterdam, waar hij de prijs voor de minst gepasseerde keeper van het seizoen 1970/1971 in ontvangst had genomen, verongelukte hij bij Meppel. Zijn auto kwam op de verkeerde weghelft terecht en botste op een vrachtwagen. Van Leeuwen overleed ter plekke, slechts 28 jaar oud.
Azing Griever, de andere keeper van GVAV op dat moment, herinnert zich de schok en het verdriet: "Heel Groningen was in rouw. Dat overschaduwde de oprichting helemaal." De begrafenis van Van Leeuwen in Peize trok duizenden mensen, waaronder ploeggenoten en bewonderaars uit het hele land. Zelfs Johan Cruijff stuurde bloemen, als blijk van respect voor de sportman Van Leeuwen.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Eerbetoon en Herinneringen
Ondanks zijn korte carrière heeft Tonny van Leeuwen een onuitwisbare indruk achtergelaten op FC Groningen en zijn supporters. Zijn naam is verbonden aan de club op verschillende manieren:
Standbeeld bij het stadion: Voor het stadion van FC Groningen staat een standbeeld van Tonny van Leeuwen, als eerbetoon aan zijn betekenis voor de club.
Tonny van Leeuwen Tribune: In het Oosterparkstadion, de voormalige thuisbasis van FC Groningen, werd de Zuid Tribune in 1996 omgedoopt tot de Tonny van Leeuwen Tribune. Deze tribune is later meeverhuisd naar de Euroborg.
Documentaire: RTV Noord maakte in 2004 de documentaire 'Tonny, held van Groningen', waarin zijn leven en carrière worden belicht.
Erewedstrijd: Op 29 juli 1971 werd een erewedstrijd georganiseerd ter nagedachtenis aan Tonny van Leeuwen, waarin FC Groningen het opnam tegen het Engelse Huddersfield Town.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Archiefmateriaal: De supportersvereniging van FC Groningen ontving in 2024 een tas vol archiefmateriaal over Tonny van Leeuwen, waaronder foto's, documenten en krantenknipsels. Dit materiaal wordt gekoesterd en bewaard als een belangrijk onderdeel van de clubgeschiedenis.
Van Leeuwen's Keeperskwaliteiten en Persoonlijkheid
Azing Griever, die samen met Van Leeuwen keepte bij GVAV, omschrijft hem als een 'heel goede keeper' met een groot reactievermogen op de lijn. Hij trainde hard om zich te verbeteren en kon slecht tegen zijn verlies. Griever beschreef zijn collega als 'redelijk brutaal en dominant in de groep'. "Hij werkte ontzettend hard om zich te verbeteren en kon heel slecht tegen zijn verlies."
Hoewel Van Leeuwen slechts twee interlands voor het Nederlands Elftal speelde, wordt hij door velen beschouwd als een van de beste keepers die Groningen ooit heeft gekend.
Jan Nordström: De Opvolger
Na het overlijden van Tonny van Leeuwen moest FC Groningen op zoek naar een nieuwe doelman. De keuze viel op de Zweed Jan Nordström, die van 1971 tot 1974 het doel verdedigde. Nordström was de eerste doelman die het shirt van FC Groningen officieel droeg en speelde in drie seizoenen 101 competitiewedstrijden en vijf bekerduels voor de club. Jan Nordström was de opvolger van de legendarische keeper Tonny van Leeuwen en de eerste doelman die het shirt van FC Groningen officieel droeg. Nordström debuteerde op 15 augustus 1971 voor de FC in de eerste officiële wedstrijd van de club, thuis tegen FC Utrecht.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse