In de moderne voetbalwereld, waar de marges steeds kleiner worden, is de rol van de keeper geëvolueerd van een traditionele doelverdediger naar een cruciale speler in de algehele teamstrategie. Deze evolutie vereist een herziening van de rol van de keeperstrainer, niet alleen als een specialist op het gebied van reddingen en reflexen, maar ook als een coach die actief bijdraagt aan de tactische en strategische aspecten van het spel.
De Keeper als Eerste Aanvaller
De keeper is een volwaardige speler, maar op de gewone training hangt hij er vaak een beetje bij als schietschijf. De rol van de keeper blijft niet beperkt tot het tegenhouden en verwerken van de bal. Hij helpt ook mee bij het verstoren van de opbouw van de tegenpartij. Hij bespeelt de ruimte achter de laatste linie, neemt daar positie in, bewaakt de taken van het team - met name de laatste linie - en coacht medespelers om een schot op doel, dieptebal, voorzet of een duel 1 tegen 1 te voorkomen. Beschouw de keeper als de eerste aanvaller. Noem hem soms ook zo, als stof tot nadenken. Nadat hij de bal heeft veroverd of na een spelhervatting start de opbouw bij hem. Hij kan de bal inrollen, inwerpen, uittrappen uit de hand, uittrappen van de grond, een doeltrap of vrije trap nemen of een terugspeelbal aannemen en verwerken.
Hij kan kiezen voor het spelen van de lange bal, omdat hij een mogelijkheid ziet om snel een kans te creëren of omdat een oplossing via de laatste linie of het middenveld hem risicovol lijkt. Maar hij kan ook kiezen voor een opbouw via de laatste linie of het middenveld. Belangrijk is dat hij risicoloos opbouwt en geen gedekte spelers aanspeelt. Na de start van de opbouw heeft hij de taak de opbouw op gang te houden door achter de bal aanspeelbaar te blijven. Hij kiest zodanig positie dat hij bij balverlies snel het doel kan afschermen.
De Keeperstrainer: Meer dan Alleen Schietschijf
Vanaf O11 en zeker vanaf O13 wordt het duidelijk wie van de spelers graag keept. Daarom bieden veel verenigingen naast de reguliere teamtrainingen ook aparte keepers- en techniektraining aan, onder leiding van een speciaal aangetrokken keeperstrainer en techniektrainer. Keeperstraining is belangrijk om optimaal in het doel te functioneren. Laat je keeper er gerust trainen op specifieke keepershandelingen - zolang het niet ten koste gaat van het bezoeken van de teamtraining. Schenk ook op de gewone training aandacht aan de rol van de keeper in het team.
Ruim twee jaar geleden presenteerden Erskine Schoenmakers en Patrick Lodewijks, de keeperscoaches bij respectievelijk het Nederlands vrouwen- en mannenelftal, een plan om het algehele niveau van keepers in Nederland te verbeteren. Zij pleiten nu sterk voor een toenemende rol van de hoofdcoach bij het ontwikkelen van keepers.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
De Technische Staf en de Keeperstrainer
In het hedendaagse voetbal bestaat de technische staf uit vele mensen met verschillende specialismen. Binnen een voetbalteam is de technische staf een belangrijk onderdeel. Met zijn allen zijn zij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het team. Daarin geven zij sturing. De keeperstrainer is waarschijnlijk van alle assistenten van de hoofdtrainer de langstbestaande functie. Toch hoor je vaak van keeperstrainers een beetje misnoegd ‘de hoofdtrainer bepaalt en wij moeten ons maar aanpassen’. In zekere zin klopt dat ook. Wat je ook vaak hoort, is dat een hoofdtrainer tegen zijn keeperstrainer zegt: ‘Zorg jij er maar voor dat de keeper zondag goed speelt, dat is jouw pakkie- an. Lukt dat, dan heb je je werk goed gedaan.’ Dat is de afstandelijke manier van werken. Het is beter als de hoofdtrainer de keeper heel nadrukkelijk betrekt bij de manier van spelen, en daarmee ook de keeperstrainer. Je ziet het ook terug in nabesprekingen van wedstrijden in de staf, waarin de keeper evenzeer besproken wordt als de andere linies.
De Keeperstrainer als Tactisch Adviseur
De moderne keeperstrainer moet in staat zijn om de keeper te leren anticiperen op verschillende spelsituaties, het spel te lezen en de juiste beslissingen te nemen onder druk. Dit vereist een diepgaand begrip van de tactische principes van het voetbal.
Analyse van de Tegenstander
Een belangrijk aspect van de rol van de keeperstrainer is het analyseren van de tegenstander. Dit omvat het bestuderen van de schotvoorkeuren van de aanvallers, hun looplijnen en de manier waarop ze druk zetten op de verdediging. Met deze informatie kan de keeperstrainer de keeper voorbereiden op specifieke scenario's en hem helpen bij het nemen van de juiste beslissingen in het veld.
Communicatie en Coaching
De keeperstrainer moet ook in staat zijn om effectief te communiceren met de keeper en hem te coachen tijdens de wedstrijd. Dit omvat het geven van aanwijzingen over positionering, het coachen van de verdediging en het aanmoedigen van de keeper om zijn eigen sterke punten te benutten.
Training en Ontwikkeling
De training van de moderne keeper moet verder gaan dan alleen het verbeteren van zijn technische vaardigheden. Het moet ook gericht zijn op het ontwikkelen van zijn tactisch inzicht, zijn communicatieve vaardigheden en zijn mentale weerbaarheid.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Tactische Training
Tactische training kan bestaan uit het simuleren van verschillende spelsituaties en het oefenen van de juiste beslissingen. Dit kan bijvoorbeeld het trainen van de keeper om snel uit te komen bij een doorbraak van de tegenstander, het coachen van de verdediging bij een standaardsituatie of het nemen van de juiste beslissing bij een terugspeelbal.
Mentale Training
Mentale training is essentieel voor de moderne keeper. Hij moet in staat zijn om onder druk te presteren, om te gaan met fouten en om zijn concentratie te behouden gedurende de hele wedstrijd. De keeperstrainer kan de keeper helpen bij het ontwikkelen van deze mentale vaardigheden door middel van visualisatieoefeningen, ademhalingstechnieken en positieve bekrachtiging.
Tools en Technologie
De moderne keeperstrainer heeft toegang tot een breed scala aan tools en technologieën die hem kunnen helpen bij het verbeteren van de prestaties van de keeper.
Video-analyse
Video-analyse is een krachtig hulpmiddel voor het analyseren van de prestaties van de keeper en het identificeren van verbeterpunten. De keeperstrainer kan video gebruiken om de techniek van de keeper te bestuderen, zijn positionering te analyseren en zijn beslissingen te evalueren.
Data-analyse
Data-analyse kan worden gebruikt om de prestaties van de keeper te kwantificeren en trends te identificeren. De keeperstrainer kan data gebruiken om de reddingspercentages van de keeper te meten, zijn reactietijd te analyseren en zijn effectiviteit bij verschillende soorten schoten te evalueren.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
Apps en Software
Er zijn verschillende apps en softwareprogramma's beschikbaar die keeperstrainers kunnen helpen bij het plannen en uitvoeren van trainingen, het analyseren van prestaties en het communiceren met keepers. Een voorbeeld hiervan is feeton coach, een offline trainer-app met talrijke functionaliteiten die elke training optimaliseren. feeton biedt ook een unieke en specifiek voor keepers uitgewerkte methodologie die, net als dat voor veldspelers, is gebaseerd op leeftijd en doelstellingen. Zo worden ook keepersvaardigheden stap voor stap opgebouwd en getraind.
De Rol van de Hoofdcoach
Het is belangrijk dat de hoofdcoach de rol van de keeperstrainer erkent en hem de ruimte geeft om zijn expertise in te zetten. De hoofdcoach moet de keeper betrekken bij de tactische besprekingen en hem de mogelijkheid geven om zijn input te leveren.
Samenwerking
Een goede samenwerking tussen de hoofdcoach en de keeperstrainer is essentieel voor het succes van het team. De hoofdcoach moet de keeperstrainer vertrouwen en hem de vrijheid geven om zijn werk te doen. De keeperstrainer moet de hoofdcoach ondersteunen en hem helpen bij het ontwikkelen van een winnende strategie.
KNVB en Keeperstrainers
De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) is een toonaangevende organisatie op het gebied van voetbal in Nederland. Naast het organiseren van voetbalwedstrijden, speelt de KNVB een cruciale rol in de opleiding van trainers en coaches, inclusief keeperstrainers. Deze opleidingen zijn essentieel voor de ontwikkeling van talent en het verbeteren van het niveau van het Nederlandse voetbal. Om in aanmerking te komen voor gevorderde voetbalcoachopleidingen zijn er vooropleidingen vereist in de voetbalcoachpiramide. Vanaf het seizoen 2023/’24 zijn de namen van de opleidingen voor voetbalcoaches gewijzigd. De KNVB Academie biedt opleidingen aan voor elk niveau. Van instap tot aan zeer gevorderd!
Keeperstrainer Opleiding: Begeleiden van Keepers Onder 8 tot en met Onder 15
Deelnemers worden voorbereid op het begeleiden en trainen van keepers bij teams Onder 8 tot en met Onder 15. Binnen het betaald voetbal (BV) en de top van het amateurvoetbal (AV) zijn in de verschillende competities veel (talentvolle) keepers actief. De keepers van deze teams vragen om een competente goalkeepercoach (GKC). Op gezette tijden zal Maarten Arts trainersclinics verzorgen. Tijdens deze clinics wordt de Pro Goal Methode gepresenteerd in theorie en praktijk. In de theorieblokken komen o.a. het aanvallen van de bal, de wedstrijdanalyse en de organisatie van spelhervattingen aan bod. Aan de hand van praktijkvoorbeelden zullen de belangrijkste aspecten van het keepersvak aan bod komen. In de praktijkblokken zullen de technische en tactische aspecten van de methode gedemonstreerd worden met 2 seniorenkeepers.