Met ingang van het seizoen 2024/’25 zijn er in de Nederlandse competities, zowel in het amateur- als betaald voetbal, nieuwe regels en richtlijnen ingevoerd. Deze aanpassingen zijn bedoeld om respectvol gedrag richting de scheidsrechters te bevorderen en de sportiviteit op de voetbalvelden te stimuleren. Een van de meest opvallende veranderingen is de 'Only the Captain'-regel, die bepaalt wie er met de scheidsrechter mag communiceren. Maar wat betekent dit voor de rol van de keeper als aanvoerder?
De 'Only the Captain'-regel en de Rol van de Aanvoerder
De nieuwe regelgeving, die al succesvol is toegepast tijdens het Europees kampioenschap (UEFA) en de Olympische Spelen (FIFA), houdt in dat alleen de aanvoerder nog met de scheidsrechter mag praten over belangrijke beslissingen. Andere spelers die protesteren of verhaal halen, riskeren een directe bestraffing, meestal in de vorm van een gele kaart. Het doel van deze regel is om rust op het veld te creëren en de druk op de scheidsrechter te verminderen.
De aanvoerder speelt een cruciale rol in het bewaken van de communicatie en de rust binnen het team. Er wordt een intensievere samenwerking tussen aanvoerders en scheidsrechters verwacht, waarbij de aanvoerder als spreekbuis van het team fungeert. Het is echter niet de bedoeling dat de scheidsrechter na iedere beslissing door de aanvoerder wordt benaderd.
De Keeper als Aanvoerder: Een Uitzondering
De vraag of een keeper aanvoerder kan zijn, wordt beantwoord door een specifieke uitzondering binnen de nieuwe regel. Als de keeper de aanvoerder is, mag een speciaal aangewezen andere speler naar de scheidsrechter gaan. Dit is om te voorkomen dat het spel onnodig wordt stilgelegd terwijl de keeper van zijn doel naar de scheidsrechter moet rennen voor overleg.
Deze uitzondering zorgt ervoor dat de communicatie tussen het team en de scheidsrechter gewaarborgd blijft, zonder dat dit ten koste gaat van de snelheid en dynamiek van het spel. Het stelt teams in staat om een leider te hebben die overzicht over het hele veld heeft, terwijl een andere speler de directe communicatie met de scheidsrechter kan onderhouden.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Impact op het Spel en de Rol van Trainers
De nieuwe regels hebben een aanzienlijke impact op het spel. Teams zullen hun aanvoerder nog belangrijker maken in het bewaken van de communicatie en de rust. Trainers spelen hierbij een cruciale rol. Ze hebben een voorbeeldfunctie en moeten de scheidsrechter met respect benaderen, niet negatief over de scheidsrechter praten tegen hun spelers, en zelf niet protesteren of schreeuwen.
Trainers worden aangemoedigd om spelers aan te sporen zelf af en toe een (pupillen)wedstrijd te begeleiden/fluiten, en om zelf voldoende kennis van de spelregels te hebben en deze toe te passen in de trainingen. Dit draagt bij aan een beter begrip van de regels en een respectvollere houding ten opzichte van de arbitrage.
Andere Belangrijke Regelwijzigingen voor het Seizoen 2025/26
Naast de 'Only the Captain'-regel zijn er nog andere belangrijke veranderingen doorgevoerd die het spel beïnvloeden:
Keeper mag bal nog maar 8 seconden vasthouden: Doelmannen mogen de bal nu maximaal 8 seconden vasthouden. Bij overschrijding krijgt de tegenpartij een hoekschop in plaats van een indirecte vrije trap. Deze regel moet tijdrekken tegengaan en het spel versnellen.
Nieuwe spelhervatting bij scheidsrechtersbal: Als het spel wordt stilgelegd en er volgt een scheidsrechtersbal, wordt deze voortaan automatisch gegeven aan het team dat als laatste balbezit had. Dit voorkomt verwarring en vertraging.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Duidelijkere VAR en penaltyregels: Scheidsrechters mogen bij VAR-interventies nu kort uitleg geven via de stadionspeaker. Daarnaast zijn de regels rond strafschoppen aangescherpt. Bij dubbel contact wordt de strafschop alleen hernomen als de bal alsnog in het doel gaat.
De Rol van de KNVB en de Betrokkenheid van Verenigingen
De KNVB speelt een actieve rol in de implementatie van de nieuwe regels. De bond verwacht van bestuurders, coaches en trainers dat zij de nieuwe richtlijn breed bekendmaken binnen de verenigingen en clubs. Voorafgaand aan de start van het seizoen in het amateurvoetbal ontvangen alle betrokkenen meer informatie over hoe iedereen kan bijdragen om deze overgang soepel te laten verlopen.
De KNVB is 'superblij' met de regel dat alleen de aanvoerder nog met de scheidsrechter mag communiceren, zo vertelt KNVB-manager competitiezaken betaald voetbal Jan Bluyssen. Spelers die geen aanvoerder zijn en toch met de scheidsrechter in discussie gaan, krijgen een gele kaart.
Nieuwe Regels omtrent gestaakte wedstrijden en witte wissel
De KNVB wil vanwege de overvolle speelkalender anders omgaan met gestaakte wedstrijden. Een definitief gestaakte wedstrijd moet binnen drie weken worden uitgespeeld. Blijkt op de wedstrijddag al dat dit niet mogelijk is, dan wordt het restant de volgende dag gespeeld.
Daarnaast wordt de 'witte wissel' permanent. Elk team mag één witte wissel doorvoeren, maar dan mag de tegenstander ook een extra wissel toepassen. Dit is om rekening te houden met de gezondheid van de spelers.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
Meer Transparantie in het Stadion
De KNVB voert nog meer nieuwe regels door om de transparantie te vergroten. Zo loopt de klok in de stadion bij blessuretijd in het nieuwe seizoen door, zodat de stadionbezoeker kan zien hoeveel van de extra tijd er gespeeld is en hoeveel er nog te spelen is. Verder worden beslissingen van de scheidsrechter - die door de VAR naar het scherm is geroepen voor een herbeoordeling - uitgelegd in het stadion.